Status

- Berenplaat is een buurtschap en voormalig eiland in de provincie Zuid-Holland, in de streek Voorne-Putten, gemeente Nissewaard. T/m 2014 gemeente Spijkenisse.

- Volgens (1) hoorde het eiland Berenplaat, aanvankelijk De Beer* geheten, oorspronkelijk bij Rotterdam (wij hebben dit nog niet kunnen verifiëren). Op enig moment (wanneer dat is gebeurd hebben wij ook nog niet kunnen achterhalen) is het overgegaan naar de gemeente Oud-Beijerland. Bij de herindelingen van 1984 in deze regio, is het middels grenscorrectie naar de gemeente Spijkenisse overgegaan. Dat was logisch, omdat het eiland inmiddels - rond 1960 - aan Voorne-Putten en daarmee het grondgebied van Spijkenisse was vastgehecht, terwijl Oud-Beijerland alleen met een fietspontje te bereiken was (en nog altijd is), dat bovendien in een andere streek ligt (Hoeksche Waard).
* Volgens inwoners de fam. Bouman is het eiland in ieder geval tot in de jaren vijftig van de 20e eeuw nog verdeeld geweest in de eilanden Grote Beer en Kleine Beer. Overigens had deze familie aanvankelijk meer banden met het tegenover de Oude Maas gelegen Poortugaal, omdat zij daarop tot 1973 waren aangewezen met hun boot, om zo de 'buitenwereld' te bereiken. Zie verder bij Geschiedenis.

- De buurtschap Berenplaat valt, ook voor de postadressen, onder de stad Spijkenisse.

- De buurtschap Berenplaat heeft geen plaatsnaamborden meer, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

- Volgens een oude kaart van de ringdijk van Putten en haar polders, lag voorheen op deze locatie het gehucht Putten.

Naam

Spelling
In de atlassen staat de plaatsnaam nog met de oude spelling met ee; Beerenplaat. De gelijknamige straatnaam is echter met één e, Berenplaat dus. De plaatsnaamborden (die ook nog de oude spelling ee hadden) staan er ook niet meer. Overigens staan de richtingborden in de omgeving er nog wel. Die hebben ook nog de oude spelling met ee. Ter plekke staat ook nog een richtingbord naar de zorgboerderij, daar staat de spelling Beereplaat. In totaal 3 verschillende spellingen dus. Het lijkt wel weer een spelletje 'Wie van de drie?'; wil de enige echte spelling van deze plaatsnaam nu opstaan?...

Overigens geniet het de voorkeur (sinds kort ook van het Kadaster) om (o.a. op plattegronden) aardrijkskundige namen (bijvoorbeeld van waterlopen, natuurgebieden en woonplaatsen) conform de huidige spelling te schrijven, mits de verouderde spelling niet ergens formeel vastligt (bijv. in het postcodeboek, op plaatsnaamborden of in een gelijknamige straatnaam), dan wel overduidelijk is ingeburgerd. Aangezien deze buurtschap geen plaatsnaamborden meer heeft (die dus de oude spelling hadden), en ook de straatnaam met één e is, hanteren wij ook voor de plaatsnaam de actuele spelling(snormen), zijnde Berenplaat.

Oudere vermeldingen
Aanvankelijk staat het eiland, tot ca. 1850, op kaarten als De Beer. Nadien verschijnt daar de benaming Beerepolder. Rond 1880 wordt een N aangrenzend deel ervan ingepolderd, dat dan ook de naam Nieuwe Polder krijgt. Vanaf ca. 1940 verschijnen de benamingen Berenpolder en Berenplaat op de kaart. Rond 1960 staat alleen de laatstgenoemde naam er nog en zijn de poldernamen verdwenen. Als in 1966 het drinkwaterbassin is gerealiseerd, duikt ineens de spelling Beerenplaat met 2 e's weer op. In de jaren zeventig, na de realisatie van het 9-tal personeelswoningen van het drinkwaterproductiebedrijf, verschijnt de naam Beerenplaat tevens als plaats- dus buurtschapsnaam bij deze woningen.

