Benneveld

Plaats
Dorp
Coevorden
Drenthe

benneveld_plaatsnaambord.jpg

Benneveld is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. T/m 1997 gemeente Zweeloo.

Benneveld is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. T/m 1997 gemeente Zweeloo.

Benneveld

Terug naar boven

Status

Benneveld is een dorp in de provincie Drenthe, gemeente Coevorden. T/m 1997 gemeente Zweeloo.

Terug naar boven

Naam

In het Drents
Bennenveld.

Oudere vermeldingen
1267-1288 in Bonavelda, 1276 de Bonevelde, 1335 in Bonevelde, 1563-1601 overwegend Bonnevelde, 1574 Bonvelde, 1601 Boenevelde, 1634 Bonneuelde, 1840 Benneveld of Bunneveld.

Naamsverklaring
Wordt geduid als 'bonenveld'. Te Groningen komt de naam in de 14e eeuw als familienaam voor (1372 "Johanne Benneveld, borghere to Groninghen"), maar een connectie met de plaats is onzeker. De verklaring als binnenveld(1) sluit niet aan bij de oude vormen.(2)

Terug naar boven

Ligging

Benneveld ligt W van Emmen en Sleen, ZO van Aalden en Zweeloo, rond de Bennevelderstraat.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Benneveld 22 huizen met 158 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 70 huizen met ca. 170 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

"Benneveld is als landbouwdorp en marke ontstaan als vervolg op de jagerskampen-met-vaste-bewoning. De gevonden vuursteendepots bevestigen dit. In en bij het dorp zijn drie jagerskampen met deze vaste bewoning gevonden: 1) Op het erf van Bennevelderstraat 12, van 4000 jaar v. Chr.; depot met prachtige roze kling (vuursteen uit Helgoland) en 3 bijlen. Dit roze mes is heel bijzonder en zal toebehoord hebben aan een belangrijk persoon, waarschijnlijk het stamhoofd. 2) Op 1 km NNO hiervan, op de Koeweiden, nu akker, bij de kruising Doolhofweg-Horstdijk, van 5000 jaar v. Chr.; depot met 92 gebruiksvoorwerpen. Ook 11 potscherven van 2000 jaar v. Chr. 3) Westelijk van de Bennevelderes bij de Koematen ligt de derde woonplek; depot met 45 vondsten, verspreid over de gehele periode tussen 2100-750 v. Chr. Vanaf ongeveer 4000 jaar geleden gaan de jagers geleidelijk over op landbouw. Door op de Brink een grote zwerfkei met tekstbord te plaatsen, kunnen we de hoge en eerbiedwaardige ouderdom van het dorp gestalte geven.

Het dorp is vanouds een zogeheten boermarke. Alle gronden binnen zo'n gebied, zowel gemeenschappelijk als particulier bezit, maken deel uit van de boermarke. Rond de middeleeuwen zijn de boermarken autonoom. Zij maken hun eigen regelingen, die willekeuren werden genoemd. Rond 1840 komt er een herverdeling van de gemeenschappelijke gronden in de boermarke en met de komst van kunstmest en de ontginningsmaatschappij Heidemij worden de heidevelden in cultuur gebracht en komt de individuele productie van de boeren echt op gang. Voor de boermarke blijven er slechts enkele wegen, brinken en het jachtrecht over. De huidige Boermarke Benneveld is een vereniging en heeft nog de Brink, de ijsbaan, de Kleikoel'n en de plek van de gezamelijke werktuigen in eigendom. De laatste zandwegen die nog in eigendom waren, zijn met de ruilverkaveling "Mars- en Westerstroom" voor een symbolisch bedrag van fl 1,- overgegaan naar de gemeente Coevorden." (bron: dorpssite)

- Elementen uit de geschiedenis van Benneveld.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Belevingsonderzoek Benneveld (2010).

- Het dorp heeft geen kerk, geen school en ook geen winkels (meer). Voor dat alles is men aangewezen op de buurdorpen Aalden en Zweeloo. Er is alleen nog een café.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Benneveld is een dochternederzetting van Zweeloo. Kenmerkend voor het dorp is de regelmatige structuur; kern is de brink vol eiken en linden, omzoomd door oude boerderijen; thans een beschermd dorpsgezicht. De uitbreiding ten zuiden van de Westersteeg kwam tot stand in de periode 1850-1940.

- Vanouds een agrarisch dorp, heeft Benneveld nog altijd veel monumentale boerderijen (oude Saksische boerderijen, die met de achterkant naar de weg staan), zij het dat die vandaag de dag voor een groot deel een woonbestemming hebben gekregen. Het dorp heeft 1 rijksmonument, en wel de hallenhuisboerderij uit 1774 (jaartalankers) op Bennevelderstraat 13.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Schaapscheerdersfeest (op een zaterdag in juni). Voor een indruk zie de video van Schaapscheerdersfeest 2018.

- Op oudjaarsdag wordt er in Benneveld door jong en ouder met de melkbussen geschoten, het zogeheten Carbidschieten. De Vereenigde Sweeler Bierbrouwers presenteerden tijdens de editie 2017 een stevig maar overheerlijk Carbid Bier.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In september 2018 is de 15 km lange wandelroute De Rode Draad, tussen Aalden, Oosterhesselen en Benneveld feestelijk geopend. De intentie is dat geleidelijk alle andere dorpen in de gemeente bij het initatief aanhaken, waardoor uiteindelijk een wandelnetwerk door de hele gemeente ontstaat met een lengte van naar schatting 200 kilometer. Centraal thema van het project is verbinding: verbinding van de dorpen en stad binnen de gemeente Coevorden, verbinding van de bewoners en verbinding met de natuur en omgeving. Vandaar de titel van de route. Vele partijen zijn al met elkaar verbonden, voor zover ze dat niet reeds waren, omdat ze samen aan dit project hebben gewerkt, zoals gemeente, diverse dorpsbelangenverenigingen, Magisch Drenthe, Natuurmonumenten, Recreatieschap Drenthe en BOKD.

De wandeling over voornamelijk onverharde paden is volledig bewegwijzerd, waardoor je op elk willekeurig punt kunt starten. Langs de route staan vier speciaal ontworpen tweezijdige bankjes op locaties die strategisch zijn gekozen bij de diverse dorpen, om zo de onderlinge verbinding te benadrukken. Het is de bedoeling dat later de bankjes langs de hele toekomstige route te vinden zijn. Als onderdeel van de wandelroute is ook een vogelkijkhut gerealiