Status

Braamt is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Montferland. T/m 2004 gemeente Bergh.

Naam

In het dialect
De lokale Facebookpagina met oude foto's en dergelijke van Braamt (zie het hoofdstuk Beeld) heet Broampt, en de beheerder spreekt in zijn berichten van Broamptse... (school, Gat etc.). In de berichten spelt de beheerder de naam soms ook als Braomp, en spreekt hij bijv. van de Braompse kerk... Daar sluit het lokale dweilorkest (zie bij Links) zich bij aan, want dat heet Braomps Kabaal. En de dorpssite en het dorpsmagazine heten Braomps Eigen. Een ander heeft het op de Facebookpagina dan weer over het Broampse Gat (zwemwater).

Even los van de oa/oa-verwarring (die zich ook bij de dialectvorm van andere plaatsen voordoet), en het al dan niet gebruik van de t, doet het ja of nee gebruik van de p in deze naam ons denken aan het in die zin vergelijkbare Rumpt, waar je de p ook niet uitspreekt en dat daarom een aantal jaren, ook formeel, bijv. in de poststempels, Rumt heeft geheten. Maar kennelijk waren veel plaatsen gehecht aan hun onhandige ouderwetse spelling en daarom zijn die helaas vaak weer teruggekeerd. In de Nederlandse spelling Braamt dus niet (want wat moet je ook met zo'n onhandige p als je hem toch niet uitspreekt ;-))

Oudere vermeldingen
1241 Brameth, Bramet, 1400 Braempt, 1741 Brumpt, 1840 Braamt.

Naamsverklaring
Afleiding van braam door middel van het verzamelsuffix -t, betekent 'plaats waar brem- of braamstruiken groeien'.(1)

Ligging

Braamt ligt Z van Doetinchem, N van Zeddam en grenst in het N aan de A18. Een deel van het buitengebied van het dorp is gelegen tegen de Montferlandse heuvels. Dit hoger gelegen gedeelte staat in de volksmond bekend als Baoven-Braomp.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Braamt 51 huizen met 292 inwoners, in 1910 ca. 100 huizen met 595 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 400 huizen met ca. 1.000 inwoners.

Geschiedenis

Al rond 1200 begint de ontginning van Braamt. In de loop der jaren vestigen zich boeren, die ook dagloners nodig hebben. In de zogeheten Vinkebruuk (= Vinkwijkse broek, dit betekent Veenwijk) was vroeger waarschijnlijk een grote waterplas waar veen werd gewonnen. Door loting werd het land verdeeld totdat de boeren ongeveer 9 ha grond in bezit hadden. De eigenaren waren rijke landheren die elders woonden (Bergh, Elten, Bielheim). Rond 1650 staan er een 7-tal hutjes. Dat was het ontstaan van eerst de buurtschap en later het dorp Braamt. In 1918 wordt er een dorpsschool gevestigd aan wat nu de Graaf Hendrikstraat is. Pas in 1950 wordt het dorp helemaal onafhankelijk van Zeddam door de bouw van de RK kerk. In de loop der jaren is het dorp uitgebreid met nieuwbouw aan de volgende straten: Graaf Hendrikstraat, Mariastraat, Pastoor te Rielestraat, Hiedenbrinkstraat, Langestraat, Sint Jorisstraat, De Wilgen en De Dreef, en als laatste de nieuwe wijk met de straten De Ban, de Binnenweg en de Koornmaat.

Zie ook Beschrijving van verleden en heden van Braamt op Berghapedia.

Recente ontwikkelingen

- In 2011 heeft Café-zaal Peeters aan de Langestraat in Braamt een plan ingediend om achter het complex 6 woningen te mogen bouwen. In 2018 is de exploitant van Café-zaal Peeters ermee gestopt en er is geen nieuwe exploitant gevonden. Daarom wil de eigenaar het complex slopen en daar nog eens 9 woningen bouwen (vrijstaand, halfvrijstaand en een rij van 5 levensloopbestendige woningen). De gemeente gaat hier mee akkoord, onder de voorwaarde van een 'voorzienbare bouwplicht’. Daarin wordt bepaald wanneer een woning moet zijn gebouwd. Als dat niet in de vastgestelde tijd gebeurt, vervalt de vergunning voor die plek en kan de gemeente de plek aanwenden voor een andere bouwontwikkeling. Met de 15 woningen die er aan de Langestraat/Mariastraat komen, en 9 plekken die zijn opgenomen in de Dorpsvisie (rond kerk en dorpshuis) wordt voldaan aan de geprognosticeerde woningbehoefte voor het dorp tot 2030. Alleen als er bijzondere redenen zijn kan er in deze periode nog elders in Braamt worden gebouwd. Zo kan er eventueel een uitzondering worden gemaakt voor de vrijkomende plek van de voormalige supermarkt en het voetbalveld van Sint Joris.

- In 2019 zijn aan de Graaf Hendrikstraat in Braamt 16 nieuwbouwwoningen gereedgekomen. Dit is een mix van eengezinswoningen en levensloopbestendige woningen. Ook de openbare ruimte van de Graaf Hendrikstraat is heringericht.

- Een mooie opsteker voor deze kleine kern was in 2018 het volgende: "De gemeente Montferland heeft een subsidieregeling in het leven geroepen ter uitvoering van de motie OLIE (Ondersteuning Leefbaarheids Initiatieven met Euro’s). Als gevolg hiervan is door de gemeenteraad een eenmalig budget beschikbaar gesteld voor de 10 kleine kernen in de gemeente. Per kern is € 25.000 beschikbaar gesteld voor activiteiten en initiatieven die bijdragen aan de volgende zaken: verbeteringen aan de infrastructuur en/of voorkoming isolement en/of zorg en dienstverlening en/of belangenbehartiging en/of leefbaarheid. Op basis van deze criteria heeft de Dorpsraad de prijsvraag het “Beste Idee van Braamt” georganiseerd. Hiervoor hebben zich vijf initiatieven ingeschreven, die hun idee aan de Dorpsraad hebben gepresenteerd.

Aan de hand van deze presentaties, getoetst aan de door de gemeente opgestelde criteria, hebben de Dorpsraadleden een individuele afweging gemaakt en een verdeling gemaakt van de subsidie tussen de verschillende initiatieven. Deze individuele verdelingen hebben we uitvoerig met elkaar besproken en uiteindelijk gemiddeld, waarmee we tot de volgende verdeling van de subsidie zijn gekomen: Vernieuwing van het Schoolplein: € 11.000. Oprichting Servicepunt Braamt: € 11.000. Nieuwe muziekinstrumenten voor Stichting De Boomband: € 1.500. Organisatie Kerstdiner, "kerst vier je niet alleen": € 1.000. Home of Football: € 500. De Dorpsraad is verheugd maar liefst 5 initiatieven te hebben mogen ontvangen. We hopen dat elk van de vijf ideeën op zijn eigen manier gaat bijdragen aan een nog leefbaarder Braamt!" (bron: Dorpsraad) De regeling is in 2019 opgevolgd door de Subsidieregeling Ondersteuning Leefbaarheidsinitiatieven.

- "In 2010 heeft de toenmalige Dorpsraad in samenwerking met de werkgroep Leefbaarheid de Toekomstvisie Braamt 2010-2025 opgesteld. Dit uitvoerige document wordt door de huidige Dorpsraad gebruikt als leidraad voor het te voeren beleid. Het document is destijds onder de inwoners verspreid en is via de link ook online te lezen. Uiteraard staat de Dorpsraad open voor discussies over onderwerpen uit deze Toekomstvisie." En natuurlijk zijn er sindsdien de nodige - en deels ook destijds niet te voorziene, zoals de sluiting van de kerk - ontwikkelingen geweest, maar het document houdt toch ook nu nog zijn waarde om te kunnen zien hoe het dorp er destijds in een aantal opzichten voorstond en wat toen de plannen waren voor de komende jaren.

Bezienswaardigheden

- Braamt heeft 1 rijksmonument, zijnde de Braamse Molen (Zeddamseweg 5), ook wel Koenders Möl, uit 1856. Het is een rietgedekte grondzeiler, met als functie korenmolen. Sinds 1999 is hij niet meer als zodanig in functie. Het is een van de twee molens in ons land die zijn uitgerust met Beckers kleppen en Beckers neuzen (de andere is de molen in het nabijgelegen Nieuw-Wehl). Op de andere roede zit het Systeem van Bussel. In 2007 meldde inwoner Jaap Hunting nog over de molen: "De molen is nog niet zolang geleden gerenoveerd/gerestaureerd en draait nog steeds, echter niet meer commercieel". Nadien is de molen in verval geraakt. De Gelderlander heeft daar in 2009 een artikel over geschreven. De molen verkeerde toen niet meer in draaivaardige staat. De gemeente stelt in het gelinkte artikel er weinig aan te kunnen doen omdat het particulier bezit is. Toenmalig eigenaar - en zoon van de laatste molenaar - Gerard Koenders stelt daar dat het overmacht is, omdat de molen in 2006 nog is opgeknapt en hij er o.a. zes weken lang aan heeft geschilderd, maar dat hij een jaar later door een enorme storm behoorlijk is beschadigd. Opnieuw een restauratietraject ingaan zag Koenders niet zitten, omdat dat jaren duurt en hij al genoeg geld had uitgegeven aan "deze dure hobby".

Maar... het gaat nu toch goed komen! In Braamt haalt men opgelucht adem, sinds de molen met bijbehorende woning in 2017 is verkocht aan de toen 65-jarige Harrie Wezendonk uit het westelijk - aan de andere kant van het Bergherbos - gelegen buurdorp Loerbeek. De woning heeft hij verhuurd. Hij wil de molen vanaf 2019 weer in oude luister herstellen, en beschouwt het opknappen van de korenmolen als "een mooie hobby voor de oude dag". De kosten van de renovatie zijn begroot op ca. 500.000 euro. De provincie draagt daar ruim 300.000 euro aan bij, de gemeente Montferland vemoedelijk 25.000 euro. Wezendonk gaat lobbyen om bij andere fondsen het resterende bedrag te werven.

- Braamt heeft 5 gemeentelijke monumenten, zijnde woonhuis 't Olde Meestershuus op Graaf Hendrikstraat 1, de boerderij op Koppelstraat 3, het woonhuis op Langestraat 10, het trafohuisje op Zeddamseweg 3 en de boerderij op Zedddamseweg 8.

- Johannes Marinus te Riele wordt in augustus 1946 benoemd tot kapelaan en 'bouwpastoor' in de parochie Zeddam, belast met het treffen van voorbereidende maatregelen voor de oprichting van een nieuwe parochie te Braamt, als afsplitsing van de parochie Zeddam. Deze taak heeft hij met groot enthousiasme opgepakt en in 1949 succesvol afgesloten. De RK kerk O.L. Vrouw van Altijddurende Bijstand (Langestraat 18) is gebouwd op een terrein dat door het Sint Jorisgilde beschikbaar is gesteld. De inzegening vond plaats op 6 november 1949. Kapelaan Te Riele werd hiermee pastoor Te Riele. Door de schaarste aan bouwmaterialen in de naoorlogse jaren had de bouw wat langer geduurd. Helaas heeft pastoor Te Riele zijn nieuwe parochie maar enkele maanden kunnen bedienen; hij overleed op 17 februari 1950 en is begraven op de begraafplaats achter de kerk. Op zijn grafsteen staat 'Oprichter en eerste pastoor der parochie'. Vanwege zijn grote verdiensten voor het dorp is er in het dorp een Pastoor te Rielestraat.

De parochie van O.L.V. van Altijddurende Bijstand is op enig moment opgegaan in het parochieverband Didam/'s-Heerenberg/Wehl, waaruit in 2010 de nieuwe Parochie Heilige Gabriël is voortgekomen. In mei 2017 maakt het bestuur van de Parochie Heilige Gabriël bekend dat wegens het teruglopende kerkbezoek 6 kerken in de kleine kernen zullen worden gesloten, zijnde de kerken in Braamt, Kilder, Loil, Nieuw-Dijk, Nieuw Wehl en Stokkum. Medio 2018 zijn er de laatste kerkdiensten gehouden, medio 2019 zijn de kerken gesloten. De kerken die vooralsnog openblijven (Beek, Didam, ’s-Heerenberg, Wehl en Zeddam) krijgen een bestemming voor de gehele parochie. Voor de herbestemming van de Braamtse kerk zie het hoofdstuk Links > Dorpshuis/MFC. De anno 2017 al 94-jarige pastoor Rinke de Vreeze,die dan al 28 jaar pastoor in het dorp is, was 'not amused' toen hij te horen kreeg dat hij na sluiting van de kerk 'al' met pensioen moet; hij was graag nog even doorgegaan...

- In juli 2017 is in Braamt voetbalmuseum Home of Football (Heuvelwijk 10) van de gepassioneerde voetballiefhebber Fred Baars van start gegaan. Baars heeft speciaal voor het museum een ruimte gebouwd in zijn achtertuin. Je vindt er duizenden shirts, boeken, vaantjes, ballen, sjaals en dergelijke, van alle mogelijke clubs. De toegang kost een 'vrije gift', die ten goede komt aan de goede doelen Stichting Spieren voor Spieren en Bergh in het Zadel. "Als voetballiefhebber heb ik menig stadion in de wereld bezocht om onze voetbalhelden aan te moedigen. Tijdens deze reizen heb ik veel voetbalmemorabilia kunnen verzamelen, die nu tentoongesteld zijn in het door Louis en Truus van Gaal geopende voetbalmuseum Home of Football. Wij hopen vele bezoekers te mogen verwelkomen, zodat wij ons kunnen blijven inzetten voor Stichting Spieren voor Spieren en Stichting Bergh in het Zadel voor de kankerbestrijding." Het museum is alleen op afspraak geopend.

- Tegenover Auberge Graaf Hendrik in Braamt staat een aardig carnavalsbeeld, geplaatst door de lokale carnavalsvereniging. Het is ontworpen en gemaakt door Marcel Kuster.

Evenementen

- Carnaval. - Het dorp heeft een eigen carnavalslied: "Oh Braomp* mien dörpke". - Twee weken voor de carvalsoptochten elders in de regio, is de eerste grote Carnavalsoptocht altijd in Braamt. Er doen ca. 25 wagens aan mee, wat al snel neerkomt op zo'n 600 deelnemers. Zie de reportage van Carnavlsoptocht 2019. - Carnavalsvereniging De Nöttekrakers is opgericht in 1966. - Carnavalsvereniging De Bössels bouwt jaarlijks een wagen om aan diverse carnavalsoptochten in de omgeving deel te nemen.
* D.w.z. in de tekst staat Braomp, in de titel staat Broamp. Consequent spellen is, ook in het dialect, kennelijk soms een ehh uitdaging... Voor die verwarring zie het hoofstuk Naam.

- De Blije Markt in Braamt is een sfeer-, proef- en beleefmarkt, voor liefhebbers van pure producten en van puur en eerlijk eten en drinken. Op verschillende zondagen in de maanden mei, juli en oktober. Kramen met pure voeding, biologische, streek- en duurzame producten; horeca en mobiele terrasjes vanuit vrolijke rijdende keukentjes; achtergrondverhalen / lezingen (eetbaar landschap); zelf proeven en doen (workshops); live muziek. Verder zijn er per keer nog andere leuke activiteiten zoals kanoen, boogschieten of klimmen.

- Broampse Kermis (gedurende 4 dagen in juni).

- "Foodtruck Festival Achterhoek (weekend in juli, in 2020 voor de 5e keer). Rondom de recreatieplas van Markant Outdoorcentrum in recreatiegebied Stroombroek in Braamt kunnen bezoekers genieten van muziek, theater en natuurlijk de beste Foodtrucks van Nederland. Tijdens Foodtruck Festival Achterhoek wordt ieder zintuig van de bezoeker geprikkeld! Op het terrein komen Foodtrucks met specialiteiten van over de hele wereld. Beleef bovendien de smaak van verrassende speciaalbieren, bijzondere wijnen van onze sommelier en de beste koffies van de barista! Verspreidt over het terrein zijn diverse grote en kleine podia. Geniet van theater, straattheater en muziek van artiesten uit de regio en ver daar buiten. Neem gezellig plaats rondom het grote kampvuur of trek je met een kano terug op het water om even helemaal tot rust te komen. Foodtruck Festival Achterhoek is gratis toegankelijk.Wij adviseren om zo veel mogelijk met de fiets naar ons festival te komen. Dit is goed voor je gezondheid en voor de doorstroomsnelheid van het festivalverkeer."

- "WarmWinterLicht (in de even jaren, de volgende editie is dus in 2020) is dé lichtroute van de Achterhoek en Liemers, een magische beleving voor iedereen. Geopend gedurende een week rond Kerstmis, dagelijks van 17.00-21.00 uur. Je kunt genieten van prachtige lichtkunsten op het terrein van Markant Outdoor in Braamt. Het terrein krijgt een extra dimensie door fantasierijke beeldende lichtobjecten. Glow in the dark doolhof, 500 m2 doolhof, wie vindt de uitgang? Skymotion, the vertical dance compagnie, geeft bijzondere voorstellingen boven het terrein en het water. Een unieke lichtgevende beleving. De hallucinerende beeldschermen zorgen voor een vreemde maar verrassende ervaring. Unieke lichtobjecten begeleiden je de gehele route van ca. 1,5 km. Live muziek en sfeervolle terrasjes met vuurkorven en winterse lekkernijen zorgen voor de inwendige mens. Tijdens de WarmWinterLicht route zijn er tal van (warme) dranken en heerlijke lekkernijen te verkrijgen."

- "Al ruim 15 jaar knallen wij in Braamt carbidschietend het jaar uit. Rond 10:00 uur wordt het eerste schot gelost. Afhankelijk van de animo stoppen we rond 13:00 uur. T/m 2016 stonden we de hele dag buiten in de kou te knallen. Sinds 2017 hebben we een tent neergezet. De opkomst was hierbij zo goed dat wij sinds 2018 zelfs twee tenten neerzetten. Naast het carbidschieten buiten zijn er binnen zitplekken om o.a. te kaarten en een biljart om te potstoten. Tussendoor is er de mogelijkheid om wat warms te eten te kopen en mee te doen aan een loterij. Locatie: de wei van Camping Te Boomsgoed. Tijd: 10:00-17:00 uur. Kosten: € 12,50 p/p inclusief drank."

Landschap, natuur en recreatie

- Het Braamtse Gat, Braompse Gat of de Braamtse Plas is een voormalige zandwinningplas, gelegen N van de dorpskern van Braamt en nog net vallend onder het dorpsgebied van dat dorp. Het meer dat na de zandwinning ontstond is populair in de regio en in de aangrenzende Duitse grensstreek. De ligging van het meer is bijzonder; het ligt aan de voet van de Montferlandse heuvels en biedt daarmee vooral gezien vanuit het noorden een haast on-Nederlandse aanblik. Aan de westzijde van het meer bevindt zich sinds 2006 een waterskibaan. De totale oppervlakte van recreatiegebied Stroombroek, waar het meer onderdeel van uitmaakt, bedraagt ca. 83 hectare, waarvan het Braamtse Gat ca. 35 hectare inneemt.

- Het Land van Jan Klaassen in Braamt is naar eigen zeggen het gezelligste pretpark van de Achterhoek. Een groot buitenspeelpark, indoorspeeltuin, waterspeeltuin, poppentheater en goede horeca zijn de ingrediënten voor een dag plezier. Het Land van Jan Klaassen is in 1978 opgericht door poppenspeler Marius Prein. "Het Land van Jan Klaassen heeft een unieke indoorspeeltuin. Kinderen vermaken zich uren met alle speelmogelijkheden, verdeeld over 2 verdiepingen. Alles is van hout gemaakt en sfeervol gedecoreerd met een eigen karakter. Voor de kinderen een wereld om te ontdekken en voor ouders aangenaam om in te vertoeven (het plafond is geperforeerd waardoor veel geluid wordt geabsorbeerd) op 1 van de vele zitjes. De indoorspeeltuin is 2000 m2 groot met o.a. zweefauto's, luchtglijbaan en trein door de goudmijn. Griezelen in het spookhuis, verdwalen in het doolhof en klimmen op de klimwand. Midden in de speeltuin staan overal zitjes voor de ouders en een restaurant om wat lekkers te eten. Met een blokkenhoek voor de allerkleinsten, swingen in de minidisco met catwalk of zelf piano spelen in de pianohoek. Met speelhuisjes, buisglijbanen, touwbrug en klimwand is er genoeg te beleven voor kinderen t/m een jaar of 9.

Jan Klaassen heeft ook een Buitenspeeltuin van 30.000 m2, midden in de natuur. Met meer dan 60 speeltoestellen biedt het speelpark een hele dag vertier voor de allerkleinsten. Met glijbanen, schommels, fietsjes en springkussens spelen kinderen tot 9 jaar in een veilige omgeving en gaan ze op ontdekkingstocht. In het dorp van Jan Klaassen zie je de bakker, de molenaar, het gemeentehuis en de politie. Op het piratenschip klim je als een echte piraat. De kinderen springen salto’s op de airtrampolines of maken een treinreis door het kabouterdorp. In het doolhof krijgt iedereen de slappe lach van de lachspiegels. Kinderen met lef gaan griezelen in het spookhuis of sjezen met een matje van de turboglijbaan. En op warme dagen lekker natspetteren in de Waterspeeltuin. Overal zijn loungeplekken waarop je heerlijk uitrust.

Het Land van Jan Klaassen heeft ook het grootste poppentheater van Nederland. Wil je samen met Jan Klaassen de wereld rond en een avontuur beleven? De slechterik laten schrikken met een spin? Kom kijken in het poppentheater.
Laat je verbazen en meevoeren... Tijdens je bezoek aan het pretpark maak je de dag compleet met het bijwonen van een voorstelling in het poppentheater. Jan Klaassen beleeft de spannendste avonturen tijdens een interactief poppenkastverhaal. Voorstellingen waar kinderen ademloos naar luisteren en volwassenen ook stilletjes van meegenieten. Het poppentheater kan ook worden ingehuurd voor een voorstelling op locatie. Het Land van Jan Klaassen speelt voorstellingen op scholen, bij bedrijven en op evenementen. Tevens heeft het poppentheater ervaring met het spelen voor jongere en oudere gehandicapten."

In 2018 is de collectie van het Dickens Museum van Bronkhorst naar Het Land van Jan Klaassen in Braamt verhuisd. Sjef de Jong heeft het museum in 1987 opgericht, is er wegens zijn inmiddes gevorderde leeftijd en afnemende gezondheid mee gestopt, en zocht een goede nieuwe bestemming voor de collectie. Geert Prein vond het een mooie aanvulling op zijn park, en de familie De Jong vond het er ook de perfecte locatie voor. Je kunt er wandelen door het Engeland uit de tijd van Charles Dickens. Smalle straatjes, vitrines met scenes uit zijn verhalen en de poppen vertellen het verhaal van Dickens.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Braamt, met laagsteprijsgarantie!

Beeld

- Oude foto's, ansichtkaarten e.d. van Braamt op Facebook.

- Oude en recente foto's van Braamt.

Links

- Algemeen: - Braomps Eigen is de dorpssite van, voor en over Braamt.

- Nieuws: - Nieuws uit Braamt op Facebook.

- Sinds voorjaar 2017 heeft het dorp een prachtig kleurrijk magazine, getiteld Braomps Eigen (3x per jaar, via de link ook online te lezen). Over het waarom van dit magazine citeren wij graag het voorwoord van het eerste nummer: "Braomps Eigen is een initiatief van de Braamtse verenigingsraad. De verenigingsraad, waarbij de meeste verenigingen van Braamt zijn aangesloten, wil je graag laten kennismaken met het rijke verenigingsleven in ons dorp. Wij zijn er ons van bewust dat vele activiteiten vaak niet bekend zijn en wij willen je met dit magazine dan ook graag informeren over het verenigingsleven dat ons dorp te bieden heeft. Naast deze uitgave heeft ‘Braomps Eigen’ ook een eigen website, met een up-to-date kalender, waarin de jaarprogramma’s en activiteiten van de verschillende verenigingen zijn opgenomen met de nodige informatie, zoals tijden en locaties. Wij nodigen je graag uit om te komen luisteren en kijken naar de verschillende activiteiten die gedurende het jaar plaatsvinden. Uiteraard ben je ook van harte welkom om lid te worden van een van de verenigingen."

- Belangenvereniging: - "Dorpsraad Braamt is een onafhankelijke stichting die zich inzet voor bevordering en behoud van een goede kwaliteit van wonen en leven i het dorp. Ze doen dit door gevraagd en ongevraagd advies te geven aan de gemeente, waarbij de belangen van de bewoners altijd centraal staan. De Dorpsraad heeft goede contacten met de gemeente. Het is voor de gemeente belangrijk om te weten wat er in het dorp speelt en omgekeerd is het voor de Dorpsraad belangrijk te weten welke onderwerpen er door de gemeente behandeld worden die van invloed (kunnen) zijn op de leefbaarheid van het dorp. Naast de contacten met de gemeente onderhoudt de Dorpsraad ook contacten met onder meer de Politie, Provincie, woningcorporaties en verenigingen."

- Dorpshuis/MFA: - "Dorpshuis De Braempt is een gebouw waar diverse verenigingen uit Braamt gebruik van maken. Wij beschikken over een grote zaal, twee (vergader)ruimten en een kantine."

- "In november 2018 heeft de Verenigingsraad (namens de Braamtse verenigingen) de intentieverklaring getekend tot het aankopen van de kerk, waarbij de doelstelling is om uiterlijk in mei 2019 de overdracht te doen. De overdracht omvat de kerk met het kerkplein, de pastorie met de tuin en het extra terrein aan de kopse zijde van het kerkhof. De volgende afspraken zijn gemaakt: het secretariaat van Gabriël blijft voor minimaal 15 jaar in het dorp, de pastoor blijft in de woning zolang hij dit zelf wenst, relikwieën blijven bestaan (indien deze gepast worden beheerd), de zielzorg vanuit het pastoraal team en de mogelijkheden tot vieringen in Braamt blijven bestaan (bij bijzondere gelegenheden). Het kerkhof blijft onder het parochiebestuur vallen.

Naast de wensen en eisen waaraan de multifunctionele accommodatie (MFA) als zodanig moet voldoen, zijn er ook ruimtelijke uitgangspunten bepaald. Hieronder vallen o.a.: aantrekkelijk dorpshart; een goede ruimtelijke begrenzing van het dorpsplein; een goede landschappelijke inpassing; behoud beeldbepalende bomen; sluit aan bij het karakter van de Langestraat; pas waar mogelijk dubbel gebruik toe; veilige route van school naar de MFA; route naar begraafplaats; voldoende groen. Het is duidelijk; veel werk is er al verricht, maar er moet ook nog veel worden gedaan. De Gebouwencommissie gaat vol enthousiasme verder met het uitwerken van de onderzoeken en plannen. Het is van groot belang dat goede ideeën worden gedeeld en dat de samenwerking tussen de Braamtse verenigingen blijft bestaan, want: “In Braamt doen wij het samen!" Aldus de Dorpsraad in dorpsmagazine Braomps Eigen, nr. 6, december 2018.

- Servicepunt: - Initiatiefnemers Irene Jansen en Wendy Schuirink leek het een goed plan om in Braamt weer een winkeltje te hebben, voor de (vergeten) boodschappen, eigenlijk meer bedoeld als laagdrempelige aanleiding, waardoor mensen elkaar kunnen ontmoeten en kunnen bijpraten onder het genot van een kop koffie, wat de leefbaarheid en sociale cohesie ten goede komt. Geheel te runnen door vrijwilligers. Maar ze wilden natuurlijk wel weten of er genoeg draagvlak voor was. Daarom hebben ze in juni 2017 een enquête in het dorp uitgezet, en huis aan huis opgehaald. Er zijn 243 enquêtes ingevuld, met overwegend enthousiaste reacties. Dat is een respons van ruim 75%. Al met al genoeg reden voor de initiatiefnemers om na de nodige voorbereidingen in juni 2018 van start te gaan - volgens de Gelderlander was het zelfs een 'vliegende start' - met Servicepunt Braamt, dat onderdak heeft gekregen in het dorpshuis. Ook een half jaar na de start loopt het nog steeds geweldig goed. En ook na een jaar, in juni 2019, staan de ruim 30 vrijwilligers nog altijd met veel enthousiasme voor de inwoners klaar. Waar een klein dorp groot in kan zijn!

"Er is een stichting opgericht om het Servicepunt te beheren. In ons plan is opgenomen dat als er toch (ruim) winst wordt gemaakt, dit geschonken wordt aan bijv. nieuwe initiatieven of verenigingen in het dorp. Hiermee willen wij duidelijk laten zien dat het Servicepunt is bedoeld om de leefbaarheid (buurtbeleving, gezelschap, betrokkenheid) in ons dorp te bevorderen", aldus de initiatiefnemers. Zie ook de videoreportage van omroep Regio8 met initiatiefnemer Irene Jansen en Sonja Schepers van de Dorpsraad (maart 2018), waarin ze toelichten waarom het zo belangrijk is dat het Servicepunt er komt. Naast de reguliere supermarktproducten - die ze betrekken van de Coop - hebben ze ook veel lekkere of mooie spullen van lokale ondernemers, zoals kaas van Zuivelhoekje Elst, vlees en droge worst van Sanders Hof, gebak van Prissies.nl, vers brood van Paul Berntsen, verse eieren van Wolbrink's scharrelei Kilder, prachtige groenten van Albert Elshof/De Elsenhof, mooie violen van Bijzonder Groen/Marco Teunissen, geitenkaas van Geitenhouderij Elshoff en vers bereide maaltijden van Te Boomsgoed. En ook met de Avondvierdaagse hoeft men zelfs voor de snoepzakjes en de bloemen het dorp niet meer uit. Het is overigens niet alleen een uitkomst voor inwoners. Ook toeristen zijn er blij mee, zoals Pieterpadlopers. En ze hebben in het Servicepunt ook nog een Minibieb gerealiseerd, waar iedereen boeken mag meenemen én boeken kan neerzetten die hij/zij zelf over heeft en waar hij/zij een ander nog een plezier mee kan doen.

- Onderwijs: - Sinds 1918 is er onderwijs in Braamt. In 1923 wordt het een RK lagere school. De naam De Boomgaard is ontstaan in 1978, als de lagere school opnieuw wordt gebouwd op de plek waar vroeger de boomgaard van de pastorie lag. Deze nieuwbouw werd verbonden met de bestaande kleuterschool, zodat er één Basisschool De Boomgaard ontstond voor 4-12 jarigen. In 2009 is de school grondig verbouwd. Door een goed functionerend, professioneel team, moderne onderwijsmiddelen en de aanpassingen aan het gebouw, is de school uitstekend uitgerust voor goed onderwijs, nu en in de toekomst. Kernwaarden voor de school zijn: betrokken, respectvol en betrouwbaar.

- Muziek: - "De toenmalige pastoor Te Riele heeft in 1957 een muziekvereniging opgericht. Deze pastoor zal gedacht hebben: wat is een dorp zonder een eigen muziekvereniging? Er werden instrumenten aangeschaft en vervolgens werd er door een groepje geïnteresseerden dapper gerepeteerd. De vereniging werd naar deze pastoor genoemd, Muziekvereniging Te Riele dus, en groeide zowel in ledental als wat betreft het muzikaal niveau. In de loop der jaren zijn er veel mooie concerten gegeven. Spraakmakende concerten die op creatieve wijze werden aangevuld. Daarbij kwamen de optredens tijdens de kermis, de kerkdiensten, en de laatste jaren de bijdrage aan de Dorpentour. Zo voegde en voegt ‘Te Riele’ steeds iets moois toe aan het dorp Braamt. De laatste jaren neemt het ledental echter steeds wat af. Zonder nieuwe aanwas is de toekomst van de vereniging niet zorgeloos. Gelukkig is er een groeiende samenwerking met de plaatselijke Drumfanfare. We helpen elkaar waar dat kan. Het belangrijkste is dat de huidige leden van Te Riele nog altijd met veel plezier muziek maken. Bespeel je een instrument of wil je graag een instrument leren bespelen? In beide gevallen ben je van harte welkom bij onze vereniging."

- T.b.v. een feestje in 1998 in de buurtschap van de Hooglandseweg en Onderlangs, kregen muzikanten enkele anderen zover om voor het eerst in hun leven een muziekinstrument te gaan bespelen, om een serenade aan de jarige te kunnen brengen. Daaruit is Braomps Kabaal ontstaan, inmiddels uitgegroeid tot een regionaal bekend dweilorkest. Zij maken met hun gevarieerd muziekrepertoire van jouw feestje, evenement (of wat dan ook) een onvergetelijke en sfeervolle gebeurtenis. De naam van het orkest is bedacht door Lidie Huntink, die destijds het bruggetje maakte: we komen uit een buurtschap in Braamt, we maken herrie, en praten Achterhoeks, vandaar: Braomps Kabaal. Ze repeteren in het oefenhonk bij Hans Huntink aan de Hooglandseweg, welke locatie ze delen met dweilorkest De Wiksbössels. Naast feestmuziek speelt het orkest ook bigbandmuziek, lichte popmuziek, kerstmuziek en populaire opluistermuziek. Door steeds weer nieuwe muziekstijlen uit te proberen en de instructie van muzikaal leider René Kuster (Kapelli) blijft het orkest zich steeds vernieuwen en verder ontwikkelen.

- De Boetners uit Braamt maken nummers in hun moerstaal. Rock & Roll nummers in het Achterhoekse dialect. Grote inspiraties zijn dan ook Jovink & The Voederbietels, Normaal, Boh Foi Toch en internationale bands zoals AC/DC en Status Quo. De in 2011 opgerichte band heeft in 2014 haar eerste album uitgebracht, genaamd ‘A-j Moar Schik Hebt’, in 2016 volgt het tweede album: 'Heavig!'. In 2017 spelen ze op de Zwarte Cross. In mei 2018 komt het derde album - 'Geblök en Gereer' - uit en staat de band voor de tweede keer met een eigen headline-show in de DRU Cultuurfabriek. "Maar de band is ook nog altijd regelmatig live te zien in de modderigste feesttenten en zalen door het hele land. De biertap maakt overuren en de tent wordt omgetoverd tot een kolkende massa. Heavig!", aldus de band op hun site.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Sint Joris in Braamt is opgericht in 1933. Bij het 75-jarig jubileum in 2008 is een fraai jubileumboekje verschenen, dat de geschiedenis van de vereniging in tekst en beeld beschrijft. Via de link is het boek ook online te lezen. Een citaat van toenmalig voorzitter Peter Hartman geven wij hier graag weer, omdat het goed weergeeft waar de vereniging voor staat: "In 75 jaar gebeurt er ontzettend veel. Er zijn moeilijke momenten geweest voor onze club. Die hebben we altijd samen overwonnen. Veel talrijker waren de positieve ervaringen. Momenten waarin we enorm konden genieten van het voetbalspel en van elkaar. Een selectie van deze momenten vindt u in dit boek terug. Anders dan in een mensenleven is ouder worden voor een vereniging niet bedreigend. Integendeel, we leren er elke dag iets bij en krijgen de kans en de tijd om het vervolgens nog iets beter te doen.

Wij zijn dan ook 75 jaar jong. Sint Joris is een gezonde en springlevende club waar jonge en niet meer zo jonge mensen actief en/of passief van het voetbalspel genieten. Een afspiegeling van de Braamtse gemeenschap waar gezelligheid en saamhorigheid de boventoon voeren. En daarbij wordt ook gepresteerd. Ieder op zijn of haar eigen niveau. Binnen en buiten het veld, maar altijd samen. Sint Joris is van u en voor u. Het is veel meer dan alleen maar een voetbalclub. Het is een plek waar kinderen zich lichamelijk en sociaal ontwikkelen, een plek waar hechte vriendschappen ontstaan, een plek waar je thuis bent, een plek waar dingen voor je worden gedaan waar je niet eens om hoeft te vragen. Kortom een plek waar het goed toeven is. Ik vind het dan ook een voorrecht voorzitter van deze prachtige vereniging te mogen zijn. Op naar de 100 jaar! Niemand weet hoe onze club er dan uitziet. Zijn we dan nog zelfstandig of zijn we inmiddels gefuseerd met een of meer buurtverenigingen? Groeien we door richting een omnivereniging waar meerdere sporten beoefendkunnen worden? Op welk niveau spelen wij dan? Wie het weet mag het zeggen. Een ding staat voor mij vast. Ook in 2033 wordt er in Braamt voetbal gespeeld en staat de Braamtse gemeenschap achter haar club."

- Schutterij: - "De Hooglandse Schutterij St. Martinus Braamt is opgericht in 1904. De schutterij bestaat uit werkende leden en steunende leden. De werkende leden zijn onder te verdelen in de volgende groepen: Bestuur en commandanten, Drumfanfare, Keurkorps en Vendeliers. De festiviteiten van de schutterij bestaan uit het organiseren van de jaarlijkse Kermis in juni en het jaarlijkse Schuttersfeest in september. De Kermis wordt altijd gevierd het 2e weekend in juni en het Schuttersfeest in het laatste volle weekend van september. Ook hebben wij sinds 2004 het Keizerschieten. Dit wordt 1x in de 2 jaar georganiseerd en alle schutterskoningen mogen daar aan deelnemen. Ook zijn wij present bij het brengen van serenades bij bruiloften en het muzikaal begeleiden van de kinderen met Koningsdag en andere activiteiten in het dorp. Elke dinsdagavond heeft de Drumfanfare haar repetitieavond, van 20.00-21.30 uur in het Dorpshuis. Kom gerust eens kijken. Nieuwe leden voor alle secties zijn van harte welkom."

- Veiligheid: - "Dorpsraad Braamt heeft op initiatief van de gemeente en Politie Montferland besloten mee te doen met het 1000-ogen project. Dit betekent dat we een dorpsbrede Buurtpreventie WhatsApp groep zijn begonnen. Dorpsgenoten kunnen zich via de website aanmelden voor deze WhatsApp groep en op deze manier bijdragen aan de veiligheid van ons dorp. WhatsApp Buurtpreventie is bedoeld om woninginbraak en andere criminaliteit in het dorp tegen te gaan. Bewoners spelen daarbij een belangrijk rol. Als iemand binnen de groep een verdachte situatie of persoon signaleert, belt hij 112 én stuurt een bericht naar de WhatsApp-groep. Zo ontvangt iedereen binnen de groep een melding. Daardoor is iedereen dus op de hoogte van verdachte situaties en is extra alert."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Braamt RK.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)