Benzenrade

Plaats
Buurtschap
Heerlen
Parkstad
Limburg

Benzenrade-MSD-20100902-210565.jpg

Benzenrade is een van de zeer weinige buurtschappen van Heerlen die nog haar landelijke ligging, karakter en bebouwing heeft weten te bewaren. Daar zijn de inwoners dan ook terecht trots en zuinig op!

Benzenrade is een van de zeer weinige buurtschappen van Heerlen die nog haar landelijke ligging, karakter en bebouwing heeft weten te bewaren. Daar zijn de inwoners dan ook terecht trots en zuinig op!

Benzenrade-MSD-20100902-210568.jpg

Benzenrade, buurtschapsgezicht

Benzenrade, buurtschapsgezicht

Imstenraderbos-MSD-20100902-210580.jpg

Het Imstenraderbos bij buurtschap Benzenrade

Het Imstenraderbos bij buurtschap Benzenrade

Imstenraderbos-MSD-20100902-210577.jpg

Het Imstenraderbos bij buurtschap Benzenrade

Het Imstenraderbos bij buurtschap Benzenrade

Benzenrade

Terug naar boven

Status

- Benzenrade is een buurtschap in de provincie Limburg, in de regio Parkstad, gemeente Heerlen.

- De buurtschap Benzenrade wordt vaak samen met het naastgelegen Welten als tweelingbuurt Welten-Benzenrade genoemd. Het is onder deze naam ook een 'wijk' van Heerlen. En er zijn ook diverse gemeenschappelijke organisaties voor de beide kernen (waarvoor zie het kopje Links). Geografisch gezien echter is het voormalige dorp Welten tegenwoordig als wijk opgegaan in de bebouwing van Heerlen, terwijl Benzenrade nog als apart gelegen buurtschap te kenschetsen is.

- De buurtschap Benzenrade valt, ook voor de postadressen, onder de stad Heerlen.

- De buurtschap Benzenrade heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Volgens de lokale site: Bensroa, volgens (1): Benseroa.

Oudere vermeldingen
1281 Benzerode, Benserode, 1381 Buynsenrode, Bensenroede, 1383 Bentzenrade, 1386 Bentsenroide, 1482 Bentzenraede.

Naamsverklaring
Voor de verklaring van deze nam zijn twee theorieën:
- Het prefix Benzen is afgeleid van stein of stin, een stenen gebouw. Plaatsnamen eindigend op rode of rade duiden op het feit dat dergelijke plaatsen in een ver verleden werden gevestigd aan de rand van een bebost gebied. Om dat gebied bewoonbaar te maken werd het bos gerooid en het land geploegd. Het gerooide bouwland werd rode of rade genoemd. De naam betekent dus 'de ontginning nabij het stenen gebouw'. (bron: Rijckheyt, Centrum voor regionale geschiedenis)
- Samenstelling van de persoonsnaam Bentso of Benzo en rode 'rooiing van bos, ontginning'.(2)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Benzenrade ligt rond de gelijknamige weg, in het Z van de gemeente Heerlen, tussen landgoed Imstenrade in het Z, de A76 in het W, ziekenhuis Atrium in het N en de provincialeweg N281 in het O en ligt verder Z en W van de stad Heerlen, ZZO van het 'dorp in de stad' Hoensbroek, ZO van de dorpen Kunrade en Voerendaal, ONO van het dorp Ubachsberg, NNO van het dorp Huls, N van het dorp Simpelveld en W van de stad Kerkrade.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Benzenrade 43 huizen met 211 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 60 huizen met ca. 150 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De geschiedenis van Benzenrade gaat in elk geval terug tot de Romeinse tijd, want de Benzenraderhof is gebouwd op Romeinse funderingen, zo is uit opgravingen gebleken. Het goed wordt in 1281 al in archiefstukken vermeld.

De oorspronkelijke bewoners van deze buurtschap waren grotendeels in de landbouw werkzaam. Met de komst van de mijnen zochten velen in die tak van industrie hun bestaan. Het merendeel van de huidige bewoners is van elders afkomstig. De huizen in de idyllisch gelegen buurtschap zijn de laatste decennia zeer gewild. (© Buurtvereniging Benzenrade)

Tweede Wereldoorlog
Gedurende de Tweede Wereldoorlog verblijft de joodse Henriëtte (Hennie) Neter uit Amsterdam, dochter van linkse verzetsmensen, als onderduikkind bij de familie Valkenburg in Benzenrade. Frank en vrij speelt ze met leeftijdsgenootjes in de steegjes en weilanden van de buurtschap. Overal is Hennie van harte welkom. Bij iedere inwoner is ze namelijk geliefd. In de nacht van 31 juli op 1 augustus 1944 slaat onverwacht het noodlot toe; Hennie wordt op haar onderduikadres door nazi-gezindten gearresteerd. Ze wordt naar het Drentse doorgangskamp Westerbork getransporteerd, en van daaruit naar het Duitse vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau*, waar ze op 6 september 1944, op 13-jarige leeftijd, in een gaskamer wordt vermoord.
* D.w.z. dit betreft de Poolse stad Oswiecim**, die tijdens de Duitse bezetting van Polen Auschwitz heeft geheten.
** Op de s en de e horen bepaalde leestekens, die onze site niet aankan. Voor de juiste spelling zie de link.

Vele Benzeradenaren zijn Hennie niet vergeten. Op 22 september 2016 is door de Heerlense Stichting Lodewijk Foijer in Benzenrade een Stolperstein gelegd ter nagedachtenis aan Hennie. Helaas konden haar jongere broer Eddy en verdere familie daarbij niet aanwezig zijn. Daarom is op 25 november 2017 een herdenkingsbijeenkomst georganiseerd voor Henriëtte Neter bij de kapel van Benzenrade, waar Eddy en verdere familie wel bij aanwezig
zijn geweest. Eddy heeft de buurtschap daarbij een fraaie kandelaar geschonken voor in de kapel.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van deze buurtschap, kun je terecht bij Heemkundevereniging Welten - Benzenrade, p/a dhr. Adri Blank (voorzitter) e-mail (de vereniging is voor zover ons bekend nog niet middels een website of -pagina op het internet aanwezig).

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De kapel van buurtschap Benzenrade is elke zondag open, om te bidden en een kaarsje aan te steken. Vanaf mei t/m oktober wordt er elke 1e vrijdag van de maand om 19.00 uur een H. Mis opgedragen. Als een inwoner van de buurtschap is overleden, wordt de kapel geopend vanaf de dag van overlijden t/m de begrafenis, tevens wordt om 19.00 uur de rozenkrans gebeden. De inwoners zijn trots op de kapel. Zij onderhouden hem zo goed mogelijk en voorzien hem regelmatig van verse bloemen.

- Hoeve Benzenraderhof.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Vlavrèters Welte - Bensroa.

- Kapelfeest (weekend in juni).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In 2010 is middels een aantal projecten gewerkt aan herstel van het karakteristieke groen in en rond buurtschap Benzenrade. Zo zijn door snoei en deels heraanplant 7 hoogstamboomgaarden opgeknapt. Verder zijn over een lengte van 500 meter nieuwe meidoornhagen aangeplant. De 3 bijzondere haagbeuken bij het veldkruis aan de Bremersweg, een markant baken in de buurtschap, zijn geknot. Verder is er o.a. een wandelroute aangelegd vanuit de buurtschap in de richting van de Daelsweg en is de doorgaande weg door de buurtschap voorzien van passende beplanting.

- In Benzenrade ontspringt bij een boerenhoeve de Geleenbeek, die via Nuth, Schinnen en Sittard-Geleen bij Susteren in de Maas uitmondt.

Terug naar boven

Beeld

- De Facebookpagina 'Welten - Benzenrade Revival' toont beelden (oude foto's, ansichtkaarten e.d.) van verleden en heden van "de mooiste kant van Heerlen", zoals ze zelf stellen.

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuws uit Benzenrade op Facebook.

- Belangenvereniging: - Stichting Buurtgericht Werken Welten - Benzenrade (BWWB) heeft tot doel het stimuleren en coördineren van het gemeenschapsleven in deze Heerlense wijk. Het is een onpartijdig orgaan van overleg, advies en coördinatie. Daartoe worden contacten onderhouden met de gemeente en andere overheden, diensten, instellingen en organisaties.

- Buurtvereniging: - Buurtvereniging Benzenrade organiseert de uitvoering van tradities en gebruiken die dienen ter bevordering van de gemeenschapszin in de buurtschap, eventueel in samenwerking met andere bewoners. Een aantal van deze activiteiten heeft betrekking op oude Benzenraadse gebruiken die, naar mening van het bestuur, gehandhaafd moeten blijven: 1. Er wordt gezorgd voor onderhoud van ex- en interieur van de kapel alsmede van het wegkruis bij het Benzenrader bosje. 2. Tijdens de 1e vrijdag van mei t/m oktober wordt er om 19.00 uur in de kapel een Heilige Mis gelezen. 3. Indien de Sacramentsprocessie door de buurtschap trekt, zal de route door de buurtschap passend worden versierd. 4. Het “verrasjen” (het ontvangen van een verrassing tijdens het bezoeken van alle bewoners op nieuwjaarsochtend door de jeugd van Benzenrade, t/m groep 8) wordt door de buurtvereniging gestimuleerd.

5. Het bestuur organiseert, indien mogelijk, een Paasfeest en/of Sinterklaasfeest voor de jeugd. De tachtigplussers van Benzenrade ontvangen een kerstattentie. 6. Bij recepties “op uitnodiging” wordt door de buurtvereniging een attentie aangeboden. 7. Vanaf een 50-jarige bruiloft en verdere jubilea wordt in overleg met de familie van het gouden bruidspaar het huis versierd door de buurtvereniging samen met andere bewoners en wordt indien gewenst door de kinderen van de buurt een versje opgezegd tijdens de Heilige Mis of receptie. 8. Bij het overlijden van een inwoner van Benzenrade wordt er 3 dagen voordat de crematie/begrafenis plaatsvindt, 's avonds na het luiden van de kapelklok, in de kapel gebeden. Tevens wordt de kapel opengesteld vanaf de dag van overlijden. Er wordt een huis-aan-huiscollecte gehouden door de naaste bewoners. Van deze collecte wordt een bloemstuk met condoleance verzorgd en een aantal H. Missen opgedragen.

- Buurthuis: - Gemeenschapshuis Welten - Benzenrade 't Patternaat leent zich voor diverse doeleinden. Het is een ideale locatie voor bijeenkomsten voor verenigingen en andere vrijetijdsactiviteiten, feesten en partijen, vergaderingen, koffietafels, sport en spel, en cultuur en exposities.

- Zorg: - Natuurlijk wil je graag zo lang mogelijk thuis blijven wonen. In je vertrouwde omgeving en zo lang mogelijk zelfstandig. Begrijpelijk, want thuis wonen is het prettigst. Om je thuis te kunnen ondersteunen, biedt Meander Thuiszorg Welten - Benzenrade 24 uur per dag diensten bij je thuis aan. De betrokken en professionele medewerkers hebben de deskundigheid in huis om je zo goed mogelijk te begeleiden. Deze begeleiding varieert van hulp bij het huishouden tot volledige zorg thuis. Bij Meander Thuiszorg werkt bovendien in elke wijk een Zichtbare Schakel: een hbo-verpleegkundige die weet wat er speelt binnen een wijk of dorp en die nauw samenwerkt met huisartsen, woningbouwverenigingen, politie en andere instanties.

- Welzijn: - Buurtsteun Welten - Benzenrade is een werkgroep van de hierboven vermelde Stichting BWWB met als doel om de sociale cohesie in de wijk te bevorderen. Alles wat zij organiseren is daarop gericht en ze nodigen iedere buurtbewoner van harte uit om mee te denken en/of deel te nemen aan de activiteiten. Hun aandacht gaat daarnaast extra uit naar de mensen in de buurt voor wie het niet vanzelfsprekend is om deel te nemen aan sociale activiteiten. Woon je in deze wijk en heb je buren of bekenden waarvan je ziet dat ze niet veel bezoek ontvangen of weinig buiten komen, neem ze dan een keer mee naar de inloop op woensdagmiddag in St. Anna aan de Doom, of neem contact op met Buurtsteun. Misschien vinden ze mogelijkheden om ook deze mensen meer erbij te betrekken. Samen voor elkaar!

- Duurzaamheid: - Buurkracht Benzenrade - De Kommert zet zich in voor energiebesparing en duurzame vormen van energie in deze buurten, en adviseert de inwoners daarover.

- Veilligheid: - Buurtpreventieteam Welten - Benzenrade bestaat uit een aantal inwoners die zich inzetten om deze buurten een stukje veiliger te maken. Er is ook een BuurtWhatsApp.

Reacties

(2)

(reactie hierboven verwerkt)

Dank voor uw correctie! Ik heb het verwerkt.

Reactie toevoegen