Status

- Doornik is een voormalig dorp, tegenwoordig buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente Lingewaard. T/m 2000 gemeente Bemmel.

- De buurtschap Doornik valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Bemmel.

- De buurtschap Doornik heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Naam

Oudere vermeldingen
Eind 11e eeuw apud Tornacum, 1294-1295 de Dorneke, Dornike, 1294 kopie 15e eeuw de Doernick, 1665 Doornick.

Naamsverklaring
"Zou evenals Kamerik in Utrecht een migratienaam zijn, vernoemd naar het Belgische Doornik/Tournai. De nederzetting ligt echter ver buiten het Utrechtse gebied met vernoemingsnamen (zie Demmerik) en de naam is ouder, wat vernoeming minder waarschijnlijk maakt. Het is eveneens twijfelachtig of het gaat om een Keltische naam op -acum met de betekenis 'fort op de hoogte'; de vorm Tornacum zou een reïnterpretatie door een Noordfranse schrijver zijn. Eerder is doornik*, met -k- suffix, een onverschoven relict uit een Pregermaanse substraattaal."(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Ligging

De buurtschap Doornik ligt rond de gelijknamige weg, direct O van Lent, ZW van Bemmel, N van de rivier de Waal en NNO van Nijmegen.

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Doornik 11 huizen met 94 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap een handvol huizen met ca. 15 inwoners.

Geschiedenis

Van dorp naar buurtschap
Tot 1799 was de huidige buurtschap een klein dorp, met een eigen kerk. Er heeft ook een Kasteel Doornik gestaan. Op 7 februari 1799 was er in deze omgeving een ernstige dijkdoorbraak. Bij deze doorbraak van de Waal verdronken 17 mensen en gingen alle 18 huizen, inclusief de kerk, verloren. Hierna is het dorp nooit meer helemaal opgebouwd. Het kasteel is na de uitbraak van een brand in 1823 afgebroken. In de uiterwaarden van Bemmel worden nog altijd af en toe stenen van de verdwenen huizen en kerk gevonden.

Landschap, natuur en recreatie

Wandelen
"Het Ommetje Doornik de Pas voert je langs een gevarieerd polder- en rivierlandschap met mooie uitzichten, karakteristieke gebouwen en kleine landschapselementen. Er zijn veel historisch markante punten waar het de moeite waard is even stil te staan. Het complete ommetje heeft een lengte van ca. 7,5 km, de korte versie is ca. 6 km lang. De route begint en eindigt bij Restaurant Zijdewinde. De naamgeving komt van ‘sidewende’, een dwarsdijkje daterend uit het jaar 1200 dat de grens tussen Doornik en Lent markeerde. Met de aanleg van het restaurant is een deel van de sidewende hersteld. Verder vind je op deze plek een hoogstamfruitboomgaard, een biologische moestuin en een wijngaard."

Landgoed
"Landgoed Doornik is een landgoed met bossen en lanen. Het landgoed heeft ruimte voor natuur, recreatie en biologische voedselproductie. Hier vind je de natuurakkers van Stichting Doornik Natuurakkers en het Openluchtklaslokaal. Op de natuurakkers wordt aan natuurontwikkeling gedaan. Hier groeien zeldzame bloemen en planten én is plek voor bijzondere vogels en dieren. Je kunt vrij wandelen op de paden. Er is ook een kleine camping voor de natuurliefhebber. Op het landgoed gelden wel een paar spelregels: Het is niet toegestaan uit het terrein te plukken of zaken te verwijderen. Honden mogen mee, maar moeten wel aangelijnd zijn. Geen toegang: buiten wegen en paden; met loslopende honden." (bron: Park Lingezegen)

Natuurakkers
"Stichting Doornik Natuurakkers combineert biologisch-dynamische graanteelt met bescherming en herstel van akkervogels. Toen wij in 2010 onze eerste 15 hectare akkerland gingen inzaaien, was het ons echter in de eerste plaats om de vogels te doen. Ons initiatief kreeg van veel kanten waardering. Staatsbosbeheer gaf ons in 2012 een duidelijk compliment: “De akkers met kruidenrijke randen liggen er prachtig bij en de heggen zijn een verrijking voor het landschap.” In hetzelfde jaar werd ons beheergebied met 17 hectare uitgebreid en kende Vereniging Nederlands Cultuurlandschap ons de Gouden Mispel toe, als waardering voor "(...) getoonde moed en tomeloze energie”.

In 2013 volgde het vooruitzicht op ruim 70 hectare weidevogelbeheer in de Ambtswaard en het aangrenzende Oud Doornik. Daar horen ook nog eens twee oude wielen bij en een stukje bos. Een groot gedeelte van dit beheer is intussen gerealiseerd. Sinds 2017 hebben we ruim 30 hectare in de Ambtswaard erbij. Op zoek naar verdere verhoging van natuurwaarden kwamen we in 2014 in aanraking met het fenomeen voedselbos, wat resulteerde in een zoektocht naar voedselproductie in bosachtige omgevingen. Met dit alles is veel meer werkelijkheid geworden dan we hebben kunnen dromen. Ons initiatief is uitgegroeid tot een rijk en veelzijdig landschap waarin natuurdoelen, vogelbescherming en natuurbeleving hand in hand gaan met agrarische activiteiten. Die samenhang vormt een principe. Wie weet wat dit ons allemaal nog brengt."

De Doornik Natuurakkers maken deel uit van Park Lingezegen, een landschapspark tussen Arnhem en Nijmegen. Het complex omvat onder meer graanakkers, bloemen- en kruidenranden, heggen, bos, weiland, fietspaden, wandelpaden, een natuurleslokaal en een picknickplek. Ze boeren biologisch-dynamisch. Met het hoofd en het hart en in harmonie met de natuur beogen zij hun bijdrage te leveren aan gezonde levensmiddelen. Ze betrekken daar doelbewust de omgeving bij, zowel kinderen als volwassenen. Dat gebeurt in de vorm van excursies en natuureducatie, oogstfeestjes en heggenvlechtevenementen. Elk jaar beogen ze weer een beetje wijzer te worden. Vrienden, collega’s, studenten en onderzoekers helpen hen daarbij.

Heggen
"Rondom Nijmegen werkt Stichting Doornik Natuurakkers, van natuurboer Louis Dolmans, aan versterking van het landschap door het (terug)planten van hagen. Ze zijn met het project ‘Agroforestry regio Nijmegen’ aangesloten bij het Platform Natuurinclusieve landbouw Gelderland. Voor de kerst zijn in 2020 de eerste 800 struikjes de grond ingegaan. In 2021 is vrolijk doorgeplant, zodat er anno maart 2021 al 1.000 meter aan nieuwe heggen is geplant. In de heggen staan ook boompjes, die de kans krijgen om door te groeien. De heggen zijn aangeplant rondom de Natuurakkers en bij twee andere boeren in de buurt van Nijmegen. Het doel van het project is dat 17 boeren in 2023 tezamen op 700 hectare natuurinclusief boeren, voornamelijk door het aanplanten van bomen en struiken." (bron: Natuur en Milieu Gelderland)

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)