Aartswoud

Plaats
Dorp
Opmeer
West-Friesland
Noord-Holland

aartswoud_dorpsraad.jpg

Dorpsraad Aartswoud zet zich al sinds 1966 in voor de belangen van het dorp en zijn inwoners

Dorpsraad Aartswoud zet zich al sinds 1966 in voor de belangen van het dorp en zijn inwoners

aartswoud_oorspronkelijke_kerk_anno_1726_kopie.jpg

Aartswoud, de oorspronkelijke, in 1884 afgebroken Hervormde kerk, anno 1726

Aartswoud, de oorspronkelijke, in 1884 afgebroken Hervormde kerk, anno 1726

Aartswoud

Terug naar boven

Status

Aartswoud is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de streek West-Friesland, gemeente Opmeer. T/m 1978 gemeente Hoogwoud.

Terug naar boven

Naam

In het Westfries
Aarswoud, Ierswoud.

Oudere vermeldingen
Ca. 1312 Nedartswoude, ca. 1338 Ederswoude, 1342 Edaertswoude, 1344 Edairtswoude, 1404-1405 Eertswoude, 1450 Aertswout, 1573 Aertswoude, 1680 herdruk 1745 Eertswoude, 1683 Eertswoude.

Naamsverklaring
Betekent woud, wold 'moerasbos, zompig bos' van de persoon Edaert.(1)

Bijnaam
Het dorp werd tot in de 19e eeuw ook wel 'blotebenenland' genoemd omdat de arme bevolking er op blote voeten liep.

Terug naar boven

Ligging

Aartswoud ligt ZW van Medemblik, N van Opmeer.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Aartswoud 23 huizen met 161 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 200 huizen met ca. 500 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Archeologie
- "Is het een verwijzing naar de lijkwade van Turijn? Sander Gerritsen, senior archeoloog bij Archeologie West-Friesland, denkt van wel. Een onderdeel van een reisaltaar met een afbeelding van Jezus Christus is, evenals een insigne met daarop een vurig koppel op een blaasgalg, eind 2021 gevonden tijdens archeologisch onderzoek bij de Westfriesedijk (N239) in Aartswoud. Twee schijnbaar contrasterende objecten die een intrigerend inkijkje geven in het leven in en rond herberg De Roode Leeuw die ooit op de vindplaats heeft gestaan.

Lijkwade van Turijn. Aan de echtheid van de lijkwade van Turijn, waar volgens de overlevering Jezus in werd gewikkeld nadat hij van het kruis werd gehaald, is altijd getwijfeld. Desondanks is de lijkwade in de late middeleeuwen een belangrijke relikwie. Tussen 1350 en 1418 werd de lijkwade in Lirey in Midden-Frankrijk tentoongesteld. Sander Gerritsen: “Ik vermoed dat een pelgrim die de lijkwade graag van dichtbij wilde zien op zijn pelgrimstocht daar het reisaltaar heeft gekocht, eigenlijk om een stuk van die ervaring mee naar huis te nemen.” Het scharnier aan de zijkant verraadt dat het een deurtje is geweest als onderdeel van een triptiek of drieluik. Als het deurtje werd geopend kwam de afbeelding van Jezus tevoorschijn.

Herberg De Roode Leeuw. Het paneeltje, dat slechts 4 cm groot is, is in oktober 2021 gevonden tijdens opgravingen bij de Westfriesedijk in Aartswoud. Ten behoeve van de veiligheid en onderhoud van de N239 zijn daar dat jaar in opdracht van provincie Noord-Holland werkzaamheden uitgevoerd. Archeologie West-Friesland voerde ter voorbereiding op die werkzaamheden archeologisch onderzoek uit. Vanuit andere bronnen was reeds bekend dat op de kruising van de Zuiderzeestraat met de Omringdijk herberg De Roode Leeuw heeft gestaan. Van de herberg en oudere voorganger(s) zijn inderdaad funderingen én diverse bijzondere objecten gevonden, waaronder het paneel van het reisaltaar en het insigne met blaasbalg dat ogenschijnlijk in sterk contrast staat tot het reisaltaar. De vondsten geven een intrigerend inkijkje in het reizen in de middeleeuwen en de pelgrimstochten die in die tijd werden ondernomen.

Schijnbare tegenstelling. Op het insigne staat een blaasbalg met daarop een vurig koppel dat de liefde bedrijft. In de middeleeuwen was in elk huishouden een blaasbalg aanwezig om het vuur bij de haard aan te houden. “De symboliek achter het object is dat de blaasbalg met de pompende beweging het vuur van de liefde aanwakkert”, aldus Gerritsen. Bijzonder is de schijnbare tegenstelling in de twee vondsten. De een is een religieus voorwerp dat in verband kan worden gebracht met vroomheid en devotie. De blaasbalg laat juist een meer vrij karakter zien van de middeleeuwse mens. Beide voorwerpen zijn op dezelfde locatie gevonden en geven een inzicht in het gedachtegoed van de middeleeuwse reizigers die rond 1400 de herberg in Aartswoud aandeden. Gerritsen: “Beide vondsten zouden in het bezit kunnen zijn geweest van een en de zelfde persoon; ondanks de tegenstrijdigheid zou een goede Christen een pelgrimstocht kunnen ondernemen en daarnaast tijdens carnaval of een ander jaarfeest kunnen laten zien dat hij vrij was en op zoek naar een metgezel voor even of misschien zelfs voor het leven.”" (bron: Huis van Hilde, april 2022)

- ‘Aartswoud’ is in de Nederlandse archeologie een klinkende naam. De naam staat voor uitzonderlijk goed bewaard gebleven archeologische vindplaatsen van 4.500 jaar geleden, de allerlaatste fase van het Neolithicum (of Nieuwe Steentijd) in ons land. De vindplaatsen zijn bijzonder omdat er van deze periode, behalve in de omgeving van dit dorp, nergens zulke goed geconserveerde resten van menselijke bewoning in Nederland zijn overgebleven.

In de vorige eeuw zijn deze vindplaatsen ontdekt. Archeologen vinden hier barnstenen kralen, messen van vuursteen, pijlpunten en speerpunten van lange werpsperen. Daarnaast wordt een keur aan voedselresten aangetroffen, zoals botten van koeien, varkens, schapen en geiten. Tevens zijn botten van wilde dieren als ree, eland en beer en gevogelte als wilde eend en smient gevonden. Daarnaast treft men resten van prehistorische tarwe aan en stenen om dit te vermalen. Verder worden een boerderijhond en een mensenbeeldje van klei opgegraven. Het scala aan vondsten duidt op een ontwikkelde cultuur van een groep mensen die langzaam maar zeker de natuur naar hun hand kan zetten. Zij bebouwen het land, jagen in de wildernis met hun jachthond, vangen vis, verzamelen schaaldieren en houden van sieraden. Voor nadere informatie, zie de brochure Aartswoud, flonkerend verleden uit de steentijd. De archeologie van Het Hoog en Maantjesland, monumentale gebieden van 4.500 jaar geleden (2012).

Sluizen en stoomgemaal
In de tweede helft van de 15e eeuw is voor het afwateren van het westelijk deel van West-Friesland (Geestmerambacht) een lang afwateringskanaal gegraven: de Langereis. Aan het noordelijk uiteinde ervan zijn toen in de Westfriese Omringdijk bij Aartswoud twee spui- en schutsluizen gebouwd die in verbinding stonden met de toenmalige Zuiderzee. Toen de Groetpolder aan de noordkant van de Omringdijk is drooggelegd, is het uitwateringskanaal verlengd naar Kolhorn. Bang als men is voor een eventuele dijkdoorbraak van de Groetpolder (en de gevolgen voor westelijk West-Friesland) werden de sluizen echter nog lange tijd in stand gehouden.

De resten van de sluizen zijn nu nog duidelijk te zien onder een brug in de Omringdijk. In de zuidelijke balustrade van deze brug zit zelfs een (zwaar beschadigde) gedenksteen uit 1859, een jaar waarin de sluizen nog zijn gerestaureerd. Tussen 1895 en 1960 heeft op de plek van de sluizen een stoomgemaal zorg gedragen voor de afwatering van 'De Vereenigde Raakmaats- en Niedorperkoggeboezem'. Om deze dubbel gedenkwaardige plek in de waterstaatkundige geschiedenis van westelijk West-Friesland voor het nageslacht te markeren, is veel vergeefse moeite gedaan om de oude steen te restaureren. Uiteindelijk is wel bereikt dat op kosten van hoogheemraadschap HHNK een informatiepaneel is geplaatst aan de noordkant van de brug (de steen is te zien aan de zuidkant). (bron: 't Vierkant, 2004, nr. 1) Het imposante stoomgemaal van Aartswoud uit 1894 is helaas rond 1970 gesloopt.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de volgende instantie, sites en literatuur:

- De in 1993 opgerichte Stichting Hoochhoutwout geeft een jaarlijks periodiek uit met daarin diverse verhalen over het verre maar ook het nabije verleden van de dorpen en buurtschappen in de voormalige gemeente Hoogwoud. Zij onderneemt ook nog andere activiteiten. Zo heeft de stichting ook vlaggen en fotoboekjes vervaardigd en is er jaarlijks in november een donateursavond met een lezing.

- Bestuurlijke geschiedenis Aartswoud.

- Jan Koeten Jzn (1872-1945) heeft in 1940 de geschiedenis van Aartswoud uitvoerig en letterlijk op schrift gesteld: geschreven in een schrift dus. Een nakomeling van de heer Koeten heeft dit gedigitaliseerd. Via de link kun je het daarom nu online lezen.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Bestemmingsplan Aartswoud, De Weere en Gouwe (versie 2006). Inmiddels is er een nieuwe, herziene versie, die begin 2020 door de gemeenteraad is vastgesteld. Deze versie hebben wij nog niet online kunnen vinden.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Aartswoud heeft 8 rijksmonumenten.

- De Aartswouders waren in het verleden een godvrezend volk. Er zou rond het midden van de 13e eeuw een in het dorp een klooster hebben gestaan. Gezien de zware bouw van de toren, met de wenteltrap en schietgaten, is het mogelijk dat deze een overblijfsel is van een kloosterkerk. Deze kerk zou in 1515 bouwvallig zijn geworden, waarop toen op de fundamenten van de oude kerk een nieuwe is gebouwd. De kerk bezat weilanden, deed aan armenzorg en scholing. Omdat Aartswoud een zeevarende plaats was werd er onderwijs gegeven aan de jeugd door een onderwijzer die bekwaam was te onderwijzen in de zeemanskunst. De onderwijzer was tevens koster en voorganger, klokkenluider en doodgraver, maar ook voorzanger van de kerk.

Het kerkgebouw zoals het er nu staat is in 1884 gereed gekomen. Omdat de vorige kerk sporen van verval begon te tonen, werd in 1880 aan de stadarchitect van Medemblik gevraagd naar de bouwkundige staat van de kerk te kijken. Hij was van mening dat restauratie geldverspilling zou zijn en adviseerde om een nieuwe kerk te bouwen. Bij het slopen van de oude, laatgotische kerk vond men onder het koor een kelder met een onderaardse gang die richting het café liep. De gang stond vol water en dit is waarschijnlijk de reden dat er geen verder onderzoek is gedaan. Van de oude kerk is alleen de 16e-eeuwse toren overgebleven, die eigendom is van de gemeente Opmeer en in 2013 is gerestaureerd. Van het interieur van de oude kerk zijn alleen de drie koperen lichtkronen en de kerkbank uit 1641 overgebleven. - Beschrijving van het kerkorgel in tekst en beeld.

In 1998 besluit de Nederlands Hervormde kerk de lasten van de kerk niet meer te willen/kunnen dragen. Het bestuur doet een oproep in het dorp of er mensen zijn die de kerk in een vereniging of stichting willen onderbrengen die dan ook eigenaar wordt van de kerk en deze wil onderhouden en herbestemmen en daarmee voor het dorp in goede staat wil behouden. En zo ontstaat Stichting Kerk Aartswoud. Voor hun doelstellingen en activiteiten zie het hoofdstuk Evenementen etc.

- Bij Aartswoud, Lambertschaag en Koppershorn stonden tien molens die tot het begin van de 20e eeuw, samen met de vijftien molens ten zuiden van Medemblik, het overtollige water uit de ca. 13.500 ha grote polder De Vier Noorder Koggen maalden. Dit gebeurde tot 1907, toen stoomgemaal De Vier Noorder Koggen hun werk geheel overnam. Oorspronkelijk werd het water geloosd via een zeesluis in de dijk. In de 16e eeuw was dat door de gronddaling niet meer mogelijk. Er werden zeven molens gebouwd die gezamenlijk het water afvoerden. Dit aantal groeide in de 19e eeuw tot 25. Toen het stoomgemaal hun taak in 1907 helemaal overnam, zijn alle molens op één na verdwenen. Koggemolen Westuit No. 7 aan de Kolkweg getuigt nog als enige van dit molenrijke verleden. De molen is aanvankelijk onttakeld en herbestemd als woning. In 1997 is de molen draaivaardig gerestaureerd; in 2009 is het binnenwerk geplaatst, waardoor de molen weer kan malen (in circuit). De bewoonde molen, die net ten zuiden staat van de Westfriesedijk (een dijkdeel van de Westfriese Omringdijk), is eigendom van Stichting de Westfriese Molens en is niet te bezoeken.

- In 2013 is Rundveemuseum Aat Grootes (genoemd naar de laatste bewoner van de boerderij) gerealiseerd. In het museum wordt voorlichting gegeven over de aanwezige koeienrassen. Er lopen oner andere zwartbonten, roodbonten, witrikken, brandroden en baggerbonte koeien. Het museum bestaat uit een traditioneel ogende potstal met aangebouwde hooibergachtige bebouwing voor specifieke oude rundveerassen. Het gaat om een bestaande historische boerderij in het bebouwingslint van het dorp waar een potstal en wagenberging zijn bijgebouwd. De nieuwe bebouwing dient als stal voor koeien en kalfjes van specifieke oude rundveerassen. Daarnaast zijn een ontvangstruimte voor het geven van informatie over de historie van het veehouderijbedrijf en een wagenberging voor het materieel dat hoort bij een veehouderij gerealiseerd.

De bestaande boerderij is verbouwd tot Woon- en Werkboerderij Aartswoud (onderdeel van de Prinsenstichting) voor bewoners met een verstandelijke beperking die als dagbesteding het vee verzorgen. Zie daarvoor verder het hoofdstuk Links > Zorg. In het Rundveemuseum staan de koeien in een potstal; ‘s zomers lopen ze buiten in de wei. Ook zijn er bijzondere geiten, kippen, eenden en schapen te vinden. In het museum komen verder de historie van het dorp, de melkveehouderij en de stolpboerderij aan bod. Voor een indruk van dit museum kun je hier meekijken met de rondleiding die Meindert Nieuweboer voor een groep bezoekers heeft gegeven.

"In de nacht van 7 op 8 februari 2021 brak er brand uit in de stal van Rundveemuseum Aat Grootes in Aartswoud. In de stal stonden 10 oorspronkelijke Hollandse koeienrassen met kalfjes. In alle haast zijn de koeien bevrijd en naar een logeerstal gebracht. Helaas hebben een Blaarkop en een Baggerbonte koe het niet overleefd. Ook zijn in de nieuwe stal een Lakenvelder en een Fries Roodbont kalfje levenloos geboren. De schade aan de stal en het museum is erg groot. Het zal langere tijd duren voor alles weer is herbouwd, ook omdat het museum de inkomsten mist van het komend en vorig seizoen. Het plan is om de stal te herstellen met duurzame materialen en de veestapel aan te vullen met de rassen die nu nog ontbreken. Daarnaast heeft het museum een grotere ontvangstruimte nodig omdat het tot Educatief Centrum is gepromoveerd.

Het zal duidelijk zijn dat er een groot gat in de begroting is en dat er veel geld nodig is. Het streefbedrag voor het realiseren voor de aanpassingen en het uitbreiden van de huidige situatie is inclusief gederfde inkomsten geraamd op € 95.000,- Belangrijk is dat het museum een ANBI-status heeft. Hier vind je de link om via Geef.nl te doneren. Dit mag elk bedrag zijn en kan ook anoniem. Ook kan via het bankrekeningnummer worden gedoneerd. Het nummer is NL54RABO0131876694 t.n.v. Rundveemuseum Aartswoud. Het zou fantastisch zijn als het streefbedrag wordt gehaald. Het bestuur, de cliënten van de Prinsenstichting en de vrijwilligers kijken uit naar de dag dat de koeien weer in hun eigen stal staan en bezoekers weer kunnen worden ontvangen. En dat er weer een voltallige kudde staat. Want diversiteit is de kracht van het museum!" (bron: Rundveemuseum Aat Grootes, maart 2021)

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- De voormalige Hervomde kerk is sinds 1999 in beheer bij Stichting Kerk Aartswoud (een groep betrokken bewoners die zich inzet voor behoud en zinvolle herbestemming van de kerk) en tegenwoordig onder andere in gebruik als Jazzkerk, waar regelmatig jazzconcerten plaatsvinden. De kerk is ook te huur voor (kerkelijke en burgerlijke) huwelijken en voor exposities.

- Toneelvereniging De Hoop is opgericht in 1883 en brengt jaarlijks in februari een nieuw stuk op de planken in Café De Stompe Toren. Het is een enthousiaste vereniging met veel leden. Het streven is om ieder jaar weer een of meerdere mensen te laten debuteren. Hierdoor blijft het een jonge groep met nieuw bloed. Wil je eens komen kijken of het ook iets voor jou is, stuur dan een mail naar cees-marion@kranenburgweb.nl.

- Koningsdag.

- Kermis (weekend in juni), met o.a. kermisvoetbal, livebands en/of dj's, en op zaterdagavond de Wielerronde Aartswoud.

- Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Hervormde kerk in 1984 is er een tentoonstelling gemaakt; 'Kerk, dorp en dijk', met daarbij een fototentoonstelling van Cees Modder. Sindsdien organiseert Culturele Werkgroep Aartswoud elk jaar de Zomertentoonstelling (geopend op de zaterdagen en zondagen in juli en augustus) in de kerk. De tentoonstelling heeft ieder jaar een ander thema en omvat foto’s (veelal uit het omvangrijke fotoarchief van Cees Modder), aangevuld met objecten met betrekking tot het onderwerp. Ook wordt er filmmateriaal getoond, wat een leuk tijdsbeeld geeft van het onderwerp. Entree 1,50 euro per persoon, kinderen onder de 12 jaar gratis. Voor bezoekers van de tentoonstelling is er gelegenheid om de toren te beklimmen (kinderen onder begeleiding van een volwassene).

- Het is inmiddels een traditie om in een weekend in de eerste helft van december het dorp Aartswoud in kerstsfeer (in 2020 voor de 17e keer) te kunnen aanschouwen. Het thema kerst, kunst, muziek en curiosa blijkt een passende combinatie die veel bezoekers trekt. Op de beginlocaties aan de Schoolstraat en de Zuiderzeestraat krijg je informatie over de deelnemers. Waar langs de weg de rode kerstroutevlag wappert, kun je je hart ophalen aan het vele goeds dat het dorp te bieden heeft. Op beide dagen kun je tussen 10.00 en 17.00 uur een wandeling maken langs de fraaie boerderijen en woonhuizen die zijn omgetoverd in de sfeer van kerst. Je kunt ook gebruikmaken van het kersttreintje dat je tegen een kleine vergoeding langs de locaties rijdt (je kaartje daarvoor is de hele dag geldig). Je kunt op zaterdag en zondag vanaf 12.00 uur overal in- en uitstappen. Laat je verrassen en kom eens kijken waarin een klein dorp groot kan zijn!

- Jaarlijks op oudjaarsdag is er in Aartswoud de Oudejaarsdijkenloop (in 2020 voor de 49e keer). Deze mooie tocht over de landerijen, wegen en dijken van het dorp wordt georganiseerd door voetbalvereniging A.G.S.V. en Atletiekvereniging Hera. Deelnemers kunnen kiezen uit een wandeltocht of een 4 of 8 kilometer Crossloop. Daarnaast kunnen kinderen meedoen aan de Kabouterloop van 1 kilometer voor de jeugd t/m 9 jaar, waarbij ouders met hun kind mogen meelopen. Jong en ouder, alleen of met het hele gezin: iedereen is van harte welkom om het jaar sportief en gezellig af te sluiten! Alle deelnemers krijgen een lot en maken hiermee kans op mooie prijzen, aangeboden door de vele sponsoren. Uiteraard zijn er ook oliebollen. De inschrijving is vanaf 9.30 uur in Café de Stompe Toren. Wandelaars kunnen vanaf 9.30 uur starten. Om 10.45 uur is de Kabouterloop, gevolgd door de hardlopers, die om 11.00 uur van start gaan.

- "IJsclub Aartswoud zorgt bij voldoende vorst in de winter voor het schaatsplezier in het dorp. De ijsclub verzorgt de kleine ijsbaan vooraan in de Braak en het Groetkanaal. Openingstijden worden doorgegeven aan de leden via e-mail en via de basisschool. Wij hebben een zeer betrokken bestuur en professioneel materiaal om het schaatsplezier tot een succes te maken. Voor de jeugd worden in het schaatsseizoen schaatstrainingen verzorgd op de kunstijsbaan in Hoorn. Naast de winterpret houdt het bestuur van de ijsclub zich ook bezig met het organiseren van Koningsdag."

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Vier wandelroutes rond Aartswoud. - Verslag van de 'rode route' (11 km).

- Verslag van de wandelroute Blôte Bienepad, door Monica Wesseling, in Trouw, 22-4-2018.

Terug naar boven

Eten en drinken

- Proef eens de kruidige likeur uit Aartswoud "Blôte Biene Bitter" want “deer wor je bloid van”. Deze kruidenbitter zit vol heerlijke smaken en is heerlijk als aperitief tijdens een diner of als borrelslok in de late avonduurtjes. Ook bereid met sterke, hete koffie en verse slagroom is het tongstrelend lekker.

Terug naar boven

Beeld

- Vele oude en recente foto's van Aartswoud.

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuws uit Aartswoud van de Dorpsraad op Facebook.

- Belangenorganisatie: - Dorpsraad Aartswoud is opgericht in 1966, met als doelstelling de belangen van alle dorpsgenoten zo goed mogelijk te behartigen. Daartoe worden leden gezocht afkomstig uit allerlei maatschappelijke geledingen, zoals jongeren, ondernemers, ouderen, verenigingen, nieuwe inwoners. Omdat de overheid zich steeds meer terugtrekt op haar kerntaken, wordt het voor gemeenten steeds belangrijker ook de stem van hun inwoners te horen. Dit is geformaliseerd door in dorpen en wijken te streven naar de oprichting van dorps- en wijkraden. Om met de gemeente convenanten te kunnen afsluiten, waarin wordt geregeld, dat de raden regelmatig overleg met het bevoegd gezag (B&W) hebben, op de hoogte gehouden worden van initiatieven van gemeentezijde, die het werkgebied van de raad aangaan en de raden eigen initiatieven kunnen ontplooien (gevraagd en ongevraagd advies kunnen geven) was het noodzakelijk de dorpsraad een rechtsvorm te geven. Daartoe is Stichting Dorpsraad opgericht. In het kader van het voorgaande vindt er tweemaal per jaar een overleg met het bevoegd gezag van de gemeente (B&W) plaats.

- Onderwijs en kinderopvang: - "De Dubbele Punt is een openbare basisschool gevestigd in het karakteristieke dorp Aartswoud. De Dubbele Punt heeft drie combinatiegroepen: groep 1/2, groep 3/4/5 en groep 6/7/8. Omdat de leerlingen van verschillende leeftijden bij elkaar in de groep zitten, leren zij om samen te werken met kinderen van hun eigen leeftijd maar ook met kinderen die ouder of jonger zijn. Zo leren zij verantwoordelijkheid dragen voor zichzelf, maar ook voor anderen en hun omgeving. Dat doen zij onder andere door anderen te helpen, maar ook door hulp te vragen aan anderen. Op De Dubbele Punt werken wij met moderne digitale middelen, ieder kind heeft de beschikking over een eigen device." - Het schoolgebouw biedt ook onderdak aan Peuterspeelgroep De Minipunt.

- Muziek: - Aartswoud heeft een eigen Dorpslied, op de melodie van het bekende "Oh, oh Den Haag".

- Sport en bewegen: - Het voetbal in het dorp begint in 1930, als er voor het eerst wordt gevoetbald op een drooggevallen stuk land in de Wieringermeer. Zo wordt op 1 april 1930 de vriendschappelijke voetbalwedstrijd gespeeld tussen de elftallen van het dorp en buurdorp Sijbekarspel. Op 24 april 1930 wordt er een voetbalclub opgericht met de naam Meervogels, maar al snel wordt de naam gewijzigd in Voetbalvereniging Aartswoud. Het veld ligt tot en met 1937 in 'De Meer' (= de Wieringermeer). Daarna wordt er gespeeld op het gemeentelijke sportterrein aan de Westerboekelweg in Hoogwoud. In 1939 wordt de club opgeheven omdat de meeste voetballers onder de wapenen worden geroepen in het kader van de mobilisatie.

Na de Tweede Wereldoorlog wordt op 12 mei 1946 voetbalvereniging Aartswouder Boys opgericht. Ze krijgen een eigen sportveld in Aartswoud. In 1950 volgt er een fusie tussen de Aartswouder Boys en de in 1920 opgerichte Gymnastiekvereniging O.K.K. De nieuwe vereniging krijgt de naam Aartswouder en Gouwer Sport Vereniging (AGSV). Eind 2015 is AGSV een omnisportvereniging geworden door een fusie aan te gaan met de lokale zaalsportvereniging. Hiermee is het ledenaantal van de vereniging gegroeid naar circa 150 leden.

Je kunt AGSV en de ijsclub sponsoren door je oude kleding te deponeren in de kledingbak op het terrein van AGSV. De opbrengst gaat voor 50% naar AGSV en voor 50% naar de ijsclub. De actie loopt goed, maar het kan altijd beter, dus vertel het ook door aan kennissen, familie enz. Er staat tevens een container voor olie en vet, waar je je oude frituurvet kunt inleveren. Ook wordt er als onderdeel van de fondsenwerving eens in de twee weken oud papier in het dorp opgehaald.

- In 2010 is OpMeer Actief gestart. Er zijn drie werkgroepen actief, waaronder OpMeer Actief Aartswoud. Doel van de werkgroep is om nieuwe sport- en beweegactiviteiten te ontwikkelen. De werkgroep heeft onder de vlag van AGSV enkele sportgroepen georganiseerd in de gymzaal van de basisschool: bewegen voor ouderen op de dinsdagmiddag; sporten voor 25+ eenmaal in de week op de woensdagavond; Zumba voor volwassenen op de donderdagavond (bij voldoende deelname). Tevens heeft de werkgroep een plan ontwikkeld voor een jeu-de-boulesbaan op het terrein van AGSV, die inmiddels gerealiseerd is. Elke donderdagmiddag wordt er op deze baan gespeeld. Wie mee wil doen is van harte welkom.

- Schaakclub Aartswoud is opgericht in 1937.

- Vrouwen: - "Vrouwen van Nu afd. Aartswoud/Hoogwoud is een bloeiende vereniging. Een vereniging waar iedereen zich thuis voelt. Een vereniging waar veel activiteiten georganiseerd worden voor en door de leden. Het bestuur staat open voor het starten van nieuwe activiteiten als dit door de leden wordt aangedragen. Wij houden ervan als er met ons wordt meegedacht. Van oorsprong is onze vereniging voortgekomen uit de Plattelandsvrouwen (NBvP). Het waren de vooruitstrevende vrouwen van boeren en tuinders die voor en/of in de Tweede Wereldoorlog iets wilden doen voor en door vrouwen. Die doelstelling is gebleven, echter met een heel andere inhoud. Dat we als vereniging er nog steeds toe doen, blijkt uit het feit dat we nog altijd groeien."

- Zorg: - "De Prinsenstichting is een instelling voor zorg- en dienstverlening aan (verstandelijk) gehandicapten. Ze heeft de monumentale boerderij van Aat Grootes in Aartswoud in gebruik genomen als woon- en werkboerderij voor 10 cliënten met een verstandelijke beperking. Leven en wonen zoals je zelf wilt. Of kunt. Daarom wonen steeds meer cliënten met een verstandelijke beperking in een gewoon huis of zorgboerderij. Mensen met een beperking hebben recht op een volwaardige plaats in de samenleving. Recht op respectvolle omgang. En de mogelijkheid om te kiezen en zelf richting te geven aan het eigen leven. Vanuit deze visie ondersteunt de Prinsenstichting haar cliënten. Allereerst door naar hen te luisteren en samen te praten. Over hoe zij willen wonen, werken en hun vrije tijd willen doorbrengen. Met elkaar stemmen we de ondersteuning en dienstverlening af op die wensen. Leven zoals je wilt en zoals iedereen, dat is toch het belangrijkste dat er is! Cliënten en medewerkers van de Prinsenstichting voeren als dagbesteding nuttige en zinvolle werkzaamheden uit voor Rundveemuseum Aat Grootes. Zij verzorgen de dieren en zijn in de weer om bijvoorbeeld de stallen van de oorspronkelijke koeienrassen schoon te maken, kippen te voeren en de konijnenhokken uit te mesten. Er wordt met hout gewerkt in de werkplaats, waarvan de producten in het winkeltje 'Bai Alie' worden verkocht. Wil je meer weten over wonen en/of werken op deze boerderij? Neem dan contact op en bel naar 06-24825391."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Aartswoud.

Reacties

(8)

Goedendag,
Op zoek naar onze voorvaderen zijn wij gekomen bij Claes Heijndriksz van Aartswoud, geboren voor 1664, in 1685 woonachtig in Aartswoud.
Claes had voor 1685 twee grafstenen gekocht in de kerk van Hoogwoud, grafnrs. 110 en 111. Hij heeft deze laten overschrijven op naam van Cornelis Claesz Wester en Suster Klaas Wester. Hij was een rijk man, want stenen in de kerk waren kostbaar.
Ook is er nog een Schout bij Nacht met de naam Jacob Jacobsz van Aartswoud, die op 22 juni 1627 vanuit het Vlie naar Noorwegen voer.
Het dorp had in die tijd weinig inwoners. Gezien de tijd kan Jacob Jacobsz de opa zijn van Claes. Maar dat is gissen. Weet iemand meer over deze twee mannen?

Ik hoop dat er iemand reageert die hier meer van weet. Mocht dat het geval zijn, dan laat ik het u weten.

Jan Claesz. Koorn en Claesz Jansz Koorn, zegt je dat wat? Jan Claesz woonde in 1682 in Aartswoud en overleed in 1695. Claas Jans Koorn was mede-eigenaar van het schip d' Drie Arend; hij overleed in Hoogwoud. Meer informatie beschikbaar. Eventueel tel. 06-127.11.971

Bedankt voor uw reactie, ik heb geprobeerd u te bellen op het 06-nummer, maar dat was (tijdelijk) niet in gebruik. Dan maar op deze manier.
Beide namen die u geeft zeggen mij (nog) niets. Niet zo vreemd want ik zit sinds kort bij Claes Heijndriksz van Aartswoud.
De mannen moeten elkaar wel gekend hebben, want het dorp was toentertijd niet groot.
Ik ga volgende maand een dag naar het West-Fries Archief in Hoorn, samen met een neef van mij, om te kijken of we informatie kunnen vinden.
Zal lastig zijn, want ik kom er achter hoe verder terug in de tijd, hoe minder informatie er nog bestaat over personen.
Vragen die ik heb zijn bijv. was de aanduiding 'van Aartswoud' algemeen of werd het al als achternaam gebruikt, als dat laatste het geval is dan kan Jacob Jacobsz van Aartswoud met de functie van Schout bij Nacht ook nog familie zijn. Een andere vraag is waarom Claes Heijndriksz van Aartswoud op de twee door hem gekochte grafstenen de namen van z'n kinderen liet beitelen met de familienaam Wester? Waarom die verandering? Ik heb geen idee.
Vind het wel leuk om het uit te zoeken, maar gebrek aan ervaring werkt nog wel eens in mijn nadeel. Maar beetje bij beetje kom ik verder op zoek naar de geschiedenis van mijn (West-Friese) voorouders.

Met vriendelijke groet, en nogmaals bedankt voor de reactie,

Teun Jansen

Mijn naam is Simon Haak, kleinzoon van Simon Pijper en Jannetje Kuiper. Mijn moeder was Maartje Marijtje Pijper.
Simon en Jannetje woonden tot het midden van de de jaren zestig van de vorige eeuw in een piepklein huisje, naast de pastorie. Opa Simon was boerenknecht en Opoe Jannetje had een heel klein kruidenierswinkeltje. Samen was het echtpaar ook koster van de Ned. Herv. kerk. Het huisje (met perceel) werd na het overlijden van mijn Opoe gekocht en afgebroken door buren Gert en Marian Kuiper.
Mijn grootouders waren mensen die volop deelnamen aan het dorpsleven

Als je nu de ruimte ziet waar het huis stond, kun je bijna niet geloven dat daar het huisje van m'n grootouders stond en dat ik er vele zomervakanties heb doorgebracht. Mijn zomervriendjes waren dan o.a. Wim Tromp (van de winkel in de pastorie) en Rudi Halfweeg (van het café).

Ter zake: Wat is er, behalve hun grafsteen op het kerkhof naast de kerk, in de annalen van Aartswoud nog bekend over Simon en Jannetje Pijper-Kuiper.
Anders gezegd: Hebben mijn grootouders nog sporen achtergelaten. Sporen die voor het nageslacht van interesse kunnen zijn.

Ik hoop van u te mogen vernemen: Simon Haak, Noorweegsekaai 24-319, B-8000 Brugge, België. Tel. 0032 50 445476 of 0032 494 544270

Het is altijd mooi om herinneringen te lezen van mensen aan hun vroegere tijd in hun (vroegere) dorp, aan hoe het leven vroeger was, en wat er allemaal verdwenen is.
Als er iemand reageert, laat ik het u weten. Zeker omdat uw grootmoeder een winkteltje heeft gehad, zal daar toch wel het een en ander van gedocumenteerd zijn, zou je denken.
U zou ook de heemkundevereniging van Hoogwoud, onder welke gemeente Aartswoud viel, kunnen mailen of zij er in hun documentatie iets over hebben. U vindt hun site op https://www.hoochhoutwout.nl.
M.vr.gr. Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Ik kan u melden dat de schrijver Simon Haak inmiddels contact heeft gelegd met mijn broer Willem.
Zij zijn leeftijdgenoten en gingen destijds met elkaar om, maar uit het oog verloren.
Onze ouders hadden een kruideniersbedrijf op Schoolstraat 47 (Pastorie). Simon zijn grootmoeder op nr 49.

Wel moet ik een verbetering melden: Het stoomgemaal is gesloopt rond 1970.

Als u informatie wenst mag u mij gerust benaderen.

Vr. Gr.
Piet Tromp

Dank voor uw melding. Goed om te lezen dat dhr. Haak en uw broer inmiddels contact hebben gelegd. Zij zullen ongetwijfeld vele verhalen over vroeger ophalen en informatie uitwisselen.
Dank ook voor uw correctie. Ik heb het aangepast. Wellicht wilt u zo goed zijn het ook aan de heemkundekring te melden. Getuige de link in die alinea heb ik dat gegeven immers daar vandaan, van hun artikel over dat gemaal. Dan kunnen zij dat daar ook aanpassen.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen