De Klomp is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Ede. Op de foto het punt waar je vanuit Veenendaal onder de A12 door De Klomp binnenkomt.
De Klomp is een klein landelijk dorp, ingesloten door de verstedelijkte kern Veenendaal in het Z, het Veenendaalse bedrijventerrein De Batterijen in het W, en binnenkort ook nog door Food & Businesspark Ede in het O. (© www.openstreetmap.org)
- De Klomp is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Ede.
- Het kleine dorp is voor haar voorzieningen en verenigingsleven aangewezen op het grotere buurdorp Ederveen. Er is ook een gezamenlijke Belangenvereniging Ederveen - De Klomp (zie bij Links).
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1787 De Klomp.
Naamsverklaring
Oorspronkelijk de naam van een herberg. Veldnamen ontleend aan kledingstukken, vooral aan schoeisel, komen veelvuldig voor. Daarvan is Klomp wel het meest verbreid. In een oorkonde van 1477, waarin bisschop David van Bourgondië een stuk woeste grond in erfpacht geeft, wordt gesproken over een ligging boven der Clompen.(1) Het gemeentearchief Ede stelt: "De naam is waarschijnlijk afgeleid van ‘clamp’, wat losplaats betekent."
Het dorp ligt W van Ede, N van Veenendaal, nabij station Veenendaal-De Klomp en grenst in het W aan de provincie Utrecht.
Terug naar bovenHet dorp De Klomp heeft ca. 180 huizen met ca. 460 inwoners.
Terug naar bovenDe geschiedenis van De Klomp gaat terug tot 1549, als de doortrekking van de Boveneindse Grift tot de Zwarte Edervenen een feit is. Volgens het gemeentearchief wordt aan het eind van deze grift een keerpunt (een zwaai) voor de platbodemschepen gemaakt, die als een soort haven gaat functioneren en ’t Meentje wordt genoemd.* Eeuwenlang wordt de Grift gebruikt als rustig vaarwater dat de losplaats verbindt met de rest van het land. Vanaf de Edervenen wordt turf afgevoerd en worden andere goederen aangevoerd die verder per paard en wagen naar het achterland worden getransporteerd.
* Volgens Stichting Erfoed Ede was hier geen sprake van een keerpunt/zwaai. Hoe het volgens hen wél zat, lichten zij toe in het artikel onder de link.
Vanaf circa 1565 ontstaat er langzamerhand een klein centrum van bewoning, onder andere door de aanwezigheid van een posthuis der diligencediensten. In de loop van de tijd komt de naam De Klomp in zwang voor de groeiende buurtschap. De bebouwing is vrijwel geheel gelegen aan de doorgaande weg; de Veenendaalse Weg. Oorspronkelijk liggen hieraan alleen boerderijen en enkele woningen. Na de Tweede Wereldoorlog vestigen zich ten noorden van de spoorlijn meerdere bedrijven.
Hotel De Klomp ligt al honderden jaren opvallend aan het kruispunt van de wegen naar Utrecht, Arnhem, Veenendaal en Ederveen/Lunteren. Het hotel wordt sinds het midden van de 19e eeuw geëxploiteerd door de familie Hupkes. Sinds het midden van de 17e eeuw is bij de toenmalige herberg jaarlijks een grote (meerdaagse) bijenmarkt gehouden. De aanvoer bedraagt in de hoogtijdagen van de markt soms meer dan 10.000 bijenvolken. Het wordt beschouwd als de grootste bijenmarkt ter wereld. Bijen worden over grote afstanden aangevoerd, met name vanuit de Betuwe en Brabant. De Gelderse Vallei en de Veluwezoom kunnen worden beschouwd als de bakermat van onze nationale imkerij. Ondanks dat de bijenteelt sterk terugloopt, wordt deze traditie van een jaarlijkse bijenmarkt in Veenendaal nog altijd voortgezet.
De Rhijnspoorweg (Amsterdam-Utrecht-Arnhem) wordt in delen aangelegd. Eind 1841 bereiken de grondwerkers bij De Klomp de gemeentegrens van Ede. De spoorweg wordt over het vaarwater van de Boveneindse Grift aangelegd, met een tunneltje voor voetgangers. In 1845 komt het deel tot aan Arnhem gereed. Bij De Klomp komt aanvankelijk een eenvoudige halte. Eind 19e eeuw wordt een ‘echt’ station gebouwd en komt er een stationsgebouw met stationsplein. Bij het station wordt ook een rangeer- annex laad- en loslijn aangelegd.
Als blijkt dat de scholen in Ederveen en Gelders Veenendaal te klein zijn voor de vele kinderen in De Klomp en omgeving wordt in 1905 in het dorp een school gebouwd, met ernaast een woning voor de hoofdonderwijzer. De school wordt de Klompseschool genoemd en telt in het eerste schooljaar 78 leerlingen. Het dorp heeft inmiddels al jaren geen school meer. Sinds wanneer, moeten wij nog achterhalen. (bron: gemeentearchief Ede)
Terug naar boven- In de zone tussen de lintbebouwing van De Klomp in het W, de A12 in het Z, de kern Ede in het O en de spoorlijn in het N, wordt de komende jaren - op grondgebied van het dorp - Food & Businesspark Ede ontwikkeld. Er zijn mensen tegen in beroep gegaan bij de Raad van State, omdat ze vonden dat de gemeente nut en noodzaak niet had onderbouwd. De Raad gaf de bezwaarmakers hierin gelijk, maar de gemeente heeft nut en noodzaak ter zitting in juni 2018 alsnog onderbouwd, waardoor de gemeente van de Raad van State wel mag doorgaan met haar plannen.
De Edese firma Roseboom heeft de verontreinigde grond gesaneerd. Aannemer JdB Groep heeft daarop in maart 2019 de nodige werkzaamheden verricht als eerste fase in het bouwrijp maken van het gebied: "JdB groep heeft een project uitgevoerd aan de Griftweg in De Klomp*. De projectlocatie waar JdB de basis vormt voor een nieuw bouwproject heeft een oppervlak van 3,5 hectare. De werkzaamheden omvatten het maaien, frezen en ontgraven van de bestaande bovengrond waarbij het uitkomend materiaal is opgewaardeerd naar teelaarde die door heel Nederland als hoogwaardig product wordt toegepast in bijvoorbeeld parken, bermen en sportvelden. Nadat de bovengrond is verwijderd, is het toekomstige bedrijventerrein aangevuld met zand dat door JdB van diverse locaties uit de regio is aangevoerd."
* Onder de link vind je een mooie videocompilatie van de door hen alhier uitgevoerde werkzaamheden.
Het bedrijventerrein wordt een Food & Businesspark met een omvang van 22 hectare. Op delen van het nieuwe bedrijventerrein komt ruimte voor bedrijven in wat zwaardere milieucategorieën. Het terrein wordt ook aantrekkelijk voor food productiebedrijven, laboratoria en andere bedrijven in de food sector. Veertig procent van het terrein is bestemd voor het uitplaatsen van bedrijven uit de gemeente Veenendaal, en zestig procent voor Edese bedrijven. De zwaardere milieucategorieën krijgen een plek op het meest oostelijke deel, het verst van de woonbebouwing van De Klomp. Een reeds gerealiseerde ecozone vormt een groene buffer tussen het dorp en het bedrijventerrein. "In die zone wil ik het zo groen mogelijk houden. Het is het laatste stukje groen tussen het dorp en Veenendaal. De leefbaarheid voor het dorp staat wat mij betreft voor dit deel voorop", aldus wethouder Willemien Veugdenhil.
- "In De Klomp gaat veel veranderen, denk aan aanpassingen Veenendaalseweg, afsluiting Griftweg, Structuurvisie, uitbreiding van industriegebied, combinatie wonen/werken en leefbaarheid, maar vooral de enorme toename van het verkeer. Dit laatste geeft in het dorp veel ergernissen; daar de Rondweg-Oost in Veenendaal steeds drukker wordt, zien we ook veel verkeer het dorp inkomen via de Rondweg. Dit verkeer, dat door het dorp richting Renswoude, Ederveen, en Lunteren-West gaat, moet allemaal door het tunneltje onder het Station. Gevolg hiervan zijn opstoppingen tijdens de spits. Daarbij komt dat de buslijnen hier ook rijden en voorrang kunnen nemen, wat uiteraard ook gebeurt.
Er staat een nieuwe tunnel gepland op een volstrekt onlogische plaats (Heiveldweg), voor het huidige verkeersaanbod is dit al geen oplossing. Indien naar verwachting de Rondweg Veenendaal verdubbeld wordt, zal het aanbod alleen maar groter worden, en daar zijn de inwoners van het dorp niet bij gebaat. Een oplossing is er wel; doortrekken van de Rondweg Veenendaal naar de N224 (oude Rijksweg), hiermee worden het dorp en het Station volledig ontzien. Dit is in het geheel eigenlijk de eenvoudigste mogelijkheid, echter binnen gemeente Ede of Veenendaal zijn besluiten op basis van oude gegevens genomen en men wil hier vooralsnog niet op terugkomen." Aldus Belangenvereniging Ederveen-De Klomp in een nieuwsbericht d.d. mei 2016. In een brief aan de provincie en de gemeenteraad d.d. februari 2018 heeft de Belangenvereniging hier wederom voor gepleit.
Sinds december 2012 is de tunnel onder de A12 bij De Klomp weliswaar afgesloten voor vrachtverkeer, auto's en motoren (wel mogen voetgangers, (brom)fietsers, lijnbussen, landbouwvoertuigen, brommobielen en hulpdiensten erdoor). Deze worden nu via de rondweg van Veenendaal langs het dorp heen vanaf Rondweg Oost tot het station en daarna door naar het Veenendaalse industrieterrein De Batterijen geleid. Ondanks de duidelijke bebording maken toch nog veel automobilisten gebruik van het tunneltje, wat veelal beboet wordt (wat ook duidelijk staat aangegeven). Het aantal overtreders daalt wel, maar niet heel snel: begin 2016 waren er nog maandelijks ca. 400 bekeuringen, begin 2017 nog tegen de 300. In heel 2018 zijn nog 1.540 bonnen uitgeschreven, dus ca. 130 per maand. Mensen die bezwaar maakten tegen de boete van 95 euro plus 9 euro administratiekosten, omdat ze vonden dat het onduidelijk aangegeven stond, kregen bij de rechter telkens ongelijk: die vindt dat het ter plekke duidelijk genoeg wordt aangegeven (dat lijkt ons ook. Als je de foto onder de link bekijkt, moet je toch goed je best doen om níet te zien dat je hier met je auto of motor niet in mag, red.).
- Trekkertrek De Klomp (Hemelvaartsdag) is in het gelijknamige dorp begonnen, en via Renswoude en De Glind uiteindelijk op het terrein van de familie Heerikhuizen in de Lunterse buurtschap Nederwoud terechtgekomen (Nieuwenhuizerweg, op de hoek met de Beekhoekweg). Er werd op 2 wedstrijdbanen in diverse standaard-, sport- en supersportklassen gestreden om de bekers en bloemen. Voor de kinderen was er een gezellig kinderdorp met springkussen, stormbanen, zand en schminken. De opbrengst was voor KiKa (een organisatie die zich inzet voor de strijd tegen kinderkanker). Helaas lezen wij op de pagina van de organisatie dat editie 2018 de laatste keer was: "Helaas moeten wij jullie meedelen dat wij als organisatie na 12 jaar hebben besloten om geen wedstrijden meer te organiseren op Hemelvaartsdag. De oplopende vaste kosten en de aangescherpte wet- en regelgevingen hebben ons hiertoe doen besluiten. Wij danken jullie voor alle jaren aanwezigheid op onze gezellige wedstrijden!"
Terug naar boven- Het dorp heeft 2 gemeentelijke monumenten, zijnde de graanmaalderij van de Coöperatieve Aankoopvereniging 'De Klomp en omstreken' op Stationsweg 10, en de kop-hals-rompboerderij op nr. 11.
Terug naar boven- De gemeente Ede had plannen om het gebied dat is ingesloten tussen de spoorbaan richting Utrecht, de provinciale weg en de Kade bij De Klomp te ontwikkelen als recreatiegebied. Het beoogde recreatiegebied is circa 50 hectare groot. Gedacht wordt aan een gebied met een recreatieplas, zwemmogelijkheden, strand en ligweiden. Ook andere vormen van dagrecreatie moeten mogelijk worden. Rond 2015 zou dit gerealiseerd moeten zijn. Of het hier ook daadwerkelijk van is gekomen, moeten wij nog checken.
- In verband met de aanleg van het onder Recente ontwikkelingen vermelde bedrijventerrein Food & Businesspark Ede, is een ecozone aangelegd als groene buffer tussen het bedrijventerrein en de bebouwing van het dorp. Sinds 2012 verzorgt Faunaconsult de begrazing van natuurgebied Ecozone De Klomp, door de inzet van een haremgroep Exmoorpony's (onder de link vind je een mooie videoreportage over het uitzetten van de pony's). Het natuurgebied is door de gemeente Ede aangelegd en in 2014 tot 12 ha vergroot. In verband hiermee zijn in het voorjaar van 2015 enkele merries bijgeplaatst. De begrazing heeft in korte tijd gezorgd voor een grotere structuurvariatie en de komst van rietorchissen. Daarnaast zijn de poelen die dreigden dicht te groeien met riet, weer open gevreten, waardoor ze geschikt blijven voor amfibieën. (bron: Faunaconsult) - Waargenomen dieren in ecozone De Klomp.
- "De Klomp is een kleine gemeenschap, me nog geen 500 inwoners, maar dat neemt niet weg dat ook hier voorzieningen voor o.a. kinderen nodig zijn. Vanuit dit dorp is daarom ook de vraag gesteld voor een gezamenlijke plek voor speeltoestellen en een trapveldje. De Belangenvereniging heeft in samenwerking met de gemeente Ede een braakliggend terrein omgetoverd in een mooie speelomgeving voor de lokale kinderen."
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over De Klomp (online te bestellen).
Terug naar boven- Belangenvereniging: - Belangenvereniging Ederveen-De Klomp vindt haar dorpen gemeenschappen waar het fijn wonen, werken en leven is. "Dit willen wij natuurlijk, met u, graag zo houden voor de toekomst. Om dit mooie leefklimaat te behouden of waar mogelijk te verbeteren, hebben we als Belangenvereniging een aantal doelen. Deze doelen zijn: het behartigen van gemeenschappelijke belangen van de inwoners van de dorpen, niet van individuele personen; het welzijn van de dorpsbewoners (jong en ouder) bevorderen; optreden als tussenpersoon tussen gemeente Ede en de inwoners; stimuleren van de dorpsbewoners met betrekking tot activiteiten, wensen, problemen en verbeteringen die het woon– en leefklimaat in beide dorpen bevorderen." Aldus de vereniging op haar site.
Reactie toevoegen