Austerlitz

Plaats
Dorp
Zeist
Utrechtse Heuvelrug
Utrecht

Austerlitz2.jpg

Austerlitz is een dorp in de provincie Utrecht, in de streek Utrechtse Heuvelrug, gemeente Zeist.

Austerlitz is een dorp in de provincie Utrecht, in de streek Utrechtse Heuvelrug, gemeente Zeist.

austerlitz_collage.jpg

Austerlitz, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Austerlitz, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Austerlitz kerk De Hoeksteen.jpg

Austerlitz, Protestantse kerk De Hoeksteen uit 1984 (© Henri Floor / http://henrifloor.nl)

Austerlitz, Protestantse kerk De Hoeksteen uit 1984 (© Henri Floor / http://henrifloor.nl)

Austerlitz1.jpg

De Gramserweg in Austerlitz in een herfstig zonnetje

De Gramserweg in Austerlitz in een herfstig zonnetje

Austerlitz.JPG

Op het Dorpsplein in Austerlitz

Op het Dorpsplein in Austerlitz

Austerliz.JPG

De weg naar de beroemde Pyramide van Austerlitz

De weg naar de beroemde Pyramide van Austerlitz

austerlitz_informatiepaneel_pyramide.jpg

Lees het informatiepaneel ter plekke en je weet meer over de Pyramide van Austerlitz

Lees het informatiepaneel ter plekke en je weet meer over de Pyramide van Austerlitz

austerlitz_pad_om_pyramide.jpg

Over dit pad kun je om de piramide heen lopen

Over dit pad kun je om de piramide heen lopen

austerlitz_pyramide.jpg

Nog even omkijken naar de beroemde Pyramide van Austerlitz

Nog even omkijken naar de beroemde Pyramide van Austerlitz

austerlitz_pyramide_in_de_sneeuw_kopie.jpg

Een foto die je tegenwoordig nog maar zelden kunt maken: de Pyramide van Austerlitz in de sneeuw...

Een foto die je tegenwoordig nog maar zelden kunt maken: de Pyramide van Austerlitz in de sneeuw...

Austerlitz

Terug naar boven

Status

Austerlitz is een dorp in de provincie Utrecht, in de streek Utrechtse Heuvelrug, gemeente Zeist. Na het ontstaan van het dorp in 1804, is het in 1812 bij de gemeente Zeist gevoegd. De enkele kilometers NO van het dorp gelegen Pyramide van Austerlitz ligt overigens (nog net) op grondgebied van de gemeente Woudenberg.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
De huidige plaatsnaam is in 1806 toegekend, waarvoor zie verder het kopje Naamsverklaring. 1839-1859 'Austerlitz of De Kamp'.

Naamsverklaring
Bij het in 1805 op de Zeisterheide opgerichte kampement van de troepen van de Franse generaal De Marmont ontwikkelde zich een burgernederzetting, die door De Marmont aanvankelijk Napoléon werd genoemd. In 1806 gaf Lodewijk Napoleon (1778-1846), die in 1806 koning van Holland was geworden, de door hem tot stad verheven nederzetting zijn huidige naam, ter herinnering aan de overwinning die zijn broer Napoleon Bonaparte in 1805 had behaald bij de Driekeizersslag bij Austerlitz (het huidige Bitva u Slavkova) in Moravië (Tsjechië). De thans Pyramide van Austerlitz genoemde heuvel was al in 1804 opgeworpen in opdracht van De Marmont en heette aanvankelijk Marmontberg.(1)

Terug naar boven

Ligging

Austerlitz ligt O van Zeist, NO van Driebergen, NW van Maarn.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Austerlitz 47 huizen met 233 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 600 huizen met ca. 1.600 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Ontstaan van het dorp
Het dorp Austerlitz is officieel opgericht per 17 augustus 1806. In 1804 beslist de Franse generaal Auguste de Marmont dat alle soldaten van het Franse en Bataafse leger moeten worden samengevoegd tot één groot leger. De ligplaats moet ergens in het midden van Nederland zijn, zodat men snel kan reageren op een eventuele vijandige aanval. De legers worden samengevoegd op de uitgestrekte heidevelden bij Zeist. Dit wordt aanvankelijk het Kamp van Utrecht genoemd. Bas van der Mooren, Luitenant-kolonel b.d. bij de Koninklijke Landmacht, licht in dit artikel toe waarom Marmont in 1804 juist deze locatie heeft gekozen. Het 18.000 man tellende leger was verdeeld in 3 divisies. Dit leger trekt veel venters aan die zich vestigen bij die divisies. Zo ontstaan 3 dorpen: Petit Ville, Marmontville en Bois-en-Ville. De legers komen telkens terug naar het kamp. In 1806 is het leger vertrokken. De burgers blijven.

Op 17 augustus 1806 beslist koning Lodewijk (de broer van Napoleon Bonaparte) die in dat jaar koning van Nederland was geworden, dat de 3 hiervoor genoemde dorpen op één plek moeten worden geconcentreerd en dat dat dorp de naam Austerlitz moet krijgen, genoemd naar de triomfantelijke overwinning van Napoleon in de driekeizersslag bij de gelijknamige plaats in Tsjechië (het huidige Slavkov u Brna). Zijn bedoeling is dat het dorp uitgroeit tot een heuse stad. Zo wordt er een gouverneur benoemd, genaamd Pineda. Deze gouverneur begint in september 1806 de 3 nederzettingen te concentreren in het midden van het terrein, rondom het huidige dorpsplein. Dat is dus het begin van het huidige dorp, dat nooit tot stad is uitgegroeid maar altijd dorps is gebleven. Het artikel 'Fragmenten uit de geschiedenis van de buurtschap Austerlitz' (20 pag.), door W. Grapendaal, verhaalt gedetailleerd over het ontstaan van de nederzetting en wat hier verder in de 19e eeuw zoal is voorgevallen.

Begin 19e eeuw is er nog een klein 'raadselachtig' begraafplaatsje in Austerlitz geweest.

Van boerderij Heidenoord naar landbouwschool naar Hervormde kerk naar Beauforthuis
"In 1832 werd op de heide even buiten het dorp boerderij Heidenoord gebouwd. In 1844 kwam deze in bezit van J. B. Stoop, bankier te Amsterdam. Deze was al sinds 1826 eigenaar van heidegronden rondom Austerlitz. Stoop wilde de heide met schapenmest ontginnen tot een akkerbouwgebied. Daarom maakte hij van zijn boerderij een landbouwschool. Aan de noordzijde bouwde hij een stuk aan en hij trok landbouwonderwijzer Enklaar aan. Het verhaal gaat dat deze niet kon wennen aan de eenzaamheid in deze omgeving en daardoor aan de drank raakte. De landbouwschool mislukte. Dit had ook te maken met de crisis in de wereldhandel, waardoor het niet meer lucratief was schapen te houden. Daardoor was er te weinig schapenmest voor de ontginning.

Stoops enige dochter Anna Aleida was getrouwd met Arnoud Jan de Beaufort, erfgenaam van landgoed Den Treek in Leusden. Na het overlijden van Stoop in 1856 werd het echtpaar erfgenaam van de landgoederen in Zeist en Leusden en kwam dus ook Heidenoord in Austerlitz in hun bezit. Zij verhuurden Heidenoord, maar dat bracht weinig op, want de huurders mochten de geproduceerde mest op de pachtsom in mindering brengen. Ze besloten over te gaan op bosbouw. Heidenoord was eigenlijk niet meer nodig.

Austerlitz telde inmiddels 427 inwoners, waaronder ruim 200 protestanten. Voor hun geestelijke verzorging moesten zij zes kilometer lopen naar Zeist. Een onwenselijke situatie. In 1861 lieten de heer en mevrouw De Beaufort achter Heidenoord een kerkzaal bouwen. Dat werd dus de Hervormde kerk. Heidenoord zelf werd verbouwd tot pastorie. Bovendien stelden zij zes jaar lang jaarlijks 200 gulden beschikbaar voor de hulppredikant. Toen de Hervormde Gemeente in 1864 zelfstandig werd, kreeg zij het gebouw met grond als schenking. Later werd ook de grond voor de begraafplaats geschonken. Tot 1984 was Heidenoord dus ons kerkgebouw. In dat jaar werd in het centrum van het dorp een nieuw kerkgebouw opgeleverd: De Hoeksteen. Deze werd samen met de Gereformeerde Wijk 4 van Zeist betrokken. We werden een gefedereerde gemeente en vervolgens een samen-op-weg-kerk. In 2008 werden we een Protestantse gemeente. De oude kerk is niet gesloopt. Deze is herbestemd tot het Beauforthuis." (bron: Protestantse Gemeente De Hoeksteen)

Archeologische opgravingen
Omdat in 2018 is gestart met de aanleg van een nieuwbouwwijk in het noorden van het dorp, was eind 2017 de laatste kans om in dit deel van Austerlitz nog archeologische opgravingen te doen naar eventuele restanten van het legerkamp dat hier ruim 200 jaar geleden is geweest. Dat is dan ook gebeurd. De opgravingen zijn gedaan in een gebied van, 4,5 ha, dat is ca. 1/10 van het oppervlak van het toenmalige kamp. Er zijn duizenden objecten gevonden. Met behulp van de aangetroffen tentgreppels, barakken, kookkuilen en een waterput heeft men een reconstructie kunnen maken van de indeling van dit deel van het kamp.

Als onverwachte ‘bonus’ zijn in de opgraving ook nog twee prehistorische grafheuvels gevonden. De menselijke resten zelf waren vergaan, maar de grafkuilen en de lijksilhouetten tekenden zich nog wel als verkleuringen af in het zand. Eén graf betreft een zogeheten ‘hurkgraf’. De begraven persoon is hierin op zijn/haar zij en met opgetrokken knieën begraven. Dit is een grafritueel dat stamt uit de ‘Enkelgrafcultuur’ en dateert vermoedelijk uit de nieuwe steentijd (ca. 4500-4000 jaar geleden). De grafheuvels lijken daarmee ouder te zijn dan eerder was gedacht. (bron en voor nadere informatie zie Historiek.net, 'Sporen Frans legerkamp gevonden bij Austerlitz', januari 2018 en AD, september 2017)

Ook in 2015 is er al archeologisch onderzoek gedaan. De samenvatting van het rapport daarvan geven wij hier weer: "In opdracht van de gemeente Zeist heeft BAAC (onderzoeks- en adviesbureau voor Bouwhistorie, Archeologie, Architectuur- en Cultuurhistorie) in maart 2015 een inventariserend veldonderzoek door middel van proefsleuven uitgevoerd in het plangebied ‘Dorpsplan Austerlitz’ (toponiem het Franse Kamp). Tijdens het onderzoek zijn 22 proefsleuven met een totale oppervlakte van 1950 m2 onderzocht. De aanleiding voor het archeologisch onderzoek is de voorgenomen bouw van een woonwijk. Uit voorgaand onderzoek was bekend dat het plangebied gelegen is ter hoogte van een Frans-Bataafs legerkamp. In het begin van de 19e eeuw bestond de omgeving van het latere dorp uit heidelandschap. Deze grote open heidevlakte, centraal gelegen in het midden van het land, was een geschikte locatie voor het Frans-Bataafse legerkamp met circa 18.000 manschappen. Het kamp ligt op een smeltwaterwaaier aan de voet van een stuwwal. Uit historische bronnen is bekend dat het terrein voorafgaand aan de bouw van het kamp werd afgevlakt. Ook binnen het onderzoeksgebied is vermoedelijk een stuifzandduin enigszins geëgaliseerd.

Tijdens het onderzoek zijn veel paalkuilen, kuilen en (tent)greppels aangetroffen. Door projectie van het aangetroffen greppelsysteem op een historische kaart van het legerkamp kunnen de verschillende zones binnen het kamp gelokaliseerd worden. Aangezien de kaart van Austerlitz uit 1805 een momentopname is en omdat niet alle sporenclusters overeenkomen met deze kaart, moet rekening worden gehouden met meerdere bouwfasen. Tijdens het onderzoek is met name de bouwvoor uitgebreid doorzocht op (metaal)vondsten, wat resulteerde in een grote hoeveelheid artefacten. Het vondstmateriaal dateert doorgaans uit het begin van de 19e eeuw, waaronder veel regimentsknopen van het 11e regiment d’ infanterie de Ligne en de 104e demi-brigade d’ infanterie de Ligne.

Uit de analyse van de diverse vondstspreidingskaarten kan worden afgeleid dat met name het uiterste noorden van het onderzoeksgebied, daar waar de tenten van de soldaten vermoedelijk gelokaliseerd moeten worden, opvallend vondstarm is. In deze zone zijn ook opmerkelijk weinig grondsporen aangetroffen. De meeste vondsten, waaronder kogels, knopen, munten en dergelijke, zijn aangetroffen ter hoogte van de (veronderstelde) ligging van de waterputten, de keukens en de barakken. Richting het zuiden, waar de kapiteins en luitenants verbleven, nemen de vondstaantallen weer af. Gesteld kan worden dat binnen het onderzoeksgebied de goed bewaarde resten van het Frans-Bataafse legerkamp uit het begin van de 19e eeuw aanwezig zijn. De vindplaats is gewaardeerd als behoudenswaardig." (bron en voor nadere informatie zie het rapport 'Austerlitz, Franse kamp. Een legerkamp uit de Napoleontische tijd. Inventariserend veldonderzoek door middel van proefsleuven'. BAAC rapport A-15.0038, augustus 2015)

Heemkunde
"In 2017 is op initiatief van Hans Nijman een werkgroep van Austerlitz' Belang opgericht met als doel het erfgoed van het dorp te bewaren en door te geven. Al snel bleek dat een stichtingsvorm meer voordelen op zou leveren. In 2019 is daarom Stichting Lokaal Austerlitz opgericht. Ons doel is het cultureel erfgoed van het dorp op te sporen, te conserveren, te beheren en door te geven. Verder streven wij ernaar de maatschappelijke inbedding en het cultuurhistorisch bewustzijn van de lokale geschiedenis te bevorderen. Als je affiniteit hebt met het dorp en zijn historie, en nog een zinvolle vrijetijdsbesteding zoekt, ben je van harte welkom om de groep te versterken. Neem dan contact op met Hans Nijman, tel. 0343-493106 / 06-27072179, e-mail info.lokaal@austerlitzbelang.nl." Op de site van de stichting is heel veel informatie over het dorp in verleden en heden te vinden, zoals over de Franse Tijd, dorpshistoricus Rutger Loenen, familie De Beaufort, het bloeiende verenigingsleven, de Pyramide, het Franse Kamp, opgravingen, herinneringsbomen en tastbaar erfgoed. Verder is er een Beeldbank te vinden en een Verhalenboek met verhalen van inwoners over het verleden van het dorp.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Austerlitz wil een compleet dorp zijn met een beperkte groei tot maximaal 2.000 inwoners. De bouw van woningen is nodig om de huidige voorzieningen in stand te houden en waar mogelijk uit te breiden. Daarnaast zorgt nieuwbouw ervoor dat huidige inwoners kunnen doorstromen naar een andere woning binnen het dorp. Om deze doelen te realiseren is in 2011 het Dorpsplan verschenen. Enkele kernpunten uit het Dorpsplan: voor het centrum van het dorp was het doel om een plan te ontwikkelen waarin onderwijs, wonen, zorg en ontmoeting elkaar vinden en versterken. Ook de aansluiting met het dorpshuis werd gezocht. Op de locatie van de huidige basisschool de Pirapoleon was het plan om een nieuwe school en sociale woningen te bouwen. Een deel van deze woningen zal geschikt zijn om zorg te ontvangen. Ook zijn er 8 starterswoningen gepland. In 2020 is het een en ander gereedgekomen.

- Boven de nieuwe, in september 2020 gereedgekomen multifunctionele accommodatie (MFA) 'Hart van Austerlitz' zijn 25 huurwoningen gerealiseerd. Hiervan zijn er 17 bestemd als zorgwoningen, en er zijn 8 starterswoningen, waarvoor een leeftijdsgrens van toepassing is. Vier woningen zijn voor starters t/m 22 jaar en vier woningen voor starters t/m 29 jaar. De verhuur van de jongerenwoningen gaat via WoningNet.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Protestantse kerk De Hoeksteen in Austerlitz (Oude Postweg 112) dateert uit 1984 en is de opvolger van de eerste Hervormde kerk uit 1861 (zie daarvoor verder de hoofdstukken Geschiedenis en Landschap etc.). "De kerk valt onder Protestantse Gemeente De Hoeksteen. De Hoeksteen telt ongeveer 240 actieve leden. De gemeente is sinds 2006 een Protestantse Gemeente binnen de PKN en bestond daarvoor al ruim 20 jaar uit Hervormde en Gereformeerde leden. De gemeente in al haar pluriformiteit weet zich geroepen als open dorpskerk van zoekers en vinders, veilige plek voor heel het dorp. Wij hebben een modern, gezellig kerkgebouw, met nevenruimten, in het hart van het dorp, waarin alle kerkelijke activiteiten kunnen plaatsvinden. Iedere zondagmorgen vindt om 10:00 uur de eredienst plaats. Er zijn ook avonddiensten op Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag, op weg naar Pasen.

De zondagse diensten worden gemiddeld door 40 personen bezocht. Iedere 1e zondag van de maand is er jeugdkerk en kinderkerk met de mogelijkheid van oppas als dat gewenst is. In de aanloop naar Kerst en Pasen wordt er meestal gebruik gemaakt van de projecten van Kind op Zondag en komt de kinderkerk wekelijks in de dienst. Naast onze eigen gemeenteleden uit Austerlitz worden de diensten ook wel bezocht door mensen uit de naaste omgeving. Naar onze mening komt dat door de prediking, het intieme karakter van de kerk en de persoonlijke benadering door de gemeenteleden. De sfeer is te omschrijven als open en warm. Na afloop van elke dienst is er gelegenheid om samen koffie te drinken in de kerk. Als Fair Trade Gemeente gebruiken we daar Fair Trade producten voor."

- De katholieken in het dorp kregen hun eerste kerkje in 1964 (na sinds 1962 te hebben gekerkt in het oude Verenigingsgebouw op het Dorpsplein). Het was een houten noodkerkje aan de Weideweg, dat in 1975 is gesloopt toen de stenen kerk gereed kwam. Het voormalige Verenigingsgebouw op Oude Postweg 137 is in 1975 in gebruik genomen als RK kerk Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand (wat mogelijk werd omdat in dat jaar het nieuwe Dorpshuis 't Trefpunt gereed kwam). De RK Geloofsgemeenschap Austerlitz is per 1-11-2015 opgeheven, wegens teruglopend kerkbezoek, vergrijzing en omdat het steeds moeilijker werd om genoeg vrijwilligers en pastoors te vinden. Het bisdom is nog altijd eigenaar. Werkgroep 'Het Nieuwe Lokaal' zet zich er voor in om een passende maatschappelijke invulling voor het pand te vinden.

- De begraafplaats van Austerlitz (Oude Postweg 80) dateert uit 1871.

- De Pyramide van Austerlitz ligt enkele kilometers NO van het dorp. Het dorp ligt in de gemeente Zeist, de piramide ligt echter in een W uithoek van de gemeente Woudenberg. De Pyramide, het grootste aarden monument van Nederland en de enige Pyramide in Europa, is in 1804 gebouwd naar een idee van de Franse generaal De Marmont, die hier in dat jaar met een leger van ca. 18.000 manschappen neerstreek op de toen nog uitgestrekte heidevelden tussen Zeist, Amersfoort en Woudenberg. Geïnspireerd door zijn bezoek aan de Pyramides tijdens de veldtocht van Napoleon naar Egypte en ter voorkoming van verveling van zijn manschappen, besloot Marmont om de Pyramide te laten bouwen. Het bouwsel raakte door de jaren heen in verval en werd in 1986 gesloten voor publiek. Na een mislukte restauratie in 2003, is het na een volgende intensieve restauratie sinds 2008 weer toegankelijk.

Gedeputeerde Anneke Raven bij de afronding van de restauratie in 2008: "De Pyramide van Austerlitz is een prachtig icoon van de Franse Tijd, een belangrijke periode in onze geschiedenis. Ik vind het belangrijk dat dit cultureel erfgoed bewaard blijft voor de toekomst. Bovendien komen kinderen op een speelse manier in aanraking met onze geschiedenis. De Franse Tijd was een belangrijke periode voor ons land. Zo werden onder andere de burgerlijke stand en achternamen ingevoerd. Het is een geweldig thema om uit te dragen onder een breed publiek. De Pyramide vormt daarbij een boegbeeld van een belangrijke tijd uit onze vaderlandse geschiedenis. Een belangrijk argument voor de restauratie was het zichtbaar en vertelbaar maken van dit deel van onze geschiedenis." Nadere informatie over de Pyramide en het Bezoekerscentrum aldaar. - Dronereportage van de Pyramide door Aneo Koning.

De 36 meter hoge Pyramide van Austerlitz bestaat uit grasplaggen en zand, en is daarom niet goed bestand tegen extremere weersomstandigheden. Een aantal jaren is er veel schade geweest door hevige regenval. In de zomer van 2018 is er juist schade opgetreden door de extreme warmte en droogte in die zomer. Daarom heeft Landschap Erfgoed Utrecht in het najaar van 2018 weer een opknapbeurt uitgevoerd.

Terug naar boven

Evenementen

- "Aan het Pyramide Off Road Festival (mei) in Austerlitz wordt in 2021 naast de bekende Duathlon en Trail ook een langgekoesterde droom toegevoegd: een heuse Crosstriathlon!"

- Bij het jaarlijkse Heikneuter Blaasfestival in Austerlitz (op de 3e zondag in september, in 2021 voor de 30e keer) komen diverse soorten muziekgezelschappen aan bod, zoals Dweilkapellen, Egerländer orkesten, big bands en percussiegroepen. Vanaf 12.00 uur is er op het Dorpsplein van alles te beleven. Er is dan tevens een Rommelmarkt met een grote diversiteit aan 'rommel'; boeken, kleding, speelgoed, platen, cd’s en veel snuisterijen. Er wordt een verloting gehouden met mooie prijzen en voor de inwendige mens wordt ook goed gezorgd. In samenwerking met dorpshuis ’t Trefpunt staat er een bar op het plein en van de Heikneuter een kraam waar lekkere broodjes, saté, worst of vlees van de zwenkbraten te koop zijn.

Gemiddeld komen er op deze dag tussen de 1000 en 1500 bezoekers. Veel mensen die toevallig langs fietsen, blijven even staan om vervolgens de hele middag door te brengen op het dorpsplein. De optredens zijn zeer afwisselend. Dweilkapellen staan midden tussen het publiek op het Dorpsplein en de Egerländer kapellen en Big Bands spelen in de muziektent op het plein. Een deskundige jury beoordeelt de muziekgezelschappen en er is ook een Publieksprijs voor het gezelschap dat door het publiek het meest gewaardeerd wordt.

- Om de paar jaar is er het muziekfestival Austerlitz Live. Er waren edities in 2012, 2014 en 2019. Editie 2019 was helemaal uitverkocht. Hopelijk komt er t.z.t. weer een volgende editie. De opbrengsten kwamen ten goede aan een goed doel. In 2019 was dat het Ronald McDonald huis in Utrecht. Voor dat goede doel werden ook bijzondere 'diensten' geveild, zoals een etentje en kaarten voor FC Utrecht.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Een groot deel van wandelroute Heuvelrugroute Austerlitz (17 km) is onverhard, dus niet geschikt voor minder validen. De hond mag niet mee. "Vanaf het dorp loop je door het bos naar de heide op landgoed Heidestein en vervolgens langs een minibeekje naar de rand van de heuvelrug, waar je even kunt ruiken aan de Stichtse Lustwarande. Een lint van prachtige landgoederen met grootse landhuizen, omringd door parken met indrukwekkende woudreuzen. Je loopt verder door veel bos en via een schaapskooi. Wie weet loop je halverwege bij het KNVB sportcentrum een topsporter tegen het lijf. Vlak voor het einde zie je de bekende piramide."

- De Austerlitz, bos- en heidewandeling (10 km) is desgewenst te combineren met een boswandeling van 9 km, zodat je in totaal een wandeling van 19 km kunt maken. Een deel van de route bij Heidestein is afgesloten voor honden.

- Het noordelijke deel van de bijna 16 kilometer lange MTB-route Austerlitz bestaat voor een deel uit rechte paden en voor een deel singletracks. Het zuidelijke deel van de route valt deels samen met MTB-route Zeist. Let op: blijf hier de paarse bordjes volgen! De route heeft een extra lus aan de oostkant van het dorp. Deze route kan gecombineerd worden met MTB-route Zeist.

- Wandel samen met de kinderen de familiespeurtocht Pyramide van Austerlitz en kraak de code. Bij het (gratis) bezoekerscentrum van de Pyramide kun je voor € 5,- een familiespeurtocht kopen. Je krijgt dan een opdrachtenblad, 1 toegangskaartje voor een kind om de Pyramide te beklimmen, een (papieren) hoed zoals Napoleon had en een beloning na afloop. Tijdens de speurtocht bij de Pyramide kom je van alles te weten over de Franse tijd in ons land. Een spannend verhaal waarbij de Rabobank en Landschap Erfgoed Utrecht de kinderen graag bij het verhaal van het landschap en de geschiedenis van de omgeving willen betrekken. Na de wandeling kan er nog lekker gespeeld worden in de speeltuin of kun je iets eten en drinken bij het restaurant.

- De buurtschap Austerlitz werd een echt dorp door de bouw van de eerste Hervormde kerk in 1861. Voorheen moesten de protestanten van het dorp op zondag helemaal naar Zeist lopen (hoewel dit gebouw ook best een eind buiten het dorp ligt...). Na het gereed komen van de nieuwe Hervormde kerk in het centrum van het dorp in 1984 (zie verder bij Bezienswaardigheden), is de oude kerk herbestemd tot het sfeervolle Beauforthuis. Het Beauforthuis is een klein theater met een uitgebreid concertprogramma en vele mogelijkheden tot zaalverhuur in o.a. de kerkzaal, het Theatercafé en de Boskamer. Ook zeer geschikt voor bruiloften e.a. partijen, vergaderingen, ZZP'ers-werkplek. En het theatercafé, met volledig biologische kaart en veel Fair Trade, is dagelijks geopend. Gratis WiFi en alleen pinnen!

- "Het fietspad langs de Traaij/Traayweg, dat door Driebergen en O langs de dorpskern van Austerlitz loopt, is in 2019 verbreed. De gemeenten Zeist, Utrechtse Heuvelrug en Woudenberg kregen subsidie van de provincie Utrecht om dit tracé te verbeteren. Op deze manier werken provincie en gemeenten samen aan het veiliger, comfortabeler en sneller maken van het Regionaal Fietsnetwerk. De provincie moedigt het aan om fietsroutes die door verschillende gemeenten lopen gezamenlijk aan te pakken zodat consequent dezelfde inrichting wordt toegepast. Het tracé loopt tussen de komgrens bij de begraafplaats in Driebergen en de Provincialeweg N224 in de gemeente Woudenberg. Het fietspad was te smal om elkaar goed te kunnen passeren. Gezien de hoeveelheid fietsers is het fietspad verbreed van 1,60 naar 3,00 meter. Nieuw zijn de glasparels in het beton, die oplichten als het licht er op valt.

Het fietspad krijgt geen verlichting, omdat dit past binnen het beleid van de drie gemeenten en de provincie om verlichting buiten de bebouwde kom te beperken. Dit om rekening te houden met de rust van de dieren die er leven en de gevolgen voor het milieu zo klein mogelijk te houden. Provincie Utrecht wil dé fietsregio van Europa worden. Omdat autowegen steeds vaker vastlopen is de fiets een goed alternatief vervoermiddel. Daarom zet de provincie samen met de gemeenten in op het stimuleren van het fietsgebruik, zodat in 2023 50% van de ritten onder de 15 km op de fiets plaatsvindt. Om de juiste randvoorwaarden te scheppen voor deze ambitie, zetten we in op een veilig, comfortabel en snel Regionaal Fietsnetwerk en voldoende kwalitatief hoogwaardige voorzieningen." (bron: Provincie Utrecht, oktober 2019)

- "Staatsbosbeheer heeft op 31 maart 2020 een nieuwe leilinde geplant op Wallenberg, aan de noordkant van Boswachterij Austerlitz. Hiermee is de gesneuvelde linde van ruim 200 jaar oud vervangen en de cultuurhistorie uit de Franse tijd zichtbaar gehouden. In oktober 2019 constateerde Staatsbosbeheer dat een van de twee monumentale lindes was omgevallen. Deze boom, die in 1804 is geplant, bleek te zijn aangetast door een schimmel. Omdat deze lindes onderdeel zijn van een historisch belangrijke locatie is besloten om een nieuwe linde te planten. Boomkwekerij Groeneveld in Baarn heeft de boom met korting aangeboden. Dankzij financiering door het Geheugen van Zeist is de aanplant mogelijk gemaakt.

Linde symbool van liefde. “Wij zijn heel blij met deze vlotte samenwerking. Het was jammer geweest als de dode linde niet vervangen kon worden”, aldus Hans Nijman, voorzitter van Stichting Lokaal Austerlitz. “De hoeve is een bijzondere plek. De vorm van het oude huisje is in de beplanting nog herkenbaar. Met de twee bomen is de geschiedenis van onze bossen duidelijk zichtbaar.” De linde wordt gezien als symbool van liefde, bescherming, moederlijkheid en troost. Wallen en Den Berg. Vanaf 1797 zette Fransman Jean Maurice d’ Ambléde onvruchtbare heide hier om in landbouwgronden. Zijn woning die op deze plaats stond en de ontginning noemde hij Wallenberg. Ze waren genoemd naar de opgeworpen aarden wallen en het naburige gehucht Den Berg, het huidige Soesterberg. Zichtbaar voor publiek. Bij Staatsbosbeheer, Stichting Het Lokaal Austerlitz en de gemeente Zeist leeft de wens om de rijke cultuurhistorie die schuilgaat in de bossen van het dorp meer zichtbaar te maken voor het publiek en daarmee de geschiedenis weer te laten leven. De komende jaren wordt hier dan ook actief aan gewerkt. Het planten van deze linde is daartoe een eerste aanzet." (bron: gezamenlijk persbericht van de betrokken instanties)

Terug naar boven

Overnachten

- "In het stiltegebied van Boswachterij Austerlitz op de Utrechtse Heuvelrug ligt Scoutcentrum PBC (= Padvinders Buiten Centrum). Dit terrein bestaat uit ongeveer 12 hectare bos. Het PBC is een kampeerterrein waar primitief gekampeerd kan worden door Scoutinggroepen. Het kampeerterrein wordt beheerd door de leden van Scoutinggroep PBC. Het kampeerterrein is verdeeld in 21 gevarieerde gedeelten bos, waar elke groep vrij van elkaar zijn kamp kan opzetten. Elk terrein heeft een eigen stookplaats en een klein speelveld. Elders op het kampeerterrein is een kampvuurkuil voor 250 personen aanwezig, evenals een groot speelveld en een schuilhut die apart gehuurd kan worden.

Primitief. Ben jij op zoek naar een kampeerterrein waar je alles zelf kunt regelen: je tent opzetten, je keuken pionieren, je kampvuur stoken, en wil je bovendien niet dat alles voor je georganiseerd is? Dan ben je bij Scoutcentrum PBC Austerlitz aan het juiste adres. Alleen de "bare necessities" zijn aanwezig. In de periode dat er kans is op vorst zijn de toiletgebouwen op het terrein afgesloten en worden alleen de toiletten achter het Klephuis gebruikt. De warme douches zijn dan ook niet beschikbaar. Op je eigen kampeerterrein is het niet mogelijk gebruik te maken van elektriciteit en ook luxueus kamperen in een camper, een caravan of een vouwwagen kan niet op ons terrein. Wij bieden je wel de gelegenheid om bij het Klephuis je telefoon op te laden. Tevens bestaat er de mogelijkheid om een elektrische fiets of rolstoel op te laden.

Openstelling. Scoutcentrum PBC is het gehele jaar ieder weekend geopend voor kampeerders. Je kunt dan terecht van vrijdagavond 19:00 uur tot zondagmiddag 17:00 uur. Verder kun je iedere schoolvakantie op het PBC terecht. In de zomervakantie geldt dat je op zaterdag vanaf 13:00 uur welkom bent en op zaterdag vóór 12:00 uur ons terrein dient te verlaten. Dit voorkomt dat vertrekkende groepen en aankomende groepen elkaar in de weg lopen en het bevordert dat er genoeg bagagekarren ter beschikking zijn. Ook de lange weekenden tijdens Pasen, Pinksteren en Hemelvaart zijn wij geopend. Mocht je op een andere dag of tijd willen aankomen of vertrekken, overleg dan met het reserveringsbureau. Hiervoor is meestal wel een mogelijkheid te vinden. Geïnteresseerd? Wij zijn er al van overtuigd hoe fijn het op ons terrein is, maar oordeel liever zelf, virtueel via onze website of in het echt. Voor meer informatie: stuur een mailtje naar info@pbcausterlitz.nl. Vraag bij het Klephuis ook naar onze Activiteitengids met allemaal leuke tips met activiteiten in de omgeving van Scoutcentrum PBC Austerlitz!"

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Austerlitz (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuwssite m.b.t. Austerlitz. - Nieuws uit het dorp van AB op Facebook.

- Belangenorganisatie: - "Austerlitz' Belang (AB) is de belangenvereniging van het dorp. De vereniging heeft als doel het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de inwoners, door bijvoorbeeld: het organiseren van activiteiten en feesten, het onderhouden van contacten met overheden en instellingen, het houden van enquêtes en het indienen van verzoekschriften. AB heeft tot doel de leefbaarheid van het dorp te vergroten. Ze vertegenwoordigt het dorp bij gemeente, provincie en andere instanties. Daarnaast is AB tevens Oranjevereniging en organiseert zij allerlei activiteiten voor de inwoners.

Sterke vereniging. Circa 70 procent van alle huishoudens in het dorp is lid van Austerlitz' Belang. Door deze grote achterban zijn we een serieuze gesprekspartner voor de gemeente, de provincie en het Bestuur Regio Utrecht. Het gaat daarbij om zaken als woningbouw, ruimtelijke ordening, openbaar vervoer, verkeersmaatregelen, wijkbeheer en vele andere zaken die te maken hebben met de leefbaarheid van het dorp. AB is voorstander van een beperkte groei van het dorp om het voorzieningenniveau op peil te houden en mogelijk wat uit te breiden. Jaarlijks tal van activiteiten. Ook door ieder jaar een groot aantal activiteiten te organiseren beoogt AB de leefbaarheid en samenhang in het dorp te behouden en waar mogelijk te vergroten. Een aantal vaste activiteiten zijn: de Palmpasenoptocht (met eieren zoeken), de Koningsnacht/-dag, de deelname aan de Avondvierdaagse, het Kampement op het Dorpsplein, de Natuurkindermiddag, het Wandelweekend, de Kermis en de Sinterklaasviering."

- Dorpshuis: - "Het splinternieuwe, in september 2020 gereedgekomen Dorpshuis het Hart van Austerlitz - vooheen, sinds 1975, Het Trefpunt - is dé centrale plaats waar men samen kan komen en met elkaar activiteiten kan ondernemen. Het Dorpshuis is het kloppend hart van het dorp. Het Dorpshuis biedt in haar mooie multifunctionele zalen ruimte aan vele bloeiende verenigingen en huisvest ook maatschappelijke organisaties en dienstverleners. Of je van binnen of buiten het dorp komt, je bent van harte welkom in het Dorpshuis. Onze beheerders staan voor je klaar. Het Dorpshuis beschikt over mooie multifunctionele ruimten en zalen. Als bedrijf, vereniging of particulier kun jij ook gebruik maken van deze faciliteiten. Zoek je eenmalig of voor langere tijd een ruimte of zaal dan heet het Dorpshuis je graag van harte welkom. Voor een vergadering of verjaardag, een verenigingsevenement of start van een voettocht, een koffiestop van de fietsclub, een symposium of rommelmarkt ben je in ons Dorpshuis aan het juiste adres."

- Onderwijs en kinderopvang: - "WereldKidz Pirapoleon in Austerlitz is een openbare basisschool die open staat voor alle kinderen, ongeacht hun politieke, religieuze of maatschappelijke achtergrond. De Pirapoleon is officieel een nevenvestiging van openbare basisschool Op Dreef in Zeist. Beide scholen maken deel uit van Stichting Openbaar Onderwijs Rijn- en Heuvelland, met de merknaam Wereldkidz. WereldKidz omvat 26 basisscholen en 2 scholen voor speciaal onderwijs. Met in totaal circa 4.600 leerlingen en circa 450 medewerkers is WereldKidz een intensief samenwerkende onderwijsgroep met een herkenbare visie. WereldKidz Pirapoleon ziet de toekomst positief tegemoet. De school heeft al jaren een stabiel leerlingenaantal. Op dit moment heeft de school ca. 100 leerlingen en wij verwachten de komende tijd, dankzij de nieuwbouw in het dorp, verder te groeien. Ook wat betreft de huisvesting van de school is er goed nieuws te melden; in 2020 is een mooie nieuwe multifunctionele accommodatie (MFA) in het dorp gerealiseerd, waar onder meer onze school in is gehuisvest. Schooljaar 2020-2021 gaan we starten in deze prachtige nieuwe school."

- Gastouderopvang Natuurlijk Klazien in Austerlitz (voor kinderen van 0-12 jaar) vindt het o.a. belangrijk om bij te dragen aan een positief effect op het gedrag en de ontwikkeling van het kind met dieren, waarbij ze werkt met een pedagogisch werkplan. Klazien vindt dat dieren samen met de natuur een heel belangrijke rol in de ontwikkeling van kinderen kunnen spelen. De hondjes en het shetlandpaardje lopen graag mee tijdens de fijne wandelingen in het bos en onder begeleiding kunnen de kinderen de honden en konijnen of cavia’s knuffelen en verzorgen. De kleine pony’s staan dag en nacht in de wei, maar komen soms in de paddock (een grote omheining met zand) achter het huis, waar de kinderen de pony’s kunnen verzorgen.

- Jeugd: - De Meisjesclub is opgericht in 1960* vanuit de Hervormde Kerk. Vroeger werd er veel meer gehandwerkt zoals breien, borduren, haken etc. Sinds 2010 zijn ze onderdeel van Stichting Jeugdwerk Austerlitz. Tegenwoordig wordt er meer met allerlei materialen geknutseld. Ze knutselen volgens een thema, zoals moederdag, kerst, pasen. Ook doen ze regelmatig een spelletje, bijvoorbeeld Bingo, gaan ze het bos in, en organiseren ze een bonte avond waarop de meisjes zelf iets doen; zoals play-backen, zingen, dansen. Eén keer per jaar, aan het einde van het seizoen, gaan ze op clubweekend, ergens op een kampeerboerderij of in een groepsaccommodatie. Dit is altijd het hoogtepunt van het jaar. De meisjesclub is op maandagavond van 18.45 uur tot 19.45 uur in de kelder van het dorpshuis.
* En heeft dus in 2020 het 60-jarig bestaan gevierd.

- Muziek: - Fanfarecorps Erica is opgericht in 1906. Regelmatig spelen zij in een verzorgingstehuis of bejaardencentrum en in het voorjaar en het najaar geven zij een concert in Dorpshuis ’t Trefpunt in Austerlitz. Daar repeteren ze ook elke donderdagavond, sinds 1998 onder leiding van dirigent Bert Willemsen, een gedreven en muzikaal leider en verdienstelijk arrangeur. Dankzij zijn vakkennis, enthousiasme en tomeloze inzet die hij onvermoeibaar overbrengt op de leden, is Erica in staat om jaarlijks de twee grote concerten te organiseren. Samen met de muziekcommissie slaagt de dirigent er steeds weer in om voor de leden en het publiek een leuk, vlot en gevarieerd programma samen te stellen.

- Blaaskapel De Heikneuter treedt in de sinterklaastijd ook op als Pietenband.

- Gemengd koor Cantiamo is opgericht in 1922.

- "Begonnen als hobby van 3 muziekliefhebbers en uitgelopen tot een vierkoppig rockmonster. Dat is de Austerlitzse rockband Pyramid."

- "Wij zijn Suzan & Jan* en samen vormen wij het muzikale duo Saxty Six. Nadat wij elkaar ontmoetten in de schoolband, hebben wij onze krachten gebundeld. Bekende nummers in een eigen jasje gestoken. Saxty Six speelt nummers van alle tijden, waarbij de saxofoon en gitaar de hoofdelementen van de formule zijn. Onze stijl is zeer geschikt voor feesten, borrels en andere evenementen waar live muziek niet heersend moet zijn maar juist een extra dimensie moet geven op de achtergrond. Op feesten verwelkomen wij de gasten met onze muziek en brengen we de avond op gang. Wij dienen hier als het ware als voorprogramma voor andere DJ's of artiesten. Op recepties en borrels spelen wij met gemak de hele avond vol en laten de gasten genieten van prettige live muziek onder het genot van een hapje en drankje. Wij spelen bekende nummers van The Beatles, The Police, James Brown en nog veel meer, op onze eigen manier. Suzan speelt met de saxofoon de lead en Jan neemt de begeleidende partij voor zijn rekening. Grotendeels met de gitaar maar in enkele gevallen ook met de piano en synthesizer. Benieuwd hoe dat klinkt? Neem een kijkje op onze mediapagina!"
* = Jan Olsman uit Austerlitz.

- Sport: - SV Austerlitz heeft afdelingen voor voetbal, tennis, klaverjassen en darts. De voetbalvereniging is opgericht in 1931. In 1980 is het huidige clubgebouw gerealiseerd. In 1993 komt de afdeling tennis erbij. De uitstekende accommodatie met twee voetbalvelden en drie kunstgras tennisbanen is in 2009 uitgebreid met een groot multifunctioneel kunstgrasveld waarop zowel voetbal als tennis (3 banen) kan worden gespeeld. Daarnaast is in 2010 een geheel verbouwde kantine opgeleverd, waarin zowel de voetbal als de tennis hun onderdak vonden. In 2010 krijgt de SV nog meer een omni karakter met de mogelijkheid om op donderdagavond te klaverjassen en op vrijdagavond te darten.

- Zorg en wonen: - In 2012 is zorgcoöperatie Austerlitz Zorgt opgericht. De coöperatie heeft tot doel het voor de oudere inwoners van het dorp mogelijk te maken zo lang mogelijk zo zelfstandig mogelijk in hun dorp te blijven wonen. De coöperatie organiseert de nodige steun, zorg en hulp voor ouderen en andere zorgbehoeftigen in het dorp. In dit rustige, groene dorp wonen relatief veel senioren, die hier meestal voor geen goud weg willen. Toch was er in het dorp nog geen plek waar de inwoners kunnen blijven wonen als hun zorgvraag groter wordt. Maar daar komt in 2020 verandering in: een groep actieve en betrokken bewoners heeft het in 2019 voor elkaar gekregen dat er zorgwoningen komen in het dorp.

Het idee voor zorgwoningen in het dorp ontstond in 2007 tijdens bewonersbijeenkomsten. “Maar in 2014 zijn we echt met het plan 'Hart van Austerlitz' aan de slag gegaan, aldus Jan Snijders, voorzitter van de zorgcoöperatie. “Het gebouw dat we voor ogen hebben noemen we een ‘meergeneratiegebouw’; het is bedoeld om er te kunnen blijven wonen.” Er wordt ingezet op ontmoeting van jong en oud(er): in 2020 is een multifunctioneel complex gerealiseerd met dorpshuis, basisschool, peuterspeelzaal, 25 corporatiewoningen (waarvan 17 zorgwoningen) en 15 koopwoningen. 8 van die koopwoningen worden zorgwoningen, die worden opgekocht door woonstichting NuVoorStraks. Deze woonstichting is opgericht op initiatief van de zorgcoöperatie, waar maar liefst 40 procent van de inwoners van het dorp lid van is. Het laat zien hoeveel betrokkenheid er is bij de inwoners.

Bewoners betrekken bij het proces. Die betrokkenheid was erg belangrijk bij de totstandkoming van het wooninitiatief. “Het helpt om bewoners mee te nemen in het proces”, vertelt Snijders. Ze hielden bijeenkomsten in het dorp waarin werd gesproken over de plannen. De wensen van bewoners werden opgehaald en ze mobiliseerden de bewoners. Een andere succesfactor was het inschakelen van de juiste deskundigen, zoals bouwkundigen en mensen met juridische expertise om de kennisgaten op te vullen. “Dit waren vaak vrijwilligers die hun expertise voor ons project inzetten. Het is bijzonder hoeveel tijd zij hierin hebben geïnvesteerd”, aldus Snijders. Ze beseffen dat dit niet altijd mogelijk is en zijn dan ook positief over het feit dat er binnen de nieuwe Stimuleringsregeling Wonen en Zorg subsidie beschikbaar is om in de voorfase deskundigen in te huren. “Dat levert zeker een bijdrage aan de totstandkoming van initiatieven elders.”

Steun van gemeente én provincie. Een cruciaal moment was de overname van de trekkersrol van de gemeente door zorgcoöperatie Austerlitz Zorgt zelf. “Vanaf toen kwam er echt vaart in het project.” Er werd een stuurgroep ingesteld met alle betrokken partijen. De stuurgroep werd niet voorgezeten door de wethouder, maar door Snijders zelf. Dat was bijzonder en zo werd co-creatie gewaarborgd. Samenwerking met partijen zoals gemeenten vragen om veel overleg, discussies en een grote portie geduld, aldus de initiatiefnemers, maar: “Hierdoor komt het wel van de grond.” De initiatiefnemers zijn er beiden van overtuigd: “Goede afspraken met de gemeente zijn de sleutel tot succes.” Ook woningbouwcorporatie Woongoed wilde meedoen en voorfinancieren, maar door de Woningwet werd dit onmogelijk en startte een langdurig proces. Een steunende partij was de provincie: “Zij vonden het een prachtig project en hebben ervoor gezorgd dat wij ondergebracht werden onder het Collectief Particulier Opdrachtgeverschap. Dat hield onder meer in dat wij een adviseur tot onze beschikking kregen.”

Crowdfunding als oplossing. Een financier als samenwerkingspartner bleek essentieel. Snijders: “Verschillende banken zijn als mogelijke financiers geraadpleegd, maar ze bleken niet erg toeschietelijk en willen het liefst particuliere hypotheken zonder gedoe. De Triodosbank heeft uiteindelijk een goed aanbod gedaan, daar zijn wij de samenwerking mee aangegaan”. De Triodosbank investeert zeventig procent, tegen een gunstige rente. De gemeentegarantie was tevens een eis. Ook dat is geregeld. Er is een tweede hypotheek afgesloten, waarvan ze de rente gaan betalen via crowdfunding. Hier is Cremer zeer positief over: “Financiering is vaak een knelpunt, maar ik ben van mening dat je dit tegenwoordig bijna helemaal met crowdfunding kan oplossen. Als je naar Austerlitz kijkt, dan waren wij achteraf gezien ook een heel eind gekomen met enkel crowdfunding. Maar het is wel belangrijk dat je daar de juiste mensen voor kent.”

Nu al een wachtlijst. “Eigenlijk zijn al onze wensen betreft de uitstraling en faciliteiten van het gebouw opgenomen”, aldus Snijders. Het zorgarrangement wordt door de zorgcoöperatie gefaciliteerd, al zijn bewoners straks vrij om te kiezen.’’ Het blijkt wel dat inwoners vaak van de zorgcoöperatie gebruik maken. Dit komt ook omdat we goede kwaliteit leveren en een zorgcontract met de gemeente hebben.” Tegelijkertijd ging dit alles dus niet zonder slag of stoot. Het heeft de initiatiefnemers ontzettend veel werk en energie gekost om te komen waar ze nu zijn. Welke lessen willen zij toekomstige initiatiefnemers meegeven? Volgens Snijders is het belangrijk je niet teveel op één mogelijkheid te richten: “Zorg dat je alternatieven hebt, zowel qua plek als qua samenwerkingspartijen. Zorg dat de partij die langzaam of tegendraads is aan de zijkant komt te staan.” Oftewel: ‘’Laat het tempo niet door de slak bepalen." De initiatiefnemers en de toekomstige bewoners kunnen niet wachten tot het complex er straks staat en hun doel is bereikt: dat ook mensen uit Austerlitz met een grotere zorgvraag in het dorp kunnen blijven wonen. Er is nu al een wachtlijst voor de huurwoningen. (bron: Platform31, augustus 2019)

Ook in een artikel op Platform31 d.d. oktober 2020 wordt geëvalueerd waarom dit project een succes is geworden, met tips en do's/dont's voor soorgelijke projecten. Een citaat: "Als vrijwilliger 15 jaar bezig zijn met het ontwikkelen van een wooncomplex voor senioren met welzijns- en zorgvoorzieningen? Je moet er maar zin in hebben! Jan Snijders, een van de initiatiefnemers van het project Hart van Austerlitz heeft het volgehouden. Jan Snijders deelde zijn ervaringen in een Masterclass Financiering woonvarianten voor senioren van Platform31. Andere sprekers gingen in op de rol van gemeenten, de mogelijkheid tot financiële ondersteuning van een initiatief en de fasering in een project met bijbehorende financiële parameters.

Hart van Austerlitz is een wooncomplex voor senioren dat onlangs werd opgeleverd, met voorzieningen waar alle inwoners, van jong tot oud, welkom zijn voor ontspanning, sport, zorg en educatie. Bij de totstandkoming van het project is het opvallend dat vrijwilligers de trekkersrol van de gemeente Zeist (waar het dorp deel van uitmaakt) hebben overgenomen toen de uitwerking van de dorpsvisie stagneerde. De vrijwilligers hebben vervolgens de visie handen en voeten gegeven: een zorgcoöperatie en een woonstichting opgericht, samenwerking gezocht met andere partijen (onder andere de school en de woningcorporatie), een locatie bemachtigd en de financiering rond gekregen.

Het doel was dusdanige woon-, zorg- en welzijnsvoorzieningen in het dorp hebben dat ouderen in hun eigen sociale omgeving kunnen blijven wonen. Die droom omzetten in concrete financiering is niet zo eenvoudig, blijkt uit het verhaal van Snijders. Banken zijn terughoudend bij dit soort initiatieven, ze vragen gemeentegarantie (die een gemeente niet altijd wil geven) en er is startkapitaal nodig om het initiatief van de grond te trekken. Op de vraag van een van de deelnemers aan de masterclass zegt Snijders dat Hart van Austerlitz de exploitatie eenvoudig heeft ingericht door zorg-, welzijn- en huurexploitatie te scheiden. Daarvoor zijn verschillende stichtingen opgericht. De stichtingen delen wel enkele bestuursleden, zodat de wisselwerking aanwezig is.

De gemeente speelt een belangrijke rol. Samenwerking met de gemeente is essentieel bij het opzetten van een wooninitiatief. De gemeente kan namelijk garantie op een hypotheek geven, een locatie aanwijzen en is verantwoordelijk voor bestemmingsplan- en bouwplanprocedures. Heleen Stigter van de Taskforce Wonen en Zorg vertelt dat het daarom belangrijk is dat gemeenten een analyse maken van de behoefte aan woningen, voorzieningen en zorg van ouderen, die moet leiden tot een woonzorgvisie. Zo’n visie is een goede basis voor particulieren om initiatieven te ontplooien. De Taskforce zet gemeenten aan tot het maken van een analyse en visie. Een van de deelnemers brengt in dat in Achterveld bewoners gebruik hebben gemaakt van hun ‘Right to challenge’ om een woonvisie van de grond te krijgen. Dit is een mooie manier om de gemeente uit te dagen een visie op wonen en zorg te ontwikkelen, aldus Stigter."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Austerlitz.

Reacties

(4)

Er bestaat in het dorp ook een historische club: Stichting Lokaal Austerlitz, met op de site veel informatie over ons dorp.

Dank voor de tip! Ik feliciteer het dorp en de overige in de geschiedenis van dit dorp geïnteresseerden met deze club, want ik zie op hun site dat zij in de korte tijd van hun bestaan tot heden al zeer veel lezenswaardigs over het verleden van het dorp hebben gepubliceerd. Ik heb er een alinea aan gewijd in het hoofdstuk Geschiedenis, en de pagina gelijk bijgewerkt, d.w.z. inmiddels niet meer werkende links gerepareerd dan wel verwijderd, en nog een aantal inhoudelijke aanvullingen opgenomen van onderwerpen waar ik nog niets over had.

Enkele jaren geleden heb ik het internet al eens afgestruind naar wat er aan wetenswaardigs over het dorp te melden viel, maar in enkele jaren tijd kan er toch weer veel veranderen, zoals in dit geval bijv. ontwikkelingen rond de prachtige nieuwe MFA met dorpshuis, school, woningen etc., die een dezer dagen gereed komt. En de ontwikkelingen rond Heidenoord door de jaren heen verdiende ook meer aandacht, daar heb ik nu ook een apart hoofdstukje aan gewijd. Al met al is de pagina nu flink uitgebreid, van ca. 4.000 naar ca. 6.000 woorden.

Overigens heb ik zelf met mijn vrouw enkele jaren met veel plezier in Austerlitz gewoond (van 1989 tot 1992), aan de Waterlooweg. Een paradijsje; als we ons huis uit liepen, konden we aan de overkant direct het bos in. Helemaal ideaal omdat we toen een hond hadden, die zich zo dagelijks meermaals in het bos kon uitleven.
Met vriendelijke groet en een bloeiende toekomst gewenst voor uw stichting, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Wellicht verstandig om je verhaal van de pyramide ook op de pagina van Woudenberg te zetten? Waar het eigenlijk thuis hoort?

Dank voor de tip Hans! Historisch en maatschappelijk hoort de pyramide bij het dorp Austerlitz. Het is immers een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van dat dorp, en van het huidige toeristische profiel van dat dorp. Dat rare W wormvormig aanhangsel van de gemeente Woudenberg had m.i. dan ook al lang een keer middels een grenscorrectie aan de gemeente Zeist en daarmee aan het dorp Austerlitz moeten worden toegewezen. Maar zolang dat niet het geval is, valt het inderdaad formeel nog onder het W uithoekje van de gemeente Woudenberg, en hoort daar in ieder geval te worden vermeld dat het formeel onder die gemeente valt, maar dat ik het op de pagina Austerlitz heb vermeld vanwege de motivaties zoals hiervoor toegelicht. Die vermelding heb ik nu dan ook op de pagina Woudenberg toegevoegd.

Reactie toevoegen