Oosterhesselen

Plaats
Dorp
Coevorden
Drenthe

oosterhesselen_plaatsnaambord_kopie.jpg

Oosterhesselen is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1997.

Oosterhesselen is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1997.

gemeente_oosterhesselen_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Oosterhesselen in ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Oosterhesselen in ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Oosterhesselen

Terug naar boven

Status

- Oosterhesselen is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1997.

- Wapen van de voormalige gemeente Oosterhesselen.

- Onder het dorp Oosterhesselen valt ook een deel van de buurtschap Grevenberg.

- Het dorp heeft sinds mei 2021 tweetalige plaatsnaamborden. - Nog een artikel hierover. Tot nu toe is Oosterhesselen het enige dorp in de gemeente Coevorden waar dit het geval is. Jerry Stoker van de lokale politieke partij PAC zou dit graag bij meer kernen in de gemeente zo zien. Hij vindt dat, juist nu Coevorden in 2021 culturele gemeente van Drenthe is, het een goed moment is om dit opnieuw onder de aandacht te brengen: “Drents is onderdeel van de Nedersaksische taal, wat inmiddels een erkende taal is. Hoe mooi is het om vanuit dat oogpunt en vanuit cultuurhistorisch perspectief te laten zien waar je vandaan komt. Zo’n bord met een Drentse benaming is daar een mooi voorbeeld van. Door de dorpen en buurtschappen te voorzien van zo’n Drentse benaming, krijgen zij ook een blijvende herinnering aan dit speciale culturele jaar.”

Terug naar boven

Naam

In het Drents
Hesseln. Een inwoner van dit dorp is een Hesseler.

Oudere vermeldingen
1207 kopie 15e eeuw in Oesterhelsel, 1217 kopie 15e eeuw in Oesterhessel, 1381-1383 van Hesselen, 1395-1396 Oesterhessel, 1419 Oesterhesselen, 1513 van Oesterhessellen, 1634 Ooster Hesselte, 1665 Oosterhesselte, 1792 Ooster Hesselen.

Naamsverklaring
Ooster- ter onderscheiding van Westerhesselen, waarvoor zie Hesselte. Hesselen betekent 'bij de hazelaars', Oudsaksisch hasal, hesilîn 'hazelaar (Corylus avellana)'.(1)

Terug naar boven

Ligging

Oosterhesselen ligt N van de A37, NNW van Dalen, NW van Wachtum, NO van Zwinderen, ONO van Gees, ZO van Meppen, Z van Aalden, ZZW van Zweeloo, ZW van Benneveld, WZW van Sleen, W van Erm en NW van Holsloot.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de gemeente Oosterhesselen 121 huizen met 889 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 31/256 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen De Klenke (De Klencke) 5/34, Gees 68/465 en Zwinderen 17/134. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 750 huizen met ca. 1.800 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de kernen van de voormalige gemeente) Oosterhesselen, kun je terecht bij de in 2001 opgerichte Historische Vereniging Klenckerheugte. De naam van de vereniging is een suggestie van W. Hegen uit Gees. In het westen van het werkgebied ligt de Klinkenbarg en in het oosten havezate De Klencke. Door deze twee historische namen samen te voegen is de naam Klenckerheugte ontstaan. In het logo (ontwerp van K. Schepers) komen beide monumenten in gestileerde vorm voor. De vereniging heeft als doel het bevorderen van de studie en het uitbreiden van de kennis van de geschiedenis van deze voormalige gemeente en het functioneren als ontmoetingspunt voor allen die zich bij die geschiedenis betrokken voelen. De vereniging beoogt dit doel te bereiken door: het instellen en begeleiden van werk- en studiegroepen; het organiseren van lezingen, excursies en tentoonstellingen; het uitgeven van een periodiek en van incidenteel verschijnende publicaties, zoals een tijdschrift, biografieën en monografieën.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oosterhesselen heeft 13 rijksmonumenten.

- Aan de Tolhuisweg staat nog het vroegere tolhuis. De historische verenging heeft het plan opgevat om hier een replica van het vroegere tolhek bij te plaatsen. Ze hebben de leden Hans Meijer en Lucas Jalving bereid gevonden het hout dusdanig te bewerken dat er een prachtig uitziend tolhek van kan worden gemaakt. Natuurmonumenten, die de desbetreffende locatie beheert, heeft zijn medewerking toegezegd en laat het hang- en sluitwerk maken bij smid Masselink te Zweeloo. Naar verwachting kan het tolhek medio 2019 worden geplaatst.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Toneelvereniging dr. Jan Naarding brengt jaarlijks in maart een nieuw stuk op de planken.

- De leden van de in 1996 opgerichte Toneelvereniging De Hildespeulers komen uit Gees, Oosterhesselen en Zwinderen. Jaarlijks brengen ze op een zaterdag eind oktober en begin november in Gees een nieuw stuk op de planken.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- "Knapzakroute 63 Oosterhesselen - Zweeloo is ongeveer 19 kilometer, maar mocht je dat te veel vinden dan kan de route eenvoudig in twee delen worden gelopen: een van 12 kilometer en een van 8 kilometer. Onderweg kom je diverse wetenswaardigheden tegen. In laatstgenoemd dorp kom je langs plekken waar bekende schilders hun werk gemaakt hebben. Bij het startpunt van de route in het dorp heeft Max Liebermann zijn beroemdste doek geschilderd, ‘Het Bleekveld’ genaamd. Als we het dorp verlaten, komen we langs de kerk die in de 13e eeuw gebouwd is en langs 'De Prinses van Zweeloo' gaat. Genoemd naar de resten van een vrouw die daar in een linnen gewaad en een wollen mantel in een graf gevonden is. In de jaren vijftig van de vorige eeuw zijn daar in totaal 110 graven bestudeerd. Verder loop je bijvoorbeeld door de Kerkhorsten over het Bodenpad. Dit was de kortste route om van Oosterhesselen naar Aalden te gaan. Dit pad werd onder andere door de postbode gebruikt. In Oud-Aalden loop je langs prachtige oude boerderijen uit de 17e eeuw.

Via natuurgebied de Stroeten gaat de route op weg naar Benneveld langs de Westerstroom. Deze beek heeft verschillende namen. Op de grens van Aalden en Zweeloo heet het Aelderstroom en na De Klencke wordt het Drostendiep. Uiteindelijk gaat het water via Loodiep en Schoonebekerdiep naar de Vecht in Overijssel. Veel gebieden waar je langs komt, zijn in de tweede helft van de 20e eeuw ontgonnen. Een van de weinige plekken in de buurt die overgebleven is, is het Klenckerveld. Een van de mooiste heidevelden van Drenthe." (bron: BOKD)

- In september 2018 is de 15 km lange wandelroute De Rode Draad, tussen Aalden, Oosterhesselen en Benneveld feestelijk geopend. De intentie is dat geleidelijk alle andere dorpen in de gemeente bij het initatief aanhaken, waardoor uiteindelijk een wandelnetwerk door de hele gemeente ontstaat met een lengte van naar schatting 200 kilometer. Centraal thema van het project is verbinding: verbinding van de dorpen en stad binnen de gemeente Coevorden, verbinding van de bewoners en verbinding met de natuur en omgeving. Vandaar de titel van de route. Vele partijen zijn al met elkaar verbonden, voor zover ze dat niet reeds waren, omdat ze samen aan dit project hebben gewerkt, zoals gemeente, diverse dorpsbelangenverenigingen, Magisch Drenthe, Natuurmonumenten, Recreatieschap Drenthe en BOKD.

De wandeling over voornamelijk onverharde paden is volledig bewegwijzerd, waardoor je op elk willekeurig punt kunt starten. Langs de route staan vier speciaal ontworpen tweezijdige bankjes op locaties die strategisch zijn gekozen bij de diverse dorpen, om zo de onderlinge verbinding te benadrukken. Het is de bedoeling dat later de bankjes langs de hele toekomstige route te vinden zijn. Als onderdeel van de wandelroute is ook een vogelkijkhut gerealiseerd, aan de Koemarsendrift Z van de dorpskern van Aalden. De flyer met de routebeschrijving is verkrijgbaar bij de toeristische informatiepunten (TIP's).

- Landgoed De Klencke is een oud landgoed dat doorsneden wordt door karakteristieke landschapselementen, zoals houtwallen en elzensingels. Ze dienden vroeger als perceelscheiding en als houtleverancier. Veel van deze houtwallen en singels kenden achterstallig onderhoud of waren in de loop der tijd geheel verdwenen. Door onderhoud en nieuwe aanplant keert het vroegere landschap geleidelijk weer terug. Doorgeschoten elzen zijn gesnoeid. Verder zijn in 2009 en 2010 nieuwe elzensingels aangeplant over een lengte van ruim 11 kilometer. Het gaat hierbij om 11.000 elzen. Tevens zijn greppels gegraven om overtollig regenwater af te voeren naar de Aalderstroom. Ook is het Bodepad hersteld. Hiermee is een historische verbinding tussen Oosterhesselen en Zweelo hersteld en kunnen bezoekers en omwonenden nog meer van het gebied genieten.

Het beekdal van de Aalderstroom is onderdeel van het Belvedèregebied Aalden en omgeving. Dat betekent dat het gebied behoort tot een van de cultuurhistorisch meest waardevolle gebieden van Nederland. Voor dit gebied heeft beheerder Natuurmonumenten samen met bewoners en belangengroeperingen uit de streek een Natuurvisie geschreven. In deze visie staat onder meer hoe dit landschap kan worden behouden en versterkt. Voor het herstel van het historische landschap op landgoed De Klencke heeft Natuurmonumenten in 2010 de landelijke prijs De Gouden Mispel gekregen. Met deze prijs eert de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap uitzonderlijke bijdragen aan de bescherming van het cultuurlandschap in Nederland.

- Het Zuster Mohrpark in Oosterhesselen is in beheer van Plaatselijk Belang. Het park bestaat uit een vijver en een dierenweide. Al jaren komen de inwoners in het park om te wandelen, eendjes te voeren, te spelen, te vissen en nog meer. In veel winters werd er door de kinderen fanatiek geschaatst. Sinds enkele jaren kunnen de bezoekers ook gebruik maken van de beweegtuin. Hier wordt volop gebruik van gemaakt. In de vijver zijn eenden en ganzen te vinden. In de dierenweide zijn er sinds jaar en dag herten, bokjes, pauwen en konijnen. Na een groot aantal jaren raakte het park wat in verval. De vijver begon te stinken en de beschoeiing ging kapot. Er moest nodig iets aan gebeuren.

Daarom heeft een lokale werkgroep met hulp van ca. 40 vrijwilligers, een tuinarchitect en een hoveniersbedrijf het Zuster Mohrpark in Oosterhesselen in 2017 gerenoveerd. In de eerste fase is de vijver schoongemaakt en uitgediept, het hekwerk rond de vijver weggehaald en zijn de oevers glooiend gemaakt. Ook zijn een vogeleiland, bloemenweides en speelvoorzieningen voor kinderen aangelegd. De gemeente heeft 10.000 euro subsidie aan het project verleend. Later heeft het Oranjefonds ook nog 10.000 euro gesponsord, waardoor in een tweede fase onder andere het hertenkamp onder handen kon worden genomen. In juni 2017 is het park feestelijk heropend.

- In het stroomgebied van het Drostendiep O van Oosterhesselen is eind 2016 een initiatiefgroep van boeren samengesteld om er zelf het waterbeheer vorm te geven. In het kader van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) bekijken de deelnemers samen met Waterschap Vechtstromen hoe ze er kunnen voldoen aan de wateropgave in de deelgebieden Oosterhessellanden en Broeklanden. Het gaat dan zowel om verbetering van de waterkwaliteit als inspelen op de gevolgen van klimaatverandering. "Kaarten en eigenaren zijn in beeld", zegt voorzitter Robert Pierik van LTO Noord Coevorden / Emmen-West. Het gaat om 40 bedrijven. "Je moet denken aan zaken als erfafspoeling, het plaatsen van stuwen in perceelsloten en meedenken over het waterbeheer in het algemeen." De deelnemers gaan een plan van aanpak opstellen. Als voorbeeld hanteren de deelnemers het project 'Salland Waterproof' waar men ook recentelijk het waterbeheer 'bottom-up' heeft ingericht.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Oosterhesselen.

- Nieuws: - Nieuws uit Oosterhesselen op Facebook.

- Belangenvereniging: - Plaatselijk Belang Oosterhesselen wil een vereniging zijn die de leefbaarheid in het dorp stimuleert en bewaakt en intermediair is tussen bevolking en bestuurlijke lagen. Ze behartigen en bevorderen de belangen van zowel inwoners als dorp overeenkomstig de actuele behoeftes die leven.

- Buurtverenigingen: - Overzicht van buurtverenigingen in Oosterhesselen. - Edderveen is de jongste buurt van het dorp (aangelegd van 1996 t/m 2004), gelegen aan de noordoostrand van het dorp. De naam verwijst naar de vroegere gronden rondom het dorp. Gelegen aan de noordoostrand van het dorp, is het dankzij o.a. de ruime kavels, de grote diversiteit aan woningen, de groene beplanting en de mooie vijver een aantrekkelijke wijk geworden, met uitzicht op de landerijen, bossen en heide rondom De Klencke. Al in 1999 is Buurtvereniging Edderveen opgericht. Deze actieve club, waarvan ca. 80% van de bewoners lid is, organiseert door het jaar heen allerlei activiteiten voor jong en ouder. - De buurt Welvelde verwijst naar Jonker Herman van Welvelde, die ooit eigenaar is geweest van landgoed Havezathe De Klencke. De buurt omvat de straten Boerhoorn, Geubel, Klamp, Reep, Rister, Schulp, Wan, Weesboom, Welhaak en Zende. - Buurtvereniging 't Klooster.

- MFA: - In juni 2014 is multifunctionele accommodatie (MFA) De Hesselerhof feestelijk geopend. Het complex is gerealiseerd op de locatie van de voormalige gemeentewerf van Oosterhesselen aan de Betrixlaan, naast basisschool De Woert. "Het is een proces van tien tot twaalf jaar geweest om tot deze accommodatie te komen. Er zijn plannen rond het Esdal College geweest, er is gesproken met allerlei verenigingen en ook zou er een accommodatie komen bij de toenmalige plannen voor een nieuw winkelcentrum bij De Lindeboom aan de Burgemeester De Kockstraat. Kortom, veel Hesselers zijn ermee bezig geweest", vertelde Liesbeth Mennink, voorzitter van Plaatselijk Belang, bij de opening. Burgemeester Bert Bouwmeester was blij dat hij de opening kon verrichten, want hij stelde o.a.: "Duidelijk was dat als dit laatste plan niet was doorgegaan, het er nooit meer van was gekomen."

Natuurlijk was ook bestuursvoorzitter Jan Schepers van De Hesselerhof blij. Hij memoreerde tevens de uitdaging die Oosterhesselen hiermee aangaat: "Duidelijk is, dat we op termijn onze eigen broek moeten ophouden. Wij hebben u als gebruikers en vrijwilligers allemaal nodig. Het wordt geen eenvoudige klus, maar het is een uitdaging. Gezien de vele aanwezigen is het draagvlak aanwezig." Naast de reguliere verenigings- e.d. activiteiten is MFA De Hesselerhof ook een prachtige locatie voor zakelijke en feestelijke bijeenkomsten. Er zijn ruimtes te huur voor 10 tot 150 personen, met en zonder bediening.

- Muziek: - "Muziekvereniging Excelsior Oosterhesselen is opgericht in 1919 en heeft in 2019 dus het 100-jarig bestaan gevierd. De laatste jaren telt de vereniging zo’n 100 leden, die verdeeld zijn over fanfareorkest, malletband, klein orkest, opleidingsorkest en basisorkest. Bestuur, dirigenten, instructeur en leden werken er hard aan om de vereniging op peil te houden en zo mogelijk verder uit te breiden. Excelsior doet haar best om haar naam (steeds hoger) eer aan te doen. Daarbij hoeft niveau niet bepaald te zijn door afdeling of divisie. Wel is de vereniging gedreven bezig de muzikale grenzen op te zoeken en het uiterste eruit te halen. Om dat niveau te handhaven en verder te verbeteren zijn repetities en concerten van groot belang. Daarnaast zijn ook andere middelen belangrijk. Denk daarbij aan opleiding via het regionale muziekonderwijs, studiedagen, sectierepetities, festivals en concoursen, workshops en ensemblespel.

Het muzikale aanbod is zeer divers en bestaat uit origineel werk voor malletband en fanfareorkest, klassieke muziek, marsen, lichte muziek en natuurlijk ook popmuziek. Excelsior vindt haar basis in de dorpsgemeenschap. Zo’n 90% van de leden woont in de dorpen Oosterhesselen, Gees en Zwinderen. Maar natuurlijk is de vereniging ook heel blij met haar leden uit bijvoorbeeld Emmen, Groningen en Steenwijk. De vereniging repeteert in Dorpshuis De Hesselerhof. Er zijn vele honderden inwoners die als donateur of vriend een belangrijke bijdrage leveren aan een gezonde exploitatie. Excelsior is een vereniging waar hard gewerkt wordt en waar leden wat voor hun club over hebben. Bovenal is het een vereniging waar met liefde en passie muziek wordt gemaakt. Zo groeit voor veel leden een muzikale hobby uit tot een belangrijk deel van het leven."

- Klabats is een alternatieve percussiegroep, wat wil zeggen dat ze muziek maken met alternatieve instrumenten zoals bezems, olievaten en een gootsteenontstopper. Klabats is flexibel inzetbaar en kan zowel lopend als staand een spetterende show verzorgen.

- Sport: - Voetbalvereniging VIOS (= Vooruitgang Is Ons Streven) is opgericht in 1918 en behoort daarmee samen met Achilles 1894, Old Forward (1898), CEC (1911) en Germanicus (1911) tot de oudste voetbalverenigingen van Drenthe. In 2018 heeft VIOS het 100-jarig bestaan gevierd.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Oosterhesselen.

Reacties

(4)

Hallo,

U heeft het over de Hildespeulers als toneelvereniging, maar Oosterhesselen heeft nog een toneelvereniging met de naam Jan Naarding. Verder heeft het dorp een muziekvereniging Excelsior die dit jaar 100 jaar bestaat. Deze info mis ik bij het dorp.

Dank voor uw aanvullingen! Ik heb het verwerkt. Bij alle 6.500 plaatsen ligt nu een stevige inhoudelijke basis, waar ik in totaal 10 jaar aan heb gewerkt. Mijn hoop en doel is vanaf nu dat lokale ingewijden met aanvullingen, actualiseringen en/of correcties de laatste puntjes op de i helpen zetten, dus dank hiervoor!
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Wellicht interessant om te vermelden dat de plaatsnaamborden van Hesseln sinds kort tweetalig zijn: https://www.itnijs.frl/2021/05/nije-twatalige-kombuorden-yn-drinte/

(excuses voor mijn late reactie, wegens ziekte)
Dank voor de tip! Dit hoort zeker thuis in het hoofdstuk Status, dus ik heb het daar aan toegevoegd.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen