Medler

Plaats
Buurtschap
Bronckhorst
Achterhoek
Gelderland

Medler plaatsnaambord.jpg

Medler is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Bronckhorst. T/m 2004 gemeente Vorden.

Medler is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Bronckhorst. T/m 2004 gemeente Vorden.

Medler

Terug naar boven

Status

- Medler is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Bronckhorst. T/m 2004 gemeente Vorden.

- De buurtschap Medler valt in de praktijk onder het dorp Kranenburg. Omdat het dorp geen eigen postcode met eigen postale plaatsnaam heeft gekregen, liggen beide plaatsen voor de postadressen 'in' Vorden.

- De buurtschap ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

In of op
Een inwoner van deze buurtschap woont "op 't Medler".

Spelling
Getuige de plaatsnaamborden ter plekke wordt de plaatsnaam zonder lidwoord gespeld. Het gelijknamige landgoed en huis heet 't Medler.

Oudere vermeldingen
1418 Myddeler, Midler, 1846 "Middeler, eigenlijk Medler".

Naamsverklaring
Samenstelling van midde, middel 'in het midden gelegen, middelste' en laar 'intensief benut bos, bosweide'.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Medler ligt O van Vorden, O van Kranenburg, rond de kruising van de provincialeweg N319 (Ruurloseweg) met de Onsteinseweg en de Schoneveldsedijk.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Medler omvat ca. 70 huizen met ca. 175 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Het rijksmonumentale Huis Medler is onderdeel van de gelijknamige buitenplaats/landgoed in de gelijknamige buurtschap. De vroegst bekende vermelding komt uit 1483. Vermoedelijk is het middeleeuwse huis tijdens de Tachtigjarige Oorlog verwoest. Sinds de 17e eeuw is het huis een bezit van de familie Van Dorth. Het huidige huis is gebouwd in 1800, waarbij 17e-eeuws muurwerk is opgenomen. In 1892 is de bovenverdieping verhoogd, het oplopend schilddak met dakkapellen en koepeltorentje, de fronton met het alliantiewapen aan het huis toegevoegd. Van het voormalige kasteel De Ehze afkomstig staan hier de twee siervazen op voetstukken voorzien van monogrammen en kalkstenen liggende leeuwen op voetstukken.

Het huis en landgoed is privébezit en is derhalve niet toegankelijk voor het publiek. Landschapsbeheer Gelderland heeft bewoners van Gelderse landgoederen geïnterviewd, die vertellen over het leven op het landgoed in kwestie in vroeger tijden. Het betreft onder meer Jan Zents, pachter op landgoed 't Medler, - Hendrik Bogchelman, eveneens pachter op dit landgoed en - Marietje Huitink-Rondeel, kindermeisje op dit landgoed. - Mooi verhaal over een van de mannen uit de familie Van Dorth, die in 1812 voor Napoleon in Rusland moet gaan vechten, maar in Duitsland hoort dat het Franse leger verloren heeft, daarop terugkeert, met enkele stekjes van beukebomen, die nu, 200 jaar later, tot forse exemplaren zijn uitgegroeid.

- Bij Huis Medler staat ook een theekoepeltje.

- Het pand Medlertol (Ruurloseweg 123) is, zoals de naam al suggereert, een voormalig tolhuisje. Onder de link vind je het een en ander over de geschiedenis ervan.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Stichting Oranjefeest Medlertol organiseert jaarlijks op een zondag eind maart (in 2020 voor de 9e keer) de Medler LenteFair, in de gebouwen en op het omliggende terrein van Elweco-Medo (Onsteinseweg 2). De fair bestaat o.a. uit een grote rommelmarkt, verkoop van lekkernijen, presentatie van ondernemers, goede doelen en oude ambachten en er zijn ook (jonge) dieren aanwezig.

- Stichting Oranjefeest Medlertol organiseert door het jaar heen diverse activiteiten in de buurtschap, waaronder het Oranjefeest Medlertol, veelal het Medlerfeest genoemd (1e weekend van juli, in 2020 voor de 95e keer). Met op vrijdag de Vrienden van Medler Live, en op zaterdag Volks- en kinderspelen en Feestavond. Het Medlerfeest wordt gehouden op de parkeerplaats en in de zaal van Café-Restaurant 't Wapen van 't Medler.

"Er is nooit wat te doen op 't Medler." Dat vonden enkele buurtbewoners in 1926. Onder het genot van een sigaartje en borreltje in Café Het Wapen van Medler bedachten ze in dat jaar dat de buurtschap ook maar eens een eigen feest moest krijgen, zoals de omliggende buurschappen toen ook al hadden. De feestcommissie van de Medlerschool werd er ook bij betrokken. En zo kon het gebeuren dat al in datzelfde jaar voor het eerst een Oranjefeest Medlertol werd gehouden. De toenmalige directeur van de boterfabriek aan de 'Wiersserdiek' werd tot voorzitter van een feestcommissie benoemd. Daarmee was een traditie geboren: zolang boterfabriek De Wiersse bestond, was de directeur voorzitter van de feestcommissie.

Het Weiland naast bakker Koers - tegenover Café Eijkelkamp, aan de overkant van de Ruurloseweg - was de eerste tientallen jaren feestterrein. Daar stond een draaimolen onder de kastanjeboom met een paard dat voor de aandrijving zorgde, een kop van jut en een schiettent in de wei. De Ruurloseweg was nog heel rustig, zonder voorbijrazend verkeer. Daardoor was het ook mogelijk het ringrijden op die weg te houden. Het volksfeest op 't Medler werd meteen een jaarlijks terugkerend Oranjefeest. En dat feest werd druk bezocht, door alle bewoners uit de omgeving. Men moet bedenken dat in de eerste decennia van de vorige eeuw de bevolkingsdichtheid veel hoger was dan nu: op iedere boerderij woonden grote gezinnen, met vaak ook nog meiden en knechten. En omdat er nou eenmaal in die tijd niet zo veel te doen was - het argument van de oprichters van het feest - trok iedereen het mooie pak of de zondagse jurk aan als er een feest was, en ging er naar toe. Er waren immers niet zoveel verzetjes en men kon lang uitzien naar zo'n feest in de buurt. (bron: 'Voor de 75e keer Oranjefeest Medlertol 1926-2000')

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Buitenplaats De Wiersse, gelegen NO van buurtschap Medler, is een 300 hectare groot landgoed, waarvan 16 hectare tuinen omringd door 32 hectare landschapspark. Het landgoed is sinds 1678 in het bezit en beheer van aanverwante families, wat voor de continuïteit heeft gezorgd. De ‘wilde tuin’ met zijn beek en vijvers, hooiland en bos, heemplanten en varens, een slingerende beukenloofgang van 100 meter, bruggen, fonteinen en beelden biedt om iedere hoek een nieuwe verrassing. Rondom het fraaie landhuis laten de rozentuin, de moestuin en de verdiepte ‘lage tuin’ met zijn borders en pergola een steeds wisselend kleurenpalet zien. De tuinen, die jaarlijks ca. 20.000 bezoekers trekken van over de hele wereld, kunnen worden bezocht op de open tuin dagen, tijdens de wekelijkse rondleidingen, tijdens een te reserveren groepsrondleiding of tijdens een van de evenementen. Dankzij de gevarieerde vormgeving is het in alle jaargetijden de moeite waard om de Wiersse te bezoeken, want in elk seizoen is de tuin verrassend anders.

Enkele recensies m.b.t. de tuin van buitenplaats De Wiersse bij Medler: "Deze tuin is een kijkspel, een lust voor het oplettende oog. Een stille, langzame balletvoorstelling voor de wandelaar die veranderende vergezichten aan zich voorbij ziet trekken, tussen enkele strak geschoren buxussen." (De Telegraaf, augustus 2019) Koos de Wilt in Algemeen Dagblad: “De mooiste tuin van Nederland”. De Oxford Companion to the Garden: “One of the best kept estates in the country”. De meertalige gids ‘1001 gardens you must see before you die’ (in vertaling): “Waarschijnlijk het best onderhouden particuliere landgoed in Nederland, neemt een speciale plaats in de Nederlandse tuinkunst in.” Maar deze prachtige tuin wordt wel bedreigd: "Drie warme en droge zomers op rij zijn funest voor de 1400 groene rijksmonumenten in Nederland, zoals De Wiersse bij Vorden." Bron en voor nadere informatie zie dit artikel over de tuin van De Wiersse in de Stentor, september 2020.

Landschapsbeheer Gelderland heeft bewoners van Gelderse landgoederen geïnterviewd, die vertellen over het leven op het landgoed in kwestie in vroeger tijden. Een van hen is Willem Kok, zoon van de voormalige opzichter van landgoed De Wiersse.

Terug naar boven

Links

- Nieuws/media: - Omroep Achterhoek FM is gevestigd in buurtschap Medler.

- Muziek: - Jachthoornblaasgroep 't Medler is opgericht in 1992. Voor zover ons bekend zijn zij niet met een website of -pagina op het internet aanwezig.

- Sport: - Touwtrekvereninging TTV Vorden is gevestigd in buurtschap Medler. Elke dinsdagavond wordt er door de jeugd getraind van 19:30-20:30 uur en door de senioren van 20:30-22:00 uur. Dit vindt plaats bij het clubgebouw (Ruurloseweg 110).

- Schietvereniging Medler is opgericht in 1970. Voor zover ons bekend zijn zij niet met een website of -pagina op het internet aanwezig.

- Vrouwen: - Vrouwenclub Medler is opgericht in 1970. Voor zover ons bekend zijn zij niet met een website of -pagina op het internet aanwezig.

- Veiligheid: - Buurtschap Medler was anno 2018 een de weinige buurtschappen in de gemeente Bronckhorst die nog niet over een AED (Automatische Externe Defibrillator) beschikte. Een AED is een apparaat dat met een schok het hart bij een hartstilstand weer aan het pompen kan brengen. Een AED in de buurt is van levensbelang. Want snel handelen bij een hartstilstand kan levens redden. De Medlernaren Gerrit Otten en Peter ten Have startten daarom in december 2018, in samenwerking met de Hartstichting, een actie via crowdfundingplatform BuurtAED.nl om geld in te zamelen voor een AED in hun buurtschap. In een mum van tijd werd het benodigde geld bij elkaar gebracht (met aanvullende sponsoring door Philips). De AED is in januari 2019 gemonteerd aan de buitenzijde bij de toegangsdeur van café-restaurant 't Wapen van Medler aan de Ruurloseweg.

De AED is aangemeld bij het oproepsysteem voor burgerhulpverleners en is daardoor dag en nacht bereikbaar. Zodra iemand in de buurtschap 112 belt bij een hartstilstand worden burgerhulpverleners opgeroepen die de AED op kunnen halen. Dat geldt ook voor mensen die toevallig op 't Medler vertoeven en die zich aangemeld hebben om in heel Nederland beschikbaar te zijn. Ruim twintig Medlernaren hebben zich als burgerhulpverlener aangemeld en een AED-cursus gedaan om in actie te kunnen komen als dat nodig is.

Reacties

(2)

In de buurtschap is ook omroep Achterhoek FM gevestigd, en touwtrekvereninging TTV Vorden, de Vrouwenclub, de Schietvereniging, de Jachthoornblazers, en het huisje Medlertol. En er is een theekoepeltje dat bij Huis Medler hoort.

Dank voor uw aanvullingen! Wat is er veel te doen in deze kleine buurtschap! Ik heb alles verwerkt. Bij alle 6.500 plaatsen ligt nu een stevige inhoudelijke basis, waar ik in totaal 10 jaar aan heb gewerkt. Mijn hoop en doel is vanaf nu dat lokale ingewijden met aanvullingen, actualiseringen en/of correcties de laatste puntjes op de i helpen zetten, dus dank hiervoor!

Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen