Matsloot

Plaats
Buurtschap
Noordenveld Groningen
Westerkwartier
GroningenDrenthe

Matsloot.jpg

Matsloot is een buurtschap in grotendeels de provincie Drenthe, gemeente Noordenveld (t/m 1997 gemeente Roden), en voor een zeer klein deel provincie Groningen, streek Westerkwartier, gemeente Groningen (t/m 1968 gemeente Hoogkerk).

Matsloot is een buurtschap in grotendeels de provincie Drenthe, gemeente Noordenveld (t/m 1997 gemeente Roden), en voor een zeer klein deel provincie Groningen, streek Westerkwartier, gemeente Groningen (t/m 1968 gemeente Hoogkerk).

Matsloot Eitehoeve.jpg

Buurtschap Matsloot, hoeve Eiteweert

Buurtschap Matsloot, hoeve Eiteweert

Matsloot Woeste Hoeve.jpg

Matsloot, De Woeste Hoeve

Matsloot, De Woeste Hoeve

matsloot_paarden.jpg

Vijf paarden in de wei bij Matsloot (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com/2016/06/12/paardenshow-bij-matsloot/, waar je nog meer mooie foto's van deze paarden vindt)

Vijf paarden in de wei bij Matsloot (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com/2016/06/12/paardenshow-bij-matsloot/, waar je nog meer mooie foto's van deze paarden vindt)

matsloot_pompgebouw_trafohuis_kopie.jpg

Dit ensemble is recentelijk drastisch gewijzigd; getuige de gele verfstippen op de bomen bij dit pompgebouw/trafohuis in Matsloot anno nov. 2019 zullen ze kort erna zijn gekapt. (© https://groninganus.wordpress.com/2019/11/17/rondje-lettelbert-enumatil)

Dit ensemble is recentelijk drastisch gewijzigd; getuige de gele verfstippen op de bomen bij dit pompgebouw/trafohuis in Matsloot anno nov. 2019 zullen ze kort erna zijn gekapt. (© https://groninganus.wordpress.com/2019/11/17/rondje-lettelbert-enumatil)

matsloot_pompgebouw_trafohuis_close_up_kopie.jpg

Nog een mooie close up van het pompgebouw / trafohuis uit ca. 1935 in buurtschap Matsloot. Gezien de bijzondere Interbellumarchitectuur is het een provinciaal monument. (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com/2020/03/27/rondje-roderwolde-4)

Nog een mooie close up van het pompgebouw / trafohuis uit ca. 1935 in buurtschap Matsloot. Gezien de bijzondere Interbellumarchitectuur is het een provinciaal monument. (© Harry Perton / https://groninganus.wordpress.com/2020/03/27/rondje-roderwolde-4)

Matsloot

Terug naar boven

Status

- Matsloot is een buurtschap in grotendeels de provincie Drenthe, gemeente Noordenveld (t/m 1997 gemeente Roden), en voor een zeer klein deel provincie Groningen, streek Westerkwartier, gemeente Groningen (t/m 1968 gemeente Hoogkerk).

- Buurtschap Matsloot heeft voor zijn slechts 10-tal woonhuizen op Drents grondgebied een eigen postcode (9749) en plaatsnaam in het postcodeboek, en is daarmee een van de kleinste 'formele woonplaatsen' van ons land (= in de zin van postcodeboek en gemeentelijke basisregistratie BAG). Het Drentse deel van de buurtschap valt in de praktijk onder het dorpsgebied van (lokaal bekend als 'schoolkring') Roderwolde. Het tegenwoordig nog slechts ene pand op grondgebied van de provincie Groningen valt onder het dorp Hoogkerk maar ligt, net als dat dorp, voor het postadres 'in' Groningen.

- De buurtschap Matsloot ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

Naamsverklaring
- De buurtschap wordt voor het eerst vermeld in 1564 als Maethuisen, waarschijnlijk naar bewoning op veenhoogten in het gebied.

- De buurtschap komt sinds 1905 voor als De Matsloot, naar een hier gelegen sloot vanuit de veenderige landerijen naar het aangrenzende Leekster- of Zulthemeer. Het voorvoegsel is afgeleid van made, dat 'weide' of 'grasland' betekent (vergelijk het nabijgelegen Peizermade).

Terug naar boven

Ligging

- De buurtschap Matsloot ligt rond de gelijknamige weg, N van Roderwolde, ZO van Oostwold (GR), aan het Leekstermeer en langs Rijksweg A7. De buurtschap bestaat uit enkele verspreid liggende boerderijen aan weerszijden van voornoemde autosnelweg, en een concentratie van recreatiebedrijven waar de Munnikevaart in het Leekstermeer stroomt.

- Bij de uitbouw tot autosnelweg van de A7 is de provinciegrens hier gewijzigd. Sinds 1989 vormt de A7 hier de grens tussen de provincies Drenthe en Groningen. Sindsdien horen de paar boerderijen van Matsloot die hier noordelijk van zijn gelegen bij Hoogkerk in de provincie en gemeente Groningen, gelegen tegen het nieuwe bedrijventerrein Westpoort dat hier de afgelopen jaren is gerealiseerd. Over een onverharde weg langs het Peizerdiep zijn nog 3 boerderijen bereikbaar die wel tot Drenthe behoren, ook al bereikt men ze ná het passeren van het bordje ‘Groningen’.

- De weg Matsloot ligt dus deels Z van de A7, gemeente Noordenveld (DR), deels N van de A7, gemeente Groningen (GR). N van de A7 valt ook nog een - onbewoond - stukje onder het dorp Oostwold, gemeente Leek (GR).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Matsloot 11 huizen met 61 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap een tiental woonhuizen met derhalve rond de 25 inwoners. Huisnr. 8 valt onder de gemeente en provincie Groningen, de overige huisnummers betreffen de Drentse gemeente Noordenveld (de Groningse huisnrs. 9, 11 en 12 bestaan niet meer. Zijn die panden van adres veranderd of zijn ze afgebroken t.b.v. Westpoort?)

Terug naar boven

Geschiedenis

In de 13e eeuw worden in dit veengebied diverse veenterpen opgericht voor bewoning. De meeste hiervan zijn in de loop der eeuwen verdwenen door de hoge waterstanden en het zich uitbreidende Leekstermeer en thans nauwelijks nog waarneembaar. Tussen 1920 en 1930 wordt werk gemaakt van de inrichting van de Polder Matsloot-Roderwolde, waardoor het gebied grotendeels verandert in grasland. Thans is het merendeel hiervan zogenoemd vogeltjesland en een groot vogelbroedterrein. Tijdens het trekseizoen houden tienduizenden rotganzen zich hier op. Overigens werden blijkens deze krantenartikelen rond 1900 in deze omgeving "tot groote schade van den landbouwer kieviten gestroopt en naar de poeliers in de steden gezonden".

Vanaf het begin van de 20e eeuw heeft de recreatie zich ontwikkeld rond paviljoen Meerzicht (dat overigens nog de naam heeft gegeven aan een beroemd juridisch arrest), met haventje, kleinschalige campings en zomerhuisjes aan het water. Echt grootschalig, zoals bijvoorbeeld aan het Paterswoldse- of Zuidlaardermeer is het echter nooit geworden. Het is met name geliefd bij ‘Stadjers’ (inwoners van Groningen) die hier een vast plekje hebben. Het nostalgiegehalte is er hoog en het uitzicht over het meer aangenaam; men vergeet dan het lawaai van de naastgelegen snelweg. Verder is er nog Nightclub De Woeste Hoeve, aan de ventweg langs de snelweg.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In 2007 zijn bij archeologisch onderzoek nabij hoeve Hoogheem, in het tegenwoordig Groningse deel van Matsloot, restanten opgegraven van een uithof van het cisterciënzer nonnenklooster Mariënkamp te Assen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het omstreeks 1935 in sobere Interbellumarchitectuur gebouwde pompgebouw / trafohuis in Matsloot is een provinciaal monument. Het pompgebouw is in opdracht van het toenmalige Waterschap Noordenveld gebouwd ter regulering van de waterhoogte tussen het Peizerdiep en het Leekstermeer, het zogeheten ‘Leekstermeergebied’. Het pompgebouw naar ontwerp van de NV Algemene machinehandel Het Landbouwhuis te Sneek (het tegenwoordige Landustrie) functioneert nog steeds als zodanig en ook de twee originele gietijzeren schroefpompen zijn nog aanwezig. De schroefpompen van het merk Landustrie worden elektrisch aangedreven. Normaal gesproken is slechts een van de beide pompen in gebruik, de andere dient als reservepomp.

Opmerkelijk is dat de functie van het pompgebouw onder één dak is gecombineerd met de functie van trafohuis. Het pand ligt temidden van het buitengebied van Roderwolde in een uitgestrekt en nat graslandengebied dat vooral bestaat uit veengronden. Het pompgebouw is beeldbepalend gesitueerd langs de doorgaande weg. Omdat het pompgebouw nog steeds als zodanig in bedrijf is, is de erfinrichting functioneel met gras en (niet originele) bestrating en nauwelijks gewijzigd.

Het pompgebouw annex trafohuis in Matsloot is van algemeen provinciaal belang op grond van de volgende criteria: Cultuurhistorische waarde: het pompgebouw annex trafohuis vertegenwoordigt hoge cultuurhistorische waarde als representant van de waterhuishoudkundige ontwikkelingen op het gebied van de polderbemaling en de daarmee gepaard gaande civieltechnische ontwikkelingen in de jaren dertig van de vorige eeuw in Drenthe; tevens vanwege de civieltechnische ontwikkeling van de nutsvoorzieningen in Drenthe. Civieltechnische en architectuurhistorische waarde: als voorbeeld van een pompgebouw annex trafohuis uit 1935 in sobere Interbellumarchitectuur; vanwege de esthetische en civieltechnische kwaliteiten van het ontwerp; vanwege het kenmerkende materiaalgebruik en de zorgvuldige detaillering in sobere Interbellumarchitectuur.

Stedenbouwkundige / ensemblewaarde: vanwege de zeer beeldbepalende ligging van het pompgebouw annex trafohuis in het open buitengebied van Roderwolde en Matsloot aan de doorgaande weg. Gaafheid / authenticiteit: vanwege de redelijke mate van gaafheid van zowel interieur als exterieur het pompgebouw annex trafohuis inclusief de beide schroefpompen; vanwege de waarde van het pompgebouw in relatie tot de hoge mate van gaafheid van de stedenbouwkundig/landschappelijke structuur van de directe omgeving. Zeldzaamheid: vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van het pompgebouw annex trafohuis in de provincie Drenthe in relatie tot de voornoemde cultuurhistorische, architectonische, civieltechnische en stedenbouwkundige kenmerken.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Paviljoen en watersportbedrijven aan het Leekstermeer of Zulthemeer, alsmede campings.

- Groot vogelbroedgebied en diverse fietspaden. Per fiets (niet voor auto’s toegankelijk) kun je vanuit Matsloot eenvoudig de nabijgelegen dorpen Lettelbert en Oostwold bereiken. Ook ligt Groningen niet ver. Een nieuwe fietsverbinding achter de campings langs naar de oever van het Leekstermeer is recentelijk opgeleverd, waardoor je minder hoeft om te rijden.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Matsloot, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportages van flora, fauna, monumentale panden en andere bezienswaardige objecten in buurtschap Matsloot en omgeving, door Harry Perton.

Terug naar boven

Links

- Dorpsraad: - Vereniging Dorpsbelangen Roderwolde, Foxwolde, Sandebuur en Matsloot is opgericht in 1945. De vereniging komt op voor de belangen en de leefbaarheid van Roderwolde en de genoemde omliggende kernen, in de breedste zin van het woord. Om op de hoogte te blijven van en inbreng te hebben in de ontwikkelingen betreffende het gebied, onderhoudt de vereniging regelmatig contact met de gemeente Noordenveld en instanties als Stichting Drents Landschap, Waterschap Noorderzijlvest en Staatsbosbeheer.

Reacties

(2)

Goedenmiddag. Mijn naam is Roelof Rubingh en ben chefkok bij Paviljoen Meerzicht. Door het coronavirus zijn wij niet open en leek het mij wel leuk en intressant om op Facebook over de geschiedenis van Paviljoen meerzicht te posten. Alleen is het erg lastig om er wat over te vinden. Weet u en/of bent u bereid mij meer te vertellen over de geschiedenis?
Mvg
Roelof Rubingh
0616050608

Dag Roelof,
Dat is een goed idee! Alleen heb ik niet meer gegevens van het gebied Matsloot dan ik hierboven heb vermeld, want ik beschrijf alle plaatsen in ons land zo goed mogelijk en haal daartoe informatie uit alle papieren en digitale hoeken en gaten, maar heb zelf maar beperkt naslagwerken over de geschiedenis van plaatsen en hun instellingen. Ik zou je daarom willen verwijzen naar de dorpsraad, die hierboven staat gelinkt. Vaak hebben zij wel iemand in hun club die alles weet van de geschiedenis van hun gebied. En als dat niet het geval is, kennen zij natuurlijk iedereen in hun kleine kernen, en iedere kleine kern heeft wel iemand die alles weet van... dus als zij zo iemand niet zelf 'in huis' hebben, kunnen ze je ongetwijfeld doorverwijzen naar iemand die je hier meer over kan vertellen.
Succes gewenst, ook met het door komen van deze moeilijke tijd,
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen