Burdaard

Plaats
Dorp
Noardeast-Fryslân
Fryslân

burdaard_collage.jpg

Burdaard, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Burdaard, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Burdaard..JPG

Burdaard, met Molen De Zwaluw

Burdaard, met Molen De Zwaluw

Burdaard.JPG

Burdaard

Burdaard

Burdaard. (2).JPG

Een rustig hoekje in Burdaard

Een rustig hoekje in Burdaard

Burdaard._1.JPG

Er is altijd leven en beweging in Burdaard

Er is altijd leven en beweging in Burdaard

Burdaard

Terug naar boven

Status

Burdaard is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Noardeast-Fryslân. T/m 1983 gemeente Dantumadiel. In 1984 over naar gemeente Ferwerderadiel, in 2019 over naar gemeente Noardeast-Fryslân. Zie verder het hoofdstuk Geschiedenis.

Terug naar boven

Naam

In het Nederlands
Birdaard. Overigens zijn de plaatsnamen in de gemeente Ferwerderadiel sinds 1999 officieel Friestalig.

Oudere vermeldingen
944 kopie 1150-1158 in Breitenfurt, 1417 Berdawird, Berdawert, 1418 Berdauwerth, 1428 Berdawerth, Birdawert, 1481 to Berdawert.

Naamsverklaring
De oudste vorm Breitenfurt `brede voorde`is niet met zekerheid geïdentificeerd. De schrijver in Fulda interpreteerde het Oudfriese uurd `wierde, bewoonde hoogte`als het Oudhoogduitse furt `voorde`. De betekenis is `brede wierde`. Een andere verklaring gaat uit van bird, in het Fries burd `boord van het water, rand, oever`en dan wordt het `wierde aan de oever`van de Dokkumer Ee.(1)

Terug naar boven

Ligging

Burdaard ligt NNO van Leeuwarden, ZW van Dokkum, aan de Dokkumer Ee.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat het dorp Burdaard (dan: Birdaard) 62 huizen met 452 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 500 huizen met ca. 1.200 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Oorspronkelijk betrof de plaatsnaam Burdaard alleen het dorp ten oosten van de Dokkumer Ee en lag het in de gemeente Dantumadeel. De aangrenzende kern aan de andere kant van de Ee heette Wanswerd aan de Streek, genoemd naar en behorend bij het NW hiervan gelegen dorp Wanswerd (thans Wânswert geheten), en viel onder de gemeente Ferwerderadeel. Om de respectievelijke delen van dit tweelingdorp, wat het in feite was, te kunnen onderscheiden, kreeg het destijds 2 postcodes toegekend (9111-9112). Bij de gemeentelijke herindelingen in Fryslân van 1984 is Burdaard als grenscorrectie overgegaan naar de gemeente Ferwerderadeel, en is Wanswerd aan de Streek aan het dorp toegevoegd en daar een integraal onderdeel van geworden.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de volgende site en literatuur:

- Geschiedenis van Burdaard.

- In 2007 is het standaardwerk `Drie eeuwen Burdaard` verschenen.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Burdaard heeft 5 rijksmonumenten.

- De PKN-gemeente Burdaard beschikt over 2 fraaie kerken: de Tsjerke oan'e Ie (Ds. R.H. Kuipersstraat 8) uit 1893, en de Tsjerke op'e Terp (Kerkbuurt 1) uit 1851.

- Molen De Zwaluw in Burdaard (voorheen Wanswerd aan de Streek) (Mounewei 17) is oorspronkelijk in 1875 gebouwd en is naast een koren- en pelmolen ook een zaagmolen. Uniek is dat de molen niet centraal in de zagerij staat, zoals de Fram in Woltersum. De romp van een paltrokmolen is los naast de molen geplaatst en wordt door middel van een extra overbrenging, een overwerker, vanuit de molen aangedreven. Naast de molen staat in een aparte schuur ook nog een elektrisch aangedreven zagerij met een horizontale zaag. De molen is in 1972 afgebrand nadat hij al jaren stil had gestaan. Na een moeizaam verlopen proces is de molen geheel gerestaureerd en in 1988 weer in gebruik genomen. De molen heeft twee maalkoppels, een elektrisch aangedreven maalstoel en twee pelkoppels. Verder zijn er een buil, een graanpletter en twee mengketels aanwezig. Als korenmolen is de molen professioneel in gebruik. De zagerij wordt regelmatig door vrijwilligers in bedrijf gesteld. De molen is eigendom van de gemeente Noardeast-Fryslân. De huidige combinatie van functies is uniek, al had de eerder genoemde nog bestaande molen van Woltersum vroeger ook deze gecombineerde functies. - Site van Koren-, Pel- en Houtzaagmolen De Zwaluw.

- Molen De Olifant (Wiereweg 20), een munnikmolen, is oorspronkelijk in 1856 gebouwd voor de bemaling van de Oostwolderpolder bij het Groningse Oostwold. De maalvaardige grondzeiler is in 1867 voor 2000 gulden gekocht door het bestuur van de toen net opgerichte polder De Olifant en op zijn huidige locatie herbouwd. In 1970 verliest de molen zijn functie. Hij wordt in 1977 eigendom van Stichting De Fryske Mole, die de molen in 1978-1979 laat restaureren. In 1991 gebeurt dat opnieuw. De Olifant heeft voor het uitmalen een grote en een kleine vijzel en kan daarnaast met behulp van een derde vijzel in tijden van droogte ook inmalen. De molen kan op afspraak worden bezichtigd.

- In Museum Ruurd Wiersma Hûs zie je een prachtig staaltje naieve schilderkunst. Hier woonde tot zijn overlijden op 15 december 1980 de oud-melkvaarder Ruurd Wiersma. Hij maakte van zijn woonkamer een groot, kleurig panorama. Wanden, plafond, meubilair... Niets in het huis ontsnapte aan het penseel van deze gedreven zondagsschilder.

- Nederlands, Olympisch en Wereldkampioen in diverse zwemklassen Maarten van der Weijden had zich voorgenomen om de hele afstand van de Elfstedentocht in augustus 2018 zwemmend af te leggen, om op die manier aandacht te vragen en aan fondsenwerving te doen voor de strijd tegen kanker. Velen zouden ter hoogte van de respectievelijke 11 steden een stukje met hem meezwemmen. Dat ging niet door, omdat er een bacterie in het water was aangetroffen. Maarten moest zijn tocht na ca. 55 uur zwemmen en 163 km (van de ca. 200) opgeven, omdat de doktoren het om gezondheidsredenen niet verantwoord vonden als hij nog langer zou doorgaan. Hij moest stoppen ter hoogte van Burdaard. De fondsenwerving was overigens een groot succes; de actie van Maarten van der Weijden heeft maar liefst 4,7 miljoen euro opgebracht.

Een vijftal inwoners dat Maarten heeft aangemoedigd op zijn nachtelijke tocht door de Hel van het Noorden, en getuige is geweest van het einde van de tocht, heeft het initiatief genomen voor een aan deze tocht gerelateerd kunstwerk in de haven van het dorp. Aanvankelijk was een crowdfundingsactie opgestart om geld in te zamelen voor het kunstwerk. Maar dat bleek al snel niet meer nodig, omdat de Ferwerter kunstenaar Hans Jouta aanbood het kunstwerk kosteloos te maken. "Zo veel mensen hebben zich belangeloos voor deze tocht ingezet, dan wil ik het kunstwerk ook belangeloos bijdragen", zo stelde Jouta. Een bedrijf uit de regio heeft aangeboden het beeld gratis te plaatsen. Het kunstwerk is ontworpen in nauw overleg tussen Hans Jouta, Maarten van der Weijden en de initiatiefnemers. Het verbeeldt de strijd van Maarten tijdens zijn zwemtocht én de strijd tegen kanker. De plaats van het monument is symbolisch: in de haven van Burdaard heeft Maarten het water van de Elfstedentocht verlaten. Daar is zijn tocht gestopt, maar de strijd tegen kanker stopt niet. Het kunstwerk is in juni 2019 geplaatst.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Dorpsfeest (mei).

- Bij de Avondvierdaagse (eind mei) kun je kiezen uit de afstanden 5 en 10 km.

- Op een zaterdag in juni is er het jaarlijkse Truckfestival Burdaard (in 2019 voor de 11e keer). Omdat ze niet aan hun eigen succes ten onder willen gaan, en i.v.m. de veiligheid en vergunningen, is er een maximum gesteld aan het aantal deenemers, namelijk 200. Kennelijk is het een populair evenement, want in november 2018 was de editie 2019 al volgeboekt. Om 9 uur starten de deelnemers voor een toertocht door de omliggende dorpen. Op het festivalterrein is er livemuziek met allerlei activiteiten, zoals gratis rijles op een vrachtauto, zelf hijsen met een kraan, RC modelautobaan. Er is ook een speelkussen voor de jeugd. - Videoreportage Truckfestival 2017.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- De Dokkumer Ee verbindt Burdaard via open bruggen met Dokkum, het Lauwersmeergebied, de Waddenzee, Leeuwarden, Harlingen en het Friese Merengebied. In de zomermaanden passeren rond de 12.000 schepen (staande mastroute) het dorp. Er is een passantenhaven met camping. In de winter, tijdens een eventuele Elfstedentocht, wordt het dorp tweemaal gepasseerd.

- Op 8 maart 2018 heeft Jan Kelderhuis een kramsvogel in Burdaard waargenomen en gefotografeerd. Dit is op zich al een schaars voorkomende vogel in in ons land, en dat hij in dit geval alleen was is nog bijzonderder, omdat ze doorgaans in groepen leven.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Burdaard, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Videoreportage 'Het kloppend hart van Burdaard' (2017), over dorpswinkel 'Super Oan 'E Ie' van Tjeerd Jager, door studenten van de opleiding Communicatie van NHL Hogeschool Leeuwarden. Winnaar Juryprijs Doarpskrêft Filmfestival.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Burdaard.

- Nieuws: - De maandelijkse dorpskrant De Brêge is via de link ook online te lezen (ook oudere nummers).

- Belangenvereniging: - Dorpsbelang Burdaard-Jislum e.o..

- MFC: - In 2011 is het prachtige nieuwe Multifunctioneel Centrum (MFC) Het Spectrum gerealiseerd. Het herbergt een zwembad, een theater, een bioscoop, een kinderopvang, een jeugdsoos, een ouderensoos, een fitness- en sportzaal. Het MFC is een vliegwiel voor activiteiten. Het biedt onderdak aan de sportverenigingen, zoals o.a. korfbal, voetbal, volleybal, tennis, tai chi, gymnastiek, jazzdance en allerlei zwemsporten.

- Onderwijs: - Basisschool De Welle.

- Jeugd: - Jeugdhonk The Pitch.

- Sport: - Voetbalvereniging FC Birdaard.

- Tennisvereniging TV Burdaard is opgericht in 2011 en heeft twee 'smash court' banen achter het MFC. Deze 'all weather' banen zijn nagenoeg het hele jaar bespeelbaar en dankzij de verlichting kunnen ze tot elf uur 's avonds doorspelen. De kleed- en doucheruimten zijn in het aangrenzende MFC. De vereniging organiseert gedurende het jaar een aantal toernooien voor jong en ouder, tevens is er elke woensdagavond 'tossen'. In het voorjaar worden er tennislessen verzorgd door de gerenommeerde tennisleraar Alex Brouwer en voor de jeugd door enkele enthousiaste tennisliefhebbers.

- Christelijke Korfbalvereniging Nij Quick Libben, afgekort tot c.k.v. NQL, is in 2011 ontstaan uit een fusie van de korfbalverenigingen Quick uit Burdaard en Nij Libben uit Rinsumageast. In beide dorpen zijn accommodaties, terwijl de jongste jeugd uit Raard en de Flieterpen hun wedstrijden op het sportterrein in Reitsum speelt.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Burdaard alg. en - idem kerk.

Reactie toevoegen