Keiendorp

Plaats
Buurtschap
Hardenberg
Salland
Overijssel

keiendorp_plaatsnaambord_kopie.jpg

Keiendorp is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Hardenberg. T/m 30-6-1818 gemeente Hardenberg. Per 1-7-1818 over naar gemeente Ambt Hardenberg, per 1-5-1941 over naar gemeente Hardenberg.

Keiendorp is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Hardenberg. T/m 30-6-1818 gemeente Hardenberg. Per 1-7-1818 over naar gemeente Ambt Hardenberg, per 1-5-1941 over naar gemeente Hardenberg.

keiendorp_kiezelbelt_op_kaart_ca._1900.jpg

Tot begin 20e eeuw lag tussen Slagharen en het oude Lutten een kennelijke verhoging in het landschap - voor de stoomwals er overheen ging t.b.v. woningbouw en landbouw - genaamd Kiezelbelt. Hier is vanaf 1920 buurtschap Keiendorp verrezen.©www.kadaster.nl

Tot begin 20e eeuw lag tussen Slagharen en het oude Lutten een kennelijke verhoging in het landschap - voor de stoomwals er overheen ging t.b.v. woningbouw en landbouw - genaamd Kiezelbelt. Hier is vanaf 1920 buurtschap Keiendorp verrezen.©www.kadaster.nl

keiendorp_op_kaart_openstreetmap.jpg

En dit is buurtschap Keiendorp vandaag de dag; lintbebouwingen aan de Semmelinksdijk en de Keienweg, en nog enkele panden aan de Knappersveldweg, met in het W Attractiepark Slagharen in de 'achtertuin'. (© www.openstreetmap.org)

En dit is buurtschap Keiendorp vandaag de dag; lintbebouwingen aan de Semmelinksdijk en de Keienweg, en nog enkele panden aan de Knappersveldweg, met in het W Attractiepark Slagharen in de 'achtertuin'. (© www.openstreetmap.org)

Keiendorp

Terug naar boven

Status

- Keiendorp is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Hardenberg. T/m 30-6-1818 gemeente Hardenberg. Per 1-7-1818 over naar gemeente Ambt Hardenberg, per 1-5-1941 over naar gemeente Hardenberg.

- De buurtschap Keiendorp valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Lutten.

- De buurtschap Keiendorp ligt buiten de 'bebouwde kom' en heeft daarom witte plaatsnaamborden. Buiten de bebouwde kom mag je standaard max. 80km/uur. Wellicht is hier een 60-km-zone, maar dat is hier nog altijd aan de snelle kant, mede omdat hier ook jonge kinderen wonen, die nu eenmaal niet altijd eerst zorgvuldig naar links en rechts kijken voor ze oversteken. Onder de plaatsnaamborden staat dan ook het volgende advies, met de bedoeling dat de voorbijgangers de voet van het gaspedaal halen: "Kiek uut / Speul'nde Kinder' (zie afbeelding).

- Sinds juli 2020 is er een mooie gezamenlijke vlag voor het dorp Lutten en de bijbehorende buurtschappen, ontworpen door Keiendorper Linda Mulder. Op de vlag staan als symbolen voor de respectievelijke kernen de watertoren van Lutten, het Olde Schooltie van Oud-Lutten en de keien van Keiendorp. De gekleurde strepen er omheen staan voor de gemeente Hardenberg.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
Op de landkaarten wordt in de jaren vijftig van de 20e eeuw de veldnaam Kiezelbelt vervangen door de plaatsnaam Keiendorp, voor de inmiddels hier ontstane buurtschap.

Naamsverklaring
Samenstelling van dorp 'nederzetting' en keien, naar de vele veldkeien die er lagen en waarnaar ook de heuvel ter plaatse 1830-1855 De Kiezel Belt heette.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Keiendorp ligt rond de wegen Keienweg, Semmelinksdijk en Knappersveldweg (alleen de huisnummers 4 t/m 16), NO van Lutten, ZO van Slagharen en Schuinesloot, ZW van De Krim en NNW van Hardenberg.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Keiendorp omvat ca. 50 huizen met ca. 125 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Ontstaan en groei
In 1920, anno 2020 dus precies 100 jaar geleden, gaf Woningbouwvereniging Beter Wonen te Ambt Hardenberg opdracht voor de bouw van 12 vrijstaande woningwetwoningen / arbeiderswoningen in het zogeheten Lutterveld, en daarbinnen in het gebied dat bekend stond als de Kiezelbelt. De bouw van deze woningen aan een toenmalige zandweg was het begin van wat later buurtschap Keiendorp zou worden. Een groot deel van de woningen uit die tijd bestaat nog altijd. Het rijtje van 12 huizen betreft de panden aan de Semmelinksdijk met huisnrs. 9-31. Hier kun je een kadastrale kaart uit 1921 ervan bekijken. En hier zie je op een actuele kaart welke panden het precies betreft.

Voorheen was het hier nog onontgonnen 'woeste grond', zoals men dat in die tijd noemde. Momenteel staat aan deze weg een 20-tal huizen. De panden met huisnrs. 1-7 zijn eind jaren dertig gebouwd (blijkens o.a.de kaart op deze pagina), evenals de ca. 15 panden aan de O parallel lopende Keienweg. Die weg dateert zelf ook uit die tijd. Z van beide wegen loopt de Kiezelweg (dat is het, vanuit Lutten gezien, eerste deel van buurtschap Oud-Lutten), welke naam nog herinnert aan de oude veldnaam van dit gebied (Kiezelbelt).

Straatnamen en huisnummers
Vroeger, toen er nog geen straatnamen in buurtschap Keiendorp waren (dat was nog tot in de jaren zeventig van de 20e eeuw), hadden de panden in deze buurtschap de 'wijkletter' Q met een huisnummer. Vooral voor mensen die hun stamboom uitzoeken en dan een voorouder treffen met zo'n adres, is het dan lastig om uit te vogelen welk pand - met welk huidig adres - dat dan was. Gelukkig heeft Stichting Historische Projecten Hardenberg dat voor deze omgeving op een rijtje gezet. Onder Links > Genealogie vind je daar een aantal voorbeelden van.

Tweede Wereldoorlog
"Lucas Smit (geboren 2 april 1917) woonde bij zijn ouders in buurtschap Keiendorp bij Lutten. Hij was knecht bij een boer/tuinder. Tijdens de Tweede Wereldoorlog moest hij voor een boodschap naar de smid in Slagharen. De dag daarvoor was een Duitse soldaat bij een overval van zijn wapens beroofd. Tijdens een razzia werd ter vergelding een aantal mensen opgepakt, onder wie Lucas. Hij was gekleed voor zijn werk: in overal en op klompen, en had geen persoonsbewijs bij zich. Zij werden weggevoerd naar het kamp Ten Arloo tussen Zuidwolde en Hoogeveen. Lucas' vader is daar de volgende dag nog heen gegaan met kleding en een deken.

Via Amersfoort is Lucas uiteindelijk terechtgekomen in een kamp in Duitsland: in kamp Peres-Böhlen, ongeveer 30 kilometer ten zuiden van Leipzig. Het was een zogeheten 'Arbeitserziehungslager', een strafkamp voor dwangarbeiders, met de veel te mooie (bij)naam Alpenrose. Onderweg kon hij nog een kaart aan zijn ouders uit de trein gooien. Via een beambte bij de spoorwegen kregen de ouders op Keiendorp dit bericht. Begin december 1944 overleed Lucas in het kamp aan difterie. Met hulp van het Rode Kruis slaagde de familie erin om Lucas na de oorlog in Lutten te herbegraven." (bron: gemeente Hardenberg)

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De Knappersveldweg, aan de noordkant van buurtschap Keiendorp, is de belangrijkste ontsluitingsweg voor de buurtschap, maar doordat Attractiepark Slagharen rond 2010 steeds meer uitbreidt en daarbij ook gebruik maakt van deze weg, is de Knappersveldweg een probleem geworden voor de buurt. Nu het park anno 2010 dan ook plannen had om aan de zuidzijde van de Knappersveldweg ook nog een vakantiedorp te bouwen, was voor de buurtbewoners de maat vol. Zij hebben zich officieel tegen de wijziging van het bestemmingsplan verklaard en zouden dat net zo lang volhouden, tot de gemeente en het Attractiepark iets aan de problemen gaan doen of tot ze door de Raad van State gedwongen zouden worden hun verzet te staken.

Inwoner Wil Jaegers verwoordde de bezwaren van de buurtschap als volgt, tijdens een vergadering van de gemeenteraad in maart 2010: "Officieel horen de campinggasten gebruik te maken van de in- en uitgangen aan de Zwarte Dijk, maar de achteruitgang van het park aan de Knapperveldweg wordt ook steeds vaker door campinggasten gebruikt. Als daar nog een vakantiepark bijkomt, wordt de overlast ondraaglijk. De buurt is altijd coulant geweest, wij zijn trots op het park en begrijpen best hoe belangrijk het Attractiepark is voor Slagharen en de regio, maar het kan niet zo zijn dat deze kleine buurtschap de dupe wordt van deze nieuwe uitbreiding. Het zou de directie van het park sieren als ze deze achterlijke infrastructuur in haar uitbreidingsplannen betrekt. De buurt heeft wel ideeën hierover en wil graag meepraten. Als er een nieuwe ontsluitingsweg voor Keiendorp wordt aangelegd achter het Attractiepark, en het eerste deel van de Knappersveldweg wordt overgedragen aan het park, dan hebben alle partijen er baat bij." Kennelijk is er toch niet aan de bezwaren tegemoet gekomen, want het extra vakantiepark is inmiddels gerealiseerd en de alternatieve ontsluitingsweg zoals voorgesteld is er niet gekomen. (bron en voor nadere informatie zie de Sallander, maart 2010)

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Overzicht van waargenomen dier- en/of plantensoorten in buurtschap Keiendorp (tip: als je onder de tab 'Waarnemingen' weinig of geen resultaten ziet, leg de datum dan een stuk, bijvoorbeeld een jaar, terug).

- Caroline van Rhijn en Kees van Hesteren zijn in 2019 verhuisd van het grootstedelijke Amsterdamse IJburg naar de rust en ruimte van buurtschap Keiendorp. En dat bevalt ze prima. Het bevalt ze er zelfs zo goed dat ze er in 2019 zijn gestart met het meerjarenplan Voedselbos De Kei. Voor nadere toelichting op deze interessante materie zie de reportage in de Stentor onder de link en zie hieronder, waar Kees in een reactie toelicht wat er allemaal komt kijken bij de ontwikkeling van een 'voedselbos gebaseerd op permacultuur'.

Terug naar boven

Beeld

- "Op een John Deere 75-30 met zo'n 200 pk rijden we met de anno 2016 19-jarige Jeffrey Haverkort een rondje door zijn woonplaats: buurtschap Keiendorp bij Lutten. De Keiendorper vindt tractors machtig mooi. Als kind was hij al gek van tractors en op de basisschool was hij zelfs al bezig met kuilverdelen. Toen hij zijn trekkerrijbewijs haalde, is hij bij een loonbedrijf komen te werken." (bron: RTV Oost)

Terug naar boven

Links

- Buurtvereniging: - Buurtvereniging Keiendorp.

- Genealogie: - Stichting Historische Projecten Hardenberg heeft een prachtig overzicht gemaakt met de bewoningsgeschiedenis van een aantal panden in Oud-Lutten, waaronder alle panden aan de Semmelinksdijk en nog enkele andere panden in buurtschap Keiendorp, voorzien van oude kadasterkaarten, ruilverkavelingskaarten, de vroegere en huidige huisnummers en dergelijke.

Reacties

(8)

1940 geboren op Keiendorp, gewoond Semmelinksdijk 25 voorheen Q 94 later op Q 120 in vroegere tijden.
Herinneringen aan buren zoals Schottert - Smid - Meinen - van Oosten - Lawant - Verweg - Bernard en Geert De Wopke - Wesdijk Zomer - Meinderink - Grooters - Compagne - Kleinherenbrink - Van de Weide - Stoffers Doldersum.

Leuke tijd gehad
groet Ben en Alie

- Dank voor uw reactie! Ik vind het altijd mooi om te lezen als iemand een reactie plaatst met herinneringen aan vroeger m.b.t. de plaats in kwestie. Anderen lezen dat en kunnen daar ook weer op reageren en zo hebben inmiddels al diverse oude bekenden van vroeger via de site weer contact gelegd.

Extra mooi is als iemand mij door een reactie op het spoor zet van interessante aanvullende inhoud m.b.t. de plaats, zoals in dit geval met die hernummering van de huisnummers en die wijkletter toen er nog geen straatnamen waren. Toen ik daar verder op zocht bleek Stichting Historische Projecten Hardenberg een prachtige site te hebben gemaakt met o.a. alle huizen aan de Semmelinksdijk met mooie oude kadasterkaarten en de bewoningsgeschiedenis erbij! Uw vroegere huis vindt u hier beschreven: https://www.historischeprojecten.nl/geheugenvanhardenberg/shpedia/oude-h....

- Het doel van mijn site is om alle plaatsen in ons land, maar daarbinnen vooral de relatief onbekende 'kleine kernen' (de kleinere dorpen plus de buurtschappen) in tekst en beeld goed 'op de kaart te zetten', juist omdat die elders in papieren naslagwerken (zoals encyclopedieën, reisgidsen en gemeentegidsen) en op internet-naslagwerken vaak worden vergeten of er met een paar regeltjes bekaaid afkomen. Deze pagina van buurtschap Keiendorp was nog maar een beginnetje. Als iemand onder een pagina reageert en daarmee zijn interesse voor de plaats in kwestie toont, zoals nu, grijp ik dat vaak aan om gelijk het hele internet af te zoeken of ik nog aanvullende wetenswaardigheden over de plaats in kwestie kan vinden, om de pagina echt 'af' te maken. Dat heb ik nu ook gedaan, en er bleek nog veel wetenswaardigs over verleden en heden van dit piepkleine plaatsje te vertellen wat ik tot heden nog niet had ontdekt. Dat heb ik nu allemaal samengevat en toegevoegd. En een kaart van vroeger en van nu toegevoegd, zodat men kan zien hoe drastisch een gebied binnen een eeuw kan veranderen.

Met vriendelijke groet, en opnieuw veel leesplezier gewenst met de nu uitgebreide pagina,
Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Lieve mensen.

Onderstaand een uitleg over ons hierboven genoemde voedselbos. Met dank aan Max de Krijger voor het plaatsen van een artikel over ons voedselbos in De Stentor.

We weten inmiddels al dat 75% van alle insecten is verdwenen uit Europa. Al langer weten we dat het niet goed gaat met insecten, vogels, zoogdieren. De grondstoffen raken op, de wereld raakt steeds meer verontreinigd in zowel lucht als bodem en velen met ons maken zich zorgen over de toekomst en met name die van hun kinderen. Inmiddels is dit voor bijna iedereen helaas een bekend verhaal.
Gelukkig zijn veel mensen zich bewust van deze problemen en kopen zijn duurzame artikelen. Levensmiddelen worden steeds meer verantwoord geteeld, gefokt en gekweekt. De regelgeving voor deze producten wordt steeds scherper.
Wij vragen ons al lang af of dit genoeg is en hoe we een steentje kunnen bijdragen. Dit moet verder gaan dan onze eigen voordeur. Onze gedachten gaan bijvoorbeeld ook uit naar een educatieve functie. Daarbij past o.i. een andere economie, met andere groei, groei die voldoet aan criteria waarbij de (bio) diversiteit en waardering en erkenning van elkaar, groeit. En zo ontstond inmiddels al weer vele jaren geleden het idee een voedselbos aan te leggen op basis van permacultuur.

Wat is de bedoeling van een voedselbos gebaseerd op permacultuur?
Permacultuur is een ontwerpsysteem geïnspireerd door observatie van de natuur. In de natuurlijke wereld werkt al dat leeft efficiënt samen in een web van harmonieuze relaties. Permacultuur tracht dit web na te bootsen door geïntegreerde systemen te ontwerpen die tegemoet komen aan de behoeftes van alle levende wezens.
Permacultuur is een ontwerpwetenschap die erop gericht is om enerzijds het wereldvoedselprobleem en anderzijds de ecologische achteruitgang op aarde aan te pakken. Hoewel permacultuur vaak enkel over moestuinieren lijkt te gaan, is het eigenlijk een ontwerpmethode voor allerlei zaken in het leven waarin samenwerken met en leren van de natuur centraal staat. Denk aan voedsel, water, energie, samenleven. Hierbij moet je je realiseren dat het ontwerp nooit af is en dat je steeds, al observerende, wijzigingen aanbrengt in het ontwerp

Permanent
Permacultuur kijkt naar hoe de natuur werkt. De tuin is gezond en productief omdat er veel relaties bestaan tussen alle onderdelen. Daarom zie je in een permacultuurtuin veel verschillende soorten planten en dieren. Het is een benadering die de tuinier aanmoedigt met de natuur mee te werken en een tuin te ontwerpen die het goed doet zonder dat er steeds grote ingrepen nodig zijn die tegen de ecologische realiteit ingaan.
Er worden verschillende planten bij elkaar gezet, die géén concurrerende invloed op elkaar hebben of zelfs een positieve wisselwerking kennen.
In Permacultuur is dus geen wisselteelt, we plaatsen eetbare planten rondom fruit- of notenbomen, die elkaar zo veel mogelijk versterken in plaats van beconcurreren. In Permacultuur integreren we liever elementen dan dat we ze scheiden, dus combineren we ze zo dat er een wederzijdse afhankelijkheid optreedt. We streven naar die plantcombinaties die ons veel werk besparen, en dat doen we door scherpe observaties en keuzes. Permacultuur komt van Permanent Culture, permanente cultuur dus in plaats van monocultuur.

Drie ethische principes
In Permacultuur wordt tegemoet gekomen aan de behoeftes van álle levende wezens.
Het is gebaseerd op ethische principes. Het idee daarachter is dat je je ontwerp vanuit de juiste, duurzame, motivatie moet maken en realiseren. De drie ethische principes zijn:
• Zorg voor de aarde - is je ontwerp goed voor de natuur?
• Zorg voor de mens - is je ontwerp goed voor jou en je naasten? Ook op lange termijn?
• Delen in de overvloed - je de opbrengsten eerlijk delen met andere mensen en ook met planten
Uiteindelijk ontstaat er een bijna onderhoudsvrij bos wat zichzelf in stand houdt door een natuurlijk evenwicht. Slechts hier en daar nog een correctie (bijv. na een storm). Ook voor boeren en tuinders valt er veel te verdienen (milieu) en te besparen (kosten) als op een andere wijze naar een weiland gekeken wordt. Uiteindelijk willen we het bos openstellen voor o.a. educatieve doelen. Bezichtigen kan nu ook al maar wel op afspraak (voedselbosdekei@gmail.com)

Ontwikkeling
De aanplant van een voedselbos neemt geruime tijd in beslag. Bomen groeien langzaam en zijn voor andere soorten weer nodig als windvanger of stikstofbinder. Extra handjes zijn ook altijd welkom want de aanleg is best veel werk maar uiteindelijk moeten we komen tot een vrijwel onderhoudsvrij bos vol overvloed. Het lijkt ons geweldig andere mensen in deze ontwikkeling te betrekken en kennis te delen met betrekking tot de bevordering van ‘het zelf organiserend vermogen in de maatschappij’ en van functiecombinaties van natuur met andere ‘maatschappelijke belangen zoals gezondheid, economie, ruimtegebruik en veiligheid’.
Duurzame exploitatie van een voedselbos, op basis van een multifunctioneel gebruik en als iconen van verzoening tussen natuur, stad en landbouw, ten behoeve van een houdbare en waardevolle voorziening van behoeften van (stads)bewoners aan (toegang tot) o.a. gezond en lekker voedsel, een vitale en rijke natuur(beleving) en hoogwaardige cultuurlandschappen.

Dank voor deze duidelijke toelichting Kees! Ik heb er hierboven naar verwezen, dat men voor nadere toelichting terecht kan bij de de Stentor-reportage onder de link en bij jouw toelichting hier in de reactie.
Met vriendelijke groet en veel succes gewenst met dit mooie project, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Hoe en wanneer zijn de huizen op de Semmelinksdijk 1 t/m 7 ontstaan? Is daar nog historie van te achterhalen?

De huizen op Semmelinksdijk 1-7, evenals die aan de parallel lopende Keienweg, zijn eind jaren dertig gerealiseerd. Ik heb dit feit zojuist hierboven toegevoegd aan de 2e alinea van het hoofdstuk Geschiedenis, met een link naar een kadastrale kaart waar men e.e.a. kan zien. De aanleiding was de agrarische ontginning van het gebied. Op https://www.topotijdreis.nl/, als je naar ca. de jaren dertig scrollt met het jaartalschuifje en dan naar dit gebied gaat, kun je mooi zien dat het voorheen 'woeste grond' was met o.a. bos, en dat door de bouw van de tweede ronde huizen het een strak verkaveld landbouwgebied is geworden. Het verhaal van Semmelinksdijk 9-31 heb ik hierboven vermeld, omdat dat het begin is geweest van buurtschap Keiendorp. De andere panden ga ik niet allemaal beschrijven, omdat dat te ver in detail voert voor een landelijk encyclopedisch overzichtswerk als Plaatsengids.nl, waar deze pagina onderdeel van is. Dat hoort meer thuis bij de lokale heemkundekringen.

Als de achtergrond van uw vraag is dat u van een specifiek pand iets wilt weten, omdat u daar woont of uw familie daar heeft gewoond, adviseer ik u uw vraag te stellen aan Stichting Historische Projecten Hardenberg, die op deze pagina https://www.historischeprojecten.nl/geheugenvanhardenberg/shpedia/oude-h... heel veel oudere panden in de gemeente hebben geïnventariseerd, op een pagina per plaats, met o.a. kadastrale kaarten en gegevens van eigenaren/bewoners. Per plaats kun je op de pagina van die plaats inzoomen op individuele panden. Keienberg laten ze hier onder Oud-Lutten vallen, omdat op die pagina 3 panden aan de Keienweg worden beschreven. Dus als u gegevens wilt weten van een specifiek pand dat daar nog niet vermeld staat, willen zij dat wellicht voor u uitzoeken.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Ben op zoek waar mijn familie gewoond heeft op Keiendorp van plus/minus 1907 tot 29 apr 1931.

Zoals ik hierboven ook reeds aan een ander heb geadviseerd, adviseer ik u uw vraag te stellen aan Stichting Historische Projecten Hardenberg, die alle panden in deze buurtschap met hun vroegere bewoners heeft geïnventariseerd. De pagina waar u uw vraag kunt stellen, vindt u hier https://www.historischeprojecten.nl/geheugenvanhardenberg/shpedia/oude-h...
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen