Beek (Ubbergen)

Plaats
Dorp
Berg en Dal
Rijk van Nijmegen
Gelderland

beek_ubbergen_berg_en_dal_paatsnaambord_kopie.jpg

Beek is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Rijk van Nijmegen, gemeente Berg en Dal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1817. In 1818 over naar gemeente Ubbergen, in 2015 over naar gemeente Berg en Dal.

Beek is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Rijk van Nijmegen, gemeente Berg en Dal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1817. In 1818 over naar gemeente Ubbergen, in 2015 over naar gemeente Berg en Dal.

beek_ubbergen_rijksstraatweg_plaatsnaamborden.jpg

De dorpen Beek en Ubbergen zijn aan elkaar gegroeid en gaan op de Rijksstraatweg ongemerkt in elkaar over (afgezien van de borden dan...) (© Google)

De dorpen Beek en Ubbergen zijn aan elkaar gegroeid en gaan op de Rijksstraatweg ongemerkt in elkaar over (afgezien van de borden dan...) (© Google)

beek_ubbergen_beekse_zomerfeesten.jpg

In een weekend eind juni/begin juli zijn er in Beek de Beekse Zomerfeesten. Hier zie je al wat er dan zoal te doen is. Voor nadere informatie zie de link onder het kopje Jaarlijkse evenementen.

In een weekend eind juni/begin juli zijn er in Beek de Beekse Zomerfeesten. Hier zie je al wat er dan zoal te doen is. Voor nadere informatie zie de link onder het kopje Jaarlijkse evenementen.

beek_ubbergen_koningsdag_kopie.jpg

Koningsdag in Beek behelst o.a. een vrijmarkt en een zeepkistenrace. In 2017 was daar voor het eerst ook een skelterrace aan toegevoegd, waarbij de organisatie voor de skelters zorgde.

Koningsdag in Beek behelst o.a. een vrijmarkt en een zeepkistenrace. In 2017 was daar voor het eerst ook een skelterrace aan toegevoegd, waarbij de organisatie voor de skelters zorgde.

beek_ubbergen_stichting_rozen_maondag.jpg

Stichting Rozenmaondag Beek-Berg en Dal (voorheen Beek-Ubbergen) organiseert de jaarlijkse Rozen-Maôndag Optocht op carnavalsmaandag, een van de grootste carnavalsoptochten van ons land, en in ieder geval de grootste carnavalsoptocht van Gelderland.

Stichting Rozenmaondag Beek-Berg en Dal (voorheen Beek-Ubbergen) organiseert de jaarlijkse Rozen-Maôndag Optocht op carnavalsmaandag, een van de grootste carnavalsoptochten van ons land, en in ieder geval de grootste carnavalsoptocht van Gelderland.

beek_ubbergen_hanenbergs_bier_kopie.jpg

Ook Beek heeft tegenwoordig zijn eigen biertje, dankzij de lokale supermarkt van Nico de Witt: Hanenberg's Bier, met bronwater uit de Hanenberg aldaar. Een 'zware jongen', met 10% alcohol!

Ook Beek heeft tegenwoordig zijn eigen biertje, dankzij de lokale supermarkt van Nico de Witt: Hanenberg's Bier, met bronwater uit de Hanenberg aldaar. Een 'zware jongen', met 10% alcohol!

beek_ubbergen_waterspeelplaats_kopie.jpg

In 2003 is in Beek een 'Waterspeelplaats' gerealiseerd, op de hoek van de Waterstraat en de Oude Gracht. Voor nadere toelichting zie het hoofdstuk Bezienswaardigheden.

In 2003 is in Beek een 'Waterspeelplaats' gerealiseerd, op de hoek van de Waterstraat en de Oude Gracht. Voor nadere toelichting zie het hoofdstuk Bezienswaardigheden.

Beek (Ubbergen)

Terug naar boven

Status

- Beek is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Rijk van Nijmegen, gemeente Berg en Dal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1817. In 1818 over naar gemeente Ubbergen, in 2015 over naar gemeente Berg en Dal.

- Tot 1949 lag een deel van het huidige Beekse grondgebied nog in Duitsland. Het betreft het Wylerbergmeer en directe omgeving in NNW, N en NO richting, in het O grenzend aan de Querdamm, bij de kern Zyfflich in Duitsland, het gedeelte van het Wylermeer dat in 1949 Nederlands werd (circa een kwart ervan) en een klein deel van het gebied Wylerberg met de naam Smorenhoek (het grootste deel van het gebied Wylerberg valt tegenwoordig onder het dorp Berg en Dal). Zie daarvoor de beschrijving op de pagina Wyler(berg).

Terug naar boven

Naam

Naamgeving
Officieel - bijv. op de plaatsnaamborden, in het postcodeboek en in de gemeentelijke basisregistratie BAG - heet deze plaats 'gewoon' Beek. Maar omdat er meer dorpen in ons land zijn die zo heten (nl. in Limburg en bij Zevenaar, en tot begin 20e eeuw waren 'Beek en Donk' ook nog twee aparte dorpen, tot ca. 1950 heette het huidige dorp Prinsenbeek ook Beek, en tot medio 19e eeuw heette het dorp Brachterbeek ook Beek), plakt men er in de praktijk vaak een voor- of achtervoegsel achter, om duidelijk te maken wélk Beek men bedoelt. Zo spreekt men in dit geval vaak van Beek-Ubbergen. Voorheen kon men dat interpreteren als 1) Beek gemeente Ubbergen of 2) Beek bij Ubbergen. Omdat het dorp in 2015 is opgegaan in de gemeente Berg en Dal, is de eerstgenoemde interpretatie niet meer geldig. Maar de tweede nog wel. De ligging van beide kernen is immers niet veranderd.

Tot 1979 is in de stempels van het lokale postkantoor de aanduiding 'Beek (bij Nijmegen)' gebruikt. Sinds dat jaar staat ook daar 'Beek-Ubbergen'.

Oudere vermeldingen
814-815 kopie 1170-1175 Bechi, 949 Bechi, ca. 1200? Beke, 1380 "dat alinge dorp ende kirspel Beek", 1665 Beeck.

Naamsverklaring
Het Oudnederlandse beke betekent beek 'natuurlijke waterloop'. De spelling Bechi is verhoogduitst.(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Heksenketel.

Terug naar boven

Ligging

Beek ligt O van de stad Nijmegen, ZO van het dorp Ubbergen, als langgerekte kern tussen de Rijksstraatweg in het Z en de N325 (Nieuwe Rijksweg) in het N. Het dorpsgebied omvat ook nog een strook grond N van de N325, met in het O het Wylerbergmeer. Het grondgebied van het dorp grenst in het N aan de waterloop Het Meer (met N daarvan het grondgebied van het dorpje Persingen). In het O grenst het dorp aan Duitsland (kern Wyler).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Beek 94 huizen met 715 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.500 huizen met ca. 3.600 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Beek ligt tussen de stuwwal van het Rijk van Nijmegen en de laaggelegen Ooijpolder. Uit de stuwwal sijpelen verschillende beken, ideaal om te wassen en om molens aan te drijven. Door de overvloed aan helder water zijn er in dit dorp dan ook van oudsher tot ver in de 20e eeuw veel wasserijen en blekerijen geweest. Hiervan getuigen nog de witte wasboerderijtjes alsmede enkele spoelputten. Nadat het aantal wasserijen drastisch was teruggelopen, zijn in de jaren vijftig alle beekjes naar de riolering geleid. Enkele jaren geleden is dit deels in oude staat hersteld en het water stroomt nu weer door enkele straten in Beek.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Beek heeft 17 rijksmonumenten.

- Beek heeft 50 gemeentelijke monumenten.

- Grote H. Bartholomaeuskerk (Kerkberg 1). - De eind 2013 opgerichte Stichting Red de monumentale Sint Bartholomaeuskerk Beek-Ubbergen heeft ten doel het onderzoeken of er een levensvatbaar plan gerealiseerd kan worden voor het open houden van de Grote Sint Bartholomaeuskerk. De stichting heeft mede ten doel het instandhouden van de rijksmonumentale kerk en het daarin aanwezige monumentale Lindsenorgel uit 1831, en daarbij een verantwoorde exploitatie van het kerkgebouw op te zetten. De stichting heeft voor elkaar gekregen dat de kerk, in afwachting van verdere plannen, niet per 1-1-2016 is gesloten, zoals aanvankelijk de intentie was, maar daarna vooralsnog open is gebleven voor bijzondere vieringen zoals uitvaarten en huwelijken. In december 2019 is de kerk, met pastorie en naastgelegen eetcafé De Witte, verkocht aan de Nijmeegse vastgoedmagnaat Ton Hendriks. Hendriks kocht in 2014 ook al het het oude gemeentehuis aan de Rijksstraatweg. "Deze kerk is de mooiste in de omgeving. Het is een fabelachtig mooie kerk. De kerk krijgt een commerciële functie: ik denk aan Beeks water en aan bier. Een brouwerij zou kunnen: met van die mooie koperen ketels, zoals in de Jopenkerk in Haarlem. En een koffiebranderij. De kerk moet dé ontmoetingsplek in Beek worden", aldus Hendriks.

- Het theekoepeltje bij villa Westerbeek is een van de weinige bewaard gebleven authentieke theekoepels van de villa's aan de Rijksstraatweg. Het is daarom in 2012 tot gemeentelijk monument benoemd.

- Huize St. Elisabeth (Rijksstraatweg 78) heeft (nog) geen monumentale status (Stichting Monument en Landschap heeft hier in 2013 wel een verzoek voor ingediend bij de gemeente). Dit enorme pand met kenmerken van chaletstijl is oorspronkelijk in 1897 gebouwd als Pension Rozenburg. In 1938 kopen de Duitse Zusters van Christelijke Liefde het en vestigen er een bejaardentehuis. Na de oorlog is er een kapel aangebouwd. Van de kloostertuin resteren diverse elementen. Sinds 1981 verhuurt Wibeco kamers aan ca. 30 personen in het goed onderhouden complex. Huize St. Elisabeth was genomineerd voor de Erfgoedprijzen Monument en Landschap 2017 gemeente Berg en Dal.

- Gevelstenen in Beek.

- De voormalige gemeente Ubbergen is een groen en waterrijk gebied. Maar dat zorgde ook voor problemen, in de vorm van overlast, vervuiling, verdroging van natuurgronden en het verdwijnen van plant- en diersoorten. Daarom heeft de gemeente van 2001 tot 2003 het project 'Water Werkt' uitgevoerd, waarbij zij als een van de eerste gemeenten de principes van modern waterbeheer heeft toegepast. In Beek zijn in totaal over een lengte van enkele kilometers goten en groene beken aangelegd, waar het water bovengronds doorheen stroomt. Ca. 15 liter bronwater per seconde (dat is ruim 50 m3 per uur!) komt daardoor niet meer in het riool terecht, maar in de natuur. Vissen en amfibieën kunnen weer van het ene naar het andere gebied zwemmen. Ook zijn diverse wegen en woningen 'afgekoppeld', waardoor ook het regenwater weer terecht komt waar het hoort: in de natuur. Door de bewoners bij deze projecten te betrekken is een groot 'waterbewustzijn' ontstaan.

Bezienswaardige objecten die naar aanleiding van het project zijn gerealiseerd, zijn het in ere herstelde waterrad bij het voormalige gemeentehuis, en de Waterspeelplaats op de hoek van de Waterstraat en de Oude Gracht. Hier kun je met de pomp water laten stromen zónder kraan, en dat water ook omhoog kan stromen, kun je er uittesten met de Archimedesspiraal.

- Vóór de grenscorrectie van 1949 liep de grens tussen Duitsland en de gemeente Ubbergen hier vanaf Wyler langs de Oude Kleefsebaan, vervolgens bij grenssteen 632 "De koning van Pruissen” (thans Pannenkoekenrestaurant de Heks) met een scherpe bocht langs het Keteldal naar de Musschenbergseweg (thans Rijksstraatweg) in Beek. Ongeveer halfweg het Keteldal bij grenssteen 634c stond de veel gefotografeerde grenspaal "Laat vriendschap helen, Wat grenzen delen”. Een replica van deze grenspaal is - enigszins verplaatst - nog altijd in het Keteldal te bewonderen. Deze staat vanuit Beek aan het eind van het verharde gedeelte van de weg Keteldal. In september 2016 is tevens een moderne versie van deze grenspaal onthuld, bij de entree van het Wylerbergmeer vanaf de Nieuwe Rijksweg (N325), op de grens met Duitsland ter plekke.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Stichting Rozenmaondag Beek-Berg en Dal organiseert de jaarlijkse Rozen-Maôndag Optocht op carnavalsmaandag, een van de grootste carnavalsoptochten van ons land, en in ieder geval de grootste regionale carnavalsoptocht van Gelderland.

- Koningsdag in Beek-Ubbergen behelst o.a. een Vrijmarkt en een Zeepkistenrace. In 2017 was daar voor het eerst ook een Skelterrace aan toegevoegd, waarbij de organisatie voor de skelters zorgde.

- Wandeltocht Grenslandtocht Beek-Ubbergen (op een zondag in juni). Je kunt kiezen uit de afstanden 6, 10, 15, 20, 30, 40 en 50 km.

- Beekse Zomerfeesten (lang weekend begin juli).

- Kerstmarkt (op een zondag in december).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Het direct O van Beek gelegen Wylerbergmeer is een duizenden jaren oud natuurlijk meer met hoge natuurwaarden. Het is een leefgebied voor onder meer beschermde soorten als otter en bever. Daarnaast is het een populaire recreatieplas die ca. 100.000 bezoekers per jaar kan trekken. Maar sinds 2018 sloot beheerder Leisurelands regelmatig de toegang, vanwege de aanwezigheid van blauwalg. Leisurelands wilde dit probleem aanpakken door het meer uit te baggeren en het slib in een af te sluiten deel te storten. Natuurorganisaties zijn tegen het afsluiten van een deel van het meer, omdat daarmee het oude meer met vijftien procent wordt verkleind. Daarom pleitten ze er al eerder voor om het slib niet in het meer te storten, maar elders. Bijvoorbeeld op landbouwgrond.

In goed overleg zijn de partijen er in april 2019 uitgekomen. Het slib is natuurlijk materiaal dat de bodemkwaliteit van een aangrenzende akker zal verbeteren. De natuurorganisaties Flora- en faunawerkgroep Gelderse Poort, Stichting Monument & Landschap, Vogelwerkgroep Nijmegen e.o. en IVN Rijk van Nijmegen en Leiurelands zijn bovendien overeengekomen dat ze elkaar tijdig op de hoogte houden van nieuwe ontwikkelingen. Volgens de natuurorganisatieskan Leisurelands de problemen met blauwalg ook anders aanpakken. Oorspronkelijk bestond het meer uit natuurlijk stromend water, waarin blauwalg minder kansen heeft. Maar door een dam tussen het Nederlandse en Duitse deel staat het water nu stil. Om de blauwalg aan te pakken én de natuurlijke kwaliteit te verbeteren willen de natuurorganisaties dat uiteindelijk de doorstroming weer wordt hersteld. (bron: Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF), april 2019)

- Beekdal het Kastanjedal in Beek (gelegen Z van Rijksstraatweg 139) is een zeldzaam mooi gebied. Het werd de afgelopen jaren bedreigd door toenemende erosie als gevolg van de hevige regenbuien van tegenwoordig. Regenbuien van soms wel 70 mm in een uur vormden een groot probleem. De waterhuishouding raakte ernstig ontregeld. Aarde en organische materialen spoelden weg. Door erosie sleet de beek steeds verder uit en de beekwanden kalfden af. Hierdoor verloor de dikste boom van Nederland - elders lezen wij dat het met een omtrek van 850 cm in ieder geval de dikste tamme kastanjeboom van Nederland is -, de 450 jaar oude Kabouterboom, zijn houvast. Ook zeldzame planten zoals bosanemoon, reuzenpaardenstaart, paarbladig goudveil en de uiterst zeldzame slanke zegge werden bedreigd.

Daarom hebben de Bosgroepen samen met beheerder Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK) in 2018 een maatregelenpakket opgesteld en uitgevoerd om erosie tegen te gaan én om de natuurwaarden in het Kastanjedal te herstellen. Het ging om maatregelen om de waterhuishouding te verbeteren, waaronder het plaatsen van een waterdoorlaatbare keerwal, het herstellen van vervallen stuwtjes en het opvullen van de beek en de erosiegeulen. Daarnaast waren er aanvullende maatregelen waaronder het herstel van de wandelpaden en het hekwerk, het aanbrengen van stortsteen en klinkers en het verwijderen van watergaten die erosie veroorzaakten. De maatregelen hebben ervoor gezorgd dat de beek en de wandelpaden in het Kastanjedal er weer prachtig bij liggen. De beek en stroompjes zijn weer zichtbaar en het water wordt goed gekanaliseerd om erosie en droogte te voorkomen. Zo wordt de leefomgeving van de bijzondere planten die hier voorkomen, verbeterd.

Voorzichtig begint de bijzondere macrofauna (onder andere bronplatworm, vlokreeften, kokerjuffers, kevers en muggenlarven) het aangepakte traject ook te verkennen. Ook de flora langs de beek grijpt haar kans. Op de kale bodems vestigen zich opnieuw soorten als paarbladig goudveil en slanke sleutelbloem. De erosie is nooit volledig te stoppen. Zand zal blijven wegspoelen en eens in de zoveel tijd zal het pad van boven af moeten worden aangevuld. Maar het is weer veilig wandelen langs de Kabouterboom, het hoogtepunt van de Kabouterroute in het dal. Hopelijk kunnen nog vele generaties van de dikste en oudste kastanje van Nederland en de omgeving van het bijzondere bronnenbos genieten. Voor nadere informatie over dit herstelproject zie Nature Today, oktober 2019.

- De Kabouterroute is een ontdekkingstocht voor kinderen, waarbij ze op zoek gaan naar de kabouters die in het prachtige bos van Beek-Ubbergen wonen. Zij hebben zich verstopt in paddenstoelen, maar ook in de allerdikste en oudste boom van Nederland, de Kabouterboom. In het vernieuwde kabouterboekje staan leuke opdrachten voor de kinderen, met kleurplaat, een memory spel, invuloefeningen en kabouterliedjes voor onderweg. Om de kabouters te vinden moeten de kinderen wel goed speuren. Soms zijn kabouters bang voor mensen en daarom hebben ze zich een beetje verstopt. In het boekje staat precies hoe je de Kabouterroute kunt lopen en waar je kabouters tegen kunt komen. Het boekje van de Kabouterroute is voor €1,50 te koop bij startpunt Hotel 't Spijker (Rijksstraatweg 191) en bij de VVV's in de regio Rijk van Nijmegen. Via de link kun je het boekje alvast online bekijken.

- Voor wie denkt dat alleen het buitenland mooi kan zijn, is een bezoek aan het prachtig gelegen Informatiecentrum van Vereniging Nederlands Cultuurlandschap met zijn 11 miniatuurlandschappen een eye-opener. Zij verbeelden de nog aanwezige typisch Nederlandse landschappen. Net zo mooi, en zelfs met meer verscheidenheid dan menig buitenland te bieden heeft. Van Texel tot Zuid-Limburg, van Brabant tot Friesland. Met als uitsmijter een blik op een geheel nieuw landschap dat kan verrijzen, om weer glans te geven aan de naoorlogse saaie ruilverkavelinglandschappen en met een knipoog naar een rijk verleden.

- De Heerlijkheid Beek is een oud landgoed tegen de stuwwal. Het landschap bestaat uit bossen op de heuvels en weilanden in het lagere gedeelte. Op het hoogste gedeelte is in 1880 Huys te Schengen gebouwd. In het landschap herinneren de kastanjebomen nog aan de Romeinen. Zij importeerden de boom zo'n 2000 jaar geleden vanwege de tamme kastanjes, waar ze dol op waren. Eén van de nazaten is de Kabouterboom, met een omtrek van 850 centimeter en een leeftijd van 450 jaar misschien niet de oudste, maar wel een van de dikste bomen van Nederland.

- Beek is het start- of eindpunt van het 98 km lange Lingepad tussen dit dorp en Leerdam.

- Ensembles en solisten van internationale allure stellen zich in Concertserie Beek aan u voor. In de sfeervolle ruimte van de Sint Bartholomaeuskerk komen zowel de grote meesterwerken als ook verrassend, onbekend repertoire optimaal tot hun recht.

- Tom Wolf(!) uit Leuth stelt dat hij in februari 2018 'met zekerheid' een wolf heeft gezien in Beek-Ubbergen, aan de Van Randwijckweg. "Er staat daar wat struikgewas en daar liep hij. Ik denk dat de wolf uit het Keteldal kwam. Hij was een stuk groter dan een herdershond en had een mooie dikke staart. Hij liep op en paar meter afstand van me toen ik er in de auto voorbij kwam. Geen twijfel mogelijk; het was een wolf." Wellicht is het dezelfde wolf die in die maand ook elders in Gelderland is gespot. - Video-opname van wolf in Gelderland februari 2018.

Er lijkt een opmars van wolven aan de gang te zijn vanuit Duitsland. Dit is te verklaren door de gestage groei van de Duitse wolvenpopulatie. Sinds de eerste wolvenroedel in 2000 is de Duitse populatie gegroeid naar minimaal 60 roedels. Elk jaar zoeken de jonge “pubers” van deze roedels een eigen leefgebied. Hierbij breidt het verspreidingsgebied van de Duits-Poolse wolvenpopulatie zich steeds verder in westelijke richting uit. Dit resulteert - sinds 2015 - steeds vaker in waarnemingen van wolven in Nederland. Van permanente vestiging, een wolf die een territorium start, is echter tot heden (medio 2019) nog geen sprake.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Beek, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Beek en Wyler worden wellicht wereldberoemd dankzij auteur Thomas Olde Heuvelt, die in 2013 zijn boek 'HEX' heeft gepubliceerd. "Het ogenschijnlijk pittoreske dorpje Beek is in de greep van de Wylerheks, een vrouw uit de 17e eeuw wier ogen en mond zijn dichtgenaaid. Zwijgend loopt ze door de straten en dringt ze de huizen binnen, nachtenlang staat ze aan je bed. Iedereen weet dat haar ogen nooit mogen worden geopend. De heks en de bewoners worden veelvuldig in de gaten gehouden, middels camera’s en computers, maar tegelijkertijd is de onderlinge paranoia middeleeuws te noemen. De spanning wordt vakkundig opgebouwd tot een overdonderende climax." Met HEX presenteert Thomas Olde Heuvelt (1983) zijn meest ijzingwekkende en beklemmende roman tot op heden: een non-stop achtbaanrit over menselijk kwaad. "Olde Heuvelt is een van Europa’s belangrijkste talenten op het terrein van de fantastische literatuur." (BBC Radio) In 2016 is het boek wereldwijd 'gereleased'. En Warner Bros is bezig aan de ontwikkeling van een TV- serie gebaseerd op het boek.

Terug naar boven

Links

- Kulturhus: - Kulturhus Beek vormt sinds 2006 het multifunctionele middelpunt van het dorp. Professionele organisaties zoals de kinderopvang, gehandicaptenopvang, bibliotheek en woningbouwvereniging vormen samen met vrijwilligersorganisaties het kloppend hart van het gebouw. Bij het Kulturhus kan jong en ouder terecht voor informatie en advies, cultuur en educatie, sport en bewegen, en ontmoeting en ontspanning.

"Kalorama is een van de vaste gebruikers van dit gebouw. In het Kulturhus in Beek biedt Kalorama Dagbehandeling voor doofblinden en Inloop en Ontmoeting. Inloop en Ontmoeting in het Kulturhus biedt een gestructureerd dagprogramma met actieve en recreatieve activiteiten gericht op het bevorderen van een gezonde levensstijl. Je kunt deelnemen aan groepsactiviteiten en individuele activiteiten of gezellig binnenlopen voor een kopje koffie of thee. Je kiest zelf waar je zin in hebt en wat bij je past. Tussen de middag is er altijd een mogelijkheid om samen te lunchen tegen een vaste vergoeding. Het programma wordt aangeboden door een activiteitenbegeleider die wordt ondersteund door vrijwilligers. Op alle weekdagen organiseert Kalorama terugkerende activiteiten in het Kulturhus. Zowel in de ochtend als in de middag."

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Biezenkamp is de dorpsschool van Beek. Ze geven onderwijs aan ca. 380 leerlingen, verdeeld over 15 groepen. "Leerlingen staan centraal op De Biezenkamp; we gaan uit van de natuurlijke nieuwsgierigheid en leergierigheid van kinderen. Ook gaan we uit van de behoefte aan competentie, autonomie en relaties bij ieder mens. Dit uitgangspunt is terug te vinden op onze visie op leerlingen, ouders en leerkrachten. Bij de keuze van de lesstof staat de ontwikkeling van de leerling centraal, en zijn de leerlijnen steeds meer leidend en de methode een middel om doelen te bereiken.

Onderzoekend leren, projectonderwijs, het aanbieden van een rijke leeromgeving en een evenwichtig lesaanbod krijgen een duidelijke rol op de Biezenkamp. Ouders worden gezien als belangrijke partners binnen onze school. Ouders en school werken vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid aan de schoolontwikkeling van kinderen. En vóór alles: De Biezenkamp wil een veilige plek zijn, waar kinderen zichzelf mogen zijn en om zichzelf gewaardeerd worden. Dat is volgens ons de eerste voorwaarde om te leren en te groeien."

- Kinderdagverbijf Ollikido. - Iedere dag juichend naar de opvang, dat is de bedoeling van Vette BSO. Zodat ouders echt met een gerust hart en zonder schuldgevoel kunnen werken in de wetenschap dat hun kind niet alleen veilig is bij enthousiaste begeleiders, maar dat het ook nog iets beleeft, ontdekt, meemaakt. Daarom organiseren ze dagelijks een vette activiteit, kijk maar eens naar hun programma. Hangen of je vervelen, dat doen ze niet bij Vette BSO. Bij het samenstellen van het programma hanteren zij 3 V’s: Vet, Veilig en Verantwoord. Aan die criteria moeten alle activiteiten voldoen. Ze zijn ook dol op variatie en afwisseling; de ene week een knutsel, de week daarna het zwembad. Op maandag bowlen, op dinsdag naar het Waalstrandje.

Vette BSO opereert sinds 2013 vanuit een lokatie in het Kulturhus in Beek-Ubbergen. Deze lokatie heeft plaats voor 20 kinderen van 4 t/m 12 jaar. Ze lunchen daar en organiseren er workshops (koken, knutselen, muziek en zo). De ruimte wordt gedeeld met andere partijen, maar is zoveel mogelijk door hen gezellig ingericht. Ze hebben er ook leesvoer (tijdschriften), knutselspullen, spellen en vet speelmateriaal, zoals diabolo's, poi, devil sticks en leuke gadgets. Om buiten te spelen, hebben ze de enorme groene speeltuin langs de Rijksweg tot hun beschikking. Kinderen van Basisschool De Biezenkamp in Beek, Titus Brandsma in Berg en Dal en de Rode en Blauwe Buut in Nijmegen worden uit school opgehaald en 's avonds weer thuis gebracht. In de vakanties is opvang voor bijna alle basisschoolkinderen uit de omgeving mogelijk.

- Initiatiefneemsters Michelle Veugelers en Isa Claassens zijn bezig met plannen voor een nieuwe basisschool, die zij - met ingang van schooljaar 2019-2020 - beogen te realiseren in het Kulturhus in Beek. Voor nadere informatie zie de link.

- Muziek: - De in 1922 opgerichte Harmonie Kunst Na Arbeid (KNA) is een vereniging met als hoofddoel goede muziek maken. Omdat ze daar zelf plezier in hebben én om vooral ook anderen mee te plezieren. Naast alle gevarieerde muziek in hun repertoire staan ook feesten en gezelligheid hoog bij hen in het vaandel. De muzikanten van KNA brengen deze mix met muziek graag over op dorpsgenoten, vrienden en familie. De meeste muzikanten komen uit Beek-Ubbergen, maar ook verder in de polder en omstreken weten muzikanten de harmonie te vinden. Ze repeteren wekelijks in het Kulturhus.

Er worden niet alleen binnen en buiten concerten gegeven, Harmonie KNA is ook vaak op straat te zien. Tijdens serenades, intochten, optochten en carnavalsactiviteiten. Naast muzikale activiteiten kom je hen eveneens tegen tijdens hun slaatjesactie, collecte, Rommelmarkt, muziekprojecten en allerlei Beekse feesten. Dit is slechts een greep uit het leven van Harmonie KNA, een Beekse muziekvereniging die een grote rol speelt in het dorp.

- Sport: - In 1912 neemt een aantal jongens uit Beek, Ubbergen en Berg en Dal het besluit om zich in een voetbalclub te verenigen. Dat wordt BVC'12, de Beekse Voetbal Club. Ruim 100 jaar later is de club uitgegroeid tot een vereniging met ca. 350 leden. Er is in die ruim 100 jaar natuurlijk veel gebeurd. T.g.v. het 100-jarig bestaan in 2012 hebben Henk Verploegen en Albert de Witt een jubileumboek geschreven, over de geschiedenis van BVC'12, geïllustreerd met foto's van elftallen en wedstrijden. Beide heren zijn al vele jaren betrokken bij BVC'12 en hebben ook bij het 75-jarig bestaan in 1987 al een jubileumboek uitgebracht, en in 2002 t.g.v. het 90-jarig bestaan hebben zij hier een aanvulling op geschreven. Beide publicaties zijn via de link ook online te lezen. - De in 1932 opgerichte Schutterij BUB is een van de grootste en meest actieve verenigingen in Beek (Ubbergen), met als doel om de tradities en gebruiken van het schuttersleven in ere te houden.

- Zorg: - "Kalorama is een zelfstandige zorgorganisatie met vestigingen in Beek en Nijmegen. Onze zorg en dienstverlening richt zich op mensen met doofblindheid, mensen die revalideren, mensen met beademing dan wel comazorg, mensen met dementie en mensen aan wie wij somatische zorg verlenen. Daarnaast bieden wij highcare hospicezorg. Deze specifieke doelgroepen vragen om veel maatwerk. Onze professionals krijgen hier ruimschoots de ruimte voor. Kalorama maakt deel uit van UKON. UKON staat voor Universitair Kennisnetwerk Ouderenzorg Nijmegen. Het UKON-netwerk is een samenwerking tussen de afdeling Eerstelijnsgeneeskunde / Ouderengeneeskunde van het Radboud UMC en 15 zorgorganisaties. Het doel van UKON is het verbeteren van de kwaliteit van leven van én de kwaliteit van zorg voor kwetsbare ouderen en chronisch zieken, die intensieve zorg en begeleiding nodig hebben, thuis of in een beschermde woonvorm. De missie van UKON luidt: Gedeelde kennis die echt bijdraagt aan de zorg voor mensen in een kwetsbare fase in hun leven. Omdat ieder mens recht heeft op een menswaardig bestaan met zoveel mogelijk eigenheid en eigen keuzes. Juist in een fase van je leven waarin je kwetsbaar bent en afhankelijk van anderen."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Beek-Ubbergen RK.

Reacties

(6)

Ik herinner me dat in de jaren 1970 op de radio (briefkaartjes van luisteraars die met naam en woonplaats werden genoemd) ook werd gesproken van 'Beek bij Nijmegen'.

Dank voor de aanvulling! Dat klopt ja. Ik kan me als filatelist herinneren dat ik afstempelingen heb gehad genaamd 'Beek (bij Nijmegen)' (zie ook de oude ansichtkaart op deze pagina, waar ze die benaming ook hanteren). Ik heb het even nagekeken en die naam is in de stempels gebruikt tot 1979. Sindsdien staat er Beek-Ubbergen in de stempels. Ik heb deze aanvulling hierboven verwerkt onder het kopje Naam. Vergelijkbaar zie ik dat bij Beek achter Zevenaar vroeger 'Beek bij Didam' in de stempels stond, wat in 1956 'Beek gem. Bergh' is geworden.

Geplaatst namens Kees Roovers:
Beste Frank,
Ik herinner me dat Huize St. Eisabeth ooit nog eens in bezit moet zijn geweest van de familie Spanjer of Spanjers, naar ik meen drukker en/of textielfabrikant.
Ik kan me dat herinneren omdat ik zelf nog eens in Huize Elisabeth ingeschreven mocht staan, naar ik me herinner, een stichting "Aarde en Wind", waarvan het huis gekocht was en opnieuw verkocht. Ik meen dat de Rabobank Beek er meer over kan mededelen.
Geplaatst op G+, maar dat gaat in april dit jaar verdwijnen. Mag ik je wijzen op Facebook's "Nostalgisch Amsterdam". Zelf ben ik leraar geweest.
Met hartelijke groet,
K. Roovers
Nassaustraat 287, 5046 NV Tilburg

Beste Kees,
Dank voor je reactie en aanvullingen. Misschien duikt er nog iemand op die meer weet over de door jou genoemde aanvullingen. Vooralsnog heb ik er niet meer over kunnen vinden dan hierboven staat (zojuist licht gewijzigd en aangevuld), en laat ik jouw aanvulling staan ter kennisgeving/kennisneming. De lokale Rabobank bestaat niet meer, er is alleen nog een pinautomaat, zie https://henkbaron.nl/tag/rabobank/. Op G+ kan ik er niets over vinden. Van Amsterdam zijn natuurlijk vele FB-pagina's met oude ansichten, en ik had er al enkele vermeld, maar zal deze erbij zetten.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven

Beste,

Ik heb zes intern jaar op Notre Dame des Anges in Ubbergen gezeten (1963-1969). Wij waren de laatste lichting dat het nog MMS heette. Daarna werd het HAVO en kwamen de eerste jongens. Onlangs heb ik mijn oude schoolfoto's gedigitaliseerd. Er zaten veel kinderen uit bekende families op dat internaat (C&A, Van Abbe, Pelgrim...). Als jullie hier belangstelling voor hebben, wil ik ze met alle plezier doormailen.

Met vriendelijke groet,
Marion

Dank voor uw mooie verhaal. Dat is altijd leuk om te lezen voor anderen die ook herinneringen hebben aan die tijd en/of die school en zo komen soms ook mensen weer met elkaar in contact die elkaar uit het oog zijn verloren.
Twee opmerkingen: 1) De pagina hierboven gaat over het dorp 'Beek bij Ubbergen'. De door u genoemde school staat in buurdorp Ubbergen en heb ik daarom ook daar beschreven. Zie de pagina https://www.plaatsengids.nl/ubbergen, hoofdstuk Links, kopje Onderwijs.
2) Deze site, Plaatsengids.nl, beschrijft van alle plaatsen in ons land de belangrijkste wetenswaardigheden over verleden en heden. Klassenfoto's voeren voor een dergelijk landelijk encyclopedisch werk dan te zeer in detail. Dat hoort meer thuis bij de lokale heemkundekringen. Die zijn daar blij mee, die kunnen dat dan in hun archief, beeldbank en/of op hun site opnemen. Klassenfoto's zijn zeker populair op sites van heemkundekringen omdat veel mensen zich daar immers in herkennen. Voor Ubbergen e.o. is er ook een heemkundekring. Die staat op de pagina Ubbergen vermeld en gelinkt, onder het kopje Geschiedenis. Dus als u hen mailt met uw aanbod, weet ik zeker dat zij daar blij mee zullen zijn!
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen