Langeschouw

Plaats
Buurtschap
Rucphen
West-Brabant Baronie en Markiezaat
Noord-Brabant

Langeschouw

Terug naar boven

Status

- Langeschouw is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Rucphen.

- De buurtschap Langeschouw valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Schijf.

Terug naar boven

Naam

In de volksmond
De inwoners noemen de buurtschap kortweg 'de Schouw' (getuige de beschrijving op de site van de lokale touwtrekvereniging). Allicht naar de steenfabriek, die ook zo heette.

Naamsverklaring
Schouw = schoorsteen, genoemd naar de schoorsteen van de voormalige steenfabriek De Schouw alhier.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Langeschouw ligt 2 km ZW van Schijf, 5 km ZW van Rucphen, parallel aan de Belgische grens (tussen de grenspalen 237 en 238). Gelegen rond de kruising van de Achtmaalsebaan (parallel aan de Belgische grens richting Achtmaal) met de Hoeksestraat (die vanuit Schijf naar de Belgische grens loopt).

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Langeschouw heeft ca. 40 huizen met ca. 100 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De buurtschap Langeschouw is ontstaan door het bouwen van woningen voor de arbeiders van de in 1878 gestichte steenfabriek. De steenfabriek aan de Achtmaalsebaan is tot 1985 in bedrijf geweest en toen wegens faillissement van de fabriek buiten gebruik gesteld, nadat een - prijzige - oven was ontploft, wat kennelijk de aanleiding was tot het faillissement. In juni 1985 is nog collectief werktijdverkorting aangevraagd in een ultieme poging om de fabriek nog te redden, maar dat is niet gelukt. In augustus 1985 is de fabriek failliet verklaard. In de loop der jaren zijn er vele ideeën geweest voor een 'zinvolle herbestemming' van de fabriek. Dat bleek echter allemaal niet haalbaar. Steenfabriek De Schouw is daarom gesloopt en het gebied is teruggegeven aan de natuur. Maar dat ging niet zomaar; daar zijn jaren van discussies, debatten en zelfs rechtzaken aan vooraf gegaan.

Projectontwikkelaar PO Schijf, een dochteronderneming van Aan de Stegge in Roosendaal, heeft in 2013 een overeenkomst over de steenfabriek gesloten met de gemeente Rucphen. In dit akkoord geeft het bedrijf aan af te zien van verdere ontwikkeling van het gebied rondom De Schouw, in ruil voor de mogelijkheid om maximaal 5 woningen te bouwen op ruimte-voor-ruimtekavels in de gemeente Rucphen, wat nodig is om de sloop lonend te maken. Dat is namelijk een kostbare aangelegenheid, mede omdat er asbest in het complex verwerkt zat. Reeds in 2009 leek de sanering in kannen en kruiken te zijn tussen gemeente en aannemer. Onder de link lazen we namelijk dat het nu 'eindelijk' geregeld is. Maar kennelijk is daar toch weer iets tussen gekomen. In de Internetbode van 6-1-2016 lezen we namelijk dat het complex nu medio 2016 beoogt te worden gesloopt, omdat nog niet alle vergunningen rond waren. En in het AD van 16-6-2016 lezen we dat de sloop in de zomer van 2016 dan daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.

- In 2009 is het boek 'Geschiedenis steenfabriek De Schouw: buurtschap De Lange Schouw te Schijf gemeente Rucphen: 1878-1985, 1985-2009' verschenen (auteur Frits Cox, 96 pag., uitg. Heemkundekring Swerter Scive, Schijf). - Fotoreportage van de vervallen steenfabriek. - Nog een fotoreportage van de vervallen steenfabriek. - In 2010 is een deel van de schouw (schoorsteen) ingestort.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- NW van buurtschap Langeschouw ligt het Jachthuis Schijf, dat niet te bezichtigen is. Het jachthuis is in opdracht van de familie Carlier gebouwd in 1928 naar ontwerp van architect Max Winders.

- W van buurtschap Langeschouw, aan de Hoeksestraat, staat grenspaal 238. Deze (stalen) paal is er in 1843 neergezet, toen België zich uit het Koninkrijk der Nederlanden losmaakte. Het gaf de nieuwe grens aan, die in feite de oude grens was zoals die bij de Vrede van Munster in 1648 al was vastgesteld.

- Op Achtmaalsebaan 17, NW van de kern van buurtschap Langeschouw, staat de rijksmonumentale boerderij De Jorissenhoeve, met eveneens rijksmonumentale stal. De boerderij met stal is gebouwd tussen 1938 en 1941 in Delftse Schoolstijl met neo-barokke elementen. Het complex is cultuurhistorisch van belang als voorbeeld van de sociaal-economische ontwikkeling van een modelboerderij op landgoederen en vanwege de zeldzame architectuur van het ontwerp.

De eigenaren hebben hun passie voor tuinen en historie vormgegeven op deze mooie plek, waar het lijkt of de tijd heeft stilgestaan en waar de oude boerensfeer herleeft. Om de schoonheid van deze oase van rust met anderen te delen, stelt de familie Lambregts hun Landgoed De Jorissenhoeve enkele dagen per maand gedurende de zomermaanden open voor publiek, op welke dagen er van alles te zien en te beleven is.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- De buurtschap heeft een eigen carnavalsvereniging: CV De Lange Schouw, die o.a. jaarlijks met een wagen meedoet aan carnavalsoptochten in de omgeving.

- Touwtrekvereniging Jagersrust in Langeschouw organiseert op een zondag in oktober het Open Brabants Kampioenschap Touwtrekken.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Natuurmonumenten heeft in 1997 8 hectare grond verworven nabij de steenfabriek in buurtschap Langeschouw, grenzend aan gebieden die zij reeds in bezit had.

- NW van buurtschap Langeschouw ligt het ruim 300 ha grote 'Landgoed jachthuis Schijf', dat in 2011 door de 'Braziliaanse tak' van de familie Carlier is verkocht aan de Rotterdamse ondernemer Cees de Bruin. De familie wil het landgoed - dat in de volksmond nog altijd 'Landgoed Carlier' wordt genoemd - in oude luister herstellen. Voor het bos betekent dit dat er een beheervisie wordt ontwikkeld die is gericht op natuur- en landschappelijke overwegingen. Het jachthuis is gerestaureerd en wordt weer bewoond. Bij het landgoed horen verder nog enkele dienstwoningen, boerderijen en Café Jagersrust.

Beheer en ontwikkeling van het landgoed zijn in handen van Frederique de Bruin. Met een enorme passie voor natuur en duurzaamheid heeft zij aan de basis gestaan van het beleidsplan voor het landgoed. Na een zeer gedegen onderzoek is een beleidsplan opgesteld met een focus op duurzaamheid en biodiversiteit. Er is een zeer ervaren vakman in de persoon van Jos Koopmans aangetrokken om dit plan als rentmeester van het landgoed uit te voeren.

Doordat het landgoed tientallen jaren lang niet meer is beheerd is er een enorme achterstand in het bosbeheer. Zo was de begroeiing rondom het landhuis merendeels verwilderd en vol gegroeid met rododendrons en Amerikaanse vogelkers, een struikachtige plant die heel snel groeit en die de eigenschap heeft andere vegetatie te overwoekeren. "Niet voor niets wordt vogelkers ook wel bospest genoemd", aldus rentmeester Koopmans. Het wegwerken van de onderhoudsachterstand zal 5 tot 10 jaar duren. Zo zijn in 2011 en in 2012 de bossen uitgedund, omdat door de jarenlange verwaarlozing van het bos de bomen te dicht op elkaar waren komen te staan, en is de Amerikaanse vogelkers gesnoeid.

De forse investeringen in herstel en onwikkeling van het landgoed worden nauwelijks gesubsidieerd. Daarom beoogt men zelf zogeheten 'economische dragers' te vinden om het landgoed ook op de langere termijn duurzaam in stand te kunnen houden. Een daarvan is de productie van eetbare paddenstoelen zoals eekhoorntjesbrood en kastanjeboleet.

Omdat het landgoed voornamelijk wordt gebruikt voor privédoeleinden is het niet permanent opengesteld voor publiek. Het is alleen toegankelijk middels gedoseerde en gecontroleerde activiteiten zoals excursies en exposities. Zo komen de eigenaren aan alle belangen tegemoet; door de geslotenheid komt de natuur maximaal tot zijn recht en door de gedoseerde openstelling kan men toch van deze natuur genieten. Zo heeft op 19 maart 2017 de Schijfse heemkundekring een rondleiding over het landgoed gekregen. Onder de link vind je een fotoverslag daarvan.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Beschrijving buurtschap Langeschouw door Ab Seijder uit IJsselstein, die na zijn pensionering heel Nederland is doorgefietst en daar op zijn site onder de link per plaats korte beschrijvingen van heeft gemaakt in tekst en beeld.

- Sport: - Touwtrekvereniging Jagersrust in buurtschap Langeschouw is genoemd naar het lokale café waar de vereniging oefent. De vereniging is officieel opgericht in 1985. Voorheen werd al wel aan toernooien deelgenomen. De club is ontstaan doordat er met Koninginnedag wedstrijden werden georganiseerd tussen de buurschappen. Het eerste jaar eindigde deze buurtschap als laatste. Voor de volgende Koninginnedag werd besloten een paar keer te gaan trainen.en dit zijn ze tot op heden blijven doen. In de loop van de jaren heeft de vereniging steeds gebruik mogen maken van een veld achter het café. Vanaf de oprichting is er buiten de herenteams ook een damesteam, dat al vele mooie overwinningen heeft behaald, met als hoogtepunt Europees Kampioen in 2001.

De vereniging heeft zich in de loop van de jaren opgewerkt tot een actieve, prestatiegerichte club, die steeds op zoek is naar publiciteit en naamsbekendheid in de touwtreksport. Een jaarlijks terugkerend evenement is het toernooi op de 1e zondag in oktober, wat vooral bij de recreatieve touwtrekkers erg in trek is, door de gezellige, sportieve sfeer en de grote feesttent. - Interview met lid Annieta Nieuwland uit Goes, over haar deelname aan het WK Touwtrekken 2016 in het Zweedse Malmö. De website van de vereniging is opgeheven. Weet iemand of de vereniging zelf wellicht ook is opgeheven, omdat wij er op het internet geen recente berichten van en over kunnen vinden?

Reacties

(2)

Ik heb tijdens de oorlog en erna veel gespeeld op het Landgoed, waar de boswachter Vroegrijk woonde. Een van zijn zonen is vertrokken naar Canada, als houtvester, en is teruggekomen naar het Schijf om zijn geliefde op te halen en te trouwen. Zij hebben 4 of 5 tweelingen gekregen. Op basis hiervan zou ik het landgoed nog een keertje willen bezoeken (ik ben nu 80 jaar ). Is dat te regelen?

Dank voor uw reactie. Ik heb naar aanleiding daarvan het hele internet nog eens afgezocht op informatie over het landgoed, en daar het nodige over gevonden, en hierboven aangevuld. U kunt dat over ca. een dag zien, omdat de site naar de bezoekers toe 1x per dag wordt ververst.

Het landgoed is in 2011 verkocht aan de familie De Bruin en er wordt sinds dat jaar hard aan gewerkt om het voorheen verwaarloosde landgoed weer in goede staat te krijgen. Maar het is dus privé bezit van die familie en in principe niet te bezichtigen. Maar om toch tegemoet te komen aan behoefte tot bezichtigen, zijn er enkele keren per jaar excursies. Zo lees ik dat de heemkundekring van Schijf er in 2017 een excursie heeft gedaan, waar ook introducees bij mee mochten. Wellicht doen ze zoiets vaker en kunt u daar dan ook bij mee. Hun site is http://www.heemkundekringschijf.nl/, waar u ook een contactpagina vindt.

Een andere tip is de boerderij/landgoed De Jorissenhoeve (Achtmaalsebaan 17) die zo te zien aan de ligging vermoedelijk ook bij het landgoed hoort. Zij hebben een prachtige tuin die in de zomermaanden gedurende enkele dagen per maand te bezichtigen is. Dat is vermoedelijk op zich al leuk voor u als oud-inwoner, daarnaast kunnen zij u allicht ook vertellen met wie u contact kunt opnemen voor evt. bezoekmogelijkheden van het landgoed. Ook De Jorissenhoeve heb ik hierboven nu beschreven en gelinkt naar hun site.

Reactie toevoegen