De Grits

Plaats
Buurtschap
Súdwest-Fryslân
Fryslân

de_grits_kubaard_vlinderberm.jpg

In 1999 hebben ze in buurtschap De Grits bij Kûbaard een prachtige 'vlinderberm' aangelegd, waar ook vele andere dier- en plantensoorten van profiteren. Ze willen de berm graag mooi hóuden, vandaar het verzoek om geen auto's in de berm te parkeren.

In 1999 hebben ze in buurtschap De Grits bij Kûbaard een prachtige 'vlinderberm' aangelegd, waar ook vele andere dier- en plantensoorten van profiteren. Ze willen de berm graag mooi hóuden, vandaar het verzoek om geen auto's in de berm te parkeren.

De Grits

Terug naar boven

Status

- De Grits is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 1983 gemeente Hennaarderadeel. In 1984 over naar gemeente Littenseradiel, in 2018 over naar gemeente Súdwest-Fryslân.

- Buurtschap De Grits valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Kûbaard.

- Buurtschap De Grits heeft - als een van de weinige buurtschappen in de voormalige gemeente Littenseradiel - geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan het gelijknamige straatnaambordje - het is er maar één, omdat het een doodlopende weg is - kunt zien dat je er bent aangekomen.

Terug naar boven

Naam

Spelling
De spelling van deze plaatsnaam is in het Nederlands en in het Fries gelijk.

Naamsverklaring
Men heeft deze naam wel verbonden met het Friese zelfstandige naamwoord grits 'grap', zonder echter het benoemingsmotief aan te kunnen geven.(1)

Terug naar boven

Ligging

Buurtschap De Grits ligt rond de gelijknamige doodlopende weg, direct Z van de dorpskern van Kûbaard.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Buurtschap De Grits omvat slechts 3 panden/huisnummers, zijnde 10/12/14, wat curieus lijkt, maar er is vast een reden waarom de lagere huisnummers er niet (meer) zijn. Zijn hier wellicht panden afgebroken i.v.m. ruilverkaveling? Als iemand ons hier meer over kan vertellen, houden wij ons aanbevolen. De buurtschap zal een handvol inwoners hebben.

Terug naar boven

Geschiedenis

De terp waarop deze buurtschap ligt, komt in de 16e eeuw voor onder de naam Laerd. De nederzetting als zodanig, althans met de naam De Grits, is nog jong; de naam komt pas vanaf begin 20e op kaarten voor.(2)

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Lokale Agenda 21 is eind jaren negentig een initiatief waarbij de gemeenten initiatieven van burgers op het gebied van het milieu belonen met subsidies. In Wommels vormt zich een groepje van deze idealistische burgers, die eens in de twee maanden samenkomen. Een van de onderwerpen is het terugbrengen van natuurlijke elementen in het cultuurlandschap. Als eerste project is de Vlinderberm in buurtschap De Grits bij Kûbaard gerealiseerd. Initiatiefneemster Machteld van Peursem wint informatie in over beplanting en beheer van de berm. In 1999 wordt de berm afgeplagd door de gemeente en ingezaaid door de schoolkinderen van Kûbaard. Volwassen Kûbaarders helpen mee om struiken en oeverplanten aan te brengen. Zo ontstaat een mooi bloementapijt, dat vlinders en ook andere insecten aantrekt. De gemeente plaatst een bankje en een informatiepaneel om het geheel compleet te maken.

Het eerste jaar heeft de berm in De Grits prachtig gebloeid, maar helaas, het gras komt al snel weer opzetten en verstikt de bloemen. Verder komen er erg veel distels en brandnetels op. Er komen klachten over de slordige aanblik van de berm. Weliswaar werken de vrijwilligers hard om de berm netjes te houden, maar zonder een professionele maaier blijft het kwakkelen. Sinds een paar jaar is hier verandering in gekomen, dankzij adviezen van de heer Haagsma van de gemeente Littenseradiel. Hij stelt dat de berm twee keer per jaar (gedeeltelijk) gemaaid moet worden met een cyclo-maaier, waarna het maaisel wordt verwijderd.

Het dorp heeft Auke Eringa bereid gevonden dit te doen. Na het maaien maakt Auke hoopjes van het maaisel die door de vrijwilligers naar de weg worden gebracht om door de gemeente te worden afgevoerd. Door het maaien wordt het gras verminderd en krijgen de bloemen meer kans. Ook zijn enkele stroken afgeplagd, bestrooid met zand en opnieuw ingezaaid. Regelmatig gaan inwoners de berm door om de distels en het te veel aan brandnetels weg te knippen, daarbij geholpen door Durk Hibma met zijn zeis. Ger van Putten plant wilgen en planten uit zijn tuin die lekker groot worden en zo meehelpen het gras te verstikken.

Behalve vlinders en andere insecten zoals bijen en waterjuffers profiteren ook andere dieren van de hoge planten in de berm van De Grits: watervogels bouwen er hun nest en zangvogels zoeken er voedsel, bijvoorbeeld de putter, ook wel distelvink genaamd, die gek is op zaden zoals die van de kaardebol. Diezelfde kaardebol is zeer geliefd bij de vlinders wanneer hij in bloei staat. Een aantal van de planten en bloemen die je kunt aantreffen zijn: heggewikke, rolklaver, kaasjeskruid, boerenwormkruid, guldenroede, morgenster, koekoeksbloem, kattenstaart, gele lis, dotter, fluitekruid, smeerwortel, chichorei en klaver.

Naast planten zoals hierboven genoemd die nectar produceren als voedsel voor de vlinders, hebben deze laatsten ook zogeheten waardplanten nodig om in te schuilen en te overwinteren of zich te verpoppen. Daarbij zijn brandnetels onontbeerlijk. De inwoners proberen dat wel binnen de perken te houden. De vlinders die tot nu toe zijn gesignaleerd: atalanta, kleine vos, dagpauwoog, blauwtje, koolwitje, oranjetipje, argusvlinder en landkaartje. De inwoners hopen dat deze prachtige berm een inspirerend voorbeeld is voor andere dorpen, om ook op een dergelijke manier aan de slag te gaan. Een eerste uitbreiding van het project is te verwachten langs het fietspad tussen Wommels en Iens. Veel van de lessen die ze in Kûbaard / De Grits hebben geleerd, worden daar toegepast. (© Digitaal Dorpsplein Kûbaard, afbeelding © Google)

Reactie toevoegen