Hoek van Holland

Plaats
Dorp
Rotterdam
Westland
Zuid-Holland

hoek_van_holland_plaatsnaambord_kopie.jpg

Hoek van Holland is een dorp en bestuurlijk gezien een gebied (t/m 2013: deelgemeente), in de provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam. T/m 1913 gemeente 's-Gravenzande. Bij een grenscorectie in 1914 is het dorp naar de gemeente Rotterdam overgegaan.

Hoek van Holland is een dorp en bestuurlijk gezien een gebied (t/m 2013: deelgemeente), in de provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam. T/m 1913 gemeente 's-Gravenzande. Bij een grenscorectie in 1914 is het dorp naar de gemeente Rotterdam overgegaan.

hoek_van_holland_kaart_openstreetmap_kopie.jpg

Het dorpsgebied van Hoek van Holland ligt binnen de oranje lijn, tussen de dorpen 's-Gravenzande, Heenweg en Maasdijk in het N en de Maasvlakte, Europoort en de landtong van Rozenburg in het Z. (© www.openstreetmap.org)

Het dorpsgebied van Hoek van Holland ligt binnen de oranje lijn, tussen de dorpen 's-Gravenzande, Heenweg en Maasdijk in het N en de Maasvlakte, Europoort en de landtong van Rozenburg in het Z. (© www.openstreetmap.org)

hoek_van_holland_rotterdam_aan_zee_najaarsconcert_2016_kopie.jpg

Harmonievereniging Rotterdam aan Zee, in Hoek van Holland, is in 1917 opgericht en heeft dus in 2017 het 100-jarig bestaan gevierd

Harmonievereniging Rotterdam aan Zee, in Hoek van Holland, is in 1917 opgericht en heeft dus in 2017 het 100-jarig bestaan gevierd

Hoek van Holland

Terug naar boven

Status

Hoek van Holland is een dorp en bestuurlijk gezien een gebied (t/m 2013: deelgemeente) met een gebiedscommissie, in de provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam. T/m 1913 gemeente 's-Gravenzande. Bij een grenscorectie in 1914 is het dorp naar de gemeente Rotterdam overgegaan (na vruchteloze pogingen van de inwoners om van hun dorp een zelfstandige gemeente te maken). Op dat moment had het dorp 2.964 inwoners.

Terug naar boven

Naam

Bijnaam
Om de ligging aan zee in relatie tot de gemeentelijke status te promoten wordt het dorp ook wel 'Rotterdam aan Zee' genoemd.

Lokale naamgeving
In de volksmond wordt het dorp kortweg De Hoek genoemd.

Inwoners
De inwoners van Hoek van Holland die hier geboren en getogen zijn, heten Hoekenezen, degenen die hier later zijn komen wonen, zijn Hoekenaren.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp ligt ZW van 's-Gravenzande, in de uiterste ZW hoek van het Westland. Het grenst in het Z aan de Nieuwe Waterweg, in het W aan de Noordzee. De plaats is dan ook o.a. bekend vanwege de veerdienst Hoek van Holland-Harwich (GB).

Terug naar boven

Statistische gegevens

Hoek van Holland heeft ca. 4.000 huizen met ca. 10.000 inwoners op een oppervlakte van 14,1 km2.

Terug naar boven

Geschiedenis

In den beginne: duinen
In de publicatie 'Korte aanmerkingen over den Hoek van Holland. Des selfs voorgaande en nu tegenwoordige situatien. De middelen tot behoud voorgeslaagen, welke van die middelen van nut en welke van geen nut konnen weesen, aangetoond' (1739) inventariseert Sebastiaan Anemaat door welke bedreigingen de duinen alhier (dreigen te) worden aangetast, en welke middelen het beste kunnen worden ingezet - en welke niet, omdat ze volgens hem niet het gewenste effect sorteren - om de duinen duurzaam te versterken en zo overstromingen in Delfland te voorkomen.

Aanleg Nieuwe Waterweg en verdwijnen duinen
De oorspronkelijke Hoek van Holland was de aanduiding voor de meest zuidelijke duinenrij van Holland. Door de aanleg van de Nieuwe Waterweg, die in 1872 officieel in gebruk is genomen, raakte dit gebied gescheiden van de rest van Holland (op de plattegrond bij 's-Gravenzande uit ca. 1870 is dat goed te zien). Van dit gebied is inmiddels niets meer terug te vinden. Het gebied, waarin tot de jaren vijftig van de 20e eeuw ook vogelreservaat De Beer was gesitueerd, is verdwenen bij de aanleg van de havengebieden Europoort en Maasvlakte.

Ontstaan nederzetting van waterwegwerkers
Het huidige dorp was lange tijd een vrijwel onbewoond gebied dat voornamelijk uit hooiland bestond. Er was geen enkele infrastructuur en de ontwikkelingen werden helemaal aan het toeval overgelaten. De ‘Wet betreffende de verbetering van de waterweg van Rotterdam naar zee’ werd op 24 januari 1863 van kracht en bracht verandering in de ontwikkeling van ‘den Hoek’. Het Rijk onteigende de gebieden in het toekomstige Waterweggebied. Met het graven van de Nieuwe Waterweg ontstond een nederzetting van waterwegwerkers. De voor het graafwerk benodigde arbeiders kwamen voornamelijk uit Sliedrecht, Werkendam en 's-Gravenzande. Zij vestigden zich in keten en houten noodwoningen in de 'Oude Hoek'. Al vrij snel werd daar ook een café geopend, kwam er het eerste postkantoor, verrezen er twee kerken, twee scholen, een hotel, een bakker en een stationnetje. Dit was de kern van het oorspronkelijke Hoek van Holland.

Uitbreiding met veerdienst en huisvesting voor personeel
De Nieuwe Waterweg werd in 1872 in gebruik genomen en de spoorlijn werd doorgetrokken. De toenmalige bewoners vertrokken grotendeels weer naar plaatsen elders in het land waar zij nodig waren om waterwerken te bouwen. Van de 's-Gravenzanders zijn enkele families in het dorp blijven wonen. Oorspronkelijk als grondwerkers, later, toen de Harwich-boten gingen varen, als personeel van die maatschappij. Met de komst van het Loodswezen, de Reddingsbrigade en Rijkswaterstaat bouwde men permanente huizen voor hun personeel. Door de oprichting van de veerdienst Hoek van Holland-Harwich in 1893 ging het dorp ook onderdak bieden aan het personeel van de Great Eastern Railway Company, die brood in die verbinding zag door de aanleg van het grote station in dat jaar. Het bleek een succes, als schakel in een snelle spoorverbinding tussen Engeland en het Europese vasteland: al in het eerste jaar maakten 25.000 passagiers de oversteek.

Wantoestanden
Het Rijk verkocht regelmatig percelen voor bebouwing maar eiste geen voorzieningen. Geen riolering, geen drinkwater, geen bestrating, geen gemeentereiniging. De gemeente ’s-Gravenzande, waar Hoek van Holland toen deel van uitmaakte, stond machteloos tegenover de problemen. Het Geneeskundig Staatstoezicht had de wantoestanden al in de jaren negentig gesignaleerd maar dit leidde niet tot actie. De Hoekse inwoners namen het heft in eigen handen. Zij richtten zich tot het Ministerie van Binnenlandse Zaken, maar dat leverde zo weinig op dat zij in 1904 de krachten bundelden in de Vereniging ‘Algemeen Belang’.

Poging tot gemeente > in plaats daarvan toevoeging aan gemeente Rotterdam
In 1907 ondernam deze vereniging actie richting de Great Eastern Railway Company en de koningin, met het verzoek een zelfstandige gemeente te vormen. In 1910 ging de regering daarmee akkoord, maar de gemeenteraad van 's-Gravenzande stemde tegen omdat zij de financiële compensatie te laag vond. In de maanden daarna bleek Rotterdam onderhandelingen te zijn begonnen over de toevoeging van de nederzetting aan die gemeente. Uiteindelijk zijn op 1 januari 1914 delen van ’s-Gravenzande en Naaldwijk bij Rotterdam gevoegd onder de naam Hoek van Holland. Het dorp kreeg een hulpsecretarie, waar de registers van de burgerlijke stand en het bevolkingsregister werden ondergebracht.

Ontwikkeling tot badplaats
De verwachting dat de meer gegoede Rotterdammer naar de kust zou trekken, ging niet in vervulling. Hoek van Holland werd een typische volksbadplaats. De aanleg van een kampeerterrein startte in 1938. De eerste spade voor de strandboulevard ging een jaar later de grond in. De opening vond plaats op 17 juli 1939. Tijdens de oorlog kwam het hele strandtoerisme stil te liggen, om pas na de bevrijding weer op gang te komen. (bron o.a.: Stadskrant gemeente Rotterdam, 28-9-2010)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Historisch Genootschap Hoek van Holland, "dat als doel heeft historische informatie over het dorp aan de hand van foto’s, video’s en verhalen beschikbaar te maken voor iedereen die in haar mooie en interessante geschiedenis geïnteresseerd is. Wij nodigen iedereen uit foto’s, video’s, informatie e.d. met ons te delen."

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "De gemeente Rotterdam heeft een open prijsvraag uitgeschreven voor 150 woningen aan de Langeweg (N parallel langs de Stationsweg) in Hoek van Holland. Door middel van een voorselectie en selectiefase van vier teams is ontwerpteam Bos&Duin uitgekozen tot winnaar. Het project staat voor inclusief wonen, één met de natuur en met respect voor de natuur. Het plan vormt een verbindende schakel met haar omgeving van dorp, bos en duinen. De huidige kwaliteiten van de omliggende natuur zijn behouden en benadrukt, waarbij de overgang van Bos naar Duin zowel in het landschap als in de architectuur van het plan zichtbaar zijn gemaakt. Van dorp naar strand. Het plan bestaat uit zes losse appartementengebouwen in het groen. Deze zijn verdeeld in drie clusters die op een onregelmatige afstand van elkaar zijn gepositioneerd, met een extra grote ruimte tussen cluster 2 en 3. Deze ruimte, de ecologische zone, vormt zowel visueel als fysiek de verbinding tussen het Natura-2000 park Roomse Duin en de Langeweg. De eerste twee clusters richten zich meer op het dorpse, met alle voorzieningen en het derde cluster richt zich naar het strand, Fort 1881 en de duinen.

Het plan vormt een overgang en begeleiding van dorp naar strand, zowel in landschap als in architectuur. Het landschapsontwerp vormt een verbinding tussen de verschillende natuurgebieden. Door het oprekken van de Bos-Mantel-Zoom ontstaan rijkere ecologische overgangen waar het project in gepositioneerd is. De inrichting tussen de woongebouwen en op de dektuinen sluit aan op het omliggende landschap met bos en duin sferen. De selectiecommissie waardeert dat het plan inspeelt op de karakteristieken van het hybride landschap. De gevelontwerpen voor Bos&Duin zijn zo gemaakt dat ze volledig circulair kunnen worden gebouwd. Daar waar mogelijk worden de materialen, dan wel grondstoffen uit bestaande gebouwen gehaald. Hiervoor is een samenwerking aangegaan met New Horizon Urban Mining. Daarnaast heeft het ontwerpteam een hoge duurzaamheidsambitie neergezet middels GPR." (bron: LAP Landscape & Urban Design, 2020)

- "Hoek van Holland is al heel lang een geliefde recreatieve bestemming. Het dorp verenigt verschillende werelden. De (bad)gast van vandaag geniet niet alleen van zon, zee, strand en duinen, maar ook van de dynamische omgeving, het scheepvaartverkeer op de Nieuwe Waterweg, de skyline van de Maasvlakte en de beleving van de typisch Nederlandse strijd tégen en het werken mét het water. Het aanbod is uniek en kan, met de juiste aanpassingen en aanvullingen, het dorp op de kaart zetten als sterke vierseizoenenbadplaats. In het ‘Toeristisch-recreatief ontwikkelperspectief (TROP) voor Hoek van Holland’ (2019) zijn alle elementen die hierbij een rol spelen, bijeengebracht. Het doortrekken van de metro tot op het strand is de directe aanleiding om dit perspectief nader te verkennen.

In de Gebiedsvisie Hoek van Holland 2010-2014 en in het Gebiedsplan 2014-2018 is al geconstateerd dat dit toeristisch-recreatief ontwikkelperspectief nodig is voor een goede toekomst voor het dorp, met een voorzieningenniveau waarbij het dorp levensvatbaar en levensloopbestendig is. Ook in de 'Wijkagenda Hoek van Holland. Toeristisch dorp in de haven 2019-2022' is een aantrekkelijkere vierseizoenenbadplaats een van de genoemde doelen. De economische onderbouwing in het TROP sluit daar ook bij aan. Met de keuze voor een vierseizoenenbadplaats ontstaan een sterke lokale economie en een toekomstbestendig voorzieningenniveau. In dat proces moet de balans tussen toe te voegen bebouwing en de toegankelijkheid en het behoud van natuur en landschap goed worden bewaakt. Verder is een kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte nodig om een aantrekkelijk verblijfgebied te creëren." (bron: TROP)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Hoek van Holland heeft 10 rijksmonumenten.

- De Nieuwlandse Molen in Hoek van Holland (Nieuwlandse Molenpad 52), ook wel 'Molen van Knijff' (in de volksmond zo genoemd naar de molenaarsfamilie die verschillende generaties op de molen heeft gewerkt) is oorspronkelijk als binnenkruier en grondzeiler gebouwd. In 1584 is een molen afbetaald die in 1580 in opdracht van de waterschappen Het Nieuwland en Het Noordland is gebouwd. Het is niet zeker of dat de huidige molen is. Tot 1947 was de molen uitgerust met een scheprad, daarna werd een schroefpomp met elektrische hulpaandrijving geïnstalleerd. In 1962 is een vijzel bijgeplaatst. In 1988 is het windrecht afgekocht en is de molen met 5,60 m verhoogd in verband met de glastuinbouw, die tot op zeer korte afstand van de molen aanwezig is. Vanaf 1952 was de molen eigendom van het in dat jaar opgerichte waterschap Polder Het Nieuwland en Noordland, dat in 1977 is opgegaan in Hoogheemraadschap van Delfland, dat daarmee ook eigenaar van de molen is geworden.

- In Hoek van Holland ligt het figuurlijke (want laatst opgeleverde) én letterlijke sluitstuk van de Deltawerken; de in 1997 gereedgekomen Maeslantkering. Bij een dreigende overstroming vanuit zee sluiten 2 enorme witte deuren de Nieuwe Waterweg af. Op deze manier wordt Zuid-Holland beschermd tegen het hoge water. Deze imposante stormvloedkering is bijna even lang als de Eiffeltoren en is in gewicht zelfs 4x zo zwaar. - Videoreportage van de jaarlijkse 'proefsluiting' van de Maeslantkering (2011), met toelichting in tekst en beeld, door Ernst Spoor.

- Het Keringhuis, Publiekscentrum Water in Zuid-Holland (gelegen pal naast de Maeslantkering aan de Nieuwe Waterweg) geeft antwoord op al je vragen over de Maeslantkering en op het gebied van bescherming tegen hoogwater in bredere zin. Een afwisselende expositie, leerzaam en leuk. Vanaf april kun je vanaf het Keringhuis ook rondvaarten maken door het Europoortgebied en de Tweede Maasvlakte.

- Hoek van Holland is nauw verbonden met de zee en de monding van de Nieuwe Waterweg. Sinds de opening van de Nieuwe Waterweg in 1872 zijn talloze schepen aan de monding gestrand. Het aanlopen van de Nieuwe Waterweg vereiste veel stuurmanskunst, vooral bij harde of stormachtige wind. Sinds 1986 wordt in Reddingmuseum Jan Lels de boeiende historie van scheepsrampen en reddingswerken getoond in een oude munitiebunker aan de Badweg. In 1990 heeft het museum een deel van de bunker beschikbaar gesteld aan het Nationaal Veerdienstmuseum. In 2008 zijn de beide musea gefuseerd tot Redding- en Veerdienstmuseum Jan Lels. Het museum wordt geheel door vrijwilligers beheerd en in stand gehouden. Museum Jan Lels beheert een indrukwekkend aantal objecten, boekwerken, schilderijen, foto’s en andere tastbare herinneringen. Herinneringen die de rijke, heroïsche en soms trieste historie illustreren van het reddingwezen in het Noordzeegebied van Scheveningen tot aan de Belgische kust. In het museum wordt tevens de geschiedenis getoond van de voormalige Stoomvaartmaatschappij Zeeland, die meer dan 100 jaar de veerdienst tussen Nederland en Engeland heeft onderhouden. Het museum beheert een omvangrijk aantal objecten die de geschiedenis van de Veerdienst, die eveneens zo intens is verbonden met de Hoekse samenleving, tastbaar maken.

- Museum RockArt in Hoek van Holland is de schatkamer van de Nederlandse Popmuziekgeschiedenis, vanaf de jaren vijftig tot heden, van Armand tot ZZ en de Maskers, van Indorock tot de Golden Earring en van Jazz tot Rock ‘n Roll. Ze hebben een zeer grote collectie in beeld, geluid en unieke items, waaruit ze steeds weer nieuwe tentoonstellingen maken. In Museum RockArt is de basisexpositie 70 jaar geschiedenis van de popmuziek. Daarnaast verzorgen ze regelmatig thema exposities.

- Vuurtoren Het Hooge Licht is gebouwd in 1893, heeft 6 verdiepingen en is 21 meter hoog. Tot 1974 heeft de vuurtoren als kustverlichting dienst gedaan. De vuurtoren wordt begin jaren tachtig, na jaren leegstand, opgemerkt door de dan 15-jarige verzamelaar van vuurtorenmateriaal René Vas. Hij weet de deelgemeente ervan te overtuigen af te zien van het plan om de oude vuurtoren te slopen en krijgt toestemming om de vuurtoren te gebruiken als onderkomen voor het Kustverlichtingsmuseum Hoek van Holland. René is nog altijd de beheerder van het museum. Er is een tentoonstelling over de historie van vuurtorens, modellen, lampenwisselaars, propaangaslantaarns, radiobakens, fotomateriaal en boeien. Vanaf het hoogste punt van de vuurtoren heb je een schitterend uitzicht over het dorp. In 2010 kreeg de vuurtoren zijn oude hart weer terug; door de medewerking van Rijkswaterstaat kon de originele optiek met olielamp uit 1893 weer in de vuurtoren worden geïnstalleerd.

- Het Atlantikwall Museum aan de Noorderpier is gevestigd in een Duitse geschutsbunker uit 1943, die onderdeel was van de Atlantikwall, een 2685 km lange verdedigingslinie van de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog. De afgelopen jaren is deze geschutsbunker door vrijwilligers omgetoverd tot bezoekerscentrum. In het museum wordt aan de hand van diorama’s, informatiepanelen, beeld- en geluidsmateriaal en authentieke voorwerpen het verhaal van de Atlantikwall verteld. Regelmatig worden rondleidingen door de voormalige Duitse luchtafweerbatterij 'Nordmole' georganiseerd of door andere delen van de voormalige 'Festung Hoek van Holland'. Het museum fungeert als kennis- en educatiecentrum met betrekking tot de Atlantikwall en beoogt haar bezoekers, jong en ouder, dit deel van de geschiedenis te verduidelijken en de samenhang laten zien in een groter geheel. Belangrijk is dat deze kennis die steeds minder uit eerste hand verkregen kan worden op de juiste manier aan de volgende generaties wordt overgedragen. Het museum wordt volledig gerund en beheerd door vrijwilligers.

"Op 26 april 2022 ontving voorzitter Cor Quist van Atlantikwall-Museum uit handen van burgemeester Ahmed Aboutaleb in het Rotterdamse stadhuis een koninklijke onderscheiding. Het heeft de koning behaagd Cor Quist te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau vanwege zijn jarenlange inzet voor het erfgoed van de Atlantikwall in Hoek van Holland, het Westland en de provincie Zuid-Holland. Burgemeester Aboutaleb: “Dankzij Cor Quist staan de bunkers in het Voorduin nog fier overeind als stille getuigen van een periode die wij niet mogen vergeten. Onder zijn leiding bloeide het museum op. Andere successen waren de erkenning van de Atlantikwall als provinciaal erfgoed door de provincie Zuid-Holland en de toekenning van de monumentenstatus voor alle bunkers in het Voorduin door de gemeente Rotterdam.”

In 1996 werd het eerste Atlantikwall-Museum van Nederland opgericht in Hoek van Holland. Van 1998 tot 2003 bekleedde Cor Quist de rol van bestuurslid, waarna hij in 2003 het voorzitterschap overnam. Vanaf dat moment nam de ontwikkeling van het museum een grote vlucht. Het museum maakte met behulp van haar vrijwilligers extra bunkerlocaties voor het publiek toegankelijk en beleefbaar. De historische collectie groeide aanmerkelijk en een beleid voor de lange termijn werd uitgestippeld. Belangrijk moment hierin was de verhuizing van de oude museumlocatie aan de Badweg naar de bunker aan de Noorderpier. In deze bunker verrees een professioneel en eigentijds museum, dat inmiddels internationale bekendheid geniet. Het Atlantikwall-Museum is uitgegroeid tot het druksbezochte museum van het dorp. Het museum is trots dat na de eerdere erkenning van de gemeente Rotterdam (het verlenen van de Erasmusspeld aan diverse vrijwilligers) nu ook de koning het belang van inzet voor het erfgoed van de Atlantikwall onderstreept!" (bron: Atlantikwall-Museum)

- Het Nederlands Militair Kustverdedigingsmuseum Fort aan den Hoek van Holland is begin 2015 dakloos geraakt omdat zij het fort waarin zij gevestigd was, moest verlaten. Gelukkig kon zij in 2016 verhuizen naar bunker Bremen in natuurgebied Vinetaduin. Zij huurt de bunker van het Zuid-Hollands Landschap. Beide stichtingen onderzoeken hoe nog beter samengewerkt kan worden met behoud van de in het Vinetaduin aanwezige unieke flora en fauna. In de bunker Bremen wordt informatie verstrekt over de bunkerbouw en er is een unieke tentoonstelling over Duitse FLAK opstellingen aan de monding van de Nieuwe Waterweg vóór de bouw van de Atlantikwall. De bunker ligt tegenover Station Strand en is iedere zaterdagmiddag geopend.

- De website Vesting Hoek van Holland is een initiatief van het Atlantikwall Museum en het Nederlands Militair Kustverdedigingsmuseum. De gezamenlijke website is in samenwerking met diverse partners tot stand gekomen om vestingwerken in het landschap onder de aandacht te brengen, de samenhang aan te tonen en toeristen duidelijk te informeren. Op de site vind je onder meer veel informatie over bunkers en andere militaire objecten in de omgeving.

- "Het huidige restaurant het Jagershuis in Hoek van Holland (Badweg 1) is in 1942 door de Duitse bezetter gebouwd als ‘Wehrmachtsheim’ - eetlokaal voor soldaten - en maakt onderdeel uit van het militaire complex van de Atlantikwall. Het vormt daarmee een onlosmakelijk deel van een stelsel oorlogsbouwwerken dat van groot belang is voor de Nederlandse geschiedenis. Het is gebouwd in een functioneel-militaire sobere stijl die kenmerkend is voor militaire bouwwerken. Naast het gebouw ligt nog een origineel betonnen badhuis. Het Jagershuis stond op de nominatie om te worden gesloopt voor de bouw van een appartementencomplex. Heemschut, Roterodamum en het Cuypersgenootschap zijn van mening dat het gebouw als bijzonder onderdeel van de Atlantikwall behouden moet blijven en hebben daarom een aanvraag ingediend om aan het pand de status van gemeentelijk monument toe te kennen. Het huidige toepasselijke gebruik als restaurant kan daarbij worden gecontinueerd en nieuwbouw kan ook in de nabijheid plaatsvinden." (aldus Heemschut in april 2019)

De gemeente Rotterdam heeft de aanvraag aangegrepen om onderzoek te doen naar het gehele duingebied, dat Nederlandse verdedingswerken uit 1914-1918 en 1936-1939 en Duitse verdedingswerken uit 1942-1945 omvat. De gemeente heeft vervolgens in mei 2020 besloten het gehele militair ensemble ‘Nordmole’ in Hoek van Holland aan te wijzen als gemeentelijk monument. De aanwijzing omvat zo’n 20 objecten, waaronder bunkers, schuilplaatsen, een tankmuur en uiteraard het voormalige Wehrmachtsheim, thans restaurant het Jagershuis, waar het allemaal mee is begonnen.

- Gevelstenen in Hoek van Holland.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Stichting Waardevol Hoek van Holland organiseert door het jaar heen diverse evenementen, waaronder Koningsdag en de Kerstparade.

- "Stichting KUnSTPLAATS Hoek van Holland startte in 1999 als Stichting Torpedo Cultureel. Sinds 2000 organiseren we kunstzinnige en culturele activiteiten. Deze variëren van muziekavond tot workshop, van lezing tot kunstroute. Voor 2019 is ons thema De kunst van het verzamelen. Stichting KUnSTPLAATS heeft geen winstoogmerk. De activiteiten worden gefinancierd uit sponsorbijdragen, subsidies en entreegelden. De locatie wisselt per activiteit. De ene keer is dat Mijn Torpedoloods, de andere keer het M-gebouw, Vinetaduin, De Zeetoren, Café Harwich, de Vuurtoren, de Hilwoning of een strandpaviljoen. Maar het is altijd op een typisch Hoekse locatie!"

- "Stichting Recreatieve Evenementen organiseert de bekendste maandelijkse rommelmarkt van Nederland; de beroemde Kofferbakverkoop in Hoek van Holland (elke laatste zondag van de maand). Deze vorm van het verkopen van tweedehands spullen is overgewaaid uit Engeland waar deze markten zeer populair zijn op het platteland. Hoe werkt de kofferbakverkoop? Eenvoudig!: Je koopt bij ons een kaart voor een plekje. De kaart kost 20 euro. Je zet je auto neer op het door ons gereserveerde deel van het grasveld van de Koningin Emmaboulevard. Je stalt je handel zo aantrekkelijk mogelijk uit. Je verkoopt je spullen aan de bezoekers van de kofferbakverkoop. Als je uitverkocht bent, ruim je je spullen op en verlaat je je plekje zoals je hem hebt aangetroffen. Omdat we een Hoekse stichting zijn, kunnen we de kosten voor deelname zeer laag houden. Dat lukt ons doordat wij en onze vaste verkopers veel goodwill hebben opgebouwd. Door geen rommel te maken en ervoor te zorgen dat er geen parkeeroverlast is, houden we het met elkaar gezellig en goedkoop."

- Sinterklaas.

- "Hoekenees en duizendpoot Remco de Waard is initiatiefnemer van de Kerstparade Hoek van Holland (op een zaterdag half december, in 2019 voor de 5e keer). Dit idee is geboren naar aanleiding van een verhaal dat er vroeger in het dorp ook een optocht werd georganiseerd en men het fantastisch zouden vinden als het weer terug zou komen. Met het bewonersinitiatief formulier is Remco in de pen geklommen en werd zijn plan goedgekeurd door de gebiedscommissie."

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van IJsclub Hoek van Holland.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Site van en over Hoek van Holland, voor toeristen en recreanten, met informatie over wat er zoal te zien en te doen is en dergelijke.

- De Hoekse weekmarkt (Prins Hendrikstraat) is er op dinsdag van 08.00-15.00 uur.

- Het strand van Hoek van Holland is 250 meter breed en 3,5 kilometer lang. De ligging is uniek: aan de uitgestrekte Noordzeekust én aan het begin van de Nieuwe Waterweg - de poort naar Rotterdam - waar een regelmatige stroom imposante zeeschepen koers zet naar de Rotterdamse haven. Achter het strand liggen de duinen met hun vrij toegankelijke fiets- en wandelpaden. De typische duinflora zie je het beste tijdens een stevige wandel- of fietstocht. De kans bestaat dat je onderweg een konijn spot of zelfs een vos. En aan het strand kun je met een beetje geluk tegenwoordig ook zeehonden spotten. Het beste rustpunt om de verrekijker te voorschijn te halen, te lunchen of lekker uit te rusten zijn de picknicktafels die op mooie plekken langs de paden zijn neergezet.

Het strand van Hoek van Holland is opgedeeld in drie delen:
* Het ‘grote’ strand: het zuidelijke deel, Badweg/Zeekant waar de faciliteiten speciaal op de toerist gericht zijn. Hier vind je een groot aantal gezellige strandpaviljoens en uitstekende restaurants, en hier worden ook de muzikale evenementen gehouden. Alle faciliteiten voor een heerlijke stranddag zijn aanwezig: douches, toiletten, parkeergelegenheid, speciale strandrolstoelen, speelgelegenheid voor de kinderen, trampolines, EHBO-post en strandwacht.
* Het ‘Hoekse’ strand, slag Rechtestraat richt zich op watersporters uit de regio. Ook hier zijn een paar uitstekende strandpaviljoens, douches, toiletten, fietsenstalling en strandwacht. Op het strand kun je volleyballen of disc-golven en aan de vloedlijn korren of skimboarden. De afgelopen jaren is de groep surfers enorm gegroeid, want de golven die op het strand bij de surfschool breken zijn prima surfgolven. De lokale surfers behoren tot de beste surfers van de Benelux. Ook Windsurfvereniging Hoek van Holland zit op dit stuk strand. De vereniging heeft ruim 150 leden die fanatiek windsurfen, kitesurfen en golfsurfen. Dit stuk zee leent zich ook uitstekend voor brandingkajakken: surfen op de golven van de Noordzee. In tegenstelling tot de zeekanovaarder gaat de brandingkajakker niet ver de zee op, maar blijft dicht bij het strand in de branding. Het lijkt een beetje op wildwaterkajakken.
* Het noordelijke deel, tot aan 's-Gravenzande. Een deel van dit strand is speciaal bedoeld voor naturisten (tussen strandpaal 116 en 117).

Op 10 oktober 2016, de Dag van de Duurzaamheid, kreeg Hoek van Holland wederom het bericht in de 'Sustainable global destination top 100' vermeld te staan, en kreeg zij de Zilveren Quality Coast Award toegekend. De badplaats mag daardoor ook in 2017 en 2018 het keurmerk Quality Coast voeren. Ten opzichte van de Bronzen Award uit 2014 was er duidelijk werk gemaakt van het 'vergroenen' van de omgeving en het ontwikkelen van duurzame bereikbaarheid. Daarnaast heeft het strand van Hoek van Holland in 2018 voor het 9e achtereenvolgende jaar de Blauwe Vlag toegekend gekregen, het kwaliteits- en duurzaamheids keurmerk voor jachthavens en stranden. Voor de toerist en recreant is de Blauwe Vlag het internationale herkenningssymbool voor veilig en schoon zwemwater, goede stranden en schone en veilige jachthavens. De toekenning van de Blauwe Vlaggen geschiedt door de Foundation for Environmental Education (FEE), een onafhankelijke internationale organisatie. Het strand was reeds in het bezit van een vier sterren plaquette van de Stichting Nederland Schoon, dat staat voor een zeer schoon strand. In 2019 is de Blauwe Vlag, hopelijk eenmalig, niet toegekend, vanwege mindere kwaliteit van het zwemwater.

Als strandbeheerder zorgde Cees Dekker van 1972 tot 2017 voor een schoon en opgeruimd strand in Hoek van Holland. Dat betekende dat hij elke dag vroeg uit de veren moest, om het strand spic en span te maken vóór de eerste gasten kwamen. Dat gebeurt met speciale machines, zoals shovels. Volgens Dekker zijn de badgasten in de loop van de jaren netter geworden. "Mensen willen blijkbaar op een schoon strand liggen", zegt hij. Daar dragen de zeekraaien, zoals hij de meeuwen op het strand noemt, alleen niet aan bij. "Die meeuwen trekken alles open. Als al dat vuil aan het eind van de dag rond de afvalbakken ligt, wil je niet meemaken wat daar gebeurt als de mensen van het strand af zijn." Maar ook voor mensen deinst een meeuw niet terug. "Ze zijn brutaal en erg slim. Ze pikken zo een boterhammetje uit de hand van een kind." Het is nog altijd voornamelijk een strand voor dagtoeristen uit de omgeving en Duitsers. Maar er is ook veel veranderd: "Vroeger was het een strandje met uitgiftetentjes. Nu is alles gemoderniseerd. Hoek van Holland is een schitterend mooi strand geworden." (bron en voor nadere informatie beluister de RTV Rijnmond-reportage met o.a. Cees Dekker d.d. 3-8-2018)

- "Zwembad Hoek van Holland (De Cordesstraat 160) staat in de volksmond ook bekend als ‘Hoekse Badje’. Geniet van mei tot en met september van het goed verzorgde zwembad met speeltoestellen. Je komt helemaal tot rust op de relaxte ligweide of onder een van onze parasols."

- Jeugd: - In Speeltuin Hoek van Holland (Prins Hendrikstraat 144d, tegenover het gebiedskantoor) kunnen kinderen van 0 tot 12 jaar veilig spelen onder toezicht. Met attracties voor peuters, kleuters en oudere kinderen, waaronder een toren met superglijbaan, een kabelbaan en mandschommel. Maar het is vooral een 'watertuin'.

Kinderboerderij Hoek van Holland is begin jaren zeventig begonnen met 1 geit op een stukje gehuurde grond. Al snel volgden er schapen, kippen, konijnen, pony’s en ezels. “Het is voor kinderen immers fantastisch en leerzaam om kennis te maken met verschillende diersoorten”, aldus Izak de Boer, die de kinderboerderij nog altijd beheert.

- De opbrengsten van Kringloopwinkel Hoek van Holland komen ten goede aan Stichting Ouderen Uitjes Westland (SOUW) (die wij beschrijven op de pagina Westland, hoofdstuk Links > Welzijn).

- Cultuurscout Hoek van Holland stimuleert inwoners en kunstenaars om grote en kleine ideeën op het gebied van cultuur of kunst in de buurt waar te maken.

- Na het aanleggen van de diepe havens en vaargeulen op de Maasvlakte in de jaren zeventig, besluit men om de 19 miljoen kubieke meter zand die hierbij vrijkomt achter de Noorderpier W van de dorpskern van Hoek van Holland de zee in te spuiten. Hierdoor ontstaat een driehoekige kustbescherming, -verbreding en landwinning en is de Van Dixhoorndriehoek - naar ingenieur Van Dixhoorn, de toenmalige directeur-generaal van Rijkswaterstaat die hiertoe opdracht gaf - een feit (voorheen was er alleen sprake van een smalle strook strand aansluitend aan de Strandboulevard en N daarvan). De vochtige duinvalleien in dit gebied herbergen tegenwoordig veel bijzondere planten, bloemen en dieren, en het is een rustig duingebied waar je kunt wandelen en fietsen.

De afgelopen jaren groeide het open duingebied echter in hoog tempo dicht met struweel. Om de natuurwaarden te beschermen tegen verdere achteruitgang is het grootste gedeelte van de Van Dixhoorndriehoek, als onderdeel van het natuurgebied Solleveld & Kapittelduinen, aangewezen als Natura 2000-gebied. Samen met de Zandmotor en het Spanjaardduin vormt dit gebied een kuststrook waar kustverdediging, natuurontwikkeling en recreatie op een dynamische wijze samenkomen. Deze beschermde status brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee. Zo moeten bepaalde planten- en diersoorten behouden blijven en hun leefgebieden waar nodig worden hersteld. Om de natuur in dit gebied te beschermen, heeft de gemeente Rotterdam het eigendom en beheer van het natuurgebied Van Dixhoorndriehoek in 2012 overgedragen aan Stichting Zuid-Hollands Landschap. Het strand, de wegen, het fietspad en de strandslagen in het gebied blijven in beheer bij de gemeente Rotterdam.

"De open vochtige duinvalleien in de Van Dixhoorndriehoek W van de Strandboulevard van Hoek van Holland bieden de ideale leefomstandigheden voor bijzondere plantensoorten, zoals parnassia, slanke gentiaan en hondskruid. Deze soorten gedijen het beste op de overgang van droog naar nat, en van open naar beschut terrein: de zogeheten overgangsranden. Maar de valleien groeiden langzaam maar zeker dicht. Hiermee verdwijnen ook de overgangsranden en de prachtige planten die hier groeien. Poelen in de vochtige duinvalleien van de Van Dixhoorndriehoek zijn de ideale leefomgeving voor libellen, vogels en amfibieën. Door klimaatverandering en de kurkdroge lentes van de afgelopen jaren vallen de poelen de laatste jaren regelmatig droog. Hierdoor verliezen we een verscheidenheid aan amfibieën en insecten die de biodiversiteit in het gebied in stand houden. De poelen herstellen zich in nattere perioden maar zeer langzaam.

Open duinvalleien vergroten en poelen verdiepen. Daarom hebben we in de herfst van 2020 het oppervlak van de open duinvalleien vergroot en daarmee het aantal vierkante meters overgangsrand. Dit hehben we gedaan door de begroeiing aan de buitenste randen van de valleien te verwijderen. Rondom de vochtige duinvalleien is de begroeiing enkele meters verplaatst. Ook hebben we de poelen in de duinvalleien een halve tot een meter dieper gemaakt, zodat ze beter bestand zijn tegen droogte. Zo blijft er, zelfs in de droogste jaren, altijd een paar vierkante meter poel over voor soorten om te overleven. We hebben buiten het broedseizoen gewerkt, nadat de aanwezige plantensoorten hun zaden hebben afgeworpen. We hebben gebruik gemaakt van licht materieel om de bestaande bodemvegetatie zo min mogelijk te beschadigen. Zo verbeteren én beschermen we dit bijzondere duingebied in Hoek van Holland." (bron: Zuid-Hollands Landschap, oktober 2020)

- De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft het Vinetaduin in Hoek van Holland (nabij Strandweg 25) in 2019 aangewezen als rijksmonument, op voorstel van Stichting Militair Erfgoed. Het Vinetaduin herbergt een voor Nederland unieke combinatie van vier lagen krijgsgeschiedenis uit de 20e eeuw. Midden in een beschermd natuurgebied liggen Nederlandse kazematten uit 1914-1918, een Nederlandse geschutbatterij uit 1937-1940, een Duitse kustbatterij uit 1940-1945 en een Amerikaans communicatiestation (Troposcatter) uit 1967. Met andere woorden: alle krijgsperioden uit de vorige eeuw hebben hier hun sporen achterlaten. Het Vinetaduin is ook een strategische plaats voor natuurbehoud. Sinds 2007 is het Vinetaduin onderdeel van het Natura 2000-gebied Kapittelduinen-Solleveld. In datzelfde jaar werd het Zuid-Hollands Landschap de eigenaar van dit gebied van 7 ha (ongeveer 14 voetbalvelden). Sindsdien wordt er, in overleg met vele anderen, gewerkt aan bescherming en verbetering.

Het Vinetaduin is één keer per jaar toegankelijk voor publiek tijdens de landelijke Bunkerdag. Het Zuid-Hollands Landschap organiseert daarnaast in de maanden mei en juni in de weekenden excursies door het natuurgebied en de bunkers (waarover je informatie vindt onder de link). Lopend door de onderaardse gangen en ruimtes kun je dan iets terugvoelen van de duistere periode die de Tweede Wereldoorlog was. De overige dagen is het gebied niet toegankelijk, om de vleermuizen in de bunkers en omgeving een veilige verblijfplaats te bieden. Je ziet vooral struikgewas op het Vinetaduin. Dat struikgewas onttrekt de dieren aan het zicht en het beschermt ze. Bepaalde dieren, zoals zandhagedissen, hebben echter open zandvlaktes nodig om te leven. Daarom houdt het Zuid-Hollands Landschap een deel van het duin vrij van duindoorn en braam. De zandhagedis beweegt zich graag over de zo ontstane open plekken en vindt goede schuilplaatsen in de spleten in de bunkers.

- "In februari 2019 is voor het eerst een populatie Nauwe korfslakken overgezet binnen een Natura 2000-gebied. Deze ‘translocatie’, nodig voor de aanleg van de spoorverlenging Metro aan Zee, is gedaan om de populatie voor het Vinetaduin te behouden. De resultaten van de eerste monitoringronde in september 2020 zijn hoopgevend. Er werden veel meer levende Nauwe korfslakken waargenomen dan verwacht. De Nauwe korfslak (Vertigo angustior, Jeffreys, 1830) is een klein landslakje. De huisjes lijken op een bijenkorf, zijn linksgewonden, worden iets hoger dan twee millimeter en zijn zwak geribd. De schelpkleur is meestal roodbruin. De dieren zelf zijn grijswit tot sterk donkergrijs. De Nauwe korfslak wordt vermeld in de Europese Habitatrichtlijn en geniet daardoor bescherming in daartoe aangewezen Natura2000-gebieden. De afgelopen twintig jaar nam de soort echter sterk af door tal van factoren. Mede daarom is het van belang alle bekende populaties zo goed mogelijk te beschermen."

"De voormalige camping van Defensie in Hoek van Holland, het zogeheten Vafamil-terrein, is in 2021 door de gemeente Rotterdam overgedragen aan het Zuid-Hollands Landschap. Het Vafamil-terrein (3 hectare) ligt tussen het Vinetaduin en de Hoekse Bosjes en wordt opnieuw door ons ingericht. Zo geven we de natuur meer ruimte en verbetert de biodiversiteit. Het Vafamil-terrein deed sinds 1963 dienst als camping voor medewerkers van Defensie en heeft die functie in de loop der tijd verloren. Het gedeeltelijk verharde terrein vormen we om tot droog duingrasland, met bos en vochtige valleien. Een mooie impuls voor insecten en amfibieën die hier voorkomen. Het terrein maakt onderdeel uit van Solleveld & Kapittelduinen, waar de nauwe korfslak beschermd is. Deze soort zal veel baat hebben bij de nieuwe duinvallei. De aangrenzende delen van het Vafamil-terrein zijn in 2005 al aan het Zuid-Hollands Landschap overgedragen." (bron: Zuid-Hollands Landschap)

- ZO van Hoek van Holland liggen de Bonnenpolder en de Oranjebuitenpolder, sinds kort ook wel gezamenlijk bekend onder de naam Oranjebonnen. In het gebied vinden veel landschappelijke ontwikkelingen plaats, die een lange en moeizame voorgeschiedenis hebben gehad, en bepaald anders zijn uitgepakt dan lange tijd de bedoeling is geweest. De intentie van alle oorspronkelijk bij het gebied betrokken partijen was namelijk sinds ca. 2003 om er een gebied van te maken voor vooral natuur en duurzame en verbrede stadslandbouw, waar o.a. extensieve landbouw, allerlei kleinschalige agrotoeristische activiteiten en een zorgboerderij een plaats zouden krijgen. Helaas is dit allemaal niet gelukt. Hoe het door de jaren heen allemaal zo (mis)gelopen is, wordt op een rijtje gezet in het Rekenkamer-rapport Gemodder in de polder (2014) (zie ook het krantenartikel over het Rekenkamer-rapport).

Natuurbegraven Nederland heeft in 2016 128 ha in de Bonnenpolder gekocht met de intentie er een natuurbegraafplaats van te maken: "Wij willen juist hier, in een van de drukste gebieden van Zuid-Holland, een open en groene polder behouden voor toekomstige generaties. Stichting Het Zuid-Hollands Landschap is beheerder van het Staelduinse Bos, dat grenst aan de Bonnenpolder. Logischerwijs is er daarom voor gekozen dat Stichting Het Zuid-Hollands Landschap het gebied gaat beheren. Het plan is om in een beperkt gedeelte van het natuurgebied (30 hectare) ruimte te bieden aan mensen die een laatste rustplaats willen in de schoonheid van de natuur. Bij het maken van een natuurbegraafplaats staat de natuur voorop. Het is dus allereerst een gewoon natuurgebied. De natuur is leidend bij het bepalen waar er ruimte is voor natuurbegraven." In juni 2020 is het ontwerp-bestemmingsplan door het college van B&W vastgesteld. Voor nadere informatie en de actuele stand van zaken die de site Natuur in de Bonnen en deze video waarin de initiatiefnemers e.e.a.toelichten. Op de Facebookpagina 'Zorgen om de Bonnen' lees je waarom niet iedereen het een goed plan vindt. Ook in deze nieuwsbrief d.d. september 2020 lichten zij toe waarom de initiatiefnemers in hun optiek diverse elementen te rooskleurig hebben gepresenteerd. En in deze zienswijze aan het gemeentebestuur d.d. oktober 2020 wordt nog eens in 10 thema's uiteengezet waarom natuurbegraven in het algemeen en in dit gebied in het bijzonder volgens de bezwaarmakers geen goed plan is.

"Het Zuid-Hollands Landschap, Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland zijn verheugd dat de gemeenteraad van Rotterdam in september 2021 heeft ingestemd met het bestemmingsplan ‘Oranjebonnen’. Dit is goed nieuws voor de inwoners van deze regio en voor de natuur: de Bonnenpolder blijft toegankelijk, open en groen. Behoud cultuurhistorisch polderlandschap. De drie organisaties hebben een ontwerp ingediend met behoud van het cultuurhistorische polderlandschap in Hoek van Holland. Zuid-Holland is met zes procent natuur de minst groene provincie van Nederland, met de meeste inwoners. Door de Bonnenpolder over te laten vloeien in het Staelduinse Bos ontstaat een natuurgebied dat ongeveer 2,5 keer zo groot is als het huidige, met meer ruimte voor planten- en diersoorten in het gebied. Hier kunnen mensen uit de drukke Randstad goed genieten, ontspannen en recreëren.

Behoefte aan meer natuur. "Dit besluit is positief nieuws. In alle gesprekken over de Bonnenpolder bij Hoek van Holland kwam naar voren dat omwonenden vooral behoefte hebben aan meer natuur en recreatiemogelijkheden", zegt een tevreden Sandra Minnesma, regiohoofd van Het Zuid-Hollands Landschap. "Ons plan houdt de polder open voor omwonenden én brengt inheemse vogels, bloemen en bijen terug." Sinds 2017 hebben we ons samen met Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland ingezet voor een plan, dat rekening houdt met de wensen van provincie, gemeenten en omwonenden. Er is anderhalf jaar zorgvuldig geluisterd naar de inbreng van omwonenden, lokale ondernemers en belangenorganisaties, waarna het ontwerp werd aangepast.

Natuur, recreatie en natuurbegraven. Het bureau van landschapsarchitect Adriaan Geuze heeft de 128 hectare landbouwgrond omgevormd tot een toegankelijk natuurgebied waarin de karakteristieke openheid van het polderlandschap behouden blijft. Cultuurhistorische elementen worden hersteld en er worden natuurvriendelijke oevers aangelegd. Kilometers nieuwe wandel-, fiets- en ruiterpaden middenin de Randstad maken het een fijne plek om te recreëren en tot rust te komen. De natuurbeleving wordt in de loop der tijd steeds aangenamer, omdat inheemse planten- en vogelsoorten het gebied zullen vinden. Hoeve Rijckevorsel opent de deuren voor het publiek met een horecafunctie, een natuurspeeltuin en een landwinkel met streekproducten. Een deel van het gebied (30 van 128 hectare) biedt ruimte voor natuurbegraven. Het nieuwe natuur- en recreatiegebied verbetert het leefklimaat in de dichtbevolkte regio Rotterdam. Het komt bovendien tegemoet aan de bestuurlijke noodzaak om in Zuid-Holland meer natuur te realiseren." (bron: Zuid-Hollands Landschap, oktober 2021) - Zie ook deze video over het project.

- De huidige Oranjebuitenpolder was ooit een getijdengebied. Toen werd het een polder, waar vooral aan landbouw werd gedaan. 7 ha van de intensief agrarisch gebruikte Oranjebuitenpolder wordt extensief beheerd door Het Zuid-Hollands Landschap. Het gebied ontwikkelt zich tot een oase voor vogels met o.a. grutto's, veldleeuweriken en bergeenden. Een deel van de polder is in 1967-1968 afgegraven om de westelijke uitbreiding van Maassluis op te hogen, en zo zijn de Oranjeplassen ontstaan. De Oranjeplassen liggen temidden van fietspaden waar je ook kunt wandelen. Vanaf de Schenkeldijk, de Oranjedijk en de Deltadijk kun je genieten van een weids uitzicht over dit waterland. Op het wandel- en fietspad mag je ook komen met (aangelijnde) honden, maar die honden mogen het gebied niet in. Je kunt ook terecht op het zandstrandje in de zuidwesthoek. Je kunt er zwemmen, en liefhebbers van bloemen en planten kunnen hier ook hun hart ophalen. Verder vind je er veel vogelsoorten en kun je er op karpers vissen (met vergunning, voor informatie zie de link).

Terug naar boven

Overnachten

Recreatieoord
"De gemeente Rotterdam is een van de laatste gemeenten in Nederland die nog een recreatieoord exploiteert. De wet schrijft voor dat een gemeente dat alleen mag als het kostendekkend is en dat is nu niet het geval. Daarnaast kunnen commerciële exploitanten recreatieparken beter en professioneler exploiteren dan een gemeente. Het college van B&W heeft daarom in 2020 besloten Recreatieoord Hoek van Holland te verkopen en zoekt een marktpartij als nieuwe exploitant. Het recreatieoord en de bijbehorende camping zijn toe aan verbetering en modernisering. De modernisering sluit aan bij de plannen om van het dorp een vierseizoenenbadplaats te maken. Dit houdt in dat meer mensen het hele jaar door van dit unieke stukje Nederland kunnen genieten. Daar zullen de recreanten én het dorp beide van profiteren. Het recreatieoord wordt verkocht aan een marktpartij die, met inachtneming van de rijke historie van het oord, zorgvuldig omgaat met de belangen van alle betrokkenen. Het Kamp, zoals het complex ook wordt genoemd - verdeeld in het Oude Kamp (1923) en het Nieuwe Kamp (1951) - omvat 900 huisjes en 200 stacaravans.

Aanbesteding. De gemeente Rotterdam is in het najaar van 2020 gestart met een aanbesteding om een geschikte partij te vinden. Om er zeker van te zijn dat alle belangen gehoord worden, treedt het college in overleg met de gebiedscommissie en de Recreanten Adviesraad (RAR) over het verkoopproces. De inbreng van de betrokken partijen wordt meegenomen in het verdere proces. De marktpartij moet met een concreet plan laten zien hoe met belangen wordt omgegaan. Vragen. We snappen dat dit besluit vragen of zorgen oproept bij bewoners. Op de webpagina 'Recreatieoord Hoek van Holland' staat een lijst met de meest gestelde vragen (en uiteraard de antwoorden daarop)." (bron: gemeente Rotterdam) Zie ook de reportage over het Recreatieoord in NRC, 6-12-2020, waarin een aantal betrokkenen aan het woord komen. - Hier vind je nog meer artikelen over de voorgenomen verkoop van het Recreatieoord.

De bewoners en bezoekers vrezen dat hun vertrouwde ‘plekkie’ met eenvoudige huisjes door de verkoop gaat veranderen in een chique vakantieoord met subtropisch zwembad en luxe villa’s. Daarom zijn zij een petitie tegen de beoogde verkoop gestart. "Help ons om de gemeente Rotterdam te overtuigen om hun dure tafelzilver niet te verkopen door jullie stem te laten horen. Koester het Hoekse Recreatieoord en poets het waar nodig even op, zodat het ook in de toekomst zal blijven glimmen", aldus initiatiefnemer dhr. De Jong in het artikel onder de link.

Vervolg: De “houten kampeerstad van Rotterdam aan Zee”, het oudste vakantiepark van Nederland, gaat toch niet in de uitverkoop. Het Rotterdamse college van B&W heeft in april 2021 het plan voor de verkoop van Recreatieoord Hoek van Holland ingetrokken. De voltallige gemeenteraad had kritiek op het voorstel. Wethouder Saïd Kasmi gaat met een afvaardiging van de recreanten en met de gebiedscommissie een nieuw toekomstplan ontwikkelen. Volgens de gemeente Rotterdam zijn het recreatieoord en de bijbehorende camping sowieso toe aan verbetering en modernisering. Zie ook de videoreportage met betrokkenen onder de link.

Eind goed al goed. De recreanten op Recreatieoord Hoek van Holland worden zelf de baas van het vakantiepark. De gemeente geeft de grond in de toekomst aan de recreanten in erfpacht uit. Zij moeten dan zelf zorgen voor de exploitatie en het onderhoud. Het Rotterdamse college van burgemeester en wethouders heeft dit plan voorgelegd aan de gemeenteraad. Die neemt begin februari 2022 een definitief besluit.

Over de geschiedenis van dit complex is de publicatie De houten kampeerstad van Rotterdam aan zee / deel 1. De geschiedenis van het Recreatieoord (2013) verschenen (online te bestellen). "In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw verlieten de arbeiders in het zomerseizoen hun woningen in de smalle, troosteloze straatjes van Rotterdam om te kamperen in de natuur van Hoek van Holland. Hier was vrolijkheid voor iedereen. Want jong of oud, zij die het Hoekse kampeerleven meemaakten hadden één ding gemeen; er was iets van vrijheid en vreugde in hun leven geslopen. 'De houten kampeerstad van Rotterdam aan zee' vertelt het boeiende verhaal van dit kampeerterrein. In dit eerste deel (1921-1945) lees je over de veranderingen die het kamp onderging en hoe het zich vervolgens tot buiten de grens van het dorp uitbreidde. Over de tegenstand waarmee de kampeerders te maken kregen en hoe ze hun eigen 'kampeerstad' in 'Rotterdam aan zee' creëerden.

De grootouders en ouders van auteur Mario Bruijns kwamen hier vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw. Zelf bracht de auteur er gedurende zijn jeugd ook iedere zomer door. In dit deel heeft hij het verleden van het Recreatieoord beschreven. Dat heeft geleid tot een fraaie uitgave met vele sfeervolle foto's vol kampeerromantiek." Aldus de samenvatting van het boek op de omslag. Het Recreatieoord is door koningin Wilhelmina aan de Rotterdammers geschonken. In 1921 kregen de eerste kampeerders een vergunning om hun tent in de duinen bij Hoek van Holland op te zetten. Twee jaar later opende de gemeente een kampeerterrein met eenvoudige faciliteiten. - Nieuws van het Recreatieoord op Facebook.

Bunker wordt vakantiehuis
"In Hoek van Holland is eind 2020 een voormalige Duitse telefoonbunker omgebouwd tot een bijzonder vakantiehuis. Het betreft een pilot van een nieuw concept waarmee oude bunkers langs de kust op duurzame en ecologische wijze worden getransformeerd tot betekenisvolle verblijfplaatsen. Per plek afgestemd op de bunker, natuur en gebruiker. De bouwkundige transformatie van de eerste bunker is afgerond dankzij subsidies, fondsen, sponsoren en vrijwilligers. Voor de volledige inrichting is een succesvolle crowdfunding gevoerd op Voordekunst.nl.

Langs de Nederlandse kust liggen nog duizenden bunkers verscholen. Deze inmiddels vervallen en verlaten bouwwerken maakten onderdeel uit van de Duitse Atlantikwall uit de Tweede Wereldoorlog. Veel van deze bunkers dragen niet alleen een verhaal van bezetting, maar ook van bevrijding en wederopbouw. Zo zijn direct na de oorlog honderden van deze bunkers hergebruikt als vervangende woonruimte of vakantiewoning. Om deze verhalen te kunnen doorvertellen, het cultuurhistorisch erfgoed te behouden en de omliggende natuur te beschermen, geeft Cocondo de bunkers een nieuwe bestemming.

Cocondo is een non-profit project, waardoor inkomsten volledig worden besteed aan zorg voor het cultuurhistorisch erfgoed en de omliggende natuur. Het verblijven in een Cocondo bunker wordt dus in alle opzichten een positieve beleving. Je verblijft op een bewuste manier in de natuur, in de geschiedenis en aan zee. En om het nog mooier te maken, is de voetprint van deze vakantie minimaal. De pilot ligt in het beschermde natuurgebied en rijksmonument het Vinetaduin in Hoek van Holland, van beheerder het Zuid-Hollands Landschap. De voormalige telefoonbunker uit 1943 werd in de oorlog bemand door twee manschappen. Na de transformatie biedt de bunker plaats aan een klein gezin in de zomer en een artist in residence in de winter." (bron: Cocondo, november 2020)

Terug naar boven

Links

- Media / nieuws: - Officiële site over Hoek van Holland van de gemeente Rotterdam. - Nieuws van het 'gebied' op Facebook. - Gemeentelijk nieuws over het dorp op Twitter. - De Westlandse Omroep Stichting (WOS) is de regionale omroep voor de gemeenten Westland, Maassluis, Midden-Delfland en het dorp Hoek van Holland. - Huis-aan-huiskrant De Hoekse Krant is via de link ook online te lezen.

- Lokale links: - Hoek van Holland linkspagina.

- Dorpshuis: - Huis van de Wijk De Hoekstee (Mercatorweg 50) is dé ontmoetingsplek voor alle inwoners van Hoek van Holland, jong en ouder. Vrijwilligerswerk doen, een taalcursus, sporten of gewoon even binnenlopen, het kan er allemaal. Je kunt er ook samen met andere bewoners zelf activiteiten organiseren. In het Huis van de Wijk zitten allerlei maatschappelijke organisaties onder één dak, zoals kindercentrum Het Kompas, Welzijn op de Hoek (Vitis en Humanitas), het Centrum voor Jeugd en Gezin, VraagWijzer en de Stadswinkel. Daarnaast is De Hoekstee het onderkomen van verschillende Hoekse verenigingen waaronder korfbalclub Ondo, harmonievereniging Rotterdam Aan Zee, balletschool Domingos en de biljartvereniging.

- Onderwijs: - Jozefschool. - Basisschool Van Rijckevorsel.

- Lezen: - Bibliotheek Hoek van Holland.

- Jeugd: - "Scouting Prins Hendrikgroep is opgericht in 1926 en bestaat uit ongeveer 110 jeugdleden en 40 leden (leiding, bestuur) verdeeld over 7 speltakken (Bevers, Welpen, Kabouters, Boy Scouts, Girl Scouts, Explorers en Stam). Scouting is opgericht in 1907 door Robert Baden-Powell en is in Nederland de grootste jeugd- en jongerenorganisatie, met 90.000 jeugdleden en 30.000 vrijwilligers verdeeld over 1.300 groepen. Wereldwijd telt Scouting 32 miljoen leden. Scouting brengt kinderen en jongeren een plezierige vrijetijdsbesteding. Samenwerken, avontuur, respect voor elkaar en de leefomgeving, zelfstandigheid en ontplooiing zijn hierbij centrale thema's. De activiteiten worden, naarmate de kinderen ouder worden, meer zelfstandig georganiseerd zonder hulp van begeleiding. Ons clubhuis staat aan de Harwichweg 205 te Hoek van Holland. Het clubhuis is omringd door een groot speelveld en ligt in een bosrijke omgeving."

- Muziek: - De in 1917 opgerichte Harmonievereniging Rotterdam aan Zee heeft 3 orkesten: een Leerlingenorkest, een Marching Band en een Concert Band. Professionele docenten verzorgen muzieklessen op blaasinstrumenten en slagwerk. Dit kan al vanaf een leeftijd van ongeveer 7 jaar.

- Welzijn: - "De doelstelling van beheerstichting Loswal De Bonnen is het financieel ondersteunen van initiatieven en projecten van stichtingen en verenigingen in de samenleving. De beheerstichting verleent daarnaast financiële steun aan projecten met het doel de ontwikkeling van de glastuinbouw. Wie zijn wij. De stichting was aanvankelijk bekend als Stichting Verwerken Tuinafval Westland. Zij heeft het toenmalige composteringsbedrijf Zuid-Holland te Hoek van Holland opgericht. Dat bedrijf heeft zij van 1986 tot 2001 geëxploiteerd. Door verkoop van het composteringsbedrijf en voortzetting van de exploitatie door Transportbedrijf Van Vliet te Wateringen heeft zij haar oorspronkelijke doelstelling verwezenlijkt. Met ingang van 2006 heeft zij haar naam gewijzigd in de huidige en heeft zij haar doelstelling aangepast.

De beheerstichting maakt het mogelijk dat tal van initiatieven op een breed maatschappelijk terrein, onder zekere voorwaarden aanvullende financiële armslag krijgen. Door financiële bijdragen kunnen initiatieven worden gerealiseerd. Ook kan, met middelen van de stichting, nieuw leven worden geblazen in door geldgebrek stagnerende initiatieven. Zo helpt beheerstichting Loswal De Bonnen door middel van financiële bijdragen plannen te verwezenlijken. Hier kun je lezen en bekijken welke - tientallen - projecten wij de afgelopen jaren hebben gesteund. Werkgebied. Het werkgebied van beheerstichting Loswal De Bonnen omvat de gemeenten Westland en Midden-Delfland en de deelgemeente Hoek van Holland. Dat betekent dat uitsluitend projecten worden gesteund die plaatsvinden in of voortkomen uit de genoemde gemeenten."

- Wonen: - Woningbouwvereniging Hoek van Holland (WVH) is de sociale huisvester in het dorp, met hart voor de Hoekse samenleving. Ze zorgen voor goede, eenvoudige en betaalbare woningen voor mensen met een laag inkomen. Samen met partners zetten ze zich in voor een fijne woonomgeving.

- Duurzaamheid: - In oktober 2018 zijn op Tasmanweg 159-161 twee bijzondere nieuwbouwwoningen en een ideale watertuin opgeleverd. Directeur-bestuurder Marcel Korthorst van Woningbouwvereniging Hoek van Holland (WVH): ‘‘Dankzij de innovatieve bouwmethode van bouwbedrijf Jan Snel zijn de twee woningen betaalbaar en snel gebouwd." Hans Oosterhoff, projectleider bij Jan Snel: "Omdat de woningonderdelen zijn gemaakt in de fabriek, was er minder overlast voor de omwonenden. De bouwmethode is dus een goede oplossing voor bouw in bestaande wijken en maakt het mogelijk om ook bij kleine aantallen de huur betaalbaar te houden." De woningen zijn voor WVH ook de eerste nieuwgebouwde energieneutrale woningen. Ze zijn gasloos en wekken zelf de energie op die een gezin gemiddeld nodig heeft voor verwarming, ventilatie, warm water, verlichting én alle elektrische apparaten in huis.

Bij nummer 159 heeft de firma Aspar de ideale watertuin aangelegd, bedoeld om wateroverlast te voorkomen. De Hoekse Druppies (een groep kinderen van de basisscholen in het dorp) bedachten een oplossing voor wanneer straten, achterpaden en tuinen door hoosbuien blank komen te staan en water in schuren en huizen loopt. Ze zonden hun idee in naar de internationale wedstrijd First Lego League. In de ideale watertuin zakt het meeste regenwater in de grond door een mix van groen en waterdoorlatende tegels. Een ondergrondse watertank vangt overtollig regenwater van het dak op. Dit water wordt weer hergebruikt voor de tuin. Hoogheemraad Marcel Houtzager: "We zijn blij met dit soort initiatieven om water beter vast te houden. Daarom bieden wij woningcorporaties én burgers een bijdrage uit de stimuleringsregeling." Onderdeel van de campagne was de actie ‘Tegel eruit, groen erin’ die WVH in oktober samen met de gemeente Rotterdam organiseerde, en waarbij inwoners een tuintegel mochten omruilen voor een plantje. Want ook een groenere tuin helpt al om wateroverlast te verminderen. (bron: WVH)

- Waterzuivering: - "In juni 2020 heeft het algemeen bestuur van het Hoogheemraadschap van Delfland groen licht gegeven voor de realisatie van een extra zuiveringstrap bij AWZI Nieuwe Waterweg in Hoek van Holland, de bouw van een nieuw gemaal en de aanleg van een persleiding vanuit De Lier naar de zuiveringsinstallatie. Dit maakt de weg vrij voor grootschalige collectieve zuivering van restwater uit de Westlandse glastuinbouw. Hoogheemraad Ruud Egas en voorzitter Jacco Vooijs van Glastuinbouw Westland spreken van een uniek project, dat alleen gerealiseerd kon worden dankzij nauwe samenwerking tussen alle stakeholders.

Oplevering in 2022. Nu het sein op groen staat, kan en moet er stevig worden doorgepakt om de oplevering van de ozoninstallatie en persleiding in het najaar van 2022 mogelijk te maken. Op korte termijn moet er een zuiveringscoöperatie worden gevormd en dienen de zuiveringscollectieven en individuele tuinbouwbedrijven hun intentieverklaringen om te zetten in getekende contracten. Deze vormen het financiële fundament van een sluitende business case. Vervolgens kan Delfland overgaan tot aanbesteding van de werkzaamheden. Volgens de planning heeft dat in september 2020 zijn beslag gekregen.

Daad bij het woord voegen. Jacco Vooijs: “Nu breekt het moment van de waarheid aan en moeten de ondernemers de daad bij het woord voegen. Daar gaan wij van uit, maar het blijft spannend. Voor een sluitende casus is een aangesloten kasareaal nodig van zo’n 1.000 ha. Daar zitten we nu zelfs 80 ha boven, mits alle contracten worden getekend. We gaan er overigens van uit dat het aangesloten areaal nog groter wordt, mogelijk zelfs tot 15% van het landelijke areaal kassen. Daar is hard aan getrokken en dat blijven we doen totdat alles rond is.”

Direct omarmd. De tuinbouwvoorman en bestuursadviseur van Glastuinbouw Nederland is lovend over de samenwerking met Hoogheemraadschap Delfland, gemeenten en andere stakeholders in het lange aanlooptraject, dat in 2016 in gang is gezet. “Het initiatief kwam van ons, maar Delfland heeft het vrijwel direct omarmd. De betrokkenheid vanuit het bestuur en de organisatie was en is groot. Er is door iedereen keihard gewerkt om dit project te laten slagen. Daar zijn wij heel dankbaar voor, temeer daar het niet tot de kerntaken van het waterschap behoort.” Alle betrokken partijen vinden het initiatief een enorme kans om op de installatie in Hoek van Holland niet alleen het restwater uit de glastuinbouw, maar ook het lozingswater van andere bedrijven en huishoudens in het gebied op een slimme en efficiënte manier te zuiveren en geschikt te maken voor hergebruik. Van Vooijs mag duidelijk doorklinken dat telers die zuivering mogelijk maken. “De glastuinbouwbedrijven zijn weliswaar als enige branche in het gebied zuiveringsplichtig, maar vertegenwoordigen slechts 20% van het te zuiveren watervolume. Vanwege de schaalvoordelen die wij hier kunnen realiseren, is het mogelijk om de overige 80% gratis mee te laten liften en het voor de telers toch betaalbaar te houden. Ergens anders zou dat bijna ondoenlijk zijn. Al even bijzonder vind ik de voortvarendheid en goede harmonie waarmee we het proces tot nu toe doorlopen.”

Hoogwaardige zuivering. Hoogheemraad Ruud Egas is blij dat dankzij het positieve besluit van het algemeen bestuur van Delfland de collectieve zuivering nu mogelijk is. “Wij zijn erin geslaagd om het verzoek van de glastuinbouw om hen te ontzorgen op een robuuste, duurzame manier in te vullen. Daar hebben wij - met alle betrokken partijen - hard aan gewerkt. Dankzij nabehandeling van het water in een extra zuiveringsstap op basis van ozon worden straks de gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten uit het water gehaald. Dat is een belangrijke stap richting emissieloos telen en richting het sluiten van de waterkringloop. De ozonbehandeling zal ook een deel van de medicijnresten afbreken die in het te zuiveren water zitten. “We hebben samen vooruitgekeken en bewust gekozen voor deze hoogwaardige technologie”, legt de hoogheemraad uit. “Deze draagt bij aan de ambities van zowel de branche als Delfland om duurzaam en circulair te werken.” Om zoveel mogelijk ondernemers de kans te geven hierbij aan te sluiten, wordt in Hoek van Holland een nieuw gemaal gebouwd en een persleiding aangelegd voor het gebied rond De Lier dat nu nog loost op de Groote Lucht bij Vlaardingen.

Niet vanzelfsprekend. “Het zuiveren van afvalwater is een van de belangrijkste taken van een waterschap”, vervolgt Egas. “Voor ons is het dus dagelijks werk; wij hebben de zuivering en de knowhow. Maar er komt meer bij kijken dan techniek alleen. Het is zoals Jacco zegt niet vanzelfsprekend dat wij dit doen. Daarvoor was onder meer nodig dat deze dienst onze belastingbetalers nu en in de toekomst niks extra gaat kosten en dat wij er als overheid niks aan verdienen. De kosten worden gedragen door het op te richten collectief. Dus hoe meer ondernemers zich bij de collectieve zuivering in Hoek van Holland aansluiten, des te gunstiger het is.”" (bron: Glastuinbouw Nederland, juni 2020)

- Openbaar vervoer: - De Metropoolregio Rotterdam Den Haag werkt hard aan de verbetering van het openbaar vervoer. Het project Hoekse Lijn was daarin de afgelopen jaren de grootste investering. Het bestaande tracé tussen Schiedam en het dorp heeft een metamorfose ondergaan: van een gewone spoorlijn naar een moderne metro. Dankzij de aansluiting krijgen alle stations van metrolijn B, die begint aan het strand van Nesselande, een rechtstreekse verbinding met het strand van Hoek van Holland. Metrolijn B wordt dus de strandlijn van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag. Na de ombouw stijgt het aantal reizigers op de Hoekse Lijn naar verwachting met circa 40%.

Voorheen verzorgde NS de treindiensten tussen Rotterdam en het dorp. Stadsvervoerder RET wordt verantwoordelijk voor de exploitatie van de metrolijn. De ingediende bezwaarschriften zijn in augustus 2018 door de Raad van State niet gehonoreerd, wat betekent dat het plan door kon gaan. Het eerste deel van de Hoekse Lijn is eind september 2019 in gebruik genomen. Aan het eind van de bestaande lijn wordt vanaf medio 2020 een ca. een kilometer lang nieuw spoor aangelegd met aan het eind (metro) Station Hoek van Holland Strand (niet te verwarren met het voormalige, gelijknamige treinstation), dat naar verwachting medio 2022 wordt opgeleverd. De opdracht, met een waarde van ca. 33 miljoen euro, is in augustus 2020 gegund aan de combinatie Boskalis Swietelsky. Het betreft onder meer het realiseren van de spoorverlenging van de Hoekse Lijn vanaf station Haven naar station Strand en de aanleg van bijbehorende stations en kunstwerken.

- Veiligheid: - "Hoek van Holland is een kleine plaats, maar het KNRM Reddingstation is er een met een indrukwekkende historie. Een geschiedenis waarin tragische ongelukken en respectabele reddingen elkaar schijnbaar achteloos afwisselden. Het laatste ongeval met fatale afloop stamt alweer uit 1952. Voor de laatste redding hoeven we beduidend minder ver terug in de geschiedenis. Want de Hoekse redders varen onder het oog van het monument ter nagedachtenis van de gevallen helden der zee nog altijd uit, zowel voor de beroepsvaart als voor de pleziervaart."

Reacties

(2)

Tot 1980 kon je reizen van Vladivostok (Siberië, Rusland) naar Hoek van Holland, en dan vervolgens met de boot naar Engeland (London). http://www.transsiberieexpress.nl/.
Reisverslag Trans Siberië Express 1992: http://transsib.archill.net/
P.S. Geweldig initiatief!

Dank voor uw complimenten. Dat doet mij goed om te horen! En het stimuleert mij om door te gaan met de laatste loodjes/puntjes op de i. Ik hoop dat u uw enthousiasme ook aan uw relaties wilt overbrengen, want helaas weten de meeste mensen nog altijd niet van het bestaan van de site, en degenen díe er van weten, zijn er allemaal enthousiast over. Over die trein: leuk om te weten!
Gegroet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen