Vroeger was er een Vivo in Buggenum. Sinds 2014 is er weer een VIVO in het dorp, maar die doet heel andere dingen. Overeenkomst is wel dat de huidige VIVO ook ontmoetingsgelegenheden crëeert. Hoe dat zit kun je lezen onder het kopje Links. (© VIVO)
Gemeente Buggenum in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Buggenum is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Midden-Limburg, gemeente Leudal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 30-9-1942.
- Wapen van de voormalige gemeente Buggenum.
- Op kaarten staat in het ZW van de dorpskern van Buggenum nog de vermeende buurtschap Berik vermeld, maar deze is reeds decennialang in de dorpskern opgegaan (zowel geografisch als maatschappelijk, met aan deze weg, de Berikstraat, onder meer basisschool de Antoniusschool en gemeenschapshuis De Roffert), en daarmee niet meer als buurtschap te beschouwen.
Terug naar bovenIn het Limburgs
Böggeme, Bögkeme.
Oudere vermeldingen
1230 Bugnem, 1240 Buchnem, 1243 Bugenheijm, 1263 Buggenheym, 1275 Buggenom, 1294-1295 Johanni de Buggenheym, 1306 Bugghenhem, ca. 1550 Bogghenum, 16e eeuw Buggem, 1803-1820 Buggenum.
Naamsverklaring
Betekent heem 'woonplaats, woning' van de persoon Buggo. De verklaring van het eerste deel als 'beuk' is onjuist.(1)
Het dorp Buggenum grenst in het W aan Haelen en Nunhem, in het N aan Neer, in het O aan de rivier de Maas, de Asseltse Plassen en Asselt, in het Z aan Leeuwen en in het ZW aan Horn, en ligt verder W van Swalmen en NW van Roermond.
Terug naar bovenIn 1840 omvatten de gemeente en het dorp Buggenum 110 huizen met 668 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 400 huizen met ca. 950 inwoners.
Terug naar boven- Heemkunde Stichting Buggenum door de eeuwen heen.
Terug naar boven- Buggenum heeft 9 rijksmonumenten.
- Buggenum heeft 8 gemeentelijke monumenten.
- Reeds in een oorkonde van 956 is er sprake van een kerk op deze plaats. Resten van deze kerk, in de vorm van paalgaten, zijn in 1948 bij archeologisch onderzoek aangetroffen. Het zou gaan om een driebeukig houten kerkje zonder toren. Deze kerk zou door brand zijn verwoest, waarna een stenen kerkje is gebouwd, op een fundament van keien. Dit fundament bevatte ook veel resten van Romeinse bouwwerken. Omstreeks 1750 wordt de kerk bouwvallig. Er is toen een verbouwing geweest, waarbij ook ornamenten in barokstijl zijn aangebracht. In de 19e eeuw zijn kerk en toren gesloopt en vervangen door een neogotisch bouwwerk, dat in 1871 is ingewijd. Het laatgotische, 15e-eeuwse koor bleef behouden.
Op 15 november 1944 is de toren van de kerk door de Duitsers opgeblazen. De kerk is zwaar beschadigd door granaatbeschietingen. Ook nu bleef alleen het koor behouden. In 1949 komt de herbouwde Aldegundiskerk (Dorpsstraat 38) kerk gereed, naar ontwerp van architect Joseph Franssen. Deze kerk is uitgevoerd in baksteen in traditionalistische stijl, met steunberen en spitsbogen zwemend naar moderne gotiek. De driebeukige kerk heeft een interieur dat overwelfd wordt door kruisgewelven en vooral schoon metselwerk toont. Ook de pilaren van de scheibogen zijn hierin uitgevoerd. De glas-in-loodramen dateren uit 1960.
- De rijksmonumentale Mariakapel op de hoek van de Kapelstraat en de Bergstraat in Buggenum is gebouwd in 1899. De bouwstijl is traditionalistisch, met elementen van de neogotiek. De Mariakapel is van bovenregionale cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een culturele en geestelijke ontwikkeling in de architectuur van devotiekapellen in de tweede helft van de 19e eeuw. Architectuurhistorische waarden ontleent de kapel aan het toegepaste bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek alsmede vanwege de verfijnde uitvoering van het metselwerk en de detaillering, als proeven van het historisch ambacht. De kapel is tenslotte van algemeen belang wegens de gaafheid van in- en exterieur en de typologische en functionele zeldzaamheid.
- Het rijkmonumentale Huis Malborgh (ook: Walbergh) (Dorpsstraat 66) is een voornaam huis, waarvan de geschiedenis teruggaat tot de middeleeuwen, toen het mogelijk in bezit was van het geslacht Van Ghoor. Sinds de 15e eeuw behoorde het toe aan het klooster Sint-Elisabethsdal. In 1471 wordt het vernoemd als leen- en hofstede. Omstreeks 1795 is het huis, feitelijk een boerderij, door de Fransen in beslag genomen en verkocht aan een particulier. Sinds 1798 was het eigendom van C.H.R. Waegemans. Diens zoon Joseph bouwde in 1830 het huidige woonhuis. Na 1970 zijn er kantoren in het gebouw gevestigd. Het betreft een groot huis op vierkante plattegrond, met twee verdiepingen en een zolder. Het huis heeft een aantal hoektorentjes. Ook de ingang aan de achterzijde van het huis is voorzien van een toren. Naast het huis ligt op Dorpsstraat 62 de boerderij Hof Malborgh of Waegemanshof, die in de huidige vorm uit de 19e eeuw dateert.
Terug naar boven- Carnaval. - CV Halve Gare. - Boerebroelof.
- De OpenPoortenDag (OPD) biedt een verscheidenheid aan kunstvormen: van glaswerkkunst tot beeldhouwwerk; van tekeningen tot keramiek en van concreet werk tot heel abstract. Een bijzondere plek is elk jaar weer ingeruimd voor in-situ: kunst speciaal gemaakt voor de locatie. De kunstenaars zijn aanwezig en bij hun werk te vinden. Ze stellen een gesprek zeer op prijs. Naast de kunst zijn ook de verrassend diepe tuinen van Buggenum de moeite van het bezoeken waard. De entree is €5,- (kinderen tot 12 jaar gratis). Voor een indruk van wat er zoal te zien en te doen is, zie de videoreportage OpenPoortenDag 2017 en de interviews met de kunstenaars van OPD 2017.
- Kindervakantieweek (augustus).
Terug naar boven- "Buggenums Buiten-ommetje is een bewegwijzerde wandelroute van Stichting Buggenum door de Eeuwen Heen deels buiten de bebouwde kom van het dorp. We starten bij de kerk, knooppunt 97, en lopen de Nussenstraat in. We volgen knooppunten 96-91 dan richting 62. Bij het Wijers veldkruis volgen we rechts de voetjes. Deze volgen we tot aan de sorteermolen van de grindwinning. Dan volgen we weer de knooppunten 71-72-74-73 en 97. Je kunt de route ook tegengesteld lopen. De route is 6 km lang. Het Buggenums Buiten-ommetje loopt voornamelijk door het noordelijk deel van het buitengebied van het dorp, het Buggenumseveld. Dorp en buitengebied zijn herkenbaar als een landschappelijke sterk samenhangende eenheid, die, ondanks de diverse ingrepen in het terrein, afleesbaar is als een redelijk gaaf en oorspronkelijk landschapstype. De cultuurhistorische betekenis is dan ook groot. Het Maasdal is hier 3 km breed en reikt tot Asselt en Leeuwen. Verder van de Maas liggen de hogere vruchtbare rivierkleigronden, die voor grootschalige akkerbouw worden gebruikt. Onder invloed van de rivier heeft het maaiveld plaatselijk een sterk glooiend verloop. Het wegenpatroon door het veld heeft zijn oorspronkelijk spinragpatroon behouden. Het veld presenteert zich aan de wandelaar als een grootschalig gebied met boerderijen aan de randen en hier en daar een boom."
- "Knopen lopen: Buggenum, Rivier en dorp. Tijdens de wandeling zullen we de rivier maar even te zien krijgen, maar wel zullen we ervaren dat de Maas nadrukkelijk een stempel op het dorp heeft gedrukt. We beginnen aan de wandeling van ruim 8 kilometer bij knooppunt 97, nabij de kerk, en wandelen de tegenover de kerk gelegen laagte, Mooi Buggenum, in naar knooppunt 98. Voordat de hoogwaterbeschermingsmaatregelen werden uitgevoerd vulde deze laagte zich bij vrijwel elke hoogwaterstand van de Maas met water. In 1993 en 1995 stond het water tot ongeveer 1 meter hoog in de huizen aan de Dorpsstraat. De schade was enorm. We vervolgen onze weg via de Berikstraat en een grindweg tussen velden door en komen weer in de bebouwde kom. Knooppunt 94 is wat moeilijk te vinden. Vanuit dit knooppunt lopen we langs de achterzijde van een nieuwbouwwijkje met de naam Galgenberg. De plaats dus waar in vervlogen tijden de niet gehoorzame Buggenummers publiekelijk werden terechtgesteld. Nog even door de bebouwde kom en dan door het Buggenumseveld richting Neer. Geniet van het mooie open uitzicht richting het buurdorp. Het lagergelegen deel van het gebied aan je rechterhand is een vroegere meander van de Maas. Ook via dit lagergelegen land bereikte in het verleden het maaswater de bebouwing van het dorp.
We wandelen langs een meertje dat in de afgelopen jaren is ontstaan door grindwinning. De ontgrinding is voltooid en de plas is heringericht maar het een en ander ziet er nog een beetje kaal uit. Anders is dit bij de Bouxweerd, een plas die zo’n 60 tot 70 jaar geleden is ontstaan. Neem even de tijd om bij de vogelkijkwand het leven op deze, mooi begroeide, plas te bekijken. Via de groene uiterwaarden van de rivier gaat het weer richting dorp. In de verte de sky-line van Roermond. Links van ons, door een opening in het groen, kunnen we even een blik werpen op de rivier die, mogen we zeggen?, een haat-liefdeverhouding heeft met het dorp. Bij knooppunt 72 nemen we het pad tussen groene hagen naar knooppunt 70. Het pad maakt deel uit van een uniek netwerk van vluchtpaden. De paden liggen op de hogergelegen delen van het dorp en werden gebruikt als “verkeersaders” op momenten dat de lagergelegen straten werden overstroomd. Loop nog even bij Sint Aldegundis naar binnen. Men zegt dat zij, onder andere, wat voor u kan betekenen als u last heeft van hoofd- of keelpijn. Sint Aldegundis wordt ook aangeroepen ter bescherming tegen kanker. Na het bezoek aan haar loop je over de Holstraat en de Pastoor Schmeitsstraat weer naar het beginpunt. De route is te volgen via de knooppunten 97-98-95-94-92-90-91-62-48-44-71-72-70-99-97."
- Ut Klauterbrook is een natuurspeelveld voor kinderen, door de kinderen zelf ontworpen. Met diverse speeltoestellen, fietscrossbaan en doolhof. Gelegen nabij het kerkplein aan de Dorpsstraat.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Buggenum, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Buggenum.
- Nieuws: - Nieuws uit Buggenum op Facebook.
- Belangenvereniging: - In overleg met de inwoners en de gemeente Leudal zet Dorpsraad Buggenum zich in voor behoud en bevordering van de leefbaarheid in dit mooie Maasdorpje. De inwoners geven zelf aan welke zaken belangrijk zijn. Als er voldoende mensen zijn die willen meehelpen, wordt een werkgroep samengesteld die met een onderwerp aan de slag gaat. Op dit moment zijn 6 werkgroepen actief. Het bestuur van de Dorpsraad verbindt de initiatieven, faciliteert waar nodig en adviseert de gemeente en andere (overheids)instanties.
- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis De Roffert is er sinds 1973. Het is het sociale en maatschappelijke trefpunt van het dorp. Tevens zijn er ruimten te huur voor bijv. vergadering, sport, spel, repetitie, concert, feest, workshops etc. "Stichting Gemeenschapshuis Buggenum is opgericht in 1970. In de jaren daaropvolgend worden plannen gemaakt om daadwerkelijk te komen tot de realisatie van een gemeenschapshuis in het dorp. In 1972 wordt het Klooster met tuin aan de Berikstraat aangekocht. In oktober 1973 wordt het gemeenschapshuis geopend. Uit een prijsvraag bij het 1e lustrum in 1978 is de naam De Roffert gekozen, naar de naam van het stuk grond waar het pand op is gebouwd. Toen in 1998 fanfare en drumband Excelsior ook hun intrek namen in De Roffert, bleek dat er voor hen eigenlijk geen geschikte repetitieruimte was. De meest voor de hand liggende ruimte was natuurlijk de gymzaal, maar akoestisch gezien bleek deze nauwelijks te voldoen. Jarenlang hebben ze derhalve geoefend in de bar; een allesbehalve ideale situatie.
Toen in 2000 ook nog het kerkbestuur behoefte bleek te hebben aan een permanente ruimte in De Roffert werd het ruimtegebrek echt een serieus probleem. Er werden plannen ontwikkeld voor de bouw van een nieuwe zaal ter vervanging van de gymzaal, geschikt voor activiteiten zoals carnavalsactiviteiten en andere verenigingsfeesten, beurzen, concerten en presentaties etc. Na het vinden van diverse sponsoren - overheidsinstellingen, fondsen en bedrijven - is de nieuwe zaal op 1 april 2004 opgeleverd. Het is een zaal die een vriendelijke en gastvrije uitstraling heeft, d.m.v. geluiddempende scheidingswanden multifunctioneel opdeelbaar is in kleinere vergader- en repetitieruimten en uitermate geschikt is voor concerten en (video-)presentaties. Kortom een prachtige ruimte die voldoet aan de eisen die de verenigingen tegenwoordig stellen, en die De Roffert weer hét congrescentrum van Buggenum en omstreken maakt."
- Onderwijs en kinderopvang: - Antoniusschool. - Neeltje Kinderopvang is een kleinschalige kinderopvang voor 0-4 jarigen, en naschoolse opvang voor kinderen van 4-12 jaar.
- Jeugd: - Doel van Jeugdcontactraad (JCR) Buggenum is het organiseren van betaalbare activiteiten voor alle jeugdigen van 0-16 jaar uit het dorp en uit het Haelens Broek. Kinderen zijn geen lid van de JCR, maar kunnen vrijblijvend aan de activiteiten deelnemen.
- Muziek: - Muziekvereniging Excelsior is opgericht in 1922 en omvat een fanfare, een drumband, een jeugdfanfare en een kapel. De vereniging vervult een belangrijke rol in het culturele en sociale leven in Buggenum en is zichtbaar aanwezig bij tal van activiteiten: Paaseieren rapen, communicantjes begeleiden, de sacramentsprocessie, Koningsdag, St. Maarten en St. Nicolaas. De kapel luistert ook jaarlijks de activiteiten van Carnavalsvereniging De Halve Gare op. Sinds 2015 werkt Fanfare Excelsior structureel samen met Fanfare De Eendracht uit Neer. Er wordt elke vrijdag samen gerepeteerd, afwisselend in het ene dorp en in het andere dorp. De fanfares geven gezamenlijk circa 5 concerten per jaar, die drukbezocht worden door inwoners van de beide dorpen, maar ook van daarbuiten. Dit gecombineerde orkest bestaat uit ruim 50 muzikanten. Een bijzonder onderdeel van Excelsior is Dickens Brass, een ensemble dat gekleed in Dickens-stijl diverse gelegenheden opluistert. Ze zijn ook te boeken voor jouw evenement.
- Schutterij: - "Ontstaan vanuit historische schutterijen heeft de in 1991 heropgerichte Schutterij St. Aldegundis tegenwoordig vooral een sociale, culturele en toeristische functie. De schutterij doet regelmatig mee aan optochten en schieten met een buks op de bekende böllekes."
- Welzijn: - Vroeger was er een Vivo in Buggenum. Dat was niet alleen de dorpssupermarkt maar ook een gelegenheid waar inwoners elkaar tegenkwamen en een praatje maakten. Sinds 2014 is er weer een 'VIVO' in het dorp. De naam betekent 'Voor Iedereen Van Ons' en staat voor een club die dingen organiseert om mensen elkaar te laten ontmoeten, en elkaar te helpen als dat nodig is. Ze organiseert bijvoorbeeld ramenwasdagen, opruimdagen, en markten waar mensen producten en diensten kunnen aanbieden of ruilen.
Reactie toevoegen