Leeuwte (Sint Jansklooster)

Plaats
Buurtschap
Steenwijkerland
Kop van Overijssel
Overijssel

Leeuwte (Sint Jansklooster)

Terug naar boven

Status

- Leeuwte is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Kop van Overijssel, gemeente Steenwijkerland. T/m 1817 gemeente Vollenhove. In 1818 over naar gemeente Ambt Vollenhove, per 1-2-1942 over naar gemeente Vollenhove, in 1973 over naar gemeente Brederwiede, in 2001 over naar gemeente Steenwijkerland.

- De buurtschap Leeuwte valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Sint Jansklooster.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1133 de Lenethe lees: Leuethe, 1215 of 1216 en 1217 kopie in Leweth, 1313 de Lewet, 1363 Lewijt, 1387 Leewt, 1496 de Leuwet, 1518 de Leeute, 1665 De Leeute, 1830-1855 Grote en Kleine Leeuwte.

Naamsverklaring
"Een afleiding van het Oudnederlandse lew 'grafheuvel' met het verzamelsuffix -iþi* met als betekenis 'plaats waar meerdere grafheuvels zijn'. Archeologische vondsten die dit kunnen bevestigen ontbreken echter."(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

Buurtschap Leeuwte ligt rond de gelijknamige weg en grenst in het W aan buurtschap Moespot en in het ZO aan het dorp Sint Jansklooster.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Leeuwte omvat ca. 100 huizen met ca. 250 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De buurtschap Leeuwte heeft 2 rijksmonumenten, zijnde de boerderij op nr. 43 (zeer oude boerderij met achterbaander naar de weg toegekeerd), en de boerderij op nr. 51: boerderij met het bedrijfsgedeelte naar de weg toegekeerd. Twee zijbaanders, waarboven het dak hoog is opgelicht. De bescherming betreft slechts het hoofdgebouw (woonhuis met aangebouwde bedrijfsbebouwing).

- De buurtschap heeft 3 gemeentelijke monumenten, zijnde tjasker de Foeke, de laat-18e-eeuwse boerderij op Leeuwte 70, en de Gereformeerde (PKN) Johanneskerk op nr. 81 (aan de N dorpsrand van Sint Jansklooster). T.g.v. het 50-jatig bestaan van de kerk in 2015 is het boek 'Wij bouwen voor de toekomst! Vijftig jaar Johanneskerk Sint Jansklooster, 1965-2015’ verschenen. Ter gelegenheid hiervan is er ook een quiz gemaakt met 25 vragen, met aan het eind ook de antwoorden. - Site van de Johanneskerk.

- De Foeke is een tjasker, gelegen bij Bezoekerscentrum De Wieden van Natuurmonumenten in buurtschap Leeuwte bij Sint Jansklooster. Het molentje is in 1968 door Roelof Dijksma gebouwd, naast het toen eveneens opgerichte bezoekerscentrum. Vroeger diende de tjasker om gebieden droog te malen, nu worden tjaskers in natuurgebieden ook gebruikt om verdroging tegen te gaan. De tjasker kan rondmalen in circuit, maar is vooral ook een middel om de werking te demonstreren voor de bezoekers van het bezoekerscentrum. Hij heeft de status van gemeentelijk monument. De Foeke heeft houten roeden met een lengte van 5,40 meter die dwarsgetuigd zijn. Onderaan de as bevindt zich de tonmolen met vijzel.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Drie zelfbedieningsveerpontjes zijn onderdeel van het Laarzenpad bij buurtschap Leeuwte: een wandeling langs weilanden, moerasbos en rietlanden. De pontjes zijn niet in gebruik bij ijsgang. De pontjes zijn niet toegankelijk tijdens het broedseizoen (april t/m juni).

- Bezoekerscentrum De Wieden van Natuurmonumenten ligt bij buurtschap Leeuwte aan de Beulakerwijde, in een schilderachtig straatje (Beulakerpad) van historische veenwerkershuisjes. De Wieden is een oer-Hollands landschap dat bestaat uit een wirwar van kleine slootjes en vaarten, wijde plassen en grote en kleine eilandjes. Natuurmonumenten koopt al vanaf de jaren dertig land en water aan om het bijzondere karakter van het gebied te behouden. Veen en turf. Het verhaal van De Wieden is het verhaal van veen en turf. Met allerlei speciale gereedschappen werd in vroeger tijden veen uitgegraven en op de legakkers te drogen gelegd. Zo ontstond het brandbare turf. Wat nu rest is veel water en langgerekte legakkers. Op sommige plaatsen zijn deze weggeslagen door de storm en daar liggen nu grote meren zoals de Beulakerwijde en de Belterwijde. Wijde spreek je hier uit als wiede en daar komt dan ook de naam van het gebied De Wieden vandaan.

Verlanding. De natuur is dynamisch en altijd weer anders. Wat nu water is, is over een tijd bos. Hoe deze 'verlanding' in z'n werk gaat, is goed te zien in De Wieden. Kleine plassen en sloten groeien langzaam dicht met waterplanten. Door de resten van afgestorven planten ontstaat een dik pakket, waarbij het plantendek als een verende matras op modder drijft. Hier is zelfs over te lopen. Op dit zogenaamde trilveen komen veel interessante planten voor, waaronder diverse orchideeën en zeggensoorten. - Proefschrift van Ivan Mettrop (2015) over de mogelijke voor- en nadelen van herinvoering van een fluctuerend waterpeil als maatregel om doelvegetaties te behouden in verschillende typen basenrijke trilvenen.

- ‘Wiedekiek’ is de naam van de vogelkijkhut die in 2010 nabij het Bezoekerscentrum van Natuurmonumenten in buurtschap Leeuwte is gerealiseerd. De naam verwijst naar het ver kunnen kijken, de locatie aan de Beulakerwiede en de kiekendief die er in de toekomst naar verwachting kan worden gespot. Vanuit de hut hebben bezoekers een prachtig uitzicht over het nieuw aangelegde natuurgebied Beulakerpolder. In de Beulakerpolder, dat onderdeel is van de Wieden, is 109 hectare natuur ingericht met rietland en ruigte, laagveenmoeras en open water. Het gebied is verdeeld in verschillende vakken die van elkaar gescheiden zijn door zogeheten ribben. De hoogte van het maaiveld verschilt van vak tot vak. In de vakken ontstaan verschillende droge en natte natuurtypen zoals moeras en rietland. Naast het realiseren van nieuwe natuur is het gebied ook ingericht voor het tijdelijk kunnen bergen van circa 500.000 m3 water met het oog op een eventuele noodsituatie die eens in de 10 tot 100 jaar kan voorkomen. Wanneer het nieuwe natuurgebied zich de komende jaren ontwikkelt, verwachten Natuurmonumenten er verschillende riet- en moerasvogels te zien, zoals de kleine karekiet, de rietzanger, de purperreiger, de roerdomp en de lepelaar. (bron: Natuurmonumenten, 2010)

Terug naar boven

Beroemde voormalige inwoner

- De in Sint Jansklooster (buurtschap Leeuwte) geboren marathonschaatser Evert van Benthem wint in 1985 en 1986 de Elfstedentocht en zet zijn woonplaats daarmee op de kaart. In 1999 emigreert hij naar Canada. Eind 2017 is het plein voor de bibliotheek heringericht en op initiatief van Plaatselijk Belang omgedoopt tot Evert van Benthemplein.

Reacties

(2)

Beste Frank,
Ik mis de rubrieken Naam / Ligging.

Dank voor de attendering Hans!, ik heb het aangevuld.

Reactie toevoegen