Huijbergen

Plaats
Dorp
Woensdrecht
West-Brabant Baronie en Markiezaat
Noord-Brabant

huijbergen_plaatsnaambord_kopie.jpg

Huijbergen is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Woensdrecht. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1996.

Huijbergen is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Woensdrecht. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1996.

gemeente_huijbergen_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper.jpg

Gemeente Huijbergen anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Huijbergen anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

Huijbergen

Terug naar boven

Status

- Huijbergen is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Woensdrecht. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1996.

- Wapen van de voormalige gemeente Huijbergen.

- Onder het dorp Huijbergen vallen ook de buurtschappen Eiland, Overberg en Schoelieberg.

Terug naar boven

Naam

In het Brabants
Uijbéérge.

Oudere vermeldingen
Huibergen, 1264* kopie 16e eeuw in Huybergen, 1275 kopie vóór 1322 inter Gunsdricht et Huberghen, 1278 kopie 16e eeuw in Hubergha, 1278 kopie 16e eeuw Huberg, 1395 Hubergen, 1840(1) en 1903 (aldus een spellingswijziging in een naamlijst van de Posterijen) Huijbergen, 1852 Huibergen (aldus de spelling van het in dat jaar geopende bestelhuis = een voorloper van het postkantoor)..

* In 1264 geeft Hendrik V, heer van Breda, moergronden in 'Huybergen' uit aan Willem Hoesche Bollaard, met rechten en verplichtingen met betrekking tot visvangst, kerkbouw, molenbouw en afwatering.

Naamsverklaring
Etymologie onzeker. Een samenstelling van bergen, berg 'terreinverheffing, heuvel', en een eerste deel, waarin men het Brabantse hui(b) 'uil, steenuil' meent te herkennen. Verband met de woordgroep van huif 'kap' en huig 'lelletje in de keel', naar de in een boog rondom de oudste kern van het dorp liggende duinen, is vergezocht.(2)

Een andere theorie stelt:
“Langzamerhand ging de bevolking die onze streken bewoonde aan veeteelt doen. Maar daarvoor was weiland nodig, en gras groeit slechts op vochtige grond. Vanuit de ‘Bergen opten Zoom’ gingen zij op zoek naar de grond, die voldoende waterachtig was, om er weiland van te maken en die zich tevens leende voor een goede afvoer van al te overtollig water. En op hun speurtocht, zo stel ik het mij voor, kwamen zij bij een moerassige streek waarop veel gras groeide en die dus hooi leverde.

Bovendien was het terrein dat zij gevonden hadden nog omsloten door heuvels, ofwel bergen, die overtollig water opnamen en tevens een goede beschutting gaven tegen stormen. De vennetjes die in dit terrein lagen, boden gelegenheid om te vissen, de bergen om te jagen. Werkelijk een ideaal gebied en het zal hun dan ook uitermate geschikt geleken hebben om er zich te vestigen, en er hun nieuwe broodwinning, de veeteelt, te beoefenen. Langzamerhand gingen zij toen hun vee weiden in dit waterig gebied, of zo de Germanen het zeiden, in het ‘hoi’ tussen de bergen.

In het begin waren het nog slechts enkele pioniers, en dat het er nooit vele geworden zijn, zal wel veroorzaakt zijn door de vele rovers die in de streek ronddwaalden. Maar die pioniers zijn door hun noeste arbeid grote veehouders geworden. En als hun familie deze pioniers eens ging bezoeken, zullen zij gezegd hebben, zoiets als: ‘Wy gaene toe onse kinders, dye woonen in de hoibergen.’ En migranten zeiden: ‘Laet ons woonen gaene, daar in dye hoibergen.’ Zo kende de bevolking de streek, die nu Huijbergen is, als de hoibergen. Maar in de loop der tijden is het Germaanse woord hoi veranderd in huy, en toen bestonden er geen hoibergen meer, maar was er een Huybergen. In 1263 was het reeds zover, zie de oude akten, dat men van Huybergen sprak. Tegenwoordig heeft men de naam iets ‘verfraaid’ door op de y twee puntjes te zetten. Wij schrijven nu Huijbergen. Maar Germaans is de naam daardoor niet meer.” Aldus het gedenkboek t.b.v. het 700-jarig bestaan van het dorp in 1964.

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp ’t Sanegat.

Terug naar boven

Ligging

Huijbergen ligt 5 km O van Woensdrecht. De veldnaam Huijbergsche Braak ligt overigens niet bij dit dorp, maar 2 km Z van Heerle in de gemeente Roosendaal (t/m 1996 gemeente Wouw). N grenzend aan Vijfhoek, Z aan Zoomvliet.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Huijbergen 59 huizen met 507 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 34/281 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Overbergh 15/135 en Schoeliebergh 10/91. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 900 huizen met ca. 2.100 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

“In 1963 heeft het dorp het 700-jarig bestaan gevierd. Een mooi feest, maar op de keper beschouwd is ons uitgangspunt niet geheel juist. Want het dorp is niet gesticht in 1263, het bestond reeds lang daarvoor. Er was vóór 1263 al een streek ten ZW van Breda die men Huijbergen noemde, en die bewoond werd door mensen die voornamelijk de veeteelt beoefenden. Maar daarnaast huisden er ook rovers en plunderaars, die zich in de moerassen en oerwouden konden schuilhouden en die het de boeren en vooral de scheepvaart op Antwerpen danig lastig konden maken.

Omdat de Heren van Breda door de plunderingen door deze rovers ernstig financieel nadeel ondervonden - de bewoners werden daardoor immers te arm om nog cijns (belasting, red.) te kunnen betalen, en de tolheffing op de schepen die op Antwerpen voeren werd zware schade toegebracht - gaven zij in 1263 de streek die Huijbergen heette aan Willem Heusche Bollaert in leen, met de opdracht het grotendeels nog onontgonnen gebied te cultiveren. Als dit slaagde zouden de rovers het gebied, waarin zij zich schuilhielden, noodgedwongen moeten verlaten. Echter tegelijk met de leen-schenking van deze streek werden de bewoners ervan, van hun horigheid aan de Heren van Breda ontheven. En eigenlijk is dit een veel heugelijker feit om thans te gedenken, want toen op die woensdag vóór Palmzondag van 1263 werden onze voorouders vrije burgers.” (18)

De twee kloosters die kort erna zijn gesticht, het Monasterium van de Wilhelmieten (1278) en het klooster van de Broeders van Huijbergen, die vrijwel onafgebroken 700 jaar in het dorp hebben gestaan, hebben veel voor de ontwikkeling van de streek betekend. De Wilhelmietenorde is in 1879 uitgestorven met het overlijden van de laatste pater P. v.d. Berg. De orde is genoemd naar de Italiaanse edelman en kluizenaar Guilielmus (overleden in 1157). In het Nederlands werd hij Wilhelmus genoemd.

“‘Ter ere Gods en der roemrijke Maagd’ schonken Heer Arnoud van Leuven en zijn vrouw Elisabeth van Breda op 6 februari 1278 de Orde der Wilhelmieten een kapel met bijbehorende grond te Huijbergen, om daar een klooster te stichten. Een vrijgevigheid die overigens ook zijn voordelige kant had, want de toekomstige paters zouden ongetwijfeld bidden voor het zielenheil van hun weldoeners. Al snel vestigden zich er enige paters. Zij leefden er volgens hun strenge regel, met zware vasten, stilzwijgen, studie, landarbeid en ook landontginning, want dit gebied was toen nog niet gecultiveerd” (43).

“Tot 1847 bleef de orde bestaan. Daarna werden de gebouwen aan het vicariaat van Breda afgestaan. Vervolgens werd er door de broeders van Saint Louis uit Oudenbosch een weeshuis voor arme kinderen in ondergebracht. Op 21 juni 1851 konden de broeders zich echter al terugtrekken en werd er een onafhankelijke congregatie te Huijbergen opgericht. Reeds na twee jaar groeide het weeshuis uit tot het welbekende pensionaat Sainte Marie. Eind 1944 trof het noodlot echter opnieuw het klooster en werd het door bommen nagenoeg geheel verwoest. Alleen het poortgebouw bleef behouden. Volgens het jaartal in de zuidelijke muur dateert het uit 1757. Eigenlijk kwam het in gedeelten tot stand tussen 1610 en 1850.

Toen het hele pensionaat in 1944 verwoest was, werden door de broeders zo snel mogelijk noodgebouwen ingericht. Het poortgebouw werd toen geschikt gemaakt als school. Daarna raakte het spoedig ernstig in verval. Menig bewoner van het nieuwe klooster zag het dan ook maar het liefst gesloopt. Zover is het echter gelukkig nooit gekomen. In 1967 werd met de restauratie begonnen en na een achttal jaren kon men het vroegere poortgebouw weer in volle glorie zien” (43). Tegenwoordig biedt het poortgebouw onderdak aan het Wilhelmietenmuseum.

Huijbergen is relatief lang een klein dorp gebleven met slechts enkele honderden inwoners. Pas na de Tweede Wereldoorlog heeft het dorp een beduidende groei doorgemaakt tot zijn huidige omvang.

Huijbergen is gelegen in een heuvelachtig gebied. Fraaie bossen, heidevelden en stuifduinen typeren de omgeving. Mooi zijn de overgangen in het landschap tussen geaccidenteerde en vlakkere gebieden, door de relaties tussen bodemgebruik en reliëf enerzijds en nederzettingen en cultuurgrond anderzijds bij met name Staartse Duinen, Eiland en Overberg. De hoogteverschillen zijn soms aanzienlijk. Het hoogste punt, de Pilberg, ligt 32 meter boven NAP.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Huijbergen, kun je terecht bij:

- Heemkundekring De Wilhelmiet (specifiek voor het dorp).

- Heemkundekring Het Zuidkwartier (beslaat de hele gemeente Woensdrecht. Zie de beschrijving van deze vereniging aan het eind van het hoofdstuk onder de link).

- Verhalen over de geschiedenis van Huijbergen op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Marcel en Monica Heijboer, al sinds 1995 supermarktondernemer in Huijbergen, namen in 2019 afscheid van de Spar formule. De Coop wilde alleen met hen in zee omdat er een plan lag voor een grotere, nieuwe supermarkt. Op de 320 m2 in de huidige supermarkt kun je de Coop-formule niet goed 'uitrollen', stelden zij. Heijboer wil verhuizen naar de locatie van het oude gemeentehuis, iets verderop, waar Bouwgroep De Nijs-Soffers de nieuwe supermarkt wil bouwen, met 13 appartementen erboven. "Dan krijgen we 550 m2 winkeloppervlak. Voor een goed assortiment en een moderne presentatie heb je dat gewoon nodig. En we gaan van vier naar 25 parkeerplekken", aldus Marcel Heijboer.

Ze balen dat anno 2021, 11 jaar na het eerste plan, de vergunningen nog altijd niet rond zijn. De tijd dringt, stelt Heijboer: "Onze huidige locatie is op termijn niet levensvatbaar en bij Coop gaan ze ook eisen stellen of de stekker gaat eruit." Verder gaan op de oude voet is volgens Heijboer geen optie: "We krijgen nu al niet alles meer binnen omdat leveranciers onze volumes te laag vinden. En voor een Staatslot moeten mensen al naar Hoogerheide, logisch dat ze daar dan ook andere dingen kopen. Dit houden we niet vol. En dan zit Huijbergen straks zonder super.”

Ondertussen verrezen in Hoogerheide een nieuwe AH en Aldi en breidde de Jumbo fors uit. "Frustrerend. Huijbergen mag geen ondergeschoven kindje of buitenwijk van Hoogerheide worden", vindt zoon Marvin. "Voor de leefbaarheid hier zijn een supermarkt, school en starterswoningen cruciaal", vult Monica aan. Als de nieuwe winkel er komt, zijn er 9 nieuwe huizen voorzien op de locatie waar nu de Coop staat, en boven de nieuwe supermarkt komen dus ook nog eens 13 appartementen, en ook die woningimpuls is natuurlijk zeer welkom in het dorp. Wethouder Hans de Waal begrijpt de roep om behoud van de supermarkt en extra woningen: "De nood is hoog, zeker voor starters. Daarom willen we als college twee projecten naar voren halen: bij Sneek Hout in Putte, en het oude gemeentehuis in Huijbergen, omdat daar goedkopere appartementen komen." Als het meezit kunnen de procedures in het tweede kwartaal van 2022 doorlopen zijn, aldus De Waal. Anno herfst 2021 is nog niet definitief waar de bibliotheek, de grootste gebruiker van het oude gemeentehuis, na de herinrichting onderdak gaat krijgen. Vermoedelijk krijgen die een uitbouw bij De Kloek.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Huijbergen heeft 10 rijksmonumenten.

- De eerste kapel van Huijbergen is waarschijnlijk rond 1270 gesticht. De nederzetting viel in die tijd overigens onder de parochie van Wouw. Halverwege de 17e eeuw is het dorp een zelfstandige parochie geworden. De kerk uit 1646 is in 1916 wegens bouwvalligheid afgebroken. De opvolger is reeds in de Tweede Wereldoorlog (1944) verwoest. De huidige RK Onze Lieve Vrouw Hemelvaartkerk (Canadaplein 1) in basilicastijl is gebouwd in 1952. Zij werd niet gebouwd op de plaats waar de andere kerken hebben gestaan. Het centrum van het dorp is meer noordwaarts verplaatst. Ook de kerk is daar gebouwd, evenals het nieuwe gemeentehuis. De kerk heeft Benedictus, Wilhelmus en Siardus als patroonheiligen.

De heilige Siardus, abt van een norbertijnenklooster, die in de 12e/13e eeuw in Friesland leefde, heeft in Huijbergen al honderden mensen van uiteenlopende kwalen afgeholpen. In verband hiermee is het dorp lang een bedevaartplaats geweest. In principe werd er bij het aanroepen van de heilige een financieel offer verlangd. Omdat niet iedereen hiertoe in staat was, volstond ook het gewicht van een ziek kind in vlas of het na genezing schenken van wassen kaarsen. Ook werd een op voorspraak van Siardus geboren kind zijn naam gegeven. In de omgeving van het dorp zijn nog diverse naamdragers te vinden. In de kerk is een Siarduskapel. De kerk valt tegenwoordig onder Parochie De Bron, die alle vijf dorpen van de gemeente Woensdrecht omvat.

- De kloosterorde Christelijke Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis van de Allerheiligste Maagd en Moeder Gods Maria (kortweg: 'Broeders van Huijbergen') hebben in het dorp een weeshuis opgezet dat later uitgroeide tot het bekende internaat Sainte Marie. Het internaat is in de periode 1970-1984 gefaseerd gesloten. Enkele gebouwen zijn gesloopt. De Broeders hebben een nieuw Moederhuis gekregen aan de Boomstraat, waar zij ook acht kamers beschikbaar stellen voor gasten die in een mooie rustige omgeving enkele dagen op verhaal willen komen of zich willen bezinnen. Het oude kloostergebouw is omgevormd in appartementen en de voormalige sportvelden zijn bebouwd met villa's. De 'ui van Huijbergen', zoals de uivormige bol op het dak van het voormalige internaat wordt genoemd, is in 2011 gerestaureerd.

"Van dit soort 'uien' zijn er niet heel veel in Nederland. Er komt een hoop vakmanschap bij kijken om de leitjes op een waterdichte manier op de ronding te bevestigen. Hier konden mijn mensen hun passie voor het ambacht volledig in kwijt," aldus restaurateur Van Keulen uit Ossendrecht. "Alles is met de hand gedaan, er is geen machine aan te pas gekomen. Bovendien is het door de rondingen niet een klus die je van tevoren op de grond kunt uittekenen en uitrekenen. Het zijn de jongens die bovenin ter plekke bepalen hoe de puzzel moet worden gelegd."

- Mariakapellen.

- De ronde stenen bovenkruier bergkorenmolen Johanna (Bergsestraat 25) is in 1862 in opdracht van Petrus Johannes Backx gebouwd, op aanraden van de pastoor van de plaatselijke parochie, die een molen in zijn parochie wilde hebben. De parochie was in 1859 gehalveerd omdat Kalmthoutse Hoek was weggevallen. Na de afscheiding van België in 1830 was er een landsgrens door de parochie getrokken, maar de parochie is daarna nog bijna dertig jaar een geheel gebleven. In de jaren zestig van de 20e eeuw raakt de molen in verval. Hij wordt in 1966 aan de gemeente Huijbergen verkocht, die hem meteen laat restaureren tot maalvaardige staat. Tegenwoordig wordt er nog regelmatig op vrijwillige basis graan gemalen. De molen is te bezichtigen als de vlag uithangt, meestal op woensdag- en/of zondagmiddag, en op afspraak.

- Het voormalige gemeentehuis van Huijbergen is in 2016 verkocht aan een bouwondernemer. Deze gaat er 6 appartementen en een restaurant realiseren.

- De Staartse Hoeve (gelegen aan de Staartsestraat) is een prachtig gerestaureerde boerderij uit 1635 (te zien in de gevelankers). De stenen zijn gebakken in de steenfabriek aan de Vijverstraat. Het is de enige Wilhelmietenboerderij die nog in originele staat verkeert.

- In 1847 is in het dorp het laatste klooster van heel de Wilhelmietenorde - die hier in 1278 reeds was gesticht! - gesloten. De enige dan nog levende Wilhelmiet vertrekt naar een klooster in België. Het vicariaat Breda neemt de bezittingen over en stelt deze beschikbaar voor de opvoeding van weeskinderen. De Broeders van Huijbergen beginnen hier hun opvoedingswerk. Helaas is het klooster van de Wilhelmieten, met alle latere uitbreidingen, in 1944 door de Duitsers in brand gestoken en verwoest. Het poortgebouw is gelukkig gespaard gebleven, en na een grondige restauratie is daar in 1977 het Wilhelmietenmuseum in ondergebracht. In een zestal zalen worden vele herinneringen aan de Wilhelmietenorde en aan het werk van de Broeders in ere gehouden. Er worden schilderijen, beelden, tin, boeken en gebruiksvoorwerpen tentoongesteld. Sinds 1989 is broeder Adri Franken er de conservator. Het museum is geopend elk 2e en 4e weekend van de maanden april tot oktober van 14.00-17.00 uur. En verder het hele jaar door na (telefonische) afspraak op tel. 0164-642568, b.g.g. 0164-642650. De entree is voor volwassenen slechts € 3, kinderen tot 12 jaar € 1.

- Gevelstenen in Huijbergen.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "De ATB Toertocht Huijbergen (op een zondag begin januari) is een begrip in Zuidwest Nederland en België. Van heinde en ver komen de deelnemers naar ons dorp voor deze tocht. In 2019 waren er meer dan 1600 deelnemers. Het is een mooie gelegenheid om het nieuwe jaar sportief te laten beginnen. Op deze dag krijgt iedereen de gelegenheid om over het unieke gedeelte van het NK parcours te rijden. Een ieder kan deelnemen aan de toertocht, bestaande uit een afwisseling van los zand, pittige beklimmingen en uitdagende single-tracks. De deelnemers komen over paden komt waar men nog nooit geweest is, terwijl ze toch in de “achtertuin” liggen. Ongeveer 90% is onverhard. De tocht vertrek vanuit MFC De Kloek. Deelnemers kunnen kiezen uit de afstanden 25 km of 50 km. De deelnemers rijden eerst over Belgisch grondgebied richting de Grote Meren, waarna de Tiestenduin wordt aangedaan. Hierna is er een tussenstop waar men koude of warme drank en een versnapering kan krijgen. Vervolgens wordt er richting de Nootjesberg en de Walse duinen gereden.

Het parcours voert voor 90% door de bossen en velden. De kosten bedragen slechts € 5,–. Deze tocht is voor iedereen toegankelijk, of men nu wel of niet goed is in het mountainbiken. Dit alles komt tot stand met medewerking van gemeente Woensdrecht, Evides Watermaatschappij, Staatsbosbeheer, Brabants Landschap, privé eigenaren, Beheer Kalmthoutse Heide, MFC De Kloek en de vele vrijwilligers. Met succes wordt er sinds editie 2019 een bewaakte fietsenstalling ingericht waar men bij aankomst de mountainbike kan stallen. Er is gelegenheid om te douchen en er zijn ook fietsspuitplaatsen aanwezig om de fietsen schoon te spuiten." Aldus een beschrijving van organisator Wielercomité Huijbergen van editie 2020.

- NK Veldrijden in Huijbergen (op een zondag in januari, in 2021 voor de 7e keer). Voor een indruk van dit evenement vermelden wij hier het verslag van editie 2019: "Ondanks het druilerige weer was het een succesvolle editie, waar Lucinda Brand haar titel succesvol heeft verdedigd en Mathieu van der Poel zijn favorietenrol waar heeft gemaakt. De veldrijder liet hierbij Corne van Kessel en Lars van der Haar achter zich. De zoon van Adrie van der Poel heeft niet teleurgesteld tijdens de ‘thuiswedstrijd’. Hij was van tevoren al topfavoriet en is bezig aan wederom een geweldig seizoen. Het is zijn 5e Nederlandse titel op rij." Zie ook de Aftermovie van het NK Veldrijden editie 2019.

- Carnaval. - CV De Durdouwers.

- Lammetjesdag (eind maart) bij geitenboerderij Costa Kabrita.

- Wielerdag (eind maart).

- Ronde van Huijbergen (wielrennen, april).

- Gompop (op een zaterdag in juni).

- KPJ Huijbergen organiseert de Open Huijbergse Kampioenschappen Fierljeppen (op een zondag in juli).

- Op een zondag eind augustus is er de jaarlijkse Braderie en Luijkse Markt in het centrum van Huijbergen, in combinatie met Kermis. De Kermis begint al op de vrijdag vanaf 15.00 uur en is ook open op zaterdag en zondag. De organisatie is in handen van Ondernemersvereniging Hover, bijgestaan door DeMarkten. Aanmelden als deelnemer kan via tel. 0165-302682. Op zaterdagavond is er het Woensdrechts Wielerkampioenschap voor alle inwoners van de gemeente Woensdrecht. Inschrijven en inlichtingen: tel. 0164-642110.

- "De Huijbergse Paarden3daagse (weekend in september) is voor menig ruiter al een unieke ervaring, maar met dit evenement willen we ook graag even stilstaan bij het lot van duizenden manegepaarden in Nederland. Bijna elke ruiter is zijn hobby begonnen door te leren rijden op manegepaarden of pony’s. Deze dieren werken dag in dag uit om ons geduldig de beginselen van het paardrijden te leren. Niet iedereen rijdt even goed, de een hobbelt wat meer of zit wat meer in hun mond te sjorren, kortom deze paarden moeten gedurende hun carrière heel wat doorstaan. Als ze dan eenmaal zover zijn dat ze dit werk niet meer aankunnen, dan moeten ze vaak plaats maken voor een vervanger en omdat manegehouders nu eenmaal niet zoveel ruimte hebben dat ze elk paard kunnen houden, eindigen 9 van de 10 manegepaarden of pony’s bij de slacht. Wij vinden echter dat deze dieren net als elke andere werknemer een pensioen verdienen, en hebben ons als doel gesteld dat de opbrengst van de Huijbergse Paarden3daagse geheel ten goede komt aan Stichting Manegepaardenpensioenfonds in buurtschap Notendaal bij Steenbergen (op de pagina van die buurtschap vind je uitvoerige informatie over het Manegepaardenpensioenfonds). Zij vangen uitgewerkte manegepaarden op en verzorgen ze tijdens hun oude dag. Dit evenement is dus niet alleen om de recreatieve ruiter kennis te laten maken met de mooie omgeving van Huijbergen, maar is ook een evenement met een dikke knipoog naar de manegepaarden."

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Wandel- en fietsroute van 7,7 km rond Huijbergen, over vele historische zandweggetjes. Samengesteld door de heemkundekring. De route is vanaf de site uit te printen. Let dan wel op dat je alleen pagina 1 uitprint (het geheel is nl. inclusief de foto's ca. 40 pagina's).

- Natuurgebied Staartse Heide en Staartse Duinen ligt Z van Huijbergen, W van de Belgische grens (aan de Belgische kant heet het gebied Steertse Duinen), O van de Abdijlaan. Het gebied is 128 hectare groot en wordt beheerd door Staatsbosbeheer. Heuvelachtig bosgebied dat grotendeels bestaat uit dennenbossen die in de jaren zestig zijn aangeplant op de heide. Er zijn nog enkele kleine heideveldjes over, met opslag van berk en eik. Het gebied maakt deel uit van De Brabantse Wal en het grensoverschrijdende Natuurpark De Zoom/Kalmthoutse Heide.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Huijbergen, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Huijbergen door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Huijbergen (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuw uit Huijbergen in BN/De Stem. - Nieuws uit het dorp in de Woensdrechtse Bode.

- Belangenorganisatie: - "De taken van Dorpsplatform Huijbergen bestaan uit het gevraagd en ongevraagd adviseren van het College van B&W op de beleidsvelden openbare orde en veiligheid, verkeer en vervoer en openbare ruimte en op het gebied van milieu, toerisme en recreatie. Het Dorpsplatform streeft naar een optimale leefbaarheid voor alle inwoners en richt zich met name op het verbeteren van de leefomgeving en het in stand houden en waar mogelijk verbeteren van de bestaande voorzieningen. Het Dorpsplatform werkt nauw samen met de Dorpscoöperatie."

- MFC: - MFC De Kloek is het gemeenschapshuis van Huijbergen, met vergaderkamers, recreatieruimte, hobbyruimte, gymzaal en een gezellige foyer. Ze verzorgen ook warme en koude buffetten.

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool Ste. Marie ziet het als een belangrijke taak om je kind met plezier en met een professionele aanpak te helpen bij zijn of haar ontwikkeling. Ze streven naar een sfeer waarin iedereen op school zich thuis voelt, tonen belangstelling en respect voor elkaar, accepteren verschillen en onderhouden een open communicatie. Ze bieden je kind een veilige en geborgen leeromgeving en maken veel werk van de zorgverbreding voor je kind. Aan goede contacten met de ouders van de leerlingen hechten ze veel waarde en ze dragen bij aan een opvoeding waarin normen en waarden centraal staan.

Op deze school wordt gewerkt volgens een adaptief onderwijsconcept waar zelfvertrouwen, plezier in leren, zelfstandigheid en samenwerking de uitgangspunten zijn. Er wordt op Ste. Marie voortdurend gewerkt om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Verder bereiden ze je kind voor op een verantwoorde schoolkeuze in het voortgezet onderwijs. Ste. Marie maakt deel uit van de Huijbergse Brede School. Mede in dit kader heeft Peutercentrum De Blokhut in 2012 zijn intrek genomen in een van de lokalen van de school. De verhuizing van de peuterspeelzaal biedt extra mogelijkheden om de samenwerking met groep 1-2 verder uit te breiden.

- Muziek: - "De harmonie is de grootste afdeling binnen de in 1895 opgerichte Harmonie St. Cecilia in Huijbergen. Hier komen alle gevorderde muzikanten bij elkaar en stromen hopelijk zo snel mogelijk alle leerlingen in. De harmonie is in het dorp altijd aanwezig bij officiële momenten waar muzikale begeleiding bij gevraagd wordt, zoals bij de intocht van Sinterklaas, Dodenherdenking en Koningsdag. Daarnaast is de harmonie ook actief met andere vormen van concerten. Zo is er inmiddels het jaarlijks terugkomend Nootjesbergconcert ontstaan waarvoor een avondvullend programma wordt ingestudeerd, in samenwerking met solisten, een zanger(es) en een combo. Ook voor een kerstconcert of een uitwisselingsconcert draait de harmonie haar hand niet om; een breed repertoire dus! De harmonie repeteert iedere woensdagavond van 20:00-22:00 uur en staat onder leiding van Luc van Gaans.

Natuurlijk is er ook de kans om te lessen bij onze vereniging. Dit is eigenlijk waar het allemaal begint. Onze docenten geven les op de volgende momenten: Judith van Boven (koperblazers): dinsdagavond. Peter Schetters (slagwerk): vrijdagmiddag. Bianca Jonkers (dwarsfluit): op afspraak. Alle lessen vinden momenteel plaats in De Kloek, behalve de dwarsfluitlessen, deze vinden plaats in Bergen op Zoom. Mocht je ook interesse hebben in muziekles op een van bovenstaande instrumenten? Neem dan contact op met een van onze bestuursleden. Slagwerkgroep Hit-It! is ontstaan doordat er een groot aantal slagwerkleerlingen binnen de vereniging was. In 2005 is het idee geboren om een slagwerkgroep te beginnen. Sinds 2020 staat de slagwerkgroep onder leiding van Robbert van Kalmthout. Repetities vinden plaats op dinsdagavond van 19:30-21:30 uur. Kom gerust een keer kijken en wees vooral niet bang om mee te doen!"

- Stichting Fravino bestaat uit de muziekschool, streekorkest Fravino en leerlingenorkest Fravinova. Fravino is een orkest met een bijzondere samenstelling. De hoofdmoot wordt gevormd door accordeons, aangevuld met blaasinstrumenten en slagwerk. "De geschiedenis van Fravino in Huijbergen begint alweer een behoorlijk aantal jaren terug in de tijd. In 1959 stond broeder Acharius als dirigent voor het toen pas opgerichte Fravino. De broeders hadden in die tijd de leiding over een groot jongensinternaat. Om te zorgen dat ook deze jongens hun tijd zinnig konden besteden, werd hen de mogelijkheid geboden om muziek te maken in dit Fravino. Later werd het voor de externe leerlingen ook mogelijk van dit orkest lid te worden. In 1968 werd de leiding overgedragen aan Broeder Matthias. Hij voegde aan het accordeonorkest een blazerssectie toe, wat een enorme muzikale verrijking was. In de jaren zeventig leidden de maatschappelijke ontwikkelingen ertoe dat de rol van schoolinternaten wijzigde. Het schoolinternaat werd opgeheven, maar het streekorkest bleef bestaan. Sinds 1976 is het Streekorkest Fravino lid van de NOVAM. Fravino nam diverse malen deel aan bondsconcoursen en haalde de hoogst haalbare klasse. Concerten in Nederland en het buitenland waren het gevolg. In de jaren '70 en '80 werden verschillende optredens verzorgd voor de Nederlandse radio en TV. Ook werden in die tijd langspeelplaten opgenomen.

In 1987 ging de muzikale leiding over in handen van Peter Meijers. Al is hij van huis uit blaasmuzikant, toen hij dirigent werd van Fravino heeft hij zich speciaal verdiept in het fenomeen accordeon. In 2001 werd het dirigentenstokje overgenomen door Marieke de Vries. Marieke kreeg in 2020 een aanbieding om een groot muziekproject op te zetten. Hierdoor heeft ze de keuze moeten maken om Fravino te verlaten. In 2020 heeft Marieke het stokje overgedragen aan Youri Kemps. We hebben een orkest, waarin zowel aankomende muzikanten als ervaren rotten hun beste beentje voorzetten. Ervaring en toekomstperspectief zitten in het orkest versmolten.

De naam van Streekorkest Fravino zegt het al; uit de hele omgeving komen gevorderde muzikanten om in Huijbergen muziek te maken in deze unieke samenstelling. Het orkest staat sinds 2020 onder bezielende leiding van dirigent Youri Kemps. Het orkest heeft als doel plezier te vinden door samen muziek te maken en dit ook in de omgeving ten gehore brengen. Het repertoire van Fravino is veelzijdig en wordt door dirigent en muziekcommissie samengesteld. Fravino geeft een keer per jaar een jaarconcert voor donateurs, begunstigers en andere belangstellenden. Op basis van uitwisseling worden optredens verzorgd bij andere orkesten en koren. In de kersttijd worden vaak kerstconcerten verzorgd. Repetitie: donderdagavond 21.00-22.15 uur (m.u.v. schoolvakanties) in MFC De Kloek.

Om de aansluiting van muziekschool en Streekorkest van Fravino te verbeteren is in 2002 een leerlingenorkest in het leven geroepen. Het orkest heeft de naam Fravinova gekregen; een samenvoegsel van Fravino en Nova (nieuw). Dit orkest staat onder leiding van dirigent Youri Kemps en bestaat uit beginnende muzikanten, aangevuld met meer ervaren muzikanten. Het doel is om te leren samenspelen in een orkest en te kijken naar de dirigent. Ook ontdekken de leden hoe leuk het is om samen muziek te maken. Via een muziekcommissie hebben de spelers een eigen inbreng in de muziekkeuze. Repetitie: donderdagavond 19.00-19.45 uur (m.u.v. schoolvakanties) in MFC De Kloek.

Nieuw in 2016 is de start van het Groot orkest van stichting Fravino. Dit grote orkest is een samenwerking tussen Fravino en leerlingenorkest Fravinova. Er was een gat ontstaan in het niveau tussen Fravinova en Fravino, daardoor werd de doorstroom naar Fravino voor de leerlingen lastiger. Met dit grote orkest is er een manier gevonden om binnen de stichting met ervaren muzikanten en leerlingen samen mooie stukken in te studeren en ten gehore te brengen. Tijdens het kerstconcert in 2015 is deze samenwerking eigenlijk geboren. Dit beviel zo goed dat er in 2016 officieel voor is gekozen de repetitietijden van beide orkesten aan te passen, zodat er nu ruimte is om elke week samen te repeteren. Het Groot orkest zal bij alle concerten dat Fravino zal optreden ook van zich laten horen.

Muziek is voor alle leeftijden. Dit bewijst de muziekschool van Fravino in Huijbergen. Fravino heeft 2 bevlogen leraren om onze muzieklessen te verzorgen, ieder met zijn of haar eigen specialiteiten. Een muziekles duurt ongeveer 30 minuten en vindt alleen plaats in de schoolweken. In de schoolvakanties wordt er geen les gegeven. Aan het eind van een cursusjaar wordt er een voorspeelochtend georganiseerd waarin alle leerlingen hun vorderingen laten horen aan familie, vrienden en andere belangstellenden. Fravino organiseert zowel cursussen voor het jonge kind, zoals ‘Muziek op Schoot’ en ‘Muziek voor Kleuters’ als individuele muzieklessen."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Vivoo is opgericht in 1946. De letters staan voor "Voetbal Is Voor Ons Ontspanning."

- In de jaren vijftig van de vorige eeuw zijn op het kloostercomplex van de Ste. Marie twee tennisbanen aangelegd. Deze zijn bestemd om de internen en de begeleiders van de Ste. Marie de gelegenheid te geven om te tennissen. Vanuit de dorpsgemeenschap ontstaat zo vanzelf de behoefte om ook eens een “balletje te slaan”. In eerste instantie krijgt het personeel met hun aanhang toestemming om de banen op het klooster te gebruiken. Allengs volgen steeds meer liefhebbers. Dit komt mede doordat velen les krijgen van broeder Avellino Nagtzaam. Het aantal gebruikers van buiten de Ste. Marie dat gebruik maakt van de tennisbanen wordt zo groot, dat er behoefte komt aan een gemeenschappelijk tennispark. Om dit bereiken dient wel eerst een tennisvereniging te worden opgericht. Daarom wordt in 1975 TV Huijbergen opgericht. In 1976 komen er twee eigen tennisbanen op de locatie van het huidige sportpark. In 1977 komt er een clubhuis bij. In 1987 wordt bekend dat de vereniging geen gebruik meer kan maken van de twee tennisbanen op de locatie van de Ste. Marie. Daarom zijn in 1988 op het eigen sportpark twee extra banen aangelegd. In 1996 wordt het gerenoveerde clubhuis heropend en krijgt het de naam “Effe Rust”.

- Stichting Wielercomité WC Huijbergen is opgericht in 1951. - Hier vind je een overzicht van de belangrijkste events van de afgelopen decennia.

- Zorg: - Thomashuis Huijbergen is gehuisvest in de voormalige kapel en biedt in een huiselijke omgeving huisvesting aan mensen met een verstandelijke beperking.

- Bedrijfsleven / ondernemen: - "HOVER staat voor Huijbergse Ondernemers VEReniging. Opgericht in 2003 op initiatief van enkele lokale ondernemers, is de HOVER inmiddels uitgegroeid tot een vereniging met bijna 30 leden. De veelzijdigheid en expertise onder de leden is groot. Iets waar we in een klein dorp als Huijbergen trots op kunnen zijn. De HOVER zet zich in voor de leden en voor de inwoners. We laten hun stem binnen het gemeentehuis horen. Ondernemen is breder dan de economie alleen. Het is ook aandacht hebben voor de leefbaarheid van onze dorpskern. En stimuleren dat op economisch vlak onze leefgemeenschap dynamisch is en blijft. Aantrekkelijk voor jong én ouder."

Reacties

(2)

Wanneer veranderde de naam Huybergen naar Huijbergen?
Ik kan dit nergens vinden.
Graag antwoord.
Alvast bedankt.
Groetjes Margo.

Nou, zo'n moment is er formeel nooit geweest. Ik weet niet wat de achtergrond van uw vraag is (vaak loopt men hier bij genealogisch onderzoek tegenaan) en met name of het u om specifieke eeuwen gaat, maar zoals u hierboven ziet is er eigenlijk alleen in het allereerste begin, gedurende enkele jaren in de 13e eeuw, heel even sprake geweest van de spelling Huybergen. Daarna in principe niet meer.

Maar, zoals dat gaat met principes en uitzonderingen daarop...: Vooral in de 18e en 19e eeuw spelde men achternamen én plaatsnamen nogal eens zoals iemand op enig moment vond dat het conform de uitspraak geschreven moest worden, en dat was 'net hoe de pet stond' zogezegd (dat waren dus geen formele spellingswijzigingen) (zo kunt u bij Kockengen > Naam lezen dat een zelfde pastoor die naam in de 18e eeuw in slechts 5 jaar tijd in doopregisters op wel 9 verschillende manieren heeft gespeld! Zie https://www.plaatsengids.nl/kockengen#naam). En dat kan in dit geval met ui, uij of uy zijn. Soms ook net wat op enig moment 'in de mode' was (oftewel dat er in bepaalde eeuwen invloed was van bijvoorbeeld het Latijns of Frans. Zo zijn op kaarten uit begin 19e eeuw diverse plaatsnamen verFranst qua spelling omdat de Fransen hier toen de baas waren. Zo zijn er even poststempels genaamd Fauquemont geweest voor het Limburgse Valkenburg/Valkenberg!).

In de Volkstelling van 1840 is de (vermoedelijk door de gemeente zelf opgegeven) spelling Huijbergen, maar het bestelhuis (voorloper van het postkantoor) wordt in 1852 geopend met de spelling Huibergen (terwijl de PTT doorgaans ook door de gemeente opgegeven dan wel gewijzigde spellingen aanhield, dus wellicht is er in of kort voor dat jaar een formele spellingswijziging geweest van uij naar ui. Geen idee), en nadien is volgens lijsten in filatelistenkringen de spelling Huybergen ook nog wel voorgekomen, vermoedelijk op aantekenstrookjes, want op poststempels is het voor zover mij bekend in ieder geval sinds eind 19e eeuw altijd Huijbergen geweest (ik heb poststempels van Nederland verzameld en heb in dat kader lijsten met spellingswijzigingen van plaatsnamen in de stempels en/of aantekenstrookjes). Ansichtkaartenuitgevers van kaarten uit rond 1900 gokten soms ook maar wat met de spelling, daarom kan er ook nog best een ansichtkaart uit die tijd met spelling uy voorkomen.

Maar m.i. is er in de 19e en 20e eeuw dus geen formele (d.w.z. door de gemeente expliciet zo besloten) spelling Huybergen geweest. Incidenteel wijzigden gemeenteraden weleens formeel de spelling van een plaatsnaam, maar dat is tamelijk uitzonderlijk. Zo vond de gemeenteraad van Wouw het in 1969 - terecht - tijd om het dorp Wouwsche Plantage voortaan als Wouwse Plantage https://www.plaatsengids.nl/wouwse-plantage te gaan spellen. De gemeente Zevenbergen daarentegen heeft die moeite helaas nooit genomen voor het dorp Zevenbergschen Hoek https://www.plaatsengids.nl/zevenbergschen-hoek. En omdat gemeenten daar dus helaas autonoom in zijn, rommelen we op landelijk niveau oneenduidig wat af met de naamgeving en spelling van onze plaatsnamen. Het zij zo.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen