Status

- De Posthoorn is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Rucphen.

- Buurtschap De Posthoorn valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Rucphen.

- Buurtschap De Posthoorn heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat, al kan de straatnaam Posthoorn je daar wel een vermoeden van geven.

Naam

Komt ook elders voor
Niet te verwarren met de buurtschappen Posthoorn onder Philippine (ZL) en Posthoorn onder grotendeels Kamperveen (postale 'woonplaats' in de gemeente Kampen (OV)) en deels Oosterwolde (GL).

Ligging

Buurtschap De Posthoorn ligt ZW en W van Rucphen, voor een deel in de Rucphense Bossen, rond de wegen Posthoorn, Postbaan (het gedeelde van deze weg Z van de kruising met de Gebrande Hoefstraat), Kromme Elleboog en Keijtenburgstraat en de ZW tak van de Pierestraat. Verder ligt de buurtschap O van Roosendaal.

Statistische gegevens

Buurtschap De Posthoorn omvat ca. 30 huizen en ca. 10 verblijfsaccommodaties, met ca. 75 inwoners.

Geschiedenis

Als je vanuit Rucphen via de Kade richting Roosendaal rijdt, is buiten de bebouwde kom de eerste splitsing van wegen die van de Postbaan en Posthoorn. Als het ware geklemd tussen deze straten ligt het gebied ‘Agter den Posthoorn’. Het is tegenwoordig een prachtig natuurgebied van stille (zand)wegen, bossen en heidegebieden. Vroeger was het daarentegen een druk kruispunt van internationale postroutes. De uitspanning De Oude Posthoorn was ooit een ontmoetingspunt van mensen van verschillend pluimage; handelslui, politici, soldaten, gevluchte misdadigers en dergelijke.

In vroeger eeuwen liepen er drie postbanen van Antwerpen naar het noorden; een over Putte naar Bergen op Zoom, een over Wuustwezel en Zundert naar Breda en een over Rucphen en Moerdijk naar Holland. De laatste vormde de kortste verbinding over land tussen de Belgische havenstad en de steden van het gewest Holland. Onze voorouders gaven de voorkeur aan het vervoer over land en dat dan meestal per postkoets.

Wanneer het echt niet anders kon, wilden zij zich op een schip wagen. Zelfs de meest verstokte landrot moest zich tot de bouw van de Moerdijkbrug in 1872 overgeven aan het veer, dat hem over het Hollands Diep bracht. Op de route konden de reizigers van dit soort verschrikkingen bekomen in posthuizen, waar ook de paarden werden verwisseld. Onder Rucphen stond het posthuis ‘De Nieuwe Posthoorn’. In de buurt bevond zich overigens ook de herberg ‘De Oude Posthoorn’.

Genoemd posthuis was het kruispunt van de noord-zuid route voor het brievenvervoer en die tussen Bergen op Zoom en Breda. Zo werd De Posthoorn een wisselplaats voor de post. Het was tevens een herberg; de reizigers konden er overnachten, want er werd liever niet ’s nachts gereisd.

Na 1810 verloor De Posthoorn definitief haar betekenis als wisselplaats. De route over Breda nam haar rol over. Na 1820 werd ten noorden van Rucphen de rijksweg Breda-Etten-Roosendaal aangelegd. Ook in de oost-west verbinding was toen de rol van De Posthoorn uitgespeeld. Slechts de namen van de straten Postbaan en Posthoorn, en die van de gelijknamige camping in dit gebied, doen de herinnering voortleven aan Rucphen als ‘kruispunt van (inter)nationale wegen'. (313)

Literatuur

1. Harrie Hezemans, 'De Posthoorn bij Rucphen. Kruispunt van belangrijke oude wegen' (in Babants Heem, 1956).
2. In 'De brievenposterij in het Markiezaat van Bergen op Zoom' (Kees de Baar, uitg. Ned. Ver. van Poststukken- en Poststempelverzamelaars, Posthistorische Studie nr. 27, 2011) worden de vroegere postale aspecten van buurtschap De Posthoorn uitvoerig behandeld.