Boerdonk

Plaats
Dorp
Meierijstad
Noordoost-Brabant
Noord-Brabant

Boerdonk plaatsnaambord [640x480].jpg

Boerdonk is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de streek Noordoost-Brabant, gemeente Meierijstad. T/m 1993 gemeente Erp. In 1994 over naar gemeente Veghel, in 2017 over naar gemeente Meierijstad.

Boerdonk is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de streek Noordoost-Brabant, gemeente Meierijstad. T/m 1993 gemeente Erp. In 1994 over naar gemeente Veghel, in 2017 over naar gemeente Meierijstad.

Boerdonk Barst Los 2010 [640x480].jpg

Boerdonk, een van de jaarlijkse evenementen in dit dorp is Boerdonk Barst Los, een muziekfestival op de zaterdag in het weekend van de Trekker Trek.

Boerdonk, een van de jaarlijkse evenementen in dit dorp is Boerdonk Barst Los, een muziekfestival op de zaterdag in het weekend van de Trekker Trek.

boerdonk_meierijstad_fight_cancer_night.jpg

In 2018 was de 1e editie van de Meierijstad Fight Cancer Night in 't Weike in Boerdonk. Dat was een groot succes, dus sindsdien heeft het dorp er weer een jaarlijks evenement bij.

In 2018 was de 1e editie van de Meierijstad Fight Cancer Night in 't Weike in Boerdonk. Dat was een groot succes, dus sindsdien heeft het dorp er weer een jaarlijks evenement bij.

Boerdonk

Terug naar boven

Status

- Boerdonk is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de streek Noordoost-Brabant, gemeente Meierijstad. T/m 1993 gemeente Erp. In 1994 over naar gemeente Veghel, in 2017 over naar gemeente Meierijstad.

- Het dorp Boerdonk heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom sindsdien 'in' Erp.

- Onder het dorp Boerdonk valt ook de buurtschap Bemmer (deels).

Terug naar boven

Naam

In het dialect
Volgens (1) Boerring, lokale sites gebruiken zowel de spelling Boerring als Boering.

Oudere vermeldingen
1311 kopie 1510 Boerdonc, 1312 kopie 1350 Bourdonc.

Naamsverklaring
Donk
'zandige opduiking in moerassig terrein' (in dit geval in het dal van de Aa, red.), met de toevoeging boer-, mogelijk ter onderscheiding van het nabijgelegen Donk. De achtergrond van dit boer is onduidelijk.(2)

Terug naar boven

Ligging

- Het dorp Boerdonk ligt ZO van het dorp Erp, W van het dorp Gemert en N van het dorp 'Beek en Donk' en grenst in het W aan de N279 (provincialeweg 's-Hertogenbosch-Helmond).

- Het dorp Boerdonk ligt in het dal van de Boerdonkse Aa, een zijriviertje van de Aa, die aan de oostzijde langs het dorp stroomt. Ten westen van het dorp loopt de Zuid-Willemsvaart. Vroeger bestond er een veerdienst en de wegen er naar toe heten nog steeds Veerweg en Veerstraat (en er is een restaurant Het Veerhuis), maar de veerdienst bestaat niet meer, zodat het dorp betrekkelijk geïsoleerd ligt, hoewel niet ver van Beek en Donk gelegen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Boerdonk 31 huizen met 177 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 300 huizen met tegen de 800 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Abiotisch landschap
Boerdonk ligt op een langgerekte, wat hogere rug in het landschap. Deze dekzandrug is ontstaan in de laatste IJstijd, toen zand werd aangevoerd door de wind. Aan beide zijden van de rug loopt het landschap af. De rug loopt globaal van het zuidwesten naar het noordoosten. Ten zuiden van deze rug lagen de moerassen van Leek, een beekoverstromingsvlakte van de rivier De Aa. Ten noorden van de rug lag een dekzandvlakte. Mensen vestigden zich op de hoger gelegen delen.

Grote delen van het gebied waren tot ongeveer 1900 niet ontgonnen. Deze woeste gronden waren vaak begroeid met heide en werden gebruikt voor het weiden van schapen en het steken van plaggen. Op de hoger gelegen gronden rond Boerdonk werd eeuwenlang een mengsel opgebracht van heideplaggen vermengd met mest. Daardoor zijn deze gronden nog hoger in het landschap komen te liggen en is hierop een dikke humeuze eerdlaag ontstaan.

Gehucht
Al in 1300, toen Erp een zelfstandige gemeente werd, was er sprake van het gehucht Boerdonk. Het gehucht bestond uit een verzameling boerderijen rond een knooppunt van zandwegen op de hoger gelegen dekzandrug.

Eerste Sint Corneliuskapel
Vermoedelijk reeds sinds 1483 staat in Boerdonk een kapel, gewijd aan de heilige Cornelius. De kapel stond op de plaats van de huidige kerk. Na het einde van de Tachtigjarige Oorlog, die in 1648 wordt bekrachtigd met de Vrede van Münster, wordt het protestantisme, destijds het 'Nederduits-Gereformeerde' geloof, de staatskerk van de toenmalige Republiek. Alle katholieke goederen vervallen aan de overheid: niet alleen kerken en kapellen, maar ook kloosters en hun bezittingen. De katholieken moeten tot 1795 gebruikmaken van zogenaamde 'schuilkerken': ze mogen wel diensten houden, maar niet in gebouwen die aan de buitenkant als kerk herkenbaar zijn.

In dit kader is het wonderlijk dat de kapel van Boerdonk na 1648 nog meer dan een eeuw heeft kunnen functioneren. Deze kapel behoorde namelijk niet tot de getolereerde 'kerkschuren'. Pas in 1755 is de kapel gesloten en verzegeld wegens het begaan van de 'overtreding' dat men er in het openbaar de katholieke godsdienst beoefende. Rond 1870 is de kapel gesloopt. Nadere informatie over de eerste Corneliuskapel (Word-document) op de site van het Meertens Instituut.

Parochie en kerkdorp
Rond 1800 herkregen de katholieken in het zuiden van Nederland hun vrijheid van godsdienst. Dat was het begin van de herleving van het katholieke geloof. Vanaf halverwege de 19e eeuw hebben de Boerdonkenaren er bij de bisschop op aangedrongen een eigen parochie te verkrijgen. In 1869 was het eindelijk zo ver en kon worden begonnen met de bouw van de Sint Servatiuskerk, die in 1871 gereed was. Daarmee werd ook de basis gelegd voor het vormen van een kerkdorp. De oude parochiegrens definieert ook nu nog de gemeenschap van Boerdonk.

Industriële revolutie en de 20e eeuw
Vanaf het einde van de 19e eeuw is het landschap rond Boerdonk aan grote veranderingen onderhevig. In eerste instantie ging het daarbij om de ontginning van de woeste gronden, waarbij uitgestrekte heidevelden en moerassen werden omgezet in agrarische cultuurgrond en bos. Na de tweede wereldoorlog veranderde de omgeving van het dorp vooral door ruilverkavelingen en door de verstedelijking ten zuiden van het dorp, rond Beek en Donk.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Hotel-café Herberg 't Mirakel in het centrum van Boerdonk heeft langere tijd te koop gestaan. Een partij had vergevorderde plannen om er een hotel voor arbeidsmigranten van te maken. Dat leek de inwoners niet ten goede komen aan de leefbaarheid in dit kleine dorp. Daarom heeft een collectief van circa 50 inwoners het pand eind 2018 gekocht, waardoor de café-functie voor het dorp behouden blijft. De focus blijft op de hotelfunctie liggen, maar in de weekenden gaat het café open voor het dorp. Dorpshuis d'n Hazenpot is dan in het weekend gesloten. De uitbaters zijn Imca en Denny van Lankveld. Zij waren er al eerder voor in om 't Mirakel te runnen. Zij wilden het gebouw huren, maar de eigenaren wilden het alleen verkopen. Nu heeft de dorpsstichting het pand gekocht, die het aan Imca en Denny verhuurt. Ze hebben de naam veranderd in Hart van Bourdonck.

De aankoop past in een trend in Boerdonk, waarbij inwoners er samen voor zorgen dat de leefbaarheid in het dorp behouden blijft. Zo is men anno 2018 ook doende met de voorbereidingen voor de oprichting van een dorpscoöperatie, waarbij men collectief projecten kan aanpakken zoals het aanleggen van zonnepanelen op stallen en schuren in het dorp en zo het hele dorp van stroom voorzien.

- De Structuurvisie Boerdonk (2003) behelst plannen voor de inrichting van het dorpscentrum begrensd door de kerk, gemeenschapshuis D’n Hazenpot, de school en gebouw D’n Hospes. Tevens geeft de Structuurvisie een aantal gebieden aan waar gedacht kan worden aan woningbouw. Het betreft locaties ten westen van de Geluckweg (beoogd nieuw woongebied) en voor de lange termijn eventueel aan de noordzijde van het dorp. De Structuurvisie gaat ook in op de gebieden rondom het dorp. Het betreft de landschappelijke inrichting van het gebied aan de noordzijde (beplantingsstructuur, fiets- en wandelroutes) en mogelijk het terugbrengen van de Boerdonkse Aa aan de zuidkant van het dorp.

- In de afgelopen jaren zijn in Boerdonk de kleinschalige nieuwbouwprojecten 't Veldje en D'n Hospes gerealiseerd. Laatstgenoemd project was een herstructureringsproject in het dorpshart, op de locatie van het voormalige gelijknamige café. De 10 woningen zijn gerealiseerd in een karakteristiek gebouw in boerderijstijl. De 4 benedenwoningen (voor senioren) zijn volledig gelijkvloers. De 6 bovenwoningen (voor starters) hebben een aparte slaapverdieping met badkamer.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De neogotische Sint Servatiuskerk te Boerdonk is omstreeks 1874 gebouwd, op de plaats van de vroegere Sint Corneliuskapel. Het uit 1963 stammende orgel is in 2005 in de kerk geplaatst. Daarvoor stond het orgel in het inmiddels gesloten klooster van het nabijgelegen (NW) dorp Zijtaart. De kerk bezit twee zeer oude klokken, een uit 1381 en een uit 1412. Het interieur omvat onder meer een hoogaltaar en enkele beelden uit 1896 uit het atelier van de befaamde architect Pierre Cuypers.

- In 2008 is in Boerdonk een nieuwe Sint Corneliuskapel ingewijd. Dit rechthoekig rietgedekt gebouwtje is een verkleinde replica van de oorspronkelijke kapel (zie bij Geschiedenis). Het gepleisterde gebouwtje bevat enkele heiligenbeelden.

Terug naar boven

Evenementen

- Activiteitenagenda Boerdonk.

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Zandhazen.

- "De doelen van de Meierijstad Fight Cancer Night (op een zaterdag in augustus, in 2020 voor de 3e keer): Meijerijstad op de kaart zetten! Ondernemers met elkaar in contact brengen! Streven om € 25.000 op te halen voor Fight Cancer & Kika! Wat zoeken we? 16 ondernemers of afgevaardigden namens een bedrijf; die gezonder/fitter willen worden en in zijn voor een uitdaging!; die meer tijd willen steken in het sporten om een doel te realiseren! Wat zijn de kosten? Kosten zijn € 1.500,00 (inclusief 10 toegangskaarten en 50 consumpties). € 500,00 gaat rechtstreeks naar onze goede doelen! De locatie van het evenement is 't Weike in Boerdonk. Let op: het evenement is alleen toegankelijk voor 18+!" Voor een indruk van dit evenement zie ook het verslag van Meierijstad Fight Cancer Night editie 2019 in BD, 18-8-2019, en de foto's en video's van het evenement op hun Facebookpagina.

- Tijdens het Dorpsfeest (weekend in augustus) is er ook, overgewaaid uit Amerika, neergedaald in Boerdonk, een spectaculaire variant van de tegenwoordig populaire Obstacle Runs, namelijk de Buffelrun. Een hindernisparcours van 6 of 12 km, bestemd voor jong en ouder en volledig ontworpen met behulp van ervaringsdeskundigen op de stormbaan. Zij weten wat uitdagingen zijn en hoe ze te overwinnen! Om de 500 meter een nieuwe uitdaging. Of het nu kruipen door modder, springen in het water of klimmen over een muur is. Dat maakt niet uit. Je kunt van alles tegenkomen.

Let wel: het is geen wedstrijd. Het gaat erom dat je samen met je team de finish haalt door met vrienden, familie, collega’s of gewoon onbekenden indrukwekkende hindernissen te overwinnen. Wil je liever individueel deelnemen? Ook dat is mogelijk en zeker zo leuk. Vermoeiend? Jazeker. Indrukwekkend? Ongetwijfeld! Maar vooral lol, héél veel lol met na afloop een ongelooflijk voldaan gevoel. Een ervaring die je samen met je vrienden vervolgens onder een heerlijk glas bier (of sportdrank) kunt beklinken. Voor een indruk van wat je te wachten kan staan, zie de teasermovie FamilyColorBuffelrun Boerdonk 2017 en de teasermovie Buffelrun 2017.

Er is ook een FamilyBuffelrun. Deelname is mogelijk vanaf 6 jaar (tussen 6 en 8 jaar wel onder begeleiding van een volwassene). Je loopt een parcours van naar keuze 4 of 6 kilometer met super gave obstakels. Samen met je ouders, met je kinderen, met je vrienden en/of vriendinnen. Dat maakt allemaal niet uit. Succes en plezier gegarandeerd! De voorgaande edities waren altijd uitverkocht. Zorg dus dat je er snel bij bent. De ticketverkoop start rond half februari.

- Trekker Trek Boerdonk (weekend begin oktober). "Wat in 1998 begon als kleinschalig evenement op de akkers van lokale boeren is inmiddels uitgegroeid tot het gezelligste familie-evenement van de regio. Zowel jong als oud(er) vermaakt zich op het evenemententerrein aan de Coxsebaan. Met tractoren en deelnemers vanuit heel Europa is spektakel gegarandeerd. Ook aan de allerkleinsten is gedacht met een kinderhoek waar ze niet uitgespeeld raken."

- Boerdonk Barst Los (muziekfestival, op een zaterdag in het weekend van de Trekker Trek).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Vanaf de Sint Corneliuskapel voeren wandelroutes door de velden naar het NO van Boerdonk gelegen natuurgebied Het Hurkske.

- Natuurgebied Het Hurkske is 170 hectare groot en is in eigendom van de gemeente Veghel. Het oorspronkelijk heidegebied omvat naaldbos en gemengd loofbos en een ven, het Rauwven. In een ontginningsenclave bevinden zich twee gemeentehoeven uit de jaren dertig van de 20e eeuw.

- Vrijwillige weidevogelbescherming Groep Boerdonk e.o.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Boerdonk, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Filmpje over de viering van het 60-jarig bestaan van KPJ Boerdonk in 1986. Aan de rechterzijde van de pagina vind je nog meer filmpjes over (evenementen in) dit dorp.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Boerdonk.

- Belangenorganisatie: - Dorpsraad Boerdonk.

- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis Den Hazenpot is het bruisende dorpshart van Boerdonk. Dankzij de inzet van veel vrijwilligers uit het dorp is in gemeenschapshuis Den Hazenpot bijna dagelijks wel iets te doen.

- Onderwijs: - De ca. 90 leerlingen van Basisschool Sint Nicolaas gaan allemaal met veel plezier naar school. Geen wonder, want het is een supergezellige, kleine dorpsschool met een fijn onderwijsteam. Een achtste deel van het aantal inwoners van Boerdonk zit hier op school. Geen wonder dat de school de spil is van het dorp. De leerlingen hebben onderling een sterke band. Want ook buiten school komen ze elkaar tegen, bij de sportclub en bij andere activiteiten. Samen groeien ze op in een rustige en veilige leefomgeving waar ze later met warmte aan terugdenken. De Sint Nicolaas is een dorpsschool met alle positieve kanten van kleinschalig: beschermd en met veel persoonlijke aandacht voor de leerlingen. Op die manier halen ze het maximale uit de leerlingen, kunnen ze talenten ontwikkelen en begeleiden. Ieder kind mag bij hen zichzelf zijn, dat vinden ze heel belangrijk.

De school zet flink in op opbrengstgericht werken. Ze halen dan ook mooie resultaten op het gebied van kennisvakken. Natuurlijk besteden ze ook veel aandacht aan zaken als creatieve ontwikkeling, cultuureducatie en sport. Basisschool Sint Nicolaas: groot(s) door klein te zijn! Sint Nicolaas maakt onderdeel uit van Skipov, een samenwerkingsverband van 14 basisscholen in en rond Veghel. De scholen vormen onderling een hechte eenheid. Skipov ondersteunt en ontzorgt de aangesloten scholen maximaal. Zodat de tijd en aandacht van de leerkrachten zo veel mogelijk kan uitgaan naar optimaal onderwijs. Skipov is uitgegroeid tot een kennis- en samenwerkingsgemeenschap met een efficiënte bedrijfsvoering.

- Jeugd: - Jong Nederland Boerdonk is een vereniging voor kinderen tussen de 6 en 16 jaar. Ze zijn op een sportieve en gezellige manier bezig met leuke activiteiten, en vinden het belangrijk dat iedereen het naar zijn zin heeft en mee kan doen. Elke week is er een avond waarop ze in groepjes bij elkaar komen om allemaal leuke activiteiten te doen. De ene week zitten ze in de gymzaal waar ze sportief bezig zijn. En de andere week zitten ze boven in de Hazenpot waar ze knutselen of spelletjes doen. Verder gaan ze elk jaar in de herfstvakantie een paar dagen op kamp en hebben ze 4 keer per jaar een grote activiteit, meestal op een zaterdag of zondag. Dit kan zijn een uitstapje naar een pretpark, een knutselmiddag en nog veel meer. Ook worden er regelmatig activiteiten georganiseerd vanuit het district.

- Verenigingen algemeen: - Verenigingen in Boerdonk.

- Sport: - Voetbalvereniging RKSV Boerdonk.

- De doelstelling van Judoclub Yomotaki is om kinderen spelenderwijs wegwijs te maken in de judosport. Dat begint met de jongsten vanaf 4 jaar bij de judogym. Hier worden de eerste beginselen van judo geleerd, waarbij het gaat om ‘stoeien met elkaar, zonder elkaar pijn te doen’. Judo is namelijk geen vechtsport maar een zelfverdedigingssport. Na de judogym stromen de kinderen door naar de ‘echte’ judogroepen. Daar worden de verschillende technieken en worpen aangeleerd. Daarnaast is er veel aandacht voor discipline op de judomat en respect hebben voor elkaar. Het kan een kind helpen om weerbaarder te worden. Maar het belangrijkste is dat de kinderen gewoon plezier hebben met elkaar, lekker actief bezig zijn in de vorm van spelletjes en het leren van de judopartijtjes. Lijkt judo je leuk dan kun je gratis een aantal kennismakingslessen volgen, maar je kunt natuurlijk ook eerst een keer komen kijken.

- Overige verenigingen: - Toneelvereniging Gèr Gespeuld.

- Zorg: - "Zorgboerderij Leekzicht in Boerdonk is een reguliere melkveehouderij van de familie Van Asseldonk. Dagelijks melken we 65 koeien met een melkrobot en verzorgen we het daarbij behorende jongvee en kalfjes. Daarnaast heeft Leekzicht nog allerlei andere dieren. zoals scharrelvarkens, kippen, schapen, geiten, konijnen, een hond en paarden. Zorgboerderij Leekzicht biedt verschillende werkzaamheden en activiteiten aan. Wij hebben veel routinewerk zoals de dagelijkse verzorging van het vee, maar ook activiteiten die wekelijks of maandelijks terugkomen. Dieren: dagelijkse verzorging, voeren, eieren rapen, stallen uitmesten, schapen en koeien scheren, geboorteverzorging, etc. Fruit- en moestuin: zaaien, poten, schoffelen, oogsten, bemesten. Tuinkas: kweken van planten, zaaien, verpotten, stekken. Overige werkzaamheden: snoeiwerkzaamheden, onderhoud erf en beplanting, voederwinning. Huishoudelijke activiteiten: boodschappen doen, lunch verzorgen, samen koken, wassen, bakactiviteiten. Creatieve activiteiten, seizoensgebonden. Maatschappelijke integratie: verkoop van eigen producten, werkzaamheden op locatie verrichten. Wij werken volgens een kwaliteitssysteem en zijn aangesloten bij de SZZ (Samenwerkende Zorgboeren Zuid)."

- Genealogie: - De familie Van Boerdonk komt oorspronkelijk wellicht uit het gelijknamige dorp, maar de oudste nazaten die men tot heden heeft kunnen vinden in de archieven (17e eeuw), komen uit Schijndel.

Reactie toevoegen