Kruisland

Plaats
Dorp
Steenbergen
West-Brabant Baronie en Markiezaat
Noord-Brabant

kruisland_plaatsnaambord_kopie.jpg

Kruisland is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Steenbergen.

Kruisland is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Steenbergen.

Kruisland

Terug naar boven

Status

- Kruisland is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Steenbergen.

- Bij de gemeentelijke herindelingen van 1997 is Kruisland onder de gemeente Steenbergen blijven vallen, hoewel de inwoners meer op Roosendaal zijn georiënteerd.

- Onder het dorp Kruisland vallen ook de buurtschappen 't Haantje, Kromme Hoek, Visberg, Vosberg en Wildenhoek.

Terug naar boven

Naam

In het Brabants
Kröslaant.

In of op?
Men woont ‘op Kruisland’. Voor een toelichting op wanneer je 'in' of 'op' een plaats woont, zie bij Welberg.

Oudere vermeldingen
1501 Cruyslande, 1565 Tdorp van Cruyslant, 1570 Cruijslant, 1845 polder: "Kruisland of de Kruislandsche-polder, vroeger genaamd Nieuw-Oostland".

Naamsverklaring
Het dorp is genoemd naar de ligging in de gelijknamige polder. De naam is vroeger wel beschouwd als een kruisland 'stuk land geschonken aan de Kerk ter bestrijding van de kosten van een kruistocht', maar de polder is pas eeuwen na de kruistochten in 1487 door Engelbrecht II van Nassau (1451-1504) ter bedijking uitgegeven. Men heeft gesuggereerd dat de naam verband houdt met het bijeenbrengen van het zware losgeld dat nodig was om Engelbrecht vrij te kopen, die in juli van genoemd jaar bij Béthune gewond raakte en door de Fransen gevangen was genomen. De nederzetting heette aanvankelijk Engelsdorp of Engelsberg, naar de stichter Engelbrecht.(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Pompedurp.

Terug naar boven

Ligging

Kruisland ligt 6 km O van Steenbergen, 4 km NW van Roosendaal, 3 km W van Oud Gastel.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Kruisland 39 huizen met 250 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.000 huizen met ca. 2.400 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

In den beginne
Het gebied rond Kruisland is vanaf 1487 ingepolderd. Doordat Steenbergen niet wilde dat dit dorp ook een haven zou hebben, is het dorp niet op de oorspronkelijk aangegeven plaats gebouwd. In eerste instantie zou het dorp tegenover het latere veerhuis Gastelsveer*1 worden gebouwd in plaats van midden in de polder. Vanwege de toch grote afstand naar Steenbergen krijgt het dorp in 1497 een eigen schepenbank. Een eeuw later is het met deze betrekkelijke zelfstandigheid van Engelsdorp, zoals het dorp toen ook werd genoemd, gedaan. De schepenbank wordt opgeheven.
*1 Zie verder aldaar.

Kerkelijk
Kruisland mag spoedig na de inpoldering een kerkje bouwen en ook een priester benoemen. Amper een eeuw later wordt de pastoor door hervormingsgezinden verjaagd en de kerk voor de katholieke eredienst gesloten. Na de Vrede van Munster in 1648 is deze toegewezen aan de protestanten. De Kruislandse katholieken bezoeken in die jaren deels in Wouw en Roosendaal, deels in Steenbergen de Mis. Niet verwonderlijk dat de roep om een eigen kerk steeds luider wordt. Als de Fransen in 1795 ons land gaan besturen, krijgen katholieken daartoe verlof. Anders gezegd: het dorp mag zich (weer) een parochiegemeenschap noemen. De eerste Mis wordt gehouden op 1 november 1795. Het kerkje heeft een kleine eeuw dienstgedaan. Toen was het volledig vervallen en te klein geworden. De nieuwe, huidige RK kerk dateert van 1887.

Molens
Wat doen een Molenstraat en een Molenweg nu in een dorp zonder molens?, zou je denken. Dat komt omdat de Kruislandse molens beide inmiddels zijn verdwenen. In 1849 stichtte Jan Broos een windkorenmolen aan de Roosendaalseweg in Kruisland. Broos overleed in 1868. Zijn weduwe Elizabeth Koens zette het bedrijf voort. In 1884 is een stoommachine in bedrijf genomen. De Molen van Broos moest het tegen deze machine afleggen en is in 1905 afgebroken. De stoommachine maakte in 1907 plaats voor een gasmotor, die in 1931 is vervangen door een ruwloliemotor. Het bedrijf is rond 1919 verkocht aan J. Lodiers, die het weer verkocht aan De Jongh, die nog altijd op de plaats van de molen een graanhandel heeft.

De stellingmolen aan de Molenweg - die eveneens de functie van korenmolen had - was de opvolger van een standerdmolen die kort na het ontstaan van het dorp door graaf Engelbert was gebouwd. De houten molen is in 1858 vervangen door een stenen stellingmolen. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog is de molen verwoest en niet herbouwd.

Klepperman
De eerste nachtwaker op Kruisland - in deze regio klapwaker of klepperman genoemd - is aangesteld in 1866, na herhaald aandringen vanuit de bevolking. Antonij van Geel kreeg daartoe een officiële aanstelling van het gemeentebestuur. Tot zijn taak behoorde in 1886 het aansteken en onderhouden van de zes lantaarns op het dorp. Andries Verbraak volgde hem tien jaar later in deze functie op. De laatste ‘klapwaker’ was Jan Verbraak.

Tweede Wereldoorlog
Kruisland is op 30 oktober 1944 door de Britten bevrijd. Hoewel de kerken door de terugtrekkende Duitsers werden opgeblazen, vielen er verder geen slachtoffers.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Kruisland, kun je terecht bij de volgende instantie en site:

- Heemkundekring De Klepperman (p/a mevr. J. Buijk-Brans, Sint Jorisstraat 2. Tel. 0167-532605, e-mail h.slokker@conceptsfa.nl) is opgericht in 1987 en is voor zover ons bekend nog niet met een website of -pagina op het internet aanwezig.

- Verhalen over de geschiedenis van Steenbergen en Kruisland op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsontwikkelingsplan Kruisland (2009).

- De gemeente Steenbergen had in 1997 voor Kruisland een actieplan voor de komende jaren opgesteld, dat onder meer voorzag in sanering van bedrijven in het dorpshart, herbouw van de Zonnebergschool en bouw van woningen op de plaats van de oude school, verkeersveiligheidsbevorderende maatregelen en herinrichting van de Markt. “Wij willen het dorp graag zo veel mogelijk een eigen identiteit geven. Dat kan onder meer door van de Markt een echt kloppend hart te maken. De Kruislanders zijn daar zelf al druk mee bezig, onder meer door bankjes te plaatsen en de terugkomst van de dorpspomp”, aldus de toenmalige wethouder M. Onland.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Kruisland heeft 4 rijksmonumenten, zijnde het boerderijcomplex met wagenschuur (dat zijn er 2) uit eind 19e eeuw op Langweg 63, en woning De Heenwerf met schuur (dat zijn er ook 2) uit resp. 1914 en 1939 op Kruislandsedijk 38.

- Kruisland heeft 3 gemeentelijke monumenten, zijnde het voormalige Hervormde kerkje uit 1947 op Markt 20, de dorpspomp uit 1891 op de Markt en de kleine kop-romp boerderij uit 1923 op Hanedreef 13.

- Voor de kerkelijke geschiedenis van het dorp zie het hoofdstuk Geschiedenis. De huidige, van oorsprong neogotische RK Georgiuskerk* dateerde uit 1887 en was de opvolger van een eerdere kerk uit eind 18e eeuw, die te klein werd en wegens bouwvalligheid moest worden vervangen. In 1944, tijdens de Tweede Wereldoorlog, is de kerk door de Duitsers opgeblazen. In 1958 is men begonnen met de herbouw van de kerk. In de jaren daarna is er nog veel gebeurd aan het interieur. De kerk heeft veel van zijn oorspronkelijke beschilderingen verloren, maar is daardoor lichter en meer aangepast aan de tijd. De RK parochie is in 1795 heropgericht en heeft in 1995 het 200-jarig bestaan gevierd, onder meer met de uitgave van een fraai fotoboek over Kruisland.
* De kerk wordt op diverse afbeeldingen nog weleens ten onrechte Gregoriuskerk genoemd, maar de kerk heet naar St. Georgius (= St. Joris).

- Mariakapel.

- Ambachts- en Gereedschapsmuseum De Holle Roffel (Markt 20) is vernoemd naar een type schaaf uit de 17e eeuw en is opgericht in 1991. Het museum geeft een beeld van de Kruislandse ‘industriële revolutie’ sinds het begin van de 20e eeuw. Je vindt er ambachtelijke gereedschappen van beroepen als metselaar, loodgieter, timmerman, schoenmaker, kuiper, schilder, klompenmaker, rietdekker, steenhouwer en smid. Een groot aantal vrijwilligers, met een voorliefde voor oude ambachten, houdt het museum draaiende. Alhoewel de collectie uiteraard niet helemaal compleet is, kan men zich na een bezoek een goed beeld vormen van het, vaak moeizame, arbeidsproces uit het verleden. Sinds 2003 is het museum gevestigd in het voormalige Hervormde kerkje. Het was de eerste kerk in Kruisland, gesticht in 1487. In de Tweede Wereldoorlog is de kerk vernietigd en in 1947 in dezelfde stijl herbouwd. De stenen van de oude kerk zijn hergebruikt in de kerkmuur. In 2009 is de restauratie van het kerkje gereed gekomen. Voor de openingsdagen en -tijden zie deze link. De entree is slechts 1,50 euro. Kinderen t/m 12 jaar gratis.

- Museum De Holle Roffel heeft zich beijverd om de in 1996 teruggevonden resten van de dorpspomp uit 1891 te restaureren. De pomp is in 1926 afgebroken, waarschijnlijk om de Kruislanders te dwingen zich op de waterleiding aan te sluiten. De gerestaureerde pomp is geplaatst op het Marktplein en in 1997 feestelijk ingewijd. Kruisland heeft lange tijd maar liefst vier hardstenen dorpspompen gehad.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Wij lezen in diverse media dat er een - vermoedelijk in 2019 opgerichte - Stichting Vrienden van Kruisland is, die in dat jaar diverse evenementen weer nieuw leven heeft ingeblazen, met name de Wandel- en Fiets4daagse en de Kermis. Voor zover ons bekend is de stichting niet met een website of -pagina op het internet aanwezig.

- Carnaval. - "Stichting Kruislands Karnaval (SKK) is al meer dan 55 jaar een begrip in Pompedurp, zoals we in de Karnavalstijd heten. Op onze site zijn alle nieuwtjes en foto's van het Pompedurps Karnaval te vinden. Karnaval (met de K van Kruisland) vieren is in ons Pompedurp leutig! Van 11-11 tot en met de karnavalsdinsdag staat ons mooie dorpke aan de Vliet bol van activiteiten. Maar er is meer! Breng daarom regelmatig een bezoekje aan onze Facebookpagina om op de hoogte te blijven." - BC Witte gei't?. - BC De Begienurs.

- Tijdens de Wandel- en Fietsvierdaagse (ma t/m do eind juni) kun je kiezen uit diverse routes in de omgeving van Kruisland. Dagelijks kunnen de deelnemers tussen 18.00-19.00 uur inschrijven en starten vanuit De Commerce aan de Markt. De afstanden voor de fietsers zijn 15 en 35 km. Voor de jonge kinderen is er een speciale 7 km fietsroute. Wandelaars lopen een route van ca. 7 km. Deelname is tot 12 jaar gratis.

- Kermis (eind augustus).

- Jaarmarkt (weekeind in september).

- Op een zondag in september organiseert Dré Koens in Kruisland jaarlijks het Accordeonfestival (in 2020 voor de 35e keer) in Zaal Koch (Molenstraat 120). Aanvang 12.00 uur. Entree gratis. Voor nadere informatie bel Dré Koens tel. 06-57047422 of Ton van Nispen tel. 06-53750403. - Video optreden Paul Pijpers tijdens het Accordeonfestival editie 2015.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Cultuurproject Sint Jorispad
In 2019 is Cultuurproject Sint Jorispad gerealiseerd, een groene strook naast de kerk. Het Sint Jorispad heeft een verbinding gekregen tussen de Langeweg en de Kerkwerf. Het gebied is daarmee toegankelijker geworden. Het nieuwe pad is ook belangrijk voor de naastgelegen kerk. Aan de buitenzijde van de kerk is niet te zien wie de patroonheilige van de kerk is. Met de afbeelding die bij het Sint Jorispad is geplaatst, is dat nu duidelijker. Ook kan het pad dienst doen als ommetje voor bewoners. Cultuurproject Sint Jorispad is een initiatief van de Heilige Georgiuskerk en de dorpsraad van Kruisland. O.a. de gemeente Steenbergen, het Rabobank Coöperatiefonds en Buurtcultuurfonds Stadlander hebben het project financieel gesteund. Ook het DELA Goededoelenfonds heeft een donatie verstrekt, om participatie met mensen met een beperking mogelijk te maken. "Het is voornaam om niet één mens in de samenleving uit te sluiten om op en bij het Sint Jorispad actief, en met een eigen bijdrage, deel te nemen aan bijeenkomsten, wandelingen, workshops of andere activiteiten die er worden georganiseerd vanuit de waarden moed, dapperheid en overwinning", aldus het fonds.

V1 > natuurgebied Oorschotstuw > dorpsbos
Tussen de Grote Spellestraat en de Heerlesestraat is op 27 februari 2014 een zogeheten V1 (een bepaald type bom uit de Tweede Wereldoorlog) die daar nog in de grond zat, tot ontploffing gebracht. De 7 meter diepe en 15 meter brede krater die dit heeft opgeleverd, is heringericht tot natuurgebied Oorschotstuw. Er zijn twee waterdoorlaten gerealiseerd vanaf de Brandse Beek, die bij extreme regen het water op kunnen vangen, waardoor elders minder wateroverlast zal ontstaan. Het perceel is met wilg en els beplant, zodat er in de toekomst een bos ontstaat.

Cruijslandse Kreken
In 2015 zijn verschillende kreken op 9 locaties rondom Kruisland heringericht. Het waterschap heeft 4 kilometer kreekherstel in combinatie met ecologische verbindingszones gerealiseerd. Daarnaast is nog 1,4 kilometer ecologische verbindingszone aangelegd. De oevers van de kreken zijn verbreed en ingericht met riet, moeras, bloemrijk grasland en wilgen. Ook het watersysteem is aangepast. Er is extra water gekomen in de sloten, beken en kreken. De waterpeilen in het gebied veranderen niet. De aanwezige stuwen zorgen ervoor dat het waterpeil op hetzelfde niveau blijft. Ook ontstaat meer bergingscapaciteit. Dit gebeurt doordat de kreken verbreden en er moeras komt.

"Als vervolg hierop, zijn agrarische ondernemers uit Kruisland samen met enkele andere organisaties in 2018 gestart met het project Cruijslandse Kreken en Smalle Beek. Resultaat: een gezonde en duurzame ontwikkeling van het krekengebied rond het thema 'water'. In de Gebiedsontwikkeling Waterpoort bouwt de provincie Noord-Brabant samen met diverse partijen rondom het Volkerak-Zoommeer aan regionale netwerken. De belangrijkste opgave in Waterpoort is nieuwe ontwikkelingen te stimuleren op basis van de kwaliteiten en kansen die al in de streek aanwezig zijn. Een van die kwaliteiten is het krekengebied in de gemeente Steenbergen, dat de Cruijslandse Kreken is gedoopt.

Door de klimaatverandering ligt er bij het waterschap een belangrijke wateropgave. Een paar jaar geleden hadden Waterschap Brabantse Delta en de regio West-Brabant een gezamenlijke wens om een visie te ontwikkelen voor het regionale watersysteem in West-Brabant, met specifieke aandacht voor het krekenstelsel. De kreken zijn van belang om water voor de landbouw aan te voeren en in natte tijden af te voeren. Daarnaast leefden er al veel ideeën in de omgeving om de schoonheid die het gebied van nature al in zich heeft, meer te benutten. Misschien konden deze onderwerpen wel als extraatjes worden meegenomen met het werk aan de wateropgave.

Op verzoek van het waterschap heeft de Gebiedsontwikkeling Waterpoort in 2012 ondernemers, betrokken inwoners, overheden, onderwijs en gebruikers van het gebied rond Kruisland bij elkaar gebracht tijdens een Waterpoort Café. Met elkaar werkten de aanwezigen aan de toekomst van het gebied rondom de Cruijslandse Kreken. De landelijke opgave van het waterschap werd hier gekoppeld aan het plaatselijk gebeuren. Tijdens het Café gingen de aanwezigen aan de hand van kaarten en posters in gesprek over hun wensen, hun dromen en concrete initiatieven voor het gebied. Zo is er gekeken naar extraatjes voor de omgeving zoals ommetjes voor wandelaars, vissteigers of visstoepen voor de hengelsporters en kanosteigers voor natuurliefhebbers die de kreken vanaf het water willen beleven. Maar ook activiteiten die de geschiedenis van dit gebied laten zien. Wie weet nu nog dat de kreken ooit zijn gebruikt als inundatiegebied in de Zuiderwaterlinie? Al deze ideeën zijn samengekomen in een wensbeeld. Een perspectief dat uit het gebied zelf kwam, en dat laat zien dat het versterken en verbeteren van het krekensysteem, het behouden van het karakter van het open landschap, het verbeteren van de landbouwstructuur en het creëren van recreatiemogelijkheden heel goed hand in hand kunnen gaan. Een mooi voorbeeld van integrale gebiedsontwikkeling met win-wins dus!

De realisatie van 5,4 kilometer ecologische verbindingszone (EVZ) en kreekherstel rond Kruisland is opgepakt in een project dat in 2017 door het waterschap is afgerond. Er bleef nog een restopgave van ca. 6,5 kilometer EVZ en/of kreekherstel over. Daarnaast bleek dat de agrarische bedrijven in het gebied van de gemeenten Roosendaal en Steenbergen regelmatig te maken hebben met wateroverlast op de akkers. Dat is niet goed voor de geteelde gewassen. Als het waterschap een bestaand gemaal verplaatst, kan de aanvoer van water vanuit de hoger gelegen Smalle Beek beter worden geregeld. Het waterschap had op haar beurt de medewerking van de agrarische bedrijven nodig. Door stroken van hun land af te staan voor de aanleg van de EVZ's en deze zelf te onderhouden, kon het waterschap voldoen aan de restopgave die er nog lag. Het Brabants Landschap en Staatsbosbeheer brachten hun kennis in, waardoor de kansen op daadwerkelijke realisering van de gezamenlijke doelen aanmerkelijk wordt vergroot. Daarnaast bezitten beide organisaties gronden in dit gebied, die zo nodig kunnen worden ingezet.

De samenwerkingsovereenkomst die op 1 april 2018 is ondertekend, is een voorbeeld van een echte win-win. De voordelen van de samenwerking met de ondernemers rond Kruisland kunnen door het waterschap worden benut door extra te investeren in het watersysteem. In samenwerking met de agrarische ondernemers kan dat veel sneller gaan dan in het verleden het geval was, en het is goedkoper omdat de ondernemers het zelf doen, wat ook het draagvlak voor natuur positief beïnvloedt. Daarnaast kunnen recreatieve doelen vanuit het programma West-Brabantse Waterlinie worden meegenomen. Alle partijen hebben in het voortraject aangegeven mee te willen doen met inzet en middelen. Aanvullend zijn er nog enkele meekoppelkansen: de inzet van stroken akkerland voor de aanleg van EVZ's kan ook worden benut voor de vergroeningsopgave vanuit het Europese landbouwbeleid (GLB). Tevens ontstaan kansen om de verbrede kreken recreatief te gebruiken en de voormalige grachten van het kasteel van Wouw te gebruiken voor waterberging. Resultaat voor de provincie: 6,5 km extra voor het Natuurnetwerk Brabant, verbeterde (zoet)waterberging, versterking natuur door kreekherstel, en vispassages bij de inrichting van het gemaal op de nieuwe locatie. Duidelijk is dat als iedereen zijn dromen of plannen in zijn eentje wil bereiken, het heel moeilijk wordt deze voor elkaar te krijgen. Maar samen zijn er veel meer mogelijkheden!" (bron: Waterpoort) Voor nadere informatie zie het rapport 'Gebiedsperspectief Cruijslandse Kreken' (2013).

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Kruisland door Kees Wittenbols uit Breda. Zie onderaan de pagina ook deel 2.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Kruisland.

- Belangenorganisatie: - "Dorpsraad Kruisland streeft naar een representatie van de meningen van de inwoners en heeft ten doel namens de dorpsbewoners mee te denken en mee te praten over de beleidsontwikkeling van de gemeente Steenbergen die gaat over de eigen woon- en leefomgeving van het dorp en zijn buitengebied. Wensen, ideeën en signalen uit de Kruislandse samenleving worden opgepakt en gecoördineerd. De Dorpsraad is dus een coördinatiepunt waarbij de brug van communicatie tussen burgers en (lokale) overheid en vice versa verkleind wordt. Hierbij dient eenieder zijn verantwoordelijkheid te kennen en te nemen. De maatschappij verandert met de jaren. Daarmee is de sociale samenhang en betrokkenheid nog wenselijker geworden. Heb je zaken die onze aandacht verdienen en waar wat mee moet gebeuren, breng het onder onze aandacht. Klik op Contact voor de gegevens waarmee je de Dorpsraad kunt bereiken. Natuurlijk mag je de leden van de Dorpsraad ook altijd ergens over aanspreken."

- MFA: - In 2012 is de nieuwe Multifunctionele Accommodatie (MFA) Siemburg gerealiseerd, op de plek van het vorige, verouderde Siemburg. Het nieuwe Siemburg is het kloppend hart van Kruisland: dé plek voor het verenigingsleven, de ouderensoos en schoolactiviteiten. Via hun website willen ze je graag laten kennismaken met Siemburg en de vele mogelijkheden die het dorpshuis te bieden heeft. Hun doelstelling is dan ook uitvoering te geven aan sociaal-culturele activiteiten en (specifieke) projecten voor jeugd en volwassenen.

Vele verenigingen en groeperingen uit het dorp, maar ook van daarbuiten zijn bij hen te gast voor veelzijdige culturele en sportieve activiteiten. Midden in de Kruislandse gemeenschap, is het dorpshuis niet meer weg te denken. Loop gerust eens binnen om te zien wat er zich zoals afspeelt binnen deze muren of neem een kijkje op de diverse pagina's van de website om jezelf te informeren. Wellicht ontdek je nieuwe vormen van ontspanning of wil je zelf een activiteit ontplooien. Siemburg streeft er naar om een sociale, culturele en gezellige ontmoetingsplek te zijn voor de inwoners, verenigingen, clubs en groeperingen van Kruisland en omgeving.

- Onderwijs en kinderopvang: - "Basisschool De Zonneberg is een school die middenin de Kruislandse samenleving staat. Dat betekent dat je de school niet alleen in het gebouw tegenkomt, maar dat de school ook participeert in tal van buitenschoolse activiteiten in Kruisland. Buiten goede leeropbrengsten vindt de school het welbevinden van de kinderen heel belangrijk. Zij moeten zich, meer dan wie ook, thuis voelen op de Zonneberg. Daarom zijn wij een Kanjerschool, waarbij het vooral gaat om onderling vertrouwen. Dat is bij ons de basis voor het creëren van rust in de klassen, het stimuleren van sociale veiligheid en een prettig schoolklimaat. Dit alles onder het motto: Doe je best er iets van te maken! Verder zijn wij ervan overtuigd dat, ook in deze moderne tijd, de school het niet alleen kan. Wij hebben de ouders ook hard nodig. Daarom staat ouderbetrokkenheid hoog in ons vaandel. Dat komt in ons dagelijks handelen tot uiting in een goede samenwerking met de ouderraad, de medezeggenschapsraad en voor de tussenschoolse opvang, LPS-Breek4U. Ook werken we met zogeheten ouderpanels. Zo’n ouderpanel is een kwaliteitsinstrument waarbij de mening van ouders wordt gevraagd. De ouders kunnen als luisterend oor, denktank en klankbord dienen."

De school werkt nauw samen met de volgende partners: de BSO (BuitenSchoolse Opvang), de TSO (TussenSchoolse Opvang), Peuterspeelzaal 't Hummeltje en het servicepunt van de bibliotheek. Dagopvang (0-4jaar) en BSO (4 t/m 12 jaar) wordt aangeboden via stichting ZO. Zij zijn samen met de peuterspeelzaal gevestigd in de Siemburg. De TSO (het overblijven) is op professionele wijze geregeld via stichting Breek-4U. Zij zijn samen met het servicepunt van de bibliotheek gevestigd in het schoolgebouw en vormen zeker een meerwaarde voor de school en haar onderwijs.

- Jongeren: - De in 1983 opgerichte KPJ Kruisland is een vereniging voor jongeren van 16 t/m 30 jaar. Door het jaar heen organiseren zij allerlei evenementen en activiteiten.

- Muziek: - Harmonie St. Caecilia in Kruisland is in 1898 opgericht als fanfare. Er zijn twee orkesten; het harmonieorkest en het Amalia-orkest. "We horen regelmatig dat mensen het erg jammer vinden dat ze geen instrument hebben leren bespelen toen ze nog jong waren. Maar op oudere leeftijd is dit natuurlijk ook nog te leren. Muziek spelen en samen muziek maken is namelijk een hele leuke hobby. Wij willen daarom volwassenen die geïnteresseerd zijn in muziek in de gelegenheid stellen om een cursus Algemene Muzikale Vorming te volgen. Tijdens deze cursus raken de deelnemers vertrouwd met het notenschrift. Ook de grondbeginselen van de muziektheorie worden behandeld. Er wordt ook gesproken over de verschillende muziekinstrumenten en natuurlijk wordt er op eenvoudige wijze muziek gemaakt en beluisterd. Muzikale voorkennis is niet nodig om de lessen te kunnen volgen. Er hoeven ook geen examens te worden afgelegd. Bij voldoende deelname organiseren wij jaarlijks vanaf april deze cursus Algemene Muzikale Vorming voor volwassenen. Prijs voor deze cursus is € 90 voor 10 lessen van 45 minuten (incl. lesmateriaal)." - Nieuws van Harmonie St. Caecilia op Facebook.

- Sport: - Voetbalvereniging SC Kruisland.

- Tennisvereniging Krego.

- Tractorpullingteam Herbie uit Kruisland organiseerde tot een aantal jaren geleden jaarlijks tractorpullingwedstrijden in het dorp, maar kon dat op een gegeven moment financieel niet meer bolwerken. Ze doen nog wel mee aan wedstrijden elders in het land. Op hun Facebookpagina doen ze daar verslag van. Als we dat zo doorlezen, moet je voor deze hobby/sport wel 'twee rechterhanden' hebben, want er moet nogal eens iets aan de motor gereviseerd worden...

- Meestal is in dorpen de voetbalvereniging de grootste vereniging, in Kruisland is dat de in 1968 opgerichte hengelsportvereniging HSV De Kruisweel, met ca. 650 leden. De Kruisweel heeft een bloeiende jeugdafdeling en de leden zijn afkomstig uit heel West-Brabant en zelfs Noord-België. Dat komt omdat het viswater met alle voorzieningen aan de Baak een belangrijke pijler is van de club, net als het enkel voor leden toegankelijke stuk aan het Bovensas. Een derde troef is het parcours aan de Brugweg, met een invalidensteiger. Bovendien zijn de lijnen met de hengelsportwinkeliers in de regio kort en verkopen zij de vispas van de vereniging. De Kruisweel pakt daarnaast haar maatschappelijke verantwoordelijkheid. Zo was de vereniging bijvoorbeeld nauw betrokken bij het project 'Cruijslandse Kreken' (waarvoor zie het hoofdstuk Landschap etc., vanaf de 3e alinea). Samen met overheden, beheerorganisaties en ondernemers stak ze stekken voor de toeristisch-recreatieve ontwikkeling van het gebied. En in de hete, droge zomer van 2018 hebben ze op 1 september 90 karpers van de verdrogingsdood gered en elders opnieuw uitgezet.

De vereniging denkt ook aan de toekomst; de aanleg van een grote visvijver in Kruisland zelf is een grote wens, als stimulans voor jonge hengelaars. In dat kader geven Rini Wezenbeek en zijn vrouw elk jaar visles aan groep 7 en 8 van basisschool de Zonneberg. Ze brengen vissen mee (levende, in een aquarium), die in de beken zijn gevangen. Ze geven uitleg over de vissen en het water, eigenlijk een soort biologieles. 's Middags gaan ze met de kinderen naar de Kruisbeek. Samen met een aantal leden gaan de kinderen vissen. De belangrijkste les is hoe ze met respect met de vissen om moeten gaan en hoe ze het best het haakje kunnen losmaken. "In tegenstelling tot wat men jaren geleden dacht zijn sportvissers natuurmensen. Niets is zo mooi als een zonsopkomst vanaf je bootje op het water. De rust, de vogels, de geur van de natuur, totale ontspanning:, aldus voorzitter Rien Luijks in een interview t.g.v. het 50-jarig bestaan in 2018. In 2018 zijn er drie nieuwe jonge leden tot het bestuur toegetreden en ook de loyaliteit van de vele vrijwilligers is een sterk punt. Anders dan veel andere clubs hebben zij daarover geen klagen. Iedereen staat klaar als er iets moet worden georganiseerd.

- Veiligheid: - De geschiedenis van Brandweer Kruisland begint reeds rond 1826. Vermoedelijk in dat jaar krijgt het dorp een afgedankte Steenbergse handspuit die, samen met dertig brandemmers, een plaatsje krijgt onder de toren van de Hervormde kerk. In 1850 bestaat de inventaris naast de brandspuit met leren en linnen darmen verder uit een koperen leut, een koperen buis, vier lantaarns en de dertig brandemmers. De brandspuit wordt met paard en wagen naar de plek des onheils vervoerd. De eerste brandweerwagen komt hier in 1952. - Hier kun je meer lezen over de geschiedenis van deze brandweer. - Nieuws van de lokale brandweer op Facebook.

- "Het doel van Buurtpreventie Kruisland is om ons dorp leefbaarder en veiliger te maken door regelmatig een ronde te lopen. Ons team bestaat uit ca. 20 enthousiaste deelnemers waarvan er 2 de coördinatie op zich nemen. Het buurtpreventieteam heeft geen extra bevoegdheden, maar kan iemand wel aanspreken op dingen die zij constateren. Ook is het mogelijk om jouw evt. problemen aan het team voor te leggen als je ze tegenkomt of voorbij ziet gaan. Er worden enkele malen per week op onregelmatige tijden door meerdere teams rondes gemaakt door ons dorp. De door de teams opgemerkte bijzonderheden worden gemeld aan de coördinatoren, die de meldingen doorspelen naar de instanties waarvoor de melding van toepassing is."

Reacties

(4)

De grootste vereniging van Kruisland is Hengelsportvereniging De Kruisweel met 650 leden.

Dank voor uw aanvulling! Ik heb het verwerkt. Bij alle 6.500 plaatsen ligt nu een stevige inhoudelijke basis, waar ik in totaal 10 jaar aan heb gewerkt. Mijn hoop en doel is vanaf nu dat lokale ingewijden met aanvullingen, actualiseringen en/of correcties de laatste puntjes op de i helpen zetten, dus dank hiervoor!

Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Beste,
allereerst respect voor het maken van deze database!
Echter graag de link van brandweer Kruisland aanpassen naar: brandweer-kruisland.nl

Mvg, Hans Koens

Dank voor uw compliment! Dat stimuleert mij om na 25 jaar onderzoeken, schrijven, schrappen en herschrijven ook de laatste loodjes af te maken. Alle 7.000 pagina's zijn nu bijna klaar, eind dit jaar wil ik alles inhoudelijk helemaal klaar hebben, dus nog een half jaar voor de laatste puntjes op de i; het aanvullen van nog ontbrekende onderwerpen en verouderde onderwerpen corrigeren.

Dank voor uw tip van het gewijzigde www-adres van de brandweer! Ik heb het aangepast en gelijk de rest van de pagina doorgekeken en bijgewerkt op veroudering; enkele niet meer bestaande evenementen geschrapt, enkele voor de pagina nieuwe elementen toegevoegd waaronder de muziekvereniging. En enkele bestaande onderwerpen die nog wat mager beschreven waren, beter uitgewerkt (zoals de brandweer, het accordeonevenement, de vroegere molens, de kerk, het museum, de SKK).
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen