Status

- Hoef en Haag is een dorp in de provincie Utrecht, in de streek en gemeente Vijfheerenlanden. T/m 2018 gemeente Vianen.

- Stadsuitbreidingen met dorpse kenmerken worden in de p.r. soms als dorp geprofileerd, maar zijn formeel doorgaans wijken van de stad, zoals Brandevoort in Helmond. De gemeente Vianen heeft er voor gekozen om van Hoef en Haag geen wijk van de stad en woonplaats Vianen te maken, maar er formeel een echt dorp van te maken met alles wat daarbij hoort, zoals eigen blauwe plaatsnaamborden (komborden), en een eigen postcode (4125) en plaatsnaam in het postcodeboek, dus voor de postadressen en daarmee ook voor de gemeentelijke Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Landelijk gezien komt het tegenwoordig nog maar zelden voor dat er een formeel nieuw dorp wordt gecreëerd. De enige andere recente voorbeelden zijn Blauwestad in het Groningse Oldambt en Meerstad als uitbreidingslocatie van de stad Groningen. - Kerkelijk is het dorp ingedeeld bij buurdorp Hagestein.

- Het gebied binnen de bebouwde kom van Hoef en Haag is een 30 km-zone, en als zodanig ingericht.

Naam

Naamgeving
Het dorp is genoemd naar de ligging in de gelijknamige polder.

Ligging

Het dorp Hoef en Haag ligt O van de stad Vianen en grenst in het W aan de A27, in het Z aan het dorp Hagestein, in het O aan recreatieplas Everstein en in het N aan de rivier de Lek.

Statistische gegevens

Er wordt beoogd dat Hoef en Haag, als het gereed is, ca. 1.800 woningen met ca. 4.000 inwoners zal omvatten. In totaal komen er 360 sociale huurwoningen, die verhuurd worden door LEKSTEDEwonen.

Geschiedenis

Medewerkers van een waterleidingbedrijf hebben bij graafwerkzaamheden in Hoef en Haag in augustus 2017 een kookpot van geglazuurd roodbakkend aardewerk ontdekt, met daarin ca. 500 munten. Twaalf munten bleken van goud te zijn, de andere van zilver. Regio-archeoloog Peter de Boer stelde vast dat de meeste lijken te dateren uit de jaren zeventig en tachtig van de 15e eeuw, toen het gebied werd geregeerd door Bourgondische hertogen. Het gaat waarschijnlijk om munten die veel werden gebruikt voor de handel. De Boer is enthousiast over de vondst. Hij wijst erop dat er maar weinig bekend is over het leven in het gebied kort na 1405, toen de middeleeuwse stad Hagestein voor een groot deel is verwoest. "We hebben er nu een pot vol verhalen bij. Daar word je als archeoloog heel erg blij van." Voor nadere informatie zie het artikel over de muntschat van Hoef en Haag op RTV Utrecht d.d. 1-3-2018.

Recente ontwikkelingen

- Vianen heeft de ambitie om de komende jaren nog flink te groeien en heeft ervoor gekozen om in polder Hoef en Haag het gelijknamige dorp te ontwikkelen. Belangrijk uitgangspunt is om maximaal te profiteren van de aanwezige kwaliteiten van de uiterwaarden en de recreatieplas. En om een goede overgang te maken naar het dorp Hagestein door onder andere het voormalige kasteelterrein goed in te passen. Bijzonder is een nieuw landschappelijk element; de meander. De meander verwijst naar een verlaten rivierarm, zoals die wel meer voorkomen in het rivierengebied. Door verschillende peilvakken te hanteren wordt een dynamisch watersysteem verkregen met velden die soms onderlopen en soms droog staan.

Deze watergang biedt naast de benodigde waterberging ook ruimte voor ecologie en recreatie en draagt bij aan de waterveiligheid in het gebied. Binnen de meander groeit een nieuw dijkdorp met een ruimtelijke structuur die sterk gericht is op de Lekdijk. De bebouwing is hier relatief compact en verdunt langzaam richting de Lekdijk. Op de oeverwal ontstaat een nieuw dorpslint met een relatief lage dichtheid en een sterke verwevenheid met het landschap.

De bouw is gestart in 2016. De eerste huizen van Hoef en Haag zijn in 2017 opgeleverd aan de bewoners. Het dorp wordt gefaseerd gedurende 15 tot 20 jaar ontwikkeld.

- Op 27 mei 2016 is het nieuwe dorp officieel en feestelijk 'geopend', door o.a. de Commissaris van de Koning in de provincie Utrecht, dhr. W.I.I. van Beek. Samen met toekomstige bewoners is op die dag de symbolische 'eerste paal' geslagen voor het eerste project van dit nieuwe dorp; Het Dorpshart. Ook is de natuurspeelplaats geopend door alle aanwezige kinderen, waaronder toekomstige jonge bewoners. Chrétien van Essen van BPD, projectdirecteur bij Hoef en Haag CV: "Het is uniek om werkelijk een nieuw dorp te mogen ontwikkelen en realiseren. Ik ben trots dat de gemeente Vianen de identiteit van deze gebiedsontwikkeling omarmt en besloten heeft dat het ook echt een nieuw dorp in de vrijstad Vianen mag zijn. Een bijzonder en historisch moment op een locatie met een rijk verleden en prachtige toekomst."

"Apetrots" is wethouder André Landwehr van de gemeente Vianen op het nieuwe dorp: "We hebben een intensief voortraject achter de rug, waarbij het zelfs even onzeker was of het dorp er wel zou komen. Bouwen middeninde polder, buiten de stedelijke contouren was voor velen destijds een gewaagd idee. Gaandeweg werd Hoef en Haag van droombeeld werkelijkheid. Politiek, bestuur, ondernemers, maatschappelijke partners, omwonenden, inwoners, vele adviseurs en andere belangstellenden dachten op allerlei manieren mee. Nu zien we eindelijk de eerste schop in de grond gaan. Jarenlang hebben we er naar toe geleefd, ons op dit moment verheugd. Een historisch moment, waarbij het dorp aan de dorpen van onze gemeente wordt toegevoegd. Heel bijzonder, want waar vind je dat nu nog, een compleet nieuw dorp?" (bron: persbericht van de ontwikkelaars van het dorp: AM en BPD)

- Beschrijving van het anno 2017 in ontwikkeling zijnde nieuwe dorp Hoef en Haag.

- Het stedenbouwkundig Masterplan voor Hoef en Haag is ontworpen door SVP Architectuur en Stedenbouw in samenwerking met Adviesbureau Haver Droeze.

Landschap, natuur en recreatie

- Antea Group heeft onderzoek uitgevoerd naar de optimale integrale inrichting van het watersysteem voor het nieuwe dorp Hoef en Haag. Belangrijke aspecten zijn de waterberging in de nieuwbouwwijk en in de bestaande bebouwing, de toename van kwel vanuit de Lek bij aanleg van een waterpartij en de toepassing van een flexibel waterpeil. Het van nature waterrijke gebied ligt dicht bij de Lek, waar de stuw van Hagestein voor een peilregulering zorgt. Naast het dorp ligt de Plas van Everstein, een voormalige zandwinplas die tegenwoordig voor recreatie wordt gebruikt. Het dorp krijgt een waterrijke inrichting, met een nieuwe ‘rivierarm’ tussen de wijken door als belangrijk beeldvormend element.

De ligging van Hoef en Haag had verschillende ontwerpopgaven en daarmee uitdagingen op het gebied van water tot gevolg. Ten eerste was oppervlaktewater nodig om waterberging voor de extra verharding te realiseren. Ten tweede is kwel tijdens een hoogwatergolf op de Lek een belangrijk aandachtspunt. Een afweging tussen de vormgeving van het water - diep om meer zand voor ophoging te kunnen winnen, en voor het aantrekken van kwel, of ondiep, met een afdichting om kwel te beperken - is hierbij noodzakelijk. Meer kwel in de winter heeft een grotere benodigde waterberging tot gevolg, maar een beetje kwel in de zomer is juist prettig voor de waterkwaliteit. Verder had Waterschap Rivierenland nog de wensen om verdere waterkwaliteitsverbetering te bereiken en tegelijkertijd het watersysteem robuuster te maken met een flexibel waterpeil. Daarnaast moest ook nog rekening worden gehouden met gefaseerde aanleg van watersysteem en bebouwing. Kortom, de verschillende ontwerpopgaven haakten in elkaar en gaven een bijna onontwarbare kluwen aan eisen en wensen.Ga er maar aan staan...

Maar het is gelukt: experts van Antea Group hebben in samenwerking met de gemeente Vianen en het waterschap de verschillende ‘bouwstenen’ voor water onderzocht en uitgewerkt, zodat het consortium tijdig keuzes kon maken voor de verdere uitwerking. Wie het naadje van de kous wil weten omtrent de factoren en randvoorwaarden die op het gebied van water een rol speelden, de dilemma's die aan de orde zijn geweest, en de afwegingen en keuzen die gemaakt zijn, kan dat allemaal lezen en bekijken in het artikel 'Hoef en Haag. Dorp aan de rivier', door Mirjam Stark en Suzan van den Driest van de Antea Group, gepubliceerd op het H2O Waternetwerk, maart 2017.

- De Proeftuin Hoef en Haag (2013) had als doelstelling door middel van ontwerpend onderzoek het reeds bestaande Masterplan te verbeteren op het gebied van waterveiligheid en klimaatbestendigheid, waterkwaliteit/ecologie en waterbeheer. Het samenwerken van de verschillende partijen in het Consortium Hoef en Haag (AM Vastgoed, gemeente Vianen, Lekstede Wonen en Bouwfonds Ontwikkeling) met vertegenwoordigers van gemeente, waterschap en stedenbouwkundige (SVP Architectuur en Stedenbouw), landschapsarchitect (Haver Droeze) en externe deskundigen heeft een verruiming van inzicht m.b.t. de onderwerpen en meer wederzijds begrip opgeleverd. Uiteraard zijn er ook veel nuttige ideeën ontwikkeld. De proeftuin was een tussenstap in de verdere planontwikkeling. De proeftuin was een initiatief van het Deltaprogramma Nieuwbouw en Herstructurering en werd gefaciliteerd door het beschikbaar stellen van organisatie- en ontwerpdeskundigheid, in dit geval van Atelier GROENBLAUW.

Links

- Algemeen: - Site van en over Hoef en Haag. - Blog van Rebekka van Rij over haar dorp.

- Nieuws: - Nieuws over Hoef en Haag op Facebook. - Nog een nieuwspagina over het dorp op Facebook.

- Belangenorganisatie: - "De in 2018 opgerichte Dorpsvereniging Ons Hoef en Haag is er voor alle inwoners van dit dorp. Wij onderhouden de contacten met gemeente en andere (overheids)instanties. Daarbij staan de belangen van het dorp en zijn inwoners voorop. Daarnaast wil het bestuur en haar vrijwilligers graag een paar keer per jaar leuke evenementen voor jong en ouder organiseren in en rond het dorp."

- Onderwijs: - "Basisschool LEEF - momenteel tijdelijk in Hagestein, vanaf 2022 in Hoef en Haag - is meer dan een school. LEEF is een tweede thuis waar kinderen centraal staan. We maken kinderen zelfbewust. We werken aan de positiviteit, het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid van ieder kind. Zo bereiden we kinderen voor op de toekomstige wereld waarvan we nog niet precies weten hoe deze eruit zal zien. Op LEEF zetten we kinderen sterk in hun schoenen voor nu en later. Visie: We geven ons onderwijs vorm vanuit onze kernwaarden samen, verantwoordelijk en ondernemend. Bij ons op school leren we kinderen leiding te nemen over de eigen ontwikkeling. Vanuit een (zelf)verantwoordelijke en ondernemende houding nemen kinderen initiatief en worden zij eigenaar van hun eigen leren. We leggen de relatie tussen wat we leren en de wereld om ons heen. Kinderen zijn zich bewust van wat ze leren, waarom ze het leren en wat hun invloed is op het eigen leerproces en de daarbij behorende opbrengsten. Dit doen we nadrukkelijk vanuit de doorgaande pedagogische lijn 'The Leader in Me'.

We stimuleren een onderzoekende en ondernemende houding, waarbij ict een ondersteunende rol heeft. Zo werken kinderen aan de basiskennis- en vaardigheden die ze nodig hebben in de maatschappij van nu en later. Vanuit ons ondernemend onderwijs zorgen we ervoor dat kinderen in de onderbouw vooral spelend leren, maar dat het spelend leren in de middenbouw en bovenbouw ook terugkomt. Dit doen we in de vorm van realistische projecten en activiteiten binnen schoolbrede thema's, met bijpassende gastlessen. Kwaliteit. Onze onderwijsvisie, -keuzes en -methodieken zijn nadrukkelijk gebaseerd op de meest relevante en recentelijke wetenschappelijke (onderwijs) onderzoeken. Op deze manier zorgen wij voor hoge kwaliteit onderwijs."

- "Het Avontuur in Hoef en Haag is een nieuwe basisschool die werkt vanuit de overtuiging dat de kinderen eigenaar zijn van hun ontwikkeling. Zij worden hierbij uitgedaagd en begeleid door de volwassenen om hen heen. In veiligheid bereiden wij de kinderen voor op deelname aan een samenleving die voortdurend verandert. Onze visie. ij vinden het belangrijk dat kinderen nieuwsgierig blijven en uitdaging krijgen. Daarom werken de kinderen op hun eigen niveau. Per vak zijn de kinderen onderverdeeld in niveaugroepen, waarbij zij niet aan hun leeftijdsgenoten gebonden zijn. De kinderen werken volgens een eigen plan, waarbij ze hun doelen volgen. Naast het werken in niveaugroepen werken wij in teams. Kinderen van verschillende leeftijden zitten bij elkaar in een team. In de teams maken zij kennis met de wereld om hen heen, ontdekken zij hun creatieve talenten en ontwikkelen zij hun sociale vaardigheden. Zo halen wij het beste in de kinderen naar boven: de kinderen leren op hun eigen niveau in de niveaugroepen en zij leren samen te leven, te werken en te leren in de teams. Op Het Avontuur vullen de kinderen hun rugzak met ervaring, kennis en vaardigheden om de toekomst mee in te gaan."

- Sport en bewegen: - "Hoef en Haag Actief is een platform voor sport- en bewegingslessen. Sport verbindt mensen en dat is nu juist wat dit gloednieuwe dorp nodig heeft. Je kent je buurtgenoten nog niet maar wilt ze natuurlijk wel graag leren kennen! Wat is nou mooier dan ze te ontmoeten tijdens een sport- of bewegingsles? Tijdens het sporten heb je plezier met elkaar en kun je met je nieuwe buren samenwerken en elkaar motiveren. Iedereen is welkom en we hopen iedereen een thuis-gevoel te geven. We zijn in 2018 begonnen met de eerste lessen in de Kasteeltuin en in het dorpshuis in Hagestein. Zodra de nieuwe gymzaal in Hoef en Haag er is, gaan we verder met de lessen in het dorp zelf. Nog dichterbij dus!

Hoef en Haag Actief biedt sportlessen aan voor bewoners uit het dorp en daarbuiten: sport- en bewegingslessen gegeven door ervaren instructeurs; uitdagende lessen voor jong en ouder; een groeiend lesaanbod; bewegen dichtbij huis; ontmoeten van buurtgenoten. Hoe meer mensen meedoen, hoe meer verschillende bewegingslessen we kunnen geven! Denk aan: peutergym, peuterdans, peutervoetbal, bootcamp, hardlooptraining, zumba, yoga en (hopelijk) nog heel veel meer. Laat aan ons weten welke lessen jij graag zou willen volgen! - Meld je hier aan voor onze Nieuwsbrief."

- Zorg: - Huisartsenpraktijk Hoef en Haag.