Greup

Plaats
Buurtschap
Hoeksche Waard
Hoeksche Waard
Zuid-Holland

Greup gem. Binnenmaas bord [640x480].jpg

De langgerekte buurtschap Greup viel deels onder de voormalige gemeente Binnenmaas, deels onder de voormalige gemeente Oud-Beijerland. Voor beide delen had de buurtschap eigen plaatsnaamborden. In 2019 zijn de witte plaatsnaamborden verdwenen.

De langgerekte buurtschap Greup viel deels onder de voormalige gemeente Binnenmaas, deels onder de voormalige gemeente Oud-Beijerland. Voor beide delen had de buurtschap eigen plaatsnaamborden. In 2019 zijn de witte plaatsnaamborden verdwenen.

Greup gem. Oud-Beijerland bord [640x480].jpg

Plaatsnaambord van buurtschap Greup onder de voormalige gemeente Oud-Beijerland

Plaatsnaambord van buurtschap Greup onder de voormalige gemeente Oud-Beijerland

greup_wit_plaatsnaambord_met_blauwe_rand_binnen_kom_oud-beijerland_kopie.jpg

De witte plaatsnaamborden van buurtschap Greup zijn in 2019 dus verdwenen. Voorheen stond op deze plek dit witte bord met blauwe rand. Sinds 2019 staat hier een blauw bord Greup, kort na binnenkomst van de bebouwde kom van Oud-Beijerland vanuit het Z.

De witte plaatsnaamborden van buurtschap Greup zijn in 2019 dus verdwenen. Voorheen stond op deze plek dit witte bord met blauwe rand. Sinds 2019 staat hier een blauw bord Greup, kort na binnenkomst van de bebouwde kom van Oud-Beijerland vanuit het Z.

Greup hervormde kerk [640x480].jpg

Greup, Hervormde kerk

Greup, Hervormde kerk

Greup

Terug naar boven

Status

- Greup is een buurtschap* in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. Tot de herindelingen van 1984 viel de buurtschap grotendeels onder de gemeente Mijnsheerenland en deels onder de gemeente Westmaas; in 1984 grotendeels over naar de nieuwe gemeente Binnenmaas (het gedeelte dat t/m 1983 onder de gemeente Westmaas viel en het Z deel van het gedeelte dat t/m dat jaar onder de gemeente Mijnsheerenland viel) en deels over naar gemeente Oud-Beijerland (d.m.v. een grenscorrectie: het N deel van het gedeelte dat t/m 1983 onder de gemeente Mijnsheerenland viel); in 2019 in zijn geheel over naar gemeente Hoeksche Waard.

* De plaats heeft weliswaar een kerk, maar wordt desondanks lokaal nog altijd als buurtschap beschouwd, dus conformeren wij ons daaraan. De plaats valt daarom onder de bijzondere categorie 'buurtschappen met een kerk'.

- De buurtschap Greup valt voor de postadressen deels onder het dorp Oud-Beijerland, deels onder het dorp Mijnsheerenland en deels onder het dorp Westmaas (zie verder bij Ligging).

- De buurtschap Greup had witte plaatsnaamborden, zowel voor een deel onder de gemeente Binnenmaas als voor een deel onder de gemeente Oud-Beijerland (zie foto's). In 2019 zijn die borden verdwenen. Sindsdien staat er, voor zover ons bekend, alleen nog een in dat jaar geplaatst blauw bord kort nadat je vanuit het Z de bebouwde kom van Oud-Beijerland binnenkomt (voorheen stond daar een wit bord met blauwe rand, zie de foto daarvan elders op deze pagina).

Terug naar boven

Naam

Synoniem
In sommige atlassen en op sommige plattegronden, zo ook op Google Maps komt de plaatsnaam Stougjesdijk voor naast de naam Greup. Ook in de loop der jaren zijn beide namen tegelijkertijd of afwisselend gebruikt. Het gaat hier echter om één en dezelfde buurtschap, waarvoor tegenwoordig laatstgenoemde naam het meest gangbaar is.

Ook de PTT heeft in de loop der jaren verschillende namen aan deze plaats gegeven. Zo komt er onder de naam Greup in 1850 een bestelhuis en in 1866 een brievenbus. In 1930 wordt er een hulppostkantoor opgericht onder de naam Stougiesdijk-Greup. In 1968 vervalt het eerste deel van die benaming, in 1977 wordt de naam van het kantoor Mijnsheerenland-Stougjesdijk en in 1984 (vermoedelijk wegens de herindelings-grenscorrectie) Oud Beijerland-Stougjesdijk. In 1985 is het postagentschap opgeheven en wordt de buurtschap een halte van het rijdend postkantoor Oud-Beijerland onder de naam 'Oud-Beijerland-Stougjesdijk (Greup)'. Dit rijdend postkantoor stopt ermee in mei 1994.

Bij de laatste 3 zal Stougjesdijk niet als plaats- maar alleen als straatnaam bedoeld zijn. Omdat in 1977 (bij de introductie van het huidige postcodesysteem) Greup / Stougjesdijk geen eigen postcode kreeg, zal men de plaats vanaf dan onder de postale nabijgelegen hoofdplaats hebben laten vallen. Het postagentschap lag kennelijk op grondgebied van de toenmalige gemeente Mijnsheerenland, per 1984 gemeente Oud-Beijerland.

Oudere vermeldingen
1639 De Gront van Group, 1839-1859 Group, 1843 Group of Groep, 1866 Groep. In de Volkstelling van 1840 komt de buurtschap in de gemeente Westmaas voor als Group en in de gemeente Mijnsheerenland als Stougiesdijk. 1866 Groep. Oorspronkelijk was ongeveer op de plek waar de huidige buurtschap ligt, sprake van een eiland De Group.

Naamsverklaring
Te verbinden met het Middelnederlandse groepe 'sloot, greppel, goot'. Vergelijk 1866 Groep, afsplitsing van de Alblas om de Nessepolder.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Greup ligt ZO van het dorp Oud-Beijerland, rond de 4 km lange Stougjesdijk. Deze dijk loopt vanuit Oud-Beijerland naar het Z, richting Klaaswaal, tot aan de zijweg naar Westmaas. De bebouwing aan de Stougjesdijk is ongeveer gelijkelijk over drie omliggende dorpen verdeeld en wel als volgt: Westmaas huisnrs. 13-99 en 20-98, Mijnsheerenland huisnrs. 101-205 en 102-168 en Oud-Beijerland huisnrs. 215-303 en 208-294.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Onder de naam Stougiesdijk heeft de buurtschap Greup in 1840 onder de gemeente Mijnsheerenland 44 huizen met 284 inwoners. Als Group heeft het in 1840 onder de gemeente Westmaas 27 huizen met 177 inwoners. Onder Oud-Beijerland komt het in dat jaar niet voor, omdat het deel van de Stougjesdijk dat nu onder Oud-Beijerland valt, destijds ook onder de gemeente Mijnsheerenland viel.

Terug naar boven

Geschiedenis

- De Greupmolen in buurtschap Greup, bij de t-splitsing Molendijk / Stougjesdijk / Smitsweg dateerde uit 1707, is in 1945 onttakeld en in 1986 gesloopt. Thans is er alleen nog de maalderij waarop staat: "Greupmolen anno 1707" als aandenken aan de molen.

- In 1995 is het boek 'In zoete mijmerij. Het boeiende verleden van Westmaas, Mijnsheerenland, Greup en 't Zwanegat in woord en beeld' verschenen (auteur H.A. den Hartigh, 584 pagina's, uitg. Rabobank Binnenmaas).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Ook de Hervormde (PKN) Greupkerk (Stougjesdijk 208) uit 1922 is een bijzonder grensgeval. Het kerkje ligt nog net op grondgebied van de gemeente Oud-Beijerland, maar valt onder de Protestantse Gemeente Mijnsheerenland. Door de uitgestrektheid van de kerkelijke gemeente Mijnsheerenland en omdat het voor de inwoners van buurtschap Greup eigenlijk niet te doen was om naar de dorpskerk in Mijnsheerenland te komen - bedenk dat in die tijd de meeste mensen alleen nog beschikten over de 'benenwagen' en veel (buiten)wegen nog niet verhard waren - is in 1922 in de buurtschap een 'hulpkerk' gebouwd. Voorafgaand aan de realisatie in 1922 werd nog getwijfeld of er wel voldoende mensen op af zouden komen, maar de kerk bleek al snel te klein, en reeds in 1923 is er een stukje aangebouwd.

In 1997 is het 75-jarig bestaan van de kerk gevierd, o.a. middels de uitgave van het boekje 'De bel van de Greupkerk luidt nog...', geschreven door Pleun R. Troost. In 2012 is er weer een stukje aan de Greupkerk aangebouwd; de zogeheten Tuinkamer. Een mooie ontmoetingplek met uitzicht over de wijdse polder. Iedere zondagmorgen is er in de kerk een eredienst (aanvang 10.00 uur). De kerkdiensten van de Greupkerk zijn via de link achteraf ook online te beluisteren.

- In 1941 moet een vliegtuig van de RAF een noodlanding maken bij de buurtschap Greup. De bemanning kan vluchten dankzij de hulp van omwonenden. De Duitsers dwingen de mannelijke inwoners van Westmaas echter met het mes op de keel om te vertellen waar zij de Engelse vliegers verborgen hebben en wie hen hebben geholpen. Als vergelding zijn 5 mannelijke inwoners van de buurtschap gefusilleerd. Ter herdenking hiervan is op 19 september (de datum waarop de mannen in 1941 zijn gefusilleerd) 2013 een gedenkteken onthuld aan de Stougjesdijk, nabij de hoek met de 1e Kruisweg. Sindsdien komt men er jaarlijks op 19 september bijeen om de slachtoffers te gedenken. Nadere informatie vind je op de site De 5 van Greup.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- De Greupkerk kent enkele jaarlijks terugkerende activiteiten zoals de Voorjaarsmarkt, Zaterdagmiddagmuziek (of zaterdagavondmuziek) en enkele openstellingen in het kader van diverse gelegenheden. Dit alles wordt georganiseerd onder de noemer “Kruispunt Greupkerk” en wordt gecoördineerd door Jan Smit, tel. 0186-627751.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Greup (online te bestellen).

Reacties

(2)

In uw naamverklaring vergeet u te melden dat er ruwweg op de plaats waar het huidige Greup ligt een eiland gelegen was genaamd De Group (eerdere benaming voor Greup) Helaas kan ik de kaart niet toevoegen aan mijn reactie!

Dank voor uw aanvulling! Ik heb het verwerkt. Bij een reactie kunnen inderdaad geen bijlagen worden gevoegd. Wellicht wilt u hem mailen naar mijn mailadres frank@plaatsengids.nl (liefst met jaartal en maker dan wel uitgever indien bekend), want dat is natuurlijk wel zeer functioneel om op deze pagina af te beelden.

Reactie toevoegen