Ligging

De buurtschap Berenplaat ligt rond de gelijknamige weg en rond de wegen Kerkhofsdijk, Johan van Oldenbarneveldweg, Papendijk (het gedeelte van deze weg Z van de Johan van Oldenbarneveldweg), Wolvendijk, Wolvenpolder, Zanddijk en Aaldijk (het gedeelte van deze weg bij het kruispunt met de weg Zanddijk). De buurtschap ligt aan de rivieren Oude Maas en Spui en ligt O van de stad Spijkenisse en van het dorp Hekelingen, NW van het dorp Oud-Beijerland, NO van het dorp Nieuw-Beijerland, ZW van het dorp Rhoon, Z van het dorp Poortugaal en ZO van het Rotterdamse stadsdeel Hoogvliet.

Oorspronkelijk was de Berenplaat een eiland, rondom omgeven door water; in het N en O door de Oude Maas, in het Z door het Spui, en in het W werd het eiland van de rest van Voorne-Putten gescheiden door het Berengat. Die laatste waterloop is rond 1970 drooggelegd, waardoor het eiland aan het 'vasteland' van het eiland Voorne-Putten is vastgehecht.

N van het drinkwaterproductiebedrijf liggen 2 groene gebieden, N van de oorspronkelijke Nieuwe Polder; de Griendplaat (in het NW) en de Hooi- of Weiplaat (in het NO). Tegenwoordig wordt dat gehele gebied geprofileerd als natuurreservaat Berenplaat. Zie daarvoor verder bij Landschap etc.

Statistische gegevens

De buurtschap Berenplaat omvat ca. 15 huizen met ca. 35 inwoners.

Zoals reeds vermeld onder Status, is de Berenplaat in 1984 middels grenscorrectie van de gemeente Oud-Beijerland naar de gemeente Spijkenisse overgegaan. Het betrof 375 hectare met 10 huizen en 32 inwoners, en verder uiteraard het drinkwaterproductiebedrijf.

Geschiedenis

Drinkwaterproductiebedrijf
Rond 1960 ontstaan er plannen om van het O deel van de Berenplaat een grote drinkwaterlocatie te maken. De enkele boerderijen die daar staan, worden afgebroken en het gebied wordt afgegraven tot een enorm drinkwaterbekken van ca. 1,8 km lengte en een gemiddelde breedte van ca. 800 meter. In normaal bedrijf wordt echter slechts een klein afgescheiden deel van dit bekken gebruikt. In uiterste nood kan er ook water vanuit de Oude Maas worden ingenomen.

Drinkwaterproductiebedrijf De Berenplaat wordt in 1966 in bedrijf gesteld, tot enkele jaren geleden geëxploiteerd door Waterbedrijf Europoort (WBE). Het is de grootste drinkwaterproductielocatie van Nederland en voorziet het merendeel van de Zuid-Hollandse eilanden en het Rijnmondgebied van drinkwater. Het betreft de Hoeksche Waard, de Zuid-Hollandse Eilanden, het Westland, Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Rotterdam-Zuid. Rotterdam op de noordelijke Maasoever wordt van drinkwater voorzien door de productielocatie gelegen naast de Van Brienenoordbrug. In 2004 fuseert WBE met het Zeeuwse Delta tot de firma Evides. In 1975 is een interessante voorlichtingsfilm over het drinkwaterproductiebedrijf verschenen, waarin de werking van de installaties wordt uitgelegd.

Bij het productiebedrijf zijn 9 bungalows gebouwd voor het personeel. Vanaf de jaren zeventig verschijnt daarom de plaatsnaam Berenplaat als buurtschap in de atlassen. De buurtschap krijgt ook een officieel blauw plaatsnaambord, met een 20 km-zone, en is dus kennelijk een 'bebouwde kom' geweest. Ergens na 2001 is dit bord verwijderd. Dus kennelijk is het sindsdien geen bebouwde kom meer.

Boerderij Moed en Vertrouwen
In 1954 starten Bastiaan en Neeltje Bouman de boerderij Moed en Vertrouwen op het toenmalige eiland Berenpolder, N van het huidige drinkwaterproductiebedrijf. Omdat het dan nog een eiland is, is er dus ook nog geen weg naar de 'bewoonde wereld'. De familie heeft daarom een boot waarmee zij alles (de koeien, de melk én zichzelf) over de Oude Maas naar het tegenover gelegen Poortugaal varen. Zoon Ab komt pas van het erf in de buitenwereld als hij op 6-jarige leeftijd naar school gaat in Poortugaal. Het bootje meert dagelijks aan bij het terrein van het Deltaziekenhuis.

In 1973 leggen zij met bagger uit de aangrenzende grienden een pad aan naar drinkwaterproductiebedrijf De Berenplaat, waarlangs zij zo de 'bewoonde wereld' kunnen bereiken. Dat is nodig omdat door het toenemende en bovendien steeds snellere scheepvaartverkeer het overvaren over de Oude Maas te gevaarlijk wordt. In 1995 krijgt de boerderij een eigen uitrijpad naar de 'buitenwereld' omdat vanwege zwaardere veiligheidsmaatregelen alleen nog personeel van het drinkwaterproductiebedrijf op dat terrein mag komen. Bij deze infrastructurele verbouwing is gelijktijdig waterleiding en elektriciteit naar de boerderij aangelegd. Zie verder bij Links > Zorg.

Recente ontwikkelingen

Herstellen steenbekleding drinktwaterproductielocatie
"De meeste projecten die Ploegam uitvoert, zijn bekende locaties: een dijk, beek, rivier of weg. Plaatsen waar je misschien wel regelmatig komt, waar je dagelijks langs rijdt of waar je een zondagse wandeling maakt. Drinkwaterproductielocatie Berenplaat, waar Vyjay Parsan en zijn team in 2021 hebben gewerkt aan het herstellen van de steenbekleding, is niet als zodanig toegankelijk voor inwoners.

“We staan hier op terrein van productielocatie Berenplaat van Evides Waterbedrijf in Spijkenisse, waar drinkwater wordt gemaakt”, vertelt Vyjay, die de rol van projectleider combineert met de uitvoering op dit project. Het is een afgesloten terrein, waar je je bij een portier moet melden om binnen te komen. Er staat een grote zuiveringsinstallatie op het terrein, omgeven door indrukwekkende bedrijfspanden. Maar het meest in het oog springend is het spaarbekken: een bassin met een inhoud van zo’n 7,3 miljoen kuub water.

Drinkwater. Evides levert 24/7 drinkwater aan 2,5 miljoen consumenten en het bedrijfsleven in Zeeland, het zuidwesten van Zuid-Holland en het zuidwesten van Noord-Brabant. De Berenplaat is als grootste drinkwaterproductielocatie van Nederland een belangrijke schakel daarin. In het spaarbekken alhier wordt Maaswater uit de Biesbosch opgeslagen. Dat wordt niet direct gebruikt als drinkwater, maar wordt hier opgeslagen als voorraad: wanneer er problemen ontstaan met de bron van het drinkwater, zoals een vervuiling in het Maaswater, gebruikt Evides het water uit het spaarbekken om de huishoudens en bedrijven in de regio toch te kunnen voorzien van betrouwbaar drinkwater.

Steenbekleding. Het bekken is omgeven door een ringdijk en in het spaarbekken liggen strekdammen, die bij harde wind de golven op het water breken en zorgen voor een goede doorstroming. De taluds van deze strekdammen en ringdijk zijn bekleed met stenen, en die bekleding - volgens een ontwerp uit 1960 - was inmiddels aan vervanging toe. “Daarvoor werken we met verschillende machines. Onze machinist Hans haalt de stenen uit de dam met een kraan met zuignap. De grondwerker steekt de stenen dan schoon, terwijl ze nog aan de zuignap hangen. Zo is de meeste mos en grond er al vanaf. De stenen worden op de andere kant van de dam opgestapeld.” Verderop zien we machinist Swen in de weer met een kraan met opzetstuk, waarin de stenen geschud worden om ze verder schoon te maken.

Opnieuw opbouwen. Vervolgens moet de bekleding er natuurlijk weer in. Onderaan de dam stellen we een opsluitband, zodat de stenen netjes recht komen te liggen. De dam wordt mooi egaal gemaakt, dan komt er geotextiel op en vervolgens steenslag. Daarop worden de inmiddels schone stenen aangebracht. Op de kop van de dammen werken we anders, daar zorgen zuilen van basalton dat de dam zijn waterkerende functie kan vervullen. “Dat is nog niet alles”, gaat Vyjay verder, “want sommige dammen zijn te laag. Die verhogen we voordat we de nieuwe steenbekleding aanbrengen.”

Waterstanden. Het niveau in het spaarbekken is regelbaar. In de winter brengt Evides de waterstand omlaag voor het herstellen van de onderste delen van de steenbekleding. Vyjay: “Maar als er een calamiteit ontstaat waardoor Evides het extra water nodig heeft, moet het waterpeil direct weer omhoog. Dat betekent dat we snel moeten schakelen!” Het team kan dus niet alle dammen tegelijk open leggen, maar moet steeds een klein stukje afmaken. Als het peil omhoog komt, moet de dam immers wel bedekt zijn!

Hygiëne is van het grootste belang. “Omdat we hier op een drinkwaterlocatie werken, is hygiëne van het grootste belang”, vertelt Vyjay. “Lekt er bijvoorbeeld onverhoopt olie uit een kraan, dan zou Evides al het water in het spaarbekken moeten vervangen. Een kostbare klus.” Daarom neemt het team de nodige maatregelen. Het belangrijkste risico is vervuiling van het spaarbekken met olie. Daarom liggen tijdens de werkzaamheden standaard olieschermen in het water en oliebooms met olie-absorberend materiaal op de waterlijn. En op de strekdam staat extra materiaal. Als er niet gewerkt wordt en tijdens het tanken staan de kranen in een vloeistofdichte lekbak. En zou er toch een lekkage zijn? Dan komt HeBo Maritiem Service de vervuiling met een bootje opzuigen. Door deze werkwijze blijft er geen olie in de spaarbekkens achter. Zo zorgt het team bij de Berenplaat, met een schone en beheerste uitvoering, voor een tevreden opdrachtgever." (bron: Ploegam)

Bezienswaardigheden

Complex drinkwaterproductiebedrijf
Opmerkelijk aan drinkwaterproductiebedrijf Evides op de Berenplaat is de architectuur van de gebouwen. Alle oorspronkelijke gebouwen zijn ontworpen door architect Wim Quist. Ook bij latere uitbreidingen (twee extra reinwaterreservoirs, aktiefkoolfilters en een UV behandelingsinstallatie) is aandacht besteed aan de architectuur. Het complex staat op het Beschermingsprogramma wederopbouw 1959-1965; een lijst uit 2013 van 90 top-objecten uit heel Nederland, uit de tweede helft van de wederopbouw-periode, die worden voorgedragen als 'nieuw rijksmonument'.

"Het bijzondere kantoorgebouw van Evides Waterbedrijf op de Berenplaat is in 2021 gerenoveerd. Deze drinkwaterzuiveringslocatie in Spijkenisse is de grootste van Nederland. In opdracht van Middelwateringbouw hebben wij, Van Rennes Elektro- & Installatietechniek, alle installaties gerenoveerd. Hiermee maakt het kantoor een verduurzamingsslag én is het weer helemaal toekomstbestendig.

Over Evides Waterbedrijf. Evides Waterbedrijf levert 24 uur per dag 365 dagen per jaar veilig en schoon drinkwater aan 2,5 miljoen consumenten en het bedrijfsleven in Zeeland, het zuidwesten van Zuid-Holland en de Brabantse Wal. Daarnaast biedt Evides industriewaterdiensten op maat aan grote industriële klanten in onder meer Nederland, België en Duitsland. Evides Waterbedrijf is in handen van publieke aandeelhouders (gemeenten en provincie)." (bron: Van Rennes Elektro- & Installatietechniek)

Jaarlijkse evenementen

- Jaarlijks in juni is er een feestelijke Open Dag op Zorgboerderij Moed en Vertrouwen.

Landschap, natuur en recreatie

Veerpont
Vanaf buurtschap Berenplaat is er een fiets- en voetveer, het Rhoonsveer, over het Z van de buurtschap gelegen Spui naar Oud-Beijerland, dat daarvandaan doorgaat naar het N van de buurtschap gelegen dorp Rhoon.

Natuurreservaat
De aanleg van natuurreservaat Berenplaat, in het N van het gelijknamige voormalige eiland, is in 2000 officieel gereed gekomen. Het is een 'vloedbos' van ‘doorgeschoten’ grienden, rietvelden en kreken, dat zich de afgelopen decennia in alle rust heeft kunnen ontwikkelen. Het natuurgebied is zelfs redelijk uniek te noemen door de invloed van zoetwater in een getijdengebied. Een deel ervan is vrij toegankelijk, maar het grootste deel is afgesloten vanwege de kwetsbare natuur. Incidenteel zijn er excursies waarbij je onder begeleiding van een deskundige gids van Milieudefensie Nissewaard dan wel de boswachter het gebied kunt bekijken. En in het 1/3 openbare deel ligt 3 km aan wandelpaden en daar valt ook al veel moois aan flora en fauna te zien. Bekijk maar eens de videoreportage van het natuurreservaat, door Roel van Deursen. En het verslag van een wandeling door het natuurreservaat, door Cor Vlasblom.

De mens is altijd nadrukkelijk in dit gebied aanwezig geweest. Riet en biezen werden intensief gemaaid. Tot voor kort werden de wilgen elke 3 tot 4 jaar door griendwerkers gekapt. Tegenwoordig worden de biezen nog tweejaarlijks gemaaid. Hierdoor is er eeuwenlang een half natuur-, half cultuurlandschap geweest. Nu hanteert Staatsbosbeheer het streefbeeld van natuurlijk oeverbos, een 'ooibos', waarin spontane processen zoveel mogelijk de ruimte krijgen en er voor menselijk ingrijpen geen plaats meer is. De plantenwereld zal verruigen, minder riet, meer brandnetels, engelwortel, koninginnekruid etc. De griendbomen zullen uitgroeien tot grote hoogte en vervolgens instorten, waarna een verjongingsproces ontstaat. Voordat het zover is zijn we decennia verder. De vogelstand zal mee veranderen. Een aantal rietvogels zal verdwijnen (karekiet, rietzanger) om plaats te maken voor ruigteminnaars (bosrietzanger, grasmus) en er zal ruimte en nestgelegenheid komen voor grotere bosvogels, zoals groene specht en havik.

Eten en drinken

- Bij Zorgboerderij Moed en Vertrouwen (voor nadere informatie daarover: zie bij Links > Zorg) in buurtschap Berenplaat is een boerderijwinkel, waar je de door hen geteelde biologische groenten, fruit en zelfgemaakte vogelhuisjes kunt kopen. Het gaat om de bekende groenten en ook om 'vergeten groenten' zoals pastinaak, snijbiet, schorseneer, raapsteel, koolrabi, rabarber en kruisbessen, en bijzondere groenten zoals Japanse slamix, kouseband, regenboog snijbiet, chiogga / albino / goudgele bietjes, purple queen speciebonen, mexicaanse droogbonen, tatsoi (een paksoi variant) en Butternut pompoenen. Het aanbod wisselt met de seizoenen. Voor nadere informatie over welke groenten ze in welk seizoen te koop hebben zie de link. Geopend van mei t/m oktober maandag t/m vrijdag 09.30-15.30 uur. Ze staan ook van maart t/m oktober met een kraam op de wekelijkse (dinsdag) markt in Spijkenisse.

Links

- Duurzaamheid: - Er komt een proef met een drijvend zonnepark op de spaarbekkens van drinkwaterzuivering Berenplaat. De gemeente Nissewaard heeft hier in februari 2022 een vergunning voor verleend. Drie hectare aan zonnepanelen komt op het water in de reservoirs te liggen. Als de proef slaagt, is het de bedoeling dat het er tien keer zo veel worden. De opgewekte stroom is genoeg voor het energieneutraal draaien van de zuivering. Het zonnepark ligt er op zijn vroegst in 2024. Waterbedrijf Evides gaat samenwerken met een ontwikkelaar die de panelen financiert, plaatst en beheert. Het waterbedrijf neemt alleen de stroom af. De gemeente Nissewaard is blij met het zonnepark, omdat ze een grote opgave heeft op het gebied van duurzame energie. Met zonnepanelen op de spaarbekkens, op daken van gebouwen en op stukken land wordt voorkomen dat er nog meer windmolens op Voorne-Putten moeten komen.

Evides heeft beloofd dat het scherp in de gaten houdt dat het zonnepark op de Berenplaat geen nadelige gevolgen heeft voor het drinkwater, de natuur en de ecologie in en om de bekkens. Vanuit Oud-Beijerland is verzet tegen het zonnepark aangetekend. Bewoners van appartementengebouwen aan de noordrand van het dorp aan de overkant van het Spui vrezen voor hun uitzicht. Hun woongebouwen kijken er straks op uit en de bewoners vrezen het reflecterende zonlicht in hun woningen. Evides liet als reactie op hun klachten weten dat de in de arm genomen projectontwikkelaar hier bij de plaatsing van de zonnepanelen op de waterreservoirs rekening mee houdt. In Rotterdam-Kralingen heeft Evides al een drijvend zonnepark. Het waterbedrijf koos hiervoor, omdat zulke drijvende parken ruimte op land besparen. Een ander voordeel is dat ze kunnen meedraaien met de stand van de zon. Eerderis in deze regio al met drijvende zonnepanelen geëxperimenteerd bij de Slufter op de Maasvlakte.

- Zorg: - Ab Bouman (1957) heeft in 1977 de boerderij van zijn ouders op de Berenplaat overgenomen (zie voor de geschiedenis van deze boerderij hierboven onder Geschiedenis). Een kleinschalig, gemengd bedrijf met melkkoeien, akkerbouw en grove tuinbouw. Zijn vrouw Sophia werkt bij een zorginstelling. Nadat zij elders hebben gekeken hoe een zorgboerderij werkt, spreekt hen dat erg aan, en beginnen zij in 1997 Zorgboerderij Moed en Vertrouwen. In 2013 draagt Sophia de zorgtak over aan zoon Conrad. Inmiddels is de zorgboerderij uitgegroeid tot een bedrijf waarbij het boeren met een beetje zorg (Ab) en zorg met een beetje boeren (Conrad) naast elkaar een plek hebben gevonden en elkaar versterken en ondersteunen.

De zorgboerderij voorziet in een werkplek voor mensen met een verstandelijke beperking, (ex-) psychiatrische patiënten en schoolverlaters van het speciaal onderwijs. De betrokken en gekwalificeerde medewerkers begeleiden met liefde, geduld, humor en creativiteit. Hierdoor krijgt iedere client zorg op maat. Het team van begeleiders wordt ondersteund door parttime medewerkers, vrijwilligers en stagiaires. Op de boerderij leren de cliënten omgaan met anderen, zorgdragen voor dieren en natuur en zijn ze bezig met diverse creatieve of ontspannende activiteiten.

Zo worden er in de werkplaats vogelhuisjes getimmerd, hekken gevlochten van wilgentenen, en wordt de oogst van de biologische groenten en fruit verwerkt en deels zelf bereid en opgegeten, en deels verkocht in de boerderijwinkel en van ca. maart t/m oktober op de weekmarkt (dinsdag) in Spijkenisse (zie verder hierboven onder Eten en drinken). Elke 'hulpboer' heeft zijn eigen voorkeur voor bepaalde groenten en fruit en wil die dan ook met veel zorg en liefde kweken. Hierbij ervaren de hulpboeren het hele proces van zaaien tot oogsten en het verwerken of verkopen van de oogst. Het geoogste fruit wordt o.a. verwerkt tot jam, sap, chutney en taart.

Bovendien ervaren de 'hulpboeren' de heilzame rust, ruimte en het ritme van de seizoenen door het werken op de boerderij. Op deze wijze wordt er op een prettige manier gewerkt aan het aanleren en/of verder ontwikkelen van vaardigheden; zelfontplooiing, zelfstandigheid, verantwoordelijkheidsgevoel en zelfrespect; en het trainen van arbeidsritme en continuïteit.

Zie ook het interview met de familie Bouman in nieuwsmedium Groot Nissewaard, 30-6-2015. - Videoreportage over Zorgboerderij Moed en Vertrouwen (7 min. 35 sec.) in buurtschap Berenplaat, door Roel van Deursen. - Filmpje van de Open Dag bij Zorgboerderij Moed en Vertrouwen, 2011. - Zorgboerderij Moed en Vertrouwen op Facebook.

Woon je in Spijkenisse of nabije omgeving? Dan kun je een begeleider met gezellige cliënten van de zorgboerderij inhuren voor eenvoudige tuin- / verf- / bouwklussen. Tegen vergoeding van koffie met eventueel wat lekkers kunnen zij bij je thuis snoeien, spitten, maaien, bemesten (met eigen compost), planten, bouwen, breken, tuinmeubels schuren en verven etc.

• 1. Wikipedia,
  
  , (2020)