Rafelder

Plaats
Buurtschap
Oude IJsselstreek
Achterhoek
Gelderland

rafelder_plaatsnaambord.jpg

Rafelder is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Oude IJsselstreek. T/m 2004 gemeente Gendringen. De buurtschap Rafelder valt onder het dorp Etten.

Rafelder is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Oude IJsselstreek. T/m 2004 gemeente Gendringen. De buurtschap Rafelder valt onder het dorp Etten.

rafelder_boek_2_eeuwen_bewonersgeschiedenis.jpg

Alle 35 huizen van de buurtschap zijn beschreven in het in 2016 verschenen boek 'Rafelder, 2 eeuwen bewonersgeschiedenis'. Auteur Mieke Kock-Tangelder heeft de inwoners geïnterviewd en heeft de geschiedenis van de buurtschap beschreven.

Alle 35 huizen van de buurtschap zijn beschreven in het in 2016 verschenen boek 'Rafelder, 2 eeuwen bewonersgeschiedenis'. Auteur Mieke Kock-Tangelder heeft de inwoners geïnterviewd en heeft de geschiedenis van de buurtschap beschreven.

Rafelder

Terug naar boven

Status

- Rafelder is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Oude IJsselstreek. T/m 2004 gemeente Gendringen.

- De buurtschap Rafelder valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Etten.

- De buurtschap Rafelder ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1417 Raefler, 1668 Raeffeler, 1830-1855 Ravelder.

Naamsverklaring
"Een samenstelling van de vogelnaam raaf (Corvus corax) en laar 'intensief benut bos, bosweide' met de betekenis 'ravenbos'. Tussen l en r is een d ingevoegd."(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Rafelder ligt Z van Etten, rond de Rafelderseweg en de Driekoningenweg. De Driekoningenweg ontleent haar naam aan het feit dat er in vroeger tijden drie boeren aan die weg woonden die veel invloed hadden.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Rafelder 14 huizen met 114 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 35 huizen met ca. 100 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Alle 35 huizen van de buurtschap zijn beschreven in het in 2016 verschenen boek 'Rafelder, 2 eeuwen bewonersgeschiedenis'. De in de buurtschap geboren, getogen en nog altijd woonachtige auteur Mieke Kock-Tangelder heeft de inwoners geïnterviewd en heeft de geschiedenis van de buurtschap beschreven. Er zijn veel anekdotes en zo’n 500 afbeeldingen in de publicatie te vinden. Het boek is, voor zover de voorraad strekt, verkrijgbaar bij de auteur: Mieke Kock: Rafelderseweg 10, tel. 0315-325213.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- In 2017 is een oorlogsmonument geplaatst in buurtschap Rafelder. Het betreft een ruim 13 meter lang massief silhouet van een Britse Short Stirling bommenwerper, uitgevoerd in cortenstaal. In het staal zijn de namen uitgesneden van de zeven bemanningsleden die hier op 26 maart 1942 omkwamen in een weiland toen hun toestel daar crashte. Het monument is op 26 maart 2017, precies 75 jaar na dato, onthuld. Het toestel was de genoemde dag ond de terugweg van een missie naar het Duitse Essen. Op het moment dat het boven de buurtschap verscheen, was het al een vurige streep aan de hemel, in brand geschoten door een Duitse nachtjager. Een bemanningslid, Geoffrey Heard, wist nog uit het toestel te komen maar sloeg te pletter op de grond. Na een korte draai crashte het toestel in een weiland aan de Tappenweg. Alle overige bemanningsleden kwamen om. Het monument is gemaakt in de metaalfabrieken van de broers Jurgen en Frank van Loon in respectievelijk Gaanderen en Etten.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Overzicht van waargenomen dier- en/of plantensoorten in buurtschap Rafelder (tip: als je onder de tab 'Waarnemingen' weinig of geen resultaten ziet, leg de datum dan een stuk, bijvoorbeeld een jaar, terug).

Terug naar boven

Eten en drinken

- "Wij zijn Angela Pruys en Hans Bals en wonen en werken sinds 1996 op onze biologische tuinderij. We telen biologisch vanuit respect voor natuur en milieu. Onze tuinderij ligt in de buurtschap Rafelder. Wij telen op vruchtbare rivierklei. Onze teelten zijn heel divers: wortels, komkommers, tomaten, uien, aardappels, sla, prei, radijs etc. Verder hebben we een eigen boomgaard en rapen we de eieren van onze loslopende, biologisch gevoerde kippen. Wij proberen zoveel mogelijk onze producten rechtstreeks aan de klant te verkopen: in onze eigen winkel aan huis en op enkele markten. Daardoor kennen wij de wensen van onze klanten en kennen zij de achtergrond van onze producten.

Omdat we in de mooie Achterhoek wonen en trots zijn op ons bedrijf, zijn we in 2010 ook een Bed & Beakfast gestart. Op die manier kunnen niet alleen wij, maar ook onze gasten genieten van de fraaie omgeving. Als speciaal Bed & Breakfast-verblijf hebben we het oudste gebouw op ons erf, een 300 jaar oude rietgekapte veeschuur, volledig milieu- en klimaatvriendelijk verbouwd. Daarbij is onder meer gebruik gemaakt van leem en aardwarmte. In datzelfde gebouw ondernemen wij ook verschillende activiteiten in het kader van natuureducatie."

Terug naar boven

Beeld

- "Kaart van de bouwhoeven in de buurschap Rafelder en van enige Vlogpercelen onder Etten gecopieerd naar de gouvernementskadasterkaarten van het jaar 1829 (uittreksel)."

Terug naar boven

Links

- Duurzaamheid: - "De provincie Gelderland heeft uitgesproken in 2030 een klimaatneutrale organisatie te willen zijn. Ook de gemeente Oude IJsselstreek heeft zich gecommitteerd aan de doelstelling om in 2030 energieneutraal te zijn. De gemeente vindt het belangrijk dat verschillende vormen van duurzame energieopwekking ingezet worden. Een belangrijk onderdeel daarvan is zonne-energie op daken. Maar met alleen zonne-energie op daken gaat de gemeente haar doelstellingen niet halen. De gemeente Oude IJsselstreek heeft daarom besloten om ook gefaseerd mee te werken aan initiatieven voor zonneweides. Momenteel zijn er vier initiatieven door de gemeente geselecteerd om verder uit te werken. Een van deze locaties is de Zonneweide Rafelder. Het plangebied is circa 6 hectare (bruto) groot en ligt in het buitengebied van de gemeente Oude IJsselstreek, zuidwestelijk van de kern Etten. Het plangebied betreft een oude vuilstort en bevindt zich vlakbij buurtschap Ziek. Het perceel ligt in de hoek van de Rafelderseweg en de N335. De gemeente Oude IJsselstreek heeft de locatie getypeerd als kansrijk, mede omdat er goed gebruik wordt gemaakt van minder courante grond. Zo wordt er geen waardevolle agrarische grond uit het gebied onttrokken.

Participatie. Een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van Zonneweide Rafelder is het betrekken van omwonenden door middel van procesparticipatie. Deze participatie is tweeledig. Zo was het voor direct omwonenden mogelijk om plenair mee te denken in het ontwerp en waren zij uitgenodigd voor een eerste inloopavond om mee te denken in de keuzes die er gemaakt moesten worden. Voor andere inwoners van de gemeente was het tijdens een volgende inloopavond mogelijk om mee te denken. BHM Solar biedt ook de mogelijkheid tot financiële participatie. Zo bieden we de kans voor omwonenden en inwoners mee te profiteren van de winst uit de zonneweide. Na het verkrijgen van de vergunning en de benodigde subsidie zal de financiering geregeld moeten worden. Een groot deel van de investering wordt door een bank gedaan. Ook zal een deel van de investering worden opgehaald door middel van crowdfunding. Op deze investering kunnen omwonenden en inwoners van de gemeente een vast rendement maken.

Naast de mogelijkheid om geld te investeren in een zonneweide en mee te delen in de winst, biedt BHM Solar de omgeving aan om een deel van de winst in een omgevingsfonds te doneren. Dit fonds heeft als doel om lokale duurzame initiatieven te ondersteunen. Dit fonds wordt in overleg met de gemeente opgezet. Landschappelijke inpassing. Vanuit analyse en het omgevingsproces zijn een aantal spelregels opgesteld voor het maken van het landschappelijke ontwerp: er wordt zo laag mogelijk gebouwd om het open karakter van het perceel te behouden; er wordt gebruik gemaakt van een oost-west opstelling om de hellingshoek zo laag mogelijk te houden; er worden nieuwe beplantingselementen toegevoegd om de biodiversiviteit en landschapskarakteristieken te versterken. Op 3 juni 2020 heeft BHM Solar een informatieavond georganiseerd voor omwonenden van Zonneweide Rafelder. De presentatie is onder de link terug te lezen." (bron: BHM Solar) Voor nadere informatie zie ook de in oktober 2020 vastgestelde Omgevingsvergunning. De zonneweide beoogt medio 2021 te worden gerealiseerd.

Reacties

(4)

Geen commentaar maar een vraag: Heeft iemand ooit gehoord van een verhaal over het spook van het Jufferslag in het Rafelder?

Als iemand een vraag stelt m.b.t. een buurtschap die ik inhoudelijk nog niet heb uitgewerkt, en ik heb zelf geen antwoord op de vraag, zoals hier, dan zoek ik het hele internet af naar aanvullende informatie over de buurtschap. Enerzijds om de pagina inhoudelijk 'af te maken', anderzijds in de hoop zo gelijk een antwoord op de vraag van de vragensteller te vinden. Zoals u ziet heb ik door deze actie best veel aanvullende informatie over deze buurtschap gevonden, maar helaas zat het antwoord op uw vraag er niet bij.

Als ik in Google zoek op de term Jufferslag ( https://www.google.com/search?q=jufferslag ), dan komen daar slechts twee 'treffers' uit: 1) een weide in het dorpsgebied van het nabijgelegen dorp Breedenbroek, en 2) de naam van een bepaald type buffet in restaurant Van Hal in buurtschap Voorst, wat formeel, voor de post, een aparte woonplaats is, maar die in de praktijk als buurtschap van het dorp Breedenbroek wordt beschouwd.

De kans lijkt me groot dat beide verband houden met de door u genoemde legende. Omdat buurtschap Rafelder immers slechts enkele km's van Breedenbroek en Voorst af ligt. U zou daarom 3 dingen kunnen doen: 1) het restaurant mailen waar die naam van hun buffet vandaan komt (die naam zal niet zomaar uit de duim gezogen zijn. Grote kans dat het met die legende te maken heeft, maar zij het verhaal daarover helaas niet op hun site hebben vermeld), en/of 2) Stichting Historie Breedenbroek - Voorst http://www.voorst-oude-ijsselstreek.nl/Sth-BV.html mailen met uw vraag. De kans lijkt mij groot dat ook zij meer weten over die legende, en/of 3) de auteur van het boek over de geschiedenis van deze buurtschap (waarvoor zie het hoofdstuk Geschiedenis hierboven) benaderen of zij hier meer van weet.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Dag Frank, dat er in Breedenbroek een Jufferslag is of was en een buffet bij van Hal in Voorst met dezelfde naam geserveerd kan worden is mij bekend.
In het boek ''De volksdans in Nederland'' van D.J.van der Ven uit 1942 wordt het spook van het Jufferslag in Etten bij Gaanderen vermeld. Later vond ik ergens dat het bij Rafelder , in de buurt van de steenfabriek, was. Dat laatste stond waarschijnlijk in hetzelfde boek op een andere pagina. Zelf sluit ik het niet uit dat van der Ven zich vergist heeft.
In elk geval mijn dank voor uw reactie.
Met vriendelijke groet, Fokke van Gennep, Zelhem.

Dank voor uw toelichting! Mocht er iemand reageren die er meer van weet, dan laat ik u dat weten.

Reactie toevoegen