Status

- De Rund is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Bergeijk.

- Buurtschap De Rund valt onder het dorp 't Loo, maar omdat dat dorp in 1978 geen eigen postcode en postale plaatsnaam heeft gekregen in het postcodeboek, liggen beide voor de postadressen 'in' Bergeijk.

- Buurtschap De Rund heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat, al zou de straatnaam Rund je daar wel een vermoeden van kunnen geven.

Naam

Oudere vermeldingen
1794 Rund, 1837-1839 De Rund.

Naamsverklaring
Kan verband houden met runne of rund, het Middelnederlands runde betekent 'schors, bast' (in ablaut met het Duitse Rinde) en dan: 'plaats waar men eikenschors haalde' (vergelijk de buurtschap Brand). Eikenschors werd gebruikt in leerlooierijen, vanwege het looizuur dat het bevatte.(1)

Ligging

Buurtschap De Rund ligt rond de bijna gelijknamige weg Rund en rond de wegen Treurenberg, Den Horenman en Runderbochten (het gedeelte van deze weg vanaf huisnummer 10, in N richting). De buurtschap ligt direct W van het dorp 't Loo, ZW van het dorp Bergeijk, N van het dorp Luyksgestel en ZO van het dorp Weebosch.

Statistische gegevens

Buurtschap De Rund omvat ca. 30 huizen met ca. 75 inwoners.

Bezienswaardigheden

- Buurtschap De Rund heeft 2 gemeentelijke monumenten, zijnde woonboerderij Hoeve Sint Bernardus op Treurenberg 14, en woonboerderij Runderhoeve op Rund 8. Deze grote langgevelboerderij uit 1914 is van algemeen cultuurhistorisch belang. De boerderij is van architectuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een traditionele streekeigen boerderij, zoals in deze streek rond 1915 gebruikelijk was. Voorts is de boerderij van belang vanwege de gaafheid van de hoofdvorm en de gaafheid van de detaillering. Er is tevens sprake van architectuurhistorische waarde omdat de boerderij onder architectuur is gebouwd naar een ontwerp van architect Knapen uit Eersel. De boerderij is van stedenbouwkundig belang vanwege de markante ligging in de bocht van een weg in het buitengebied van Bergeijk.

Woonboerderij en kortgevelboerderij Hoeve Sint Bernardus op Treurenberg 14 is gebouwd in 1937 als ontginningsboerderij. De boerderij vertegenwoordigt cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een ontginningsboerderij, een vrij zeldzaam geworden boerderijtype in de streek. Voorts is de boerderij van architectuurhistorisch belang vanwege de gaafheid van de hoofdvorm en de redelijke gaafheid van de detaillering. De boerderij is van stedenbouwkundig belang vanwege de markante ligging in de bocht van een weg in het buitengebied van Bergeijk.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)