Biezenmortel

Plaats
Dorp
Tilburg
Hart van Brabant
Noord-Brabant

biezenmortel_plaatsnaambord_kopie.jpg

Biezenmortel is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Hart van Brabant, gemeente Tilburg. T/m 1996 gemeente Udenhout. In 1997 over naar gemeente Haaren, in 2021 over naar gemeente Tilburg.

Biezenmortel is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Hart van Brabant, gemeente Tilburg. T/m 1996 gemeente Udenhout. In 1997 over naar gemeente Haaren, in 2021 over naar gemeente Tilburg.

biezenmortel_op_kaart_openstreetmap.jpg

Biezenmortel ligt NO van Udenhout. Het dorpsgebied grenst in het N aan de Loonse en Drunense Duinen, in het Z aan de N65, in het W aan de Gommelsestraat en in het O aan de Gijzelsestraat. (© www.openstreetmap.org)

Biezenmortel ligt NO van Udenhout. Het dorpsgebied grenst in het N aan de Loonse en Drunense Duinen, in het Z aan de N65, in het W aan de Gommelsestraat en in het O aan de Gijzelsestraat. (© www.openstreetmap.org)

biezenmortel_bedankt_voor_25_jaar_haaren_kopie.jpg

De gemeente Haaren is per 1-1-2021 opgeheven en verdeeld over 4 omliggende gemeenten. Het dorp Biezenmortel is naar de gemeente Tilburg overgegaan. Op deze billboards bedanken ze voor '25 jaar Haaren'.

De gemeente Haaren is per 1-1-2021 opgeheven en verdeeld over 4 omliggende gemeenten. Het dorp Biezenmortel is naar de gemeente Tilburg overgegaan. Op deze billboards bedanken ze voor '25 jaar Haaren'.

Biezenmortel

Terug naar boven

Status

- Biezenmortel is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Hart van Brabant, gemeente Tilburg. T/m 1996 gemeente Udenhout.

In 1997 is het dorp niet met het dorp Udenhout meegegaan naar de gemeente Tilburg, maar middels grenscorrectie overgegaan naar de gemeente Haaren. De gemeente Haaren is in 2021 opgeheven, waarbij ieder dorp van die gemeente is toegekend aan een omliggende logische gemeente, gezien afstand, bestaande banden, oriëntatie op voorzieningen en dergelijke. Dat alles overwegende is besloten dat Biezenmortel zou overgaan naar de gemeente Tilburg (waarmee de vanouds bestaande band met Udenhout, dat in 1997 al naar die gemeente is overgegaan, is hersteld).

"Hartelijk welkom inwoners van Biezenmortel. Vanaf 1 januari 2021 hoort u officieel bij de gemeente Tilburg. Na Berkel-Enschot en Udenhout is dit het derde dorp dat deel uitmaakt van de gemeente Tilburg. De overstap naar onze gemeente is het gevolg van de herindeling van de gemeente Haaren. De gemeente Haaren is gesplitst en opgeheven. De andere dorpen Haaren, Helvoirt en Esch zijn overgaan naar buurgemeenten Oisterwijk, Vught en Boxtel. Samen met de gemeente Haaren heeft de gemeente Tilburg gewerkt aan een zorgvuldige en soepele overgang voor inwoners, ondernemers en verenigingen van Biezenmortel naar Tilburg.

Welkomstvideo. Burgemeester Theo Weterings heet u in deze video van harte welkom. Hij neemt op symbolische wijze het stokje over van de (oud)burgemeester van Haaren, Yves de Boer. Vanwege de coronamaatregelen was een fysiek welkomstmoment helaas niet mogelijk. De raad heet u welkom. Op 4 januari 2021 heet ook de gemeenteraad de inwoners van Biezenmortel van harte welkom. Via de link kunt u dat terugkijken. De bijeenkomst begint met een uitzending over het dorp." (bron: gemeente Tilburg)

- Onder het dorp Biezenmortel vallen ook de buurtschappen Hooghout, Winkel en Zandkant.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1487 Den Byesmortel by Ryetdonck, 1491 In den Biesmortel, 1544 Opten Biesenmortel, 1601 In den Biesmortel, 1794 Biesenmortel, 1840 Biezen-mortel.

Naamsverklaring
Samenstelling van bies 'plant van vochtige heidegrond en moerassen (Scirpus)' en mortel 'laaggelegen, modderige plaats'.(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Kleuvendûrp.

Terug naar boven

Ligging

Biezenmortel ligt NO van Udenhout. Het dorpsgebied grenst in het N aan de Loonse en Drunense Duinen, in het Z aan de N65, in het W aan de Gommelsestraat en in het O aan de Gijzelsestraat. Het Z deel van het dorpsgebied wordt doorsneden door de spoorlijn 's-Hertogenbosch - Tilburg.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de - toen nog - buurtschap Biezenmortel nog slechts 20 inwoners en zal dan ook niet meer dan een handvol huizen hebben omvat. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 600 huizen met ca. 1.450 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- "Stichting Erfgoedcentrum 't Schoor Udenhout / Biezenmortel is opgericht in 1990. Het begon allemaal met de pensionering van Kees van den Bersselaar, de voormalige directeur van de lokale Rabobank. Kees zijn grote hobby is het napluizen en vastleggen van de lokale geschiedenis. Van kinds af aan verzamelt hij alles wat los en vast zit dat met het dorp te maken heeft. Zijn verzameling nam dusdanige vormen aan dat zijn huis te klein werd. Ook achterneef Harrie van den Bersselaar, als notarisklerk werkzaam op het plaatselijke notariaat, stond 25 jaar geleden op het punt om met pensioen te gaan. In 1990 gingen beiden de eerste gesprekken aan over hun gemeenschappelijke heemkundige interesses. Dit leidde tot de oprichting van de Heemkundekring, later Heemcentrum en uiteindelijk Erfgoedcentrum 't Schoor. Op de site van de stichting zijn veel van hun publicaties ook online te lezen, waaronder een boek over de geschiedenis van Biezenmortel.

De naam is ontleend aan de huisvesting aan de Schoorstraat op het schoor van de oude heerboerderij. De in 2009 overleden rector Merkx was destijds de bewoner van het pand Schoorstraat 2. Hij nodigde de nieuwbakken stichting uit om gebruik te maken van de bovenverdieping. De collectie groeide snel, omdat van alle kanten mooie voorwerpen die betrekking hadden op de geschiedenis van Udenhout en Biezenmortel werden aangeboden. Inmiddels is een enorme collectie opgebouwd die ruim twee verdiepingen beslaat. Een groot deel van de collectie staat gesorteerd per onderwerp uitgestald om aan bezoekers te worden getoond. Erfgoedcentrum 't Schoor is iedere donderdag (met uitzondering van feestdagen) van 11.00-15.00 uur open. Ook is 't Schoor op de 2e zaterdag van de maand geopend, van 13.30-16.30 uur. De entree is gratis (een vrijwillige bijdrage is uiteraard bijzonder welkom). U kunt zelfstandig op uw gemak de collectie bezichtigen. Vrijwilligers van 't Schoor zijn aanwezig om uw vragen te beantwoorden." - Voor groepsbezoek-mogelijkheden zie hier.

- Heemkundekring De Kleine Meijerij (die o.a. dit dorp als werkgebied heeft). De vereniging beschikt over een eigen gebouw, het Heemcentrum in Haaren, waar vergaderingen plaatsvinden en waarin de bibliotheek- en documentatiecollectie is ondergebracht. Daarnaast is er ook een kleine tentoonstellingsruimte met wisselende exposities. "Openingstijden Heemcentrum: woensdag van 9.00-12.00 uur en vrijdag van 14.00-16.00 uur, of op afspraak met de bibliotheekcoördinator Philo IJpelaar, tel. 06-20694624. U bent er van harte welkom."

- Verhalen over de geschiedenis van Biezenmortel op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

Dorpsvisie
"Medio 2021 zijn wij als Coöperatie Biezenmortel de omgevingsdialoog gestart om samen met alle mede-inwoners een Dorpsvisie op te stellen. De dorpsvisie heeft als doel om vast te leggen wat er ons inziens nodig is op de korte (binnen nu en 5 jaar) en langere termijn (5 tot 20 jaar) om de leefbaarheid in het dorp te kunnen waarborgen. Hierbij wordt benadrukt dat de visie is opgesteld door het dorp zelf en niet door de gemeente Tilburg. De omgevingsdialoog die gevoerd is tijdens het proces en waarvan de nu voorliggende dorpsvisie de resultante is, vormt niet alleen voor het dorp, maar ook voor de gemeente Tilburg een belangrijk document. Het geeft houvast en commitment en legt de basis voor de verdere stip op de horizon en verdere planvorming door de gemeente Tilburg met ons dorp. Een unieke kans is geboden om als vliegwiel verschillende ontwikkelingen in gang te zetten vanuit een gezamenlijk perspectief wat kan rekenen op draagvlak. We constateren nu al diverse uitdagingen en opgaven binnen Biezenmortel en zoeken naar de juiste mogelijkheden om deze opgaven met elkaar te verbinden tot concrete kansen voor het versterken van de sociale en ruimtelijke kwaliteit.

Landelijk zien we verschillende trends doorzetten die ook in ons dorp aan de orde zijn. zoals de vergrijzing, het wegtrekken van jongeren, toenemende druk op vrijwilligers en daarmee het verenigingsleven. Maatschappelijke voorzieningen waarbij het draagvlak onder druk staat of kan komen te staan. Juist door de verbinding van opgaven ontstaan duurzame oplossingen met een duidelijke meerwaarde voor Biezenmortel. Het verbinden vraagt om een integrale en gezamenlijke benadering, waarbij opgaven aan elkaar gekoppeld worden. De integrale benadering helpt bovendien bij het verkrijgen van inzicht in kansen en randvoorwaarden. Het helpt om samen als inwoners, gemeente en andere betrokken partijen aan te haken bij initiatieven en te gaan voor de juiste oplossing.

Middels deze dorpsvisie willen wij als inwoners van Biezenmortel laten zien waar wij voor staan en waar wij naar toe willen in de toekomst. Om inzicht te krijgen in de kansen en opgaven in het dorp is bestaande informatie over het dorp geraadpleegd en geanalyseerd. Omdat theorie en praktijk dikwijls van elkaar verschillen is er tevens gedurende twee weken in juni 2021 geënquêteerd om onder de inwoners zelf informatie op te halen over de dingen die in het dorp spelen en de mate waarin het dorp zelf wil groeien. Deze enquete is door bijna 250 Biezelmortelnaren ingevuld. Vervolgens hebben ook bewonersavonden plaatsgevonden waarin verschillende gedachtes uitgewisseld konden worden.

Hierdoor worden de verschillende kanten van het verhaal gehoord en hebben we met zijn allen kunnen werken aan een mooie toekomst. Een toekomst voor de inwoners die vastgesteld is door de Biezenmortelnaren zelf. Dit heeft geresulteerd in een onderbouwde visie met een weergave van kansen voor een gezond Biezenmortel. Gemaakt en gedragen door de inwoners." Aldus de Inleiding van de in november 2021 verschenen Dorpsvisie. Ook het in 2008 verschenen Dorpsontwikkelingsplan is nog op het internet te raadplegen, zodat men nog eens kan terugkijken op wat in die tijd de toekomstvisie voor het dorp was.

Bestemmingsplan
Het vastgestelde Bestemmingsplan kom Biezenmortel 2018 is een actualisatie van het vorige bestemmingsplan uit 2008. Het bestemmingsplan is een zogeheten conserverend bestemmingsplan. Bij een conserverend plan is het uitgangspunt de bestaande situatie. Daarnaast zijn in de komende jaren geen grote ruimtelijke ontwikkelingen voorzien binnen deze dorpskom.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

Gemeentelijke monumenten
Biezenmortel heeft 17 gemeentelijke monumenten.

St. Josephkerk of St. Jozefkerk
In de eerste jaren van de 20e eeuw ontstonden in Midden-Brabant diverse parochiekerken in kleinere katholieke gemeenschappen. Ook in de buurtschappen Biezenmortel en 't Winkel ontstond toen de behoefte aan een eigen parochiekerk, omdat de afstanden naar de kerk van Udenhout erg groot waren. Daarnaast kwamen ook in deze gemeente goed berijdbare wegen praktisch niet voor. De bewoners ervoeren vooral in de donkere winterse dagen hoe lastig het was om een bezoek te brengen aan de kerk, de scholen, de kruidenier en andere dorpswinkels.

Meerdere malen hadden de bewoners van beide buurtschappen bij de bisschop aangeklopt en daarbij aangedrongen mee te werken aan de stichting van een parochie. Uiteindelijk komt er in 1921 het Capucijnerklooster in Biezenmortel, met als onderdeel daarvan de St. Josephkerk (Capucijnenstraat 44), als hulpkerk voor de Lambertusparochie te Udenhout. De kerk is een voorbeeld van de sobere architectuur die bij zoveel Capucijnenkloosters aangetroffen kan worden. Het is een functioneel gebouw zonder overdreven bouwkundige decoratie, geheel in overeenstemming met het sobere karakter van de orde der Capucijnen die tot 1966 het bijbehorende klooster bewoonden. In juli 2019 was de laatste kerkdienst in de St. Josephkerk.

Klooster
In 1921 betrokken ruim zestig religieuzen het Capucijnenklooster (Capucijnenstraat 44) voor 'Hogere Studiën'. Het waren in hoofdzaak jonge fraters (de toekomstige paters Kapucijnen), die zich op wijsbegeerte toelegden, en jonge broeder-novicen. In de jaren zestig daalde de groep wijdelingen in enkele jaren van circa tien tot twee. In 1964 ging een deel van de opleiding over naar een gemeenschappelijke priesteropleiding, genaamd Gemeenschappelijk Instituut voor Theologie (GIT) te Tilburg. In 1967 werd besloten de studie in Biezenmortel geheel op te heffen en de opleiding onder te brengen bij Stichting Theologische Faculteit Tilburg. In 1967 is het klooster verkocht aan de zusters Franciscanessen van Etten, die het bestemden voor bezinningshuis voor zusters van de eigen congregatie. In 1994 vertrokken ook de zusters Franciscanessen. Het klooster Huize Beukenhof is daarna herbestemd tot groepsaccommodatie.

Franciscuskapel
De Sint-Franciscuskapel in Biezenmortel (Hazenpad 8) staat op het terrein van Huize Assisië. De kapel is gewijd aan Franciscus van Assisi. De neogotische bakstenen kapel heeft vier traveeën en een lagere vijfzijdige apsis. De kapel wordt gedekt door een zadeldak met op de nok een dakruiter. De gevels zijn voorzien van spitsboogvensters en hebben steunberen. De kapel is in 1909 gebouwd. Op 3 januari 1910 werd er een gaslucht geroken, waarbij een lucifer werd opgestoken om de bron te vinden. Een ontploffing volgde, waarbij de kapel erg beschadigd raakte. Op 2 mei 1910 is de kapel alsnog ingewijd. In 1993 werd het dak van de kapel gerenoveerd. De Sint-Franciscuskapel is een rijksmonument.

Gevelstenen
Gevelstenen in Biezenmortel.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

Carnaval
Stichting De Kleuven organiseert jaarlijks het carnaval in Kleuvendûrp. Zij openen het carnaval met een optocht op zaterdag, en sluiten het af met de Lichtjestocht op dinsdagavond. Daar tussendoor zorgen zij samen met tientallen vrijwilligers voor een geweldig programma vol feestelijke activiteiten. - VG De Zuipekruipers.

Koningsdag
Op Koningsdag mogen vanaf 10.30 uur alle kinderen in Biezenmortel in Gemeenschapshuis De Vorselaer hun fiets, driewieler, eenwieler, step, skelter, traptractor, kruiwagen etc. komen versieren met allerlei leuke versierspulletjes. Na het versieren volgt de gebruikelijke kleurrijke optocht door het dorp. Als iedereen een rondje heeft gereden, staan er lekkere broodjes knakworst klaar voor de kinderen. Voor hen is ook voldoende te doen in en om De Vorselaer; zo is er een skelterbaan, een stormbaan, natuurlijk een springkussen, een kantelladder en nog veel meer. Er kan lekker worden getimmerd en wil je rustig kleuren, dan hebben ze hiervoor ook de mogelijkheden. Deze dag is niet alleen leuk voor de kinderen, maar zeker ook voor de ouders. En ook zonder kinderen ben je van harte welkom om een kijkje te komen nemen, onder het genot van een hapje en drankje, praatje met de buren, gezellig!

Avond3daagse
De Avond3daagse (juni) is zo opgezet dat zo veel mogelijk inwoners kunnen deelnemen. Zowel voor kinderen als volwassenen zijn uitdagende routes uitgezet. Door de nauwe samenwerking met zorginstelling Prisma kunnen bovendien ook mensen met een beperking deelnemen. Je kunt kiezen uit de afstanden 2,5 / 5 / 10 km.

Bruist
Biezenmortel Bruist (1e weekend van september) is een weekend met evenementen voor alle doelgroepen, van jong tot oud.

Kerstmarkt
Kerstmarkt (weekend in december) op Landpark Assisië. Op deze dagen is het prachtige park omgetoverd tot een winters en sfeervol geheel. Op beide dagen is er van alles te doen. De Kerstman is uiteraard aanwezig én de Winterkoning. Er is een huifkarrentocht en een levende kerstgroep. Er zijn diverse optredens zoals koren en er is een kerstsamenzang. De basisschool geeft nog meer sfeer met een lampionnenoptocht op zaterdag om 19.00 uur. Er zijn leuke spullen te koop bij de kraampjes met hobby- en curiosa-artikelen en er is een kunstmarkt. Ook woonvoorzieningen en activiteitencentra hebben kerstspullen voor de verkoop. Voor de kinderen is er een kinderhoek met diverse activiteiten, zoals schminken, een grabbelton. Ook aan winterse versnaperingen ontbreekt het niet. Op zaterdag is de kerstmarkt geopend van 16.00–21.00 uur en op zondag van 13.00–18.00 uur.

Schaatsen
Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van Biezenmortel.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Hengstven
In 2015 is een 5 hectare groot ven gegraven in het agrarisch gebied Hengstven. De bedoeling is om daarmee het vroegere karakter terug te brengen in het gebied aan de zuidkant van de Loonse en Drunense duinen. Natuurmonumenten streeft er naar een mozaïeklandschap van bloemrijk grasland, droge en natte heide, houtwallen en kleinschalige akkers. Om het gebied netter te maken is een aantal slootjes gedempt. Boeren in de directe omgeving kunnen gebruik blijven maken van grond in het gebied. Voor de recreanten is het gebied aantrekkelijker gemaakt door de aanleg van een wandelpad en door het creëren van een uitkijkpunt.

Speeltuin
In de mooie speeltuin van Café-speeltuin 't Gommelen in Biezenmortel (Biezenmortelsestraat 1) kunnen de kinderen lekker schommelen, glijden, draaien, klimmen, springen op de trampoline, spelen in een van de zandbakken of racen op de autobaan. Kinderen tot ongeveer tien jaar kunnen hier, veilig afgesloten van de straat, hun fantasie de vrije loop laten en de hele dag goed vertoeven. In de bar bij de speeltuin kunnen kinderen hun drankje, chipjes, ijsje of snoepgoed bestellen, want iets tekort komen kennen ze bij ‘t Gommelen niet! Terwijl jew kinderen zich lekker uitleven in de grote speeltuin, kun je vanaf het uitgebreide terras bij de speeltuin je kroost makkelijk in de gaten houden onder het genot van een drankje of lekker hapje. Op de kleine kaart staan bovendien diverse kindermenu’s, zodat je altijd nog een volledige maaltijd kunt nuttigen in een typisch Brabants sfeertje.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Biezenmortel, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Biezenmortel door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Biezenmortel (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuws uit Biezenmortel van de Coöperatie op Facebook.

- Belangenorganisatie: - Er moet "iets" gebeuren met het dorp Biezenmortel, vinden de inwoners. De prognose van het leerlingenaantal loopt terug, jonge inwoners moeten noodgedwongen vertrekken als ze betaalbare huizen willen, het dorpshuis heeft zijn beste tijd gehad, het levendige gaat eruit en er is geen duidelijke dorpskern meer. Inwoners wilden niet lijdzaam afwachten tot hun dorp een 'slaapdorp' wordt, maar actief in actie komen om het dorp te 'redden'. Een coöperatie oprichten bleek de beste optie. Inwoners en andere sociaal, economisch of anderszins betrokkenen kunnen gratis lid worden en hierdoor hun stem laten horen. De inwoners hebben zich daarbij laten inspireren door dorpen als Elsendorp en Esbeek, die dankzij een coöperatie die allerlei initiatieven heeft gerealiseerd op het gebied van bijv. wonen, zorg en voorzieningen, hun zaakjes goed voor elkaar hebben.

Voorzitter Thomas Mallens van de in 2017 opgerichte Coöperatie Biezenmortel licht bij de oprichting toe: "Velen zijn gelijk lid geworden omdat ze inzien dat de leefbaarheid onder druk staat. Ruim twintig personen hebben toegezegd om de coöperatie direct met hand- en spandiensten te ondersteunen. Er is op allerlei vlakken genoeg vakkennis in het dorp en iedereen heeft zijn eigen kwaliteiten. Wij vinden het belangrijk dat de leden bepalen wat er gebeurt en een coöperatie kan daarbij zaken ondersteunen en faciliteren waaronder eventuele aankopen, exploitatie en onderhandelingen.”

"Biezenmortel is een groen en levendig dorp, waar het prettig wonen is. Om dit ook voor toekomstige generaties zo te houden, zet de Coöperatie een stip aan de horizon voor een blijvend levendig en toekomstigbestendig dorp en doet dit als coöperatieve vorm om zoveel mogelijk mensen te betrekken in toekomstige projecten en slagkracht te hebben naar overheidsinstanties. De gemeentelijke en provinciale inmenging in leefbaarheid neemt af, er wordt meer beroep gedaan op de slagkracht van inwoners van vooral dorpen om zaken te realiseren.

Dit vult de Coöperatie in om ons dorp ook in de komende decennia Biezenmortel te blijven laten zijn. De Coöperatie wil zowel nu als in de toekomst als intermediair tussen de bewoners en de gemeente blijven fungeren als smeermiddel en als katalysator, om ontwikkelingen mogelijk te maken. Hiermee zetten we niet alleen voort wat we nu al doen, maar banen we ook de weg voor nieuwe kansen en ontwikkelingen in samenwerking met gemeente Tilburg. We staan voor grote uitdagingen die met langdurige en kostbare processen aangepakt moeten worden. Daarom zien wij ook een rol voor de Coöperatie als toezichthouder op de realisatie van de Dorpsvisie, zodat de waarden van ons dorp tijdens dit proces.bewaakt blijven. Ook dienen wij als eerste aanspreekpunt voor inwoners en kunnen wij gemakkelijk blijven peilen wat er in het dorp speelt. Hierdoor is het mogelijk om tussentijds bij te sturen en de juiste koers te houden."

- Dorpshuis: - "Gemeenschapshuis De Vorselaer is het kloppend hart van het dorp Biezenmortel, waar vele activiteiten worden georganiseerd voor haar inwoners en de omliggende dorpen. De gymzaal in het gebouw wordt gebruikt voor de gymlessen van de leerlingen van Basisschool St. Franciscus en door diverse sportverenigingen. Iedere week zijn hier bijvoorbeeld de heren van de volleybalvereniging te vinden voor hun trainingsrondje, maar het is ook de locatie voor yoga- en of bokslessen. De biljartvereniging heeft al jaren een vaste plek in het gemeenschapshuis en zijn graag geziene gasten. Ook de viering van Koningsdag wordt jaarlijks gehouden in of rond De Vorselaer (afhankelijk van het weer) en is altijd een feest voor jong en ouder. Carnaval vier je natuurlijk ook in De Vorselaer: carnavalsvereniging De Kleuven resideert hier. Medewerkers van het gemeenschapshuis staan klaar om er knotsgekke dagen van te maken. Wist je dat de ruimtes in het gebouw ook als feestlocatie kunnen worden gebruikt? Informeer bij ons naar de mogelijkheden!"

Gemeenschapshuis De Vorselaer is inmiddels al wel bijna 60 jaar oud. De ruimtes zijn oud en inefficiënt en de stookkosten hoog. Ook de sporthal voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd. Sommigen noemen het complex 'versleten'. Het Vorselaer-bestuur heeft daarom in 2017 overlegd met Stichting Katholiek Onderwijs Haaren (SKOH), waaronder de Sint Franciscusschool valt. Ze zijn het er over eens dat er het beste nieuwbouw van De Vorselaer bij de school kan komen, omdat daar nu enkele lokalen leeg staan en ze dan jong en ouder één dak hebben. De nieuwe sporthal zou dan rechts achter de school aan de Slijkhoef moeten komen. Om de plannen te realiseren zou de oude Vorselaer tegen de vlakte gaan voor nieuwe woningen. Het college van B en W werkte anno 2018 aan een haalbaarheidsplan voor een eventuele nieuwe Vorselaer in Biezenmortel. Inwoners vermoedden dat dit project, gezien de financiële situatie van de toenmalige gemeente Haaren, wel 'doorgeschoven' zal worden naar t.z.t. de gemeente Tilburg, waar het dorp na de gemeentelijke herindeling van 2021 onder is komen te vallen.

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool Franciscus heeft ruim 100 leerlingen. Het gebouw dateert uit 1921, is in 1993 gerenoveerd en in 2009 verbouwd om weer helemaal aan de eisen des tijds te voldoen. "Basisschool Franciscus, een sprankelend avontuur! Kinderen op de Franciscus krijgen in een veilige en vertrouwde omgeving de kans zich optimaal te ontwikkelen. Kernwoorden zijn hierbij; passend, samenwerking en kracht. In een prettige, vertrouwde en veilige leeromgeving willen wij goed onderwijs bieden waardoor we het beste halen uit ieder kind. Vanuit deze basis willen wij onze kinderen betekenisvol verder leren kijken, vanuit en voorbij hun eigen vertrouwde omgeving van Biezenmortel, zodat ze als volwaardig burger leren participeren in onze maatschappij. Onze visie is bepalend voor de activiteiten van de school: We willen dat ieder kind elke dag met plezier naar school gaat. We zien leren als een actief proces; leren is doelgericht en dit doe je nooit alleen: dat is ons uitgangspunt. Samen en individueel zijn we verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de kinderen, van de school en van onszelf. Wij willen kinderen mede-eigenaar maken van dit proces van leren “leren” door te reflecteren op eigen denken, voelen en handelen waardoor de kennis, zelfontplooiing en zicht op het eigen leren groeit. - Hier kun je nog meer lezen over de visie van onze school."

- " 't Eerste Stapje is een kleinschalig en gezellig kinderdagverblijf, bestaande uit twee verticale groepen. Op dezelfde locatie verzorgen we ook buitenschoolse opvang. 't Eerste Stapje is gelegen in een natuurrijke omgeving op het terrein van Prisma op drie minuten vanaf de N65, afslag Biezenmortel. Het terrein biedt voor het kinderdagverblijf en de buitenschoolse opvang verschillende mogelijkheden, zoals een kinderboerderij, wandelpark, manege en speeltuintjes. Aan het dagverblijf grenst een grote natuurlijke tuin, die uitkijkt op een wei met schaapjes en fruitbomen."

- Sport: - "Voetbal Club Biezenmortel (VCB) is opgericht in 1961 en komt - voor het eerst in het bestaan van de club - uit in de 3e klasse, KNVB Zuid 1."

- "Tennisvereniging Biezenmortel (TVB) nodigt je uit een keer op ons tenniscomplex te komen kijken, dan zul je merken dat alle leden elkaar kennen en dat sportief bezig zijn en gezelligheid binnen onze vereniging een prominente plaats inneemt. Dat we ook allemaal met het spelletje willen winnen, staat wél buiten kijf maar komt zéker niet op de eerste plaats."

- Fotoclub: - Fotoclub Focus Udenhout in Biezenmortel is opgericht in 2006. De doelstelling is om van elkaar te leren door ervaringen op fotografisch gebied met elkaar te delen en zodoende op een hoger niveau te komen. De clubleden komen om de twee weken op dondagavond bij elkaar. Ze bespreken dan elkaars foto's die ze in de voorgaande weken hebben gemaakt. Verder geven ze fotopresentaties en werken ze aan diverse vormen van fotografie, zoals macrofotografie, HDR, urban fotografie, portretfotografie, studiofotografie, architectuur- en landschapsfotografie en werken ze aan diverse onderwerpen in de fotostudio. Ook trekken ze er in groepsverband regelmatig op uit om diverse onderwerpen te fotograferen. Verder is er maandelijks de foto van de maand verkiezing met in oktober een foto-expositie van de foto's die door de inwoners zijn ingezonden.

- Zorg en welzijn: - "Op Landpark Assisië levert Prisma al meer dan 110 jaar zorg aan mensen met een beperking. Op het Landpark wonen en werken bewoners van alle leeftijden. Samen zorgen wij dat zij de beste zorg krijgen. Een gulle gift. De geschiedenis van Landpark Assisië begint op 19 januari 1901. Een vrouw schonk toen 45 hectare grond met 3 boerderijen aan de kerk. Haar vader was jarenlang verzorgd door broeders in Boekel en zij wilde graag wat terugdoen. De broeders openden op de grond in Biezenmortel een verzorgingstehuis voor mensen met een beperking. Op 12 januari 1904 gingen de eerste bewoners op het landpark wonen. Nu wonen er 220 mensen.

De eerste dokter op Landpark Assisië. Dokter Jan Smulders is de eerste dokter die zich verbindt aan Landpark Assisië. Hij woont op het landgoed en voert gedurende zijn loopbaan talloze vernieuwingen door: hij breidt de inrichting uit, zet een ziekenhuis en verplegersopleiding op en start een speciale school - voor buitengewoon lager onderwijs - voor de bewoners. Na zijn dood wordt deze toegewijde arts op de begraafplaats van Landpark Assisië begraven.

De Assisiëschool. De Assisiëschool bestond van 1922 tot 1990 en werd speciaal opgericht voor kinderen met een beperking. Het begon met 1 broeder, maar al snel steeg het aantal leraren naar 4. Zij waren verantwoordelijk voor de educatie van 80 leerlingen. Iets dat we ons nu niet meer voor kunnen stellen. Tegen de jaren ‘50 volgden al ruim 200 leerlingen lessen op de school.

Onderwijs als middel om te ontspannen. Het was destijds een revolutionair idee: onderwijs als middel om te ontspannen. Met zang, muziek, spel, boeken en sport werden de leerlingen gestimuleerd om te relaxen. Hier werd ook de basis gelegd voor wat we nu kennen als dagbesteding. De leerlingen voerden arbeid uit als het vlechten van biezen manden en het maken van bezems.

De basis voor onze huidige zorg. Werken zorgt voor rust, regelmaat en zelfvertrouwen, een gedachte waar Prisma nog altijd achter staat. En de broeders van Landpark Assisië hadden werk genoeg. De bewoners staken de handen uit de mouwen en verdienden zo hun eigen kost en inwoning bij elkaar. Ook nu hebben wij nog altijd meer dan genoeg vacatures voor mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk eens of er wat voor jou bij zit. In Landpark Assisië gaan zorg en samenleven hand in hand. Laat je meevoeren naar deze bijzondere locatie." (bron: Prisma) Voor nadere informatie zie het artikel over de geschiedenis van Huize Assisië, op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

- "Aan de Eendengracht in Biezenmortel wonen ouderen met een ernstig verstandelijke beperking in combinatie met autisme. Zij kunnen hier langdurig wonen met begeleiding. De ondersteuning is helemaal afgestemd op jouw wensen. En omdat je samenwoont met andere ouderen die een ernstig verstandelijke beperking met autisme hebben, sluit de begeleiding perfect aan. De woning van zorginstelling Prisma, gelegen op Landpark Assisië, is gelijkvloers en heeft twaalf appartementen die in twee groepen zijn verdeeld. Er is een gezamenlijke woonkamer met keuken en een binnentuin. Ieder appartement heeft een slaapkamer, huiskamer en keukenblok. Op het landpark zijn meer woonlocaties. Er is ook dagbestedingsaanbod en je vindt er ook onder meer een lunchcafé, boerderij, manege en medisch centrum."

- "Zorgstichting 't Heem biedt wijkverpleging, zorg in woonzorglocaties en activiteiten aan senioren in de dorpen Udenhout (met woonzorgcentrum de Eikelaar), Berkel-Enschot (met woonzorgcentrum Torentjeshoef), Haaren (met woonzorgcentrum Haarensteyn) , Helvoirt (met woonzorgcentrum Leyenhof) en Biezenmortel. Betrouwbaar. Afspraak is afspraak binnen 't Heem. Betrouwbaar zijn is de basis voor een goede relatie. Liefdevol. Wij kennen onze cliënten, luisteren naar hun verhalen en verdiepen ons in hun leefwereld. Zorg met aandacht en toewijding. Ontwikkeling. Wij houden van ons vak en gaan voor het beste. Iedereen binnen ’t Heem kan zich continu blijven ontwikkelen. Efficiëntie. Door een gezonde bedrijfsvoering kunnen cliënten van ’t Heem rekenen op onze persoonlijke zorg, nu en in de toekomst. Innovatie. Wij werken op een vernieuwende manier, al dan niet ondersteund met technologische innovaties. En als je van al die kernwaarden de eerste letter neemt, krijg je een mooi ezelsbruggetje, namelijk BLOEI!"

- Zorgboerderij Hemelrijksche Hoeve in Biezenmortel (Gommelsestraat 30) biedt dagopvang voor mensen met dementie die thuis wonen. In een groene, kleinschalige en professionele setting ontvangen zij elke werkdag maximaal 20 gasten in de leeftijd tussen 50 en 100 jaar. De Hemelrijksche Hoeve is in de 12e eeuw gebouwd langs de handelsroute Parijs-Lubeck aan de rand van de Loonse en Drunense Duinen. Gerrie en Johan Martens hebben de boerderij in 1989 van de ouders van Johan overgenomen. Ouderenzorg, natuurbeheer en biologische landbouw vormen samen 1 geheel op de Hemelrijksche Hoeve. Op deze zorgboerderij worden de zintuigen geprikkeld. Ze laten de seizoenen zien, ruiken en voelen. Het contact met de dieren op de boerderij, het meehelpen in de tuin of keuken versterkt de eigenwaarde en geeft rust en regelmaat. Tevens zorgt het ervoor dat de gasten actiever blijven en beter in hun vel komen te zitten.

"Veel thuiswonende mensen met dementie bezoeken een of andere vorm van dagvoorziening. Dit kan de eigen kracht en controle over eigen leven aanzienlijk versterken. Opname in een verzorgings- of verpleeghuis kan zo langer worden uitgesteld en vindt doorgaans pas plaats als het sociale netwerk, de familie of de mantelzorger, de dagelijkse ondersteu­ning en zorg niet meer kan opbrengen. Een goede en nuttige dagvoorziening kan het netwerk ontlasten en vormt zo een belangrijke bijdrage aan het langer thuis kunnen wonen van mensen met dementie."

Reacties

(2)

De Mortel en Biezenmortel zijn twee verschillende zaken. De Mortel is een buurtschap van het dorp Udenhout.

Update 28-5-2020:
Ik zie nu wat u bedoelde; onder de 'Oudere vermeldingen' onder 'Naam' stond de naam 'Mortel' als een van de oudere vermeldingen. Ik zie op kaarten dat dat inderdaad een buurtschap bij het dorp Udenhout is of beter gezegd was, omdat het sinds kort door de bouw van de aangrenzende nieuwbouwwijk De Mortel is opgenomen in de dorpskern van Udenhout en daarmee niet meer als buurtschap is te beschouwen. Ik heb dat nu vermeld onder Udenhout > Status. Hierboven onder Naam > Oudere vermeldingen had ik nog niet de nieuwste versie van de naamsverklaarders vermeld. Die staat er nu wel. De vermelding 'Mortel' komt daar nu niet meer in voor. Kennelijk is hen later ook opgevallen, zoals u ook al stelt, dat deze vermelding niet hier thuishoort maar bij de desbetreffende buurtschap van Udenhout.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen