Eefde

Plaats
Dorp
Lochem
Achterhoek
Gelderland

eefde_plaatsnaambord_kopie.jpg

Eefde is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Lochem. T/m 2004 gemeente Gorssel.

Eefde is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Lochem. T/m 2004 gemeente Gorssel.

Eefde

Terug naar boven

Status

- Eefde is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Lochem. T/m 2004 gemeente Gorssel.

- Onder het dorp Eefde valt ook het Z deel van de halverwege tussen het dorp en Gorssel gelegen buurtschap Quatre Bras.

Terug naar boven

Naam

In het Nedersaksisch
Aefde.

Oudere vermeldingen
1294-1295 Evede, 1326 Avede, 1665 Efden.

Naamsverklaring
Etymologie onzeker. Misschien een afleiding met het verzamelsuffix -iþi* en als grondwoord awô-* 'schaap' en dan te vergelijken met het Gotische awethi 'schaapskudde'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Eefde ligt NO van Zutphen, N van Warnsveld, ZO van Gorssel en grenst in het Z aan het Twentekanaal en in het W aan de IJssel.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Eefde 83 huizen met 709 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.700 huizen met ca. 4.300 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Eefde, kun je terecht bij Oudheidkundige Vereniging De Elf Marken, die onder meer dit dorp als werkgebied heeft. Sinds 2011 heeft de vereniging haar onderkomen in het prachtige voormalige Tramstation Gorssel. Voor openingstijden, adres, tel.nr. en dergelijke zie de link.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In aanvulling op het Dorpsplan is in 2011 het rapport Eefde: identiteit en toekomst van een woondorp in het groen verschenen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Eefde heeft 54 rijksmonumenten.

- Eefde heeft 18 gemeentelijke monumenten.

- Landschapsbeheer Gelderland heeft bewoners van Gelderse landgoederen geïnterviewd, die vertellen over het leven op het landgoed in kwestie in vroeger tijden. Eén van hen is jhr. J.B.F. Bosch ridder van Rosenthal, eigenaar van landgoed en huis Den Dam aan de Damlaan in Eefde. - Idem over de jacht op landgoed Den Dam en omgeving.

- Militair Historisch Museum De Veteraan van de heer H. Schepers toont hoe het leger er uit zag in de periode 1935-1945 en wat een soldaat zoal mee moest dragen in het veld. Diverse voertuigen sieren het museum te weten een BMW motor, EMW motor, Kubelwagen, trabant jeep en een Munga jeep.

- In februari 2018 heeft minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) bij Sluis Eefde de officiële starthandeling verricht voor grootschalige werkzaamheden aan de Twentekanalen. De aanleg van een tweede sluiskolk bij dit sluiscomplex is het eerste onderdeel in het project. De nieuwe sluis betekent een verdubbeling van de schutcapaciteit en betere toegang voor grotere schepen. De nieuwe kolk is geschikt voor klasse Va-schepen, het grootste type schip dat na de verruiming van de Twentekanalen wordt toegestaan. De verwachting is dat de betere bereikbaarheid voor de scheepvaart een flinke economische groei in de regio teweeg zal brengen. De oorspronkelijke sluis is in 1933 gebouwd naar ontwerp van architect Dirk Roosenburg en heeft de status van rijksmonument. Daarom zijn de nieuwe sluiskolk en het bijbehorende bedieningsgebouw zorgvuldig in het historisch sluisensemble ingepast. Zie ook de video-animatie over het ontwerp van de tweede sluiskolk.

De tweede sluiskolk in sluizencomplex Eefde is in diverse opzichten innovatief. Zo is het de eerste sluis in Nederland met een combinatie van een segmentdeur en puntdeuren. Om het zicht op de rijksmonumentale eerste sluiskolk te behouden, komen de puntdeuren niet boven het maaiveld uit. De sluisdeuren zIjn 13,4 meter hoog en 7,7 meter breed. De nieuwe kolk krijgt een voor Nederland unieke segmentdeur aan de kanaalzijde van het complex. Een segmentdeur ligt plat op de bodem als de sluis is geopend en draait vanuit die positie omhoog als de sluis wordt gesloten. Deze deur is ook nog werkzaam bij zeer hoge waterdruk. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als de andere deur in de sluis beschadigd raakt en deze zijn waterkerende functie verliest. Hierdoor kunnen grote verschillen in het waterniveau ontstaan. Bij een calamiteit in de sluis draagt deze functionaliteit bij aan de veiligheid. De nieuwe kolk is zodanig ontworpen dat deze energieneutraal is. De technische installaties worden energiezuinig uitgevoerd. De energie die dan nog nodig is voor bediening van de kolk, wordt op het sluiscomplex zelf met zonnepanelen opgewekt.

Rijkswaterstaat heeft de markt uitgedaagd om bovenop wat reeds was uitgevraagd en binnen de gestelde maximale prijs meerwaarde te creëren voor sluizencomplex Eefde. Deze uitdaging is door de geselecteerde aannemerscombinatie Lock to Twente (= Mobilis en Croonwolter&dros) aangegrepen om een nieuw bediengebouw in het project op te nemen. Dit nieuwe bediengebouw - van waaruit straks beide kolken, de pompen en het aflaatwerk worden bediend - wordt energiezuinig, toekomstbestendig en sluit aan op het monumentale en landschappelijke karakter van het sluiscomplex. Het project van de tweede sluiskolk beoogt medio 2020 gereed te komen. Rijkswaterstaat heeft in 2013 een roekenkolonie 500 meter verplaatst om de tweede sluiskolk in het Twentekanaal te kunnen bouwen. Met aantrekkelijke geluiden uit geluidsboxen zijn de vogels naar de gewenste plek gelokt, terwijl op de plek waar de roeken moesten wijken geluid te horen was waar de vogels een hekel aan hebben. Dit is een beproefde methode om beschermde vogels te verplaatsen.

- Gevelstenen in Eefde.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Oranjevereniging Eefde organiseert de festiviteiten rondom Koningsdag en de jaarlijkse Dorpsfeesten (weekend in juni).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Schapen die het gras ‘maaien’ in plaats van grasmaaiers. In Eefde is in mei 2019 gestart met een proef met begrazing van grasvelden en bermen door schapen. Deze manier van maaien zorgt voor meer kruiden en bloemen en indirect dus ook voor meer kleine dieren. Inwoner en Schaapherder Herbert trekt in 2019 in drie rondes met zijn kudde door het dorp. De schapen eten het gras kort waardoor kruiden en bloemen meer kans krijgen om te groeien. Herder Herbert: “Schapen ‘maaien’ natuurlijker en milieuvriendelijker. Bovendien maken ze minder geluid.” Doordat schapen korter maaien dan een machine, krijgt de bodem meer licht en ruimte. Het groen wordt gevarieerder want schapen verplaatsen de zaden via hun hoeven, wol en mest. De velden zien er tussen de graasrondes wel anders uit: het gras is dan hoger en ruwer. Dat is beter voor insecten zoals bijen en vlinders die hierin leven. En dus ook voor de vogels en kleine zoogdieren. De gemeente vindt meer aandacht voor de natuur belangrijk, ook in de dorpen.

De route loopt langs grote grasvlakken in het dorp. De herder verplaatst zijn kudde elke dag. Langs de looproute komen bordjes. Zo kan iedereen zien waar de schapen gaan grazen. De maaimachine maait op die route niet meer. Dat bespaart brandstof en is dus beter voor het milieu. De maaier komt hooguit een keer extra als het nodig is vanwege de verkeersveiligheid. Herbert is veel bij zijn kudde en vertelt belangstellenden graag over de schapen: ”Zo’n kudde is een leuk gezicht, het verbindt mensen zelfs meer met elkaar.” Hij betrekt ook basisscholen bij het wel en wee van de schapen. De kinderen mogen de schapen en lammetjes aaien en zien hoe het scheren van schapen gaat. Aan de rasters rondom de kudde hangen bordjes met het telefoonnummer van Herbert. Hij is buiten werktijden op dit noodnummer bereikbaar. Enkele tips van Schapenservice Hurby, onder welke naam Herbert opereert: “Lijn je hond even aan in de buurt van de schapen. Dat voorkomt onrust in de kudde. En wil je de schapen voeren, vraag dan eerst even aan mij of dat mag.” Inwoners die in Eefde langs de route wonen hebben een brief gekregen en ze krijgen dit najaar een uitnodiging voor de evaluatie van de proef. Dat geldt ook voor de dorpsraad. Na afloop van de evaluatie beslist de gemeente of ze doorgaat met de schapenbegrazing. (bron: gemeente Lochem, mei 2019)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Eefde, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Belangenvereniging: - "Dorpsraad Eefde zet zich in voor een goede leefbaarheid in het dorp en het buitengebied. De Dorpsraad wil een aanspreekpunt zijn voor de inwoners en de plaatselijke politiek over thema's als wonen, jeugd, verkeer, economie, zorg en cultuur. De Dorpsraad wil betrokkenheid van zoveel mogelijk inwoners bij de activiteiten. Zo hebben wij bijvoorbeeld de Jeugdraad ingesteld om samen met de jongeren te bekijken wat er voor hen verbeterd kan worden in het dorp en het buitengebied. Met name verkeer en veiligheidsgevoel blijken belangrijke punten. Verder is de Dorpsraad gesprekspartner van de gemeente voor allerlei onderwerpen. Als je als inwoner een knelpunt signaleert, dat niet alleen jouzelf aangaat, dan kun je dit bij de Dorpsraad melden, en wij zullen het gaan bespreken.

Word lid, en praat mee over zaken die je van belang vindt. De Dorpsraad heeft nog vele vrijwilligers nodig, dus schroom niet om je aan te melden en onderwerpen in te brengen! Bedenk dat de omgeving waarin we leven ook in belangrijke mate ons geluk bepaalt. Vooral de omgeving waarin wij het grootste deel van onze tijd doorbrengen: in de woning, op school en op het werk. Dus is het van groot belang actief mee te doen in het verbeteren van de leefbaarheid van je directe omgeving."

- Dorpshuis: - Dorpshuis Het Hart Eefde biedt met zijn diverse zalen ruimte aan uiteenlopende bijeenkomsten als bruiloften, familie- en personeelsfeesten, recepties, beurzen, presentaties en conferenties. Je kunt je gasten stijlvol en in een plezierige ambiance ontvangen. Vanzelfsprekend past daar een goed verzorgde catering bij die ze in overleg met jou geheel in eigen beheer verzorgen. Je zult genieten van een hartverwarmende gastvrijheid en service zoals de Eefdenaren gewend zijn. Naast deze activiteiten is Het Hart natuurlijk ook het dorpshuis waar vele plaatselijke verenigingen en stichtingen gastvrij onderdak vinden.

- Onderwijs: - Basisschool De Bargeweide. - Basisschool Villa 60.

- Jeugd: - Scoutinggroep Jan van Riebeeck biedt de speltakken bevers, welpen, scouts, rowans en stam. Kinderen zijn welkom vanaf 4,5 jaar. De opkomsten zijn op zaterdag tussen 13.30-16.30 uur in het eigen bos in Eefde.

- Muziek: - Het doel van de in 1913 opgerichte Muziekvereniging Concordia Eefde is de beoefening en bevordering der muziek, het opluisteren van festiviteiten en de bevordering van gezellig verkeer en onderling vermaak. Ze maken muziek met elkaar en voor elkaar. Jong en ouder, met getalenteerde muzikanten en hardwerkende muzikanten. Samen hebben ze een passie voor muziek. Ze houden de vereniging dynamisch en bij de tijd door steeds weer de muzikale uitgaging op te zoeken. Voor de muzikanten betekent dit dat ze concertstukken op de lessenaar hebben staan, samenspelen met fameuze koren en artiesten, popzangers begeleiden tijdens een zangwedstrijd en rond de kerstdagen kerstliederen spelen op wintermarkten. Uitdagend in diversiteit en uitdagend in niveau. Voor het publiek is het hun uitdaging verrassend en vertrouwd te blijven. Ze verleiden graag muzikaal in een schitterende concertzaal maar zijn ook present als Sinterklaas aankomt met zijn boot uit Spanje. In weer en wind.

Voor hun maatschappelijke betrokkenheid zoeken ze verbinding met lokale scholen, verenigingen, organisaties en ondernemers. Het is een constante uitdaging muziekonderwijs in stand te houden en betaalbaar voor ieder kind. Met verenigingen en organisaties zoeken ze naar samenwerkingsvormen waarbij ze elkaar kunnen versterken. Co-creatie is daarbij het uitgangspunt. Ondernemers hebben voor hen een belangrijke netwerkfunctie en geven onontbeerlijke (financiële) ondersteuning. Dat is Muziekvereniging Concordia Eefde. Ruim 100 jaar oud, springlevend en Koninklijk Erkend.

- Sport: - "Voetbalvereniging v.v. Sportclub Eefde is opgericht in 1948 en heeft haar accommodatie op sportcomplex De Wolzak aan de Meijerinkstraat. We hebben 1 kunstgrasveld, 2 grasvelden en 2 oefenhoeken. Momenteel heeft onze club 9 pupillenteams, 5 juniorenteams, 3 damesteams en 5 herenteams. Er is uiteraard altijd plek voor nog meer leden."

- "Volleybalvereniging VIOS is een vereniging waarbij het spelplezier voorop staat. Dit wil niet zeggen dat wij niet gaan voor de overwinning. Tenslotte is dat de basis van het volleybal. Een ontzettend leuke sport. VIOS speelt de thuiswedstrijden in de competitie op de zaterdagen. Een mooi moment om de sfeer te proeven en nader kennis te komen maken. Op onze website vind je de momenten waarop de thuiswedstrijden in De Stuw gespeeld worden. Als je geïnteresseerd en een keertje mee wilt komen trainen om te kijken of deze sport ook iets voor jou is, mail dan naar info@vios-eefde.nl."

- Agrarisch / duurzaamheid: - "Stichting Landgoed De Nieuwe Aarde in Eefde is een inspiratieproject in agro-ecologische landbouw en zelfvoorzienend leven. Wij zijn bezig om het landgoed om te schakelen van gangbare landbouw naar duurzame landbouw. De methoden die wij hiervoor inzetten zijn permacultuur, voedselbossen en natuurlijke begrazing. Deze omschakeling vergt tijd en observatie. Het aanleggen van het voedselbos gaat jaren duren. Wij willen de natuur helpen om te schakelen van productiebos naar voedselbos. Het doel is een levendige bodem, biodiversiteit in flora en fauna, een gezond bos en gezonde en overvloedige productie van fruit, noten, eetbare planten, bomen enz.

Hoe kunnen we dit doen met de toenemende droogte? Door de bodem te voeden d.m.v. veel organische stof toe te voegen door bomen te planten, organische mest en compost te gebruiken en niet te ploegen. Hierdoor kan de bodem meer water vasthouden en het bodemleven herstellen. Bossen zijn de airconditioning van de aarde. Zonder bossen geen regen. In het bos is het een tiental graden koeler in de zomer dan elders. Ze beschermen de bodem tegen uitdrogen en houden het water vast en zorgen voor opslag van CO2. Als de bossen verdwijnen wordt de aarde een woestijn.

Leven in verbinding met de natuur en elkaar. Om gezond te kunnen (over)leven is het noodzakelijk dat we meer in verbinding met de natuur en elkaar komen te staan. Het gaat niet goed met de aarde. De natuur verdwijnt. Schoon water en gezonde natuurlijke voeding wordt schaars. Wijzelf en onze kinderen krijgen de meest uiteenlopende klachten. Veel heeft te maken met dat we te weinig in de natuur zijn of niet natuurlijk leven. We leven in stress en hebben veel negatieve straling om ons heen. We kunnen dit veranderen door weer in de natuur te zijn en te ervaren wie wij werkelijk zijn. Zonder het moeten, het oordelen en de tijd die ons in de nek hijgt. Door middel van excursies, workshops, cursussen, kinderfeestjes en ervaringuitwisselingen willen wij iedereen die dat wil helpen om het beste uit zichzelf en zijn of haar omgeving te halen door weer één te zijn met jezelf, elkaar en de aarde.

Vriend van Stichting Landgoed De Nieuwe Aarde in Eefde kun je worden voor 10 euro per maand. Meer mag natuurlijk ook. En als je het niet kan betalen mag minder ook. We zijn met alle bedragen blij. Als je je aanmeldt als vriend blijf je op de hoogte van de ontwikkelingen, meewerkdagen, plukdagen, alle soorten cursussen, workshops en excursies die wij gaan geven en heb je voorrang bij de aanmeldingen. Ook eenmalige giften zijn natuurlijk van harte welkom. Het rekeningnummer is NL71 SNSB 0787 8666 36 t.n.v. Stichting Landgoed De Nieuwe Aarde. Het geld komt geheel ten goede aan het landgoed en de ontwikkeling van dit bijzondere project. Je helpt mee een stukje nieuwe aarde te ontwikkelen. Samen met de natuur, dieren en elkaar. Je kunt je aanmelden door een berichtje te sturen naar info@landgoeddenieuweaarde.nl."

Reactie toevoegen