Leuven

Plaats
Buurtschap
West Betuwe
Betuwe
Gelderland

Leuven

Terug naar boven

Status

- Leuven is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente West Betuwe. T/m 1985 gemeente Vuren. In 1986 over naar gemeente Lingewaal, in 2019 over naar gemeente West Betuwe.

- De buurtschap Leuven valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Vuren.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
788-789 kopie 13e eeuw Loffna, begin 9e eeuw kopie 1170-1175 Lefna, 1e kwart 13e eeuw Loefenun, 1840(1) Leuven.

Naamsverklaring
Etymologie onbekend. De oudste vorm is geïdentificeerd als een terrein ten noordwesten van Vuren. Vergelijk Loven.(2)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Leuven ligt NO van Vuren, NW van Herwijnen, N van de A15, rond de wegen Landscheiding en Leuvense Kweldijk en de op- en afrit aldaar naar en van de A15.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Leuven 5 huizen met 35 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 10 huizen aan en rond de Leuvense Kweldijk en ca. 10 huizen aan en rond de weg Landscheiding. In totaal ca. 20 huizen met ca. 50 inwoners. Ook het bedrijventerrein Vredebest nabij de oprit naar en afrit van de A15 valt onder de buurtschap. Wellicht is een deel van de buurtschap afgebroken voor de aanleg van de provinciale weg en/of het bedrijventerrein en/of de op- en afrit naar en van de A15.

Terug naar boven

Geschiedenis

De paatsnaam Leuven is op kaarten altijd (althans vanaf eind 19e eeuw) alleen ingetekend geweest rond de huidige oprit naar de A15. Maar kennelijk valt het ca. 400 ha grote rechthoekige gebied NW hiervan er ook nog onder, in het N begrensd door de weg Landscheiding (tot medio 19e eeuw Achtermolen Scheiding genaamd), in het W door de waterloop W van de Molenweg (waar tot in de jaren zestig de nadien verdwenen Molenaarsweg langs liep), in het Z door de Leuvense Kweldijk (die oorspronkelijk Kweldam heette, sinds de jaren dertig van de 20e eeuw Kweldijk en sinds de jaren zestig Leuvense Kweldijk) en in het O door de provinciale weg Zeiving. Iets W van het midden loopt de Leuvense Achtervliet N-Z door het gebied.

Het gebied heet op oude kaarten Heukelumse Veld (wat curieus is, omdat het altijd onder Vuren heeft gevallen). Sinds de jaren vijftig van de 20e eeuw heette het Leuvense Veld of Lage Veld, en sinds de jaren zestig Leuvense Veld. Het is ook wel logisch dat de plaatsnaam Leuven daar niet gepostioneerd stond, omdat het Leuvense Veld tot aan de Tweede Wereldoorlog nog niet of nauwelijks bebouwd was. De meeste huidige panden aan de wegen Landscheiding en Leuvense Kweldijk zijn pas na die tijd gebouwd.

Op de kruising van de weg Landscheiding (voorheen Achtermolen Scheiding) met de Leuvense Achtervliet lag de Leuvense Achtermolen (er was ook nog een Leuvense Voormolen, die wij niet op kaarten hebben kunnen vinden). Deze verdwijnt in de jaren vijftig van de kaarten. Maar kaarten lopen weleens 'iets' achter op de werkelijkheid. Want volgens een krantenbericht uit 1898 zijn de 5 watermolens van de Polder Heukelum toen geveild, omdat ze door de ingebruikname van het stoomgemaal kennelijk overbodig waren geworden. In 1900 verschijnt vervolgens het volgende bericht in de Nieuw Gorinchemse Courant: ""Heden werd door Dijkgraaf en Heemraden van den polder Heukelum, ten herberge van C.J. Tromp in het openbaar aanbesteed: Het slechten en vervoeren van vier hoogten of werven, waarop eenmaal de watermolens hebben gestaan. Aannemer is geworden W. v. Beest alhier voor f 700. Nu nog een spanne tijds, en men kent en vindt haar standplaats zelfs niet meer. Nu worden de hoogten en overtollige kaden in moerassen en vlieten gestort, en alzoo in vruchtbaar bouwland herschapen, hetgeen aan de nijvere landbouwers ten goede komt."

In het dorpsgebied van Vuren hebben maar liefst 11 eendenkooien gelegen, waarvan 7 in het Leuvense Veld bij Leuven. Van deze 11 eendenkooien is alleen de eendenkooi W van de Kerkweg in het Leuvense Veld nog over.

Reacties

(2)

Heel informatief, dank. Maar wanneer werd de naam Leuven voor het eerst gebruikt?

Dank voor uw compliment en graag gedaan. De naam wordt dus eind 8e eeuw reeds voor het eerst vermeld in de archieven, zij het met een iets andere spelling. Als u bedoelt de huidige spelling van de naam, zal dat in ieder geval rond 1700 al het geval zijn geweest, omdat de Leuvense Achtermolen 'ergens voor 1729' is gebouwd.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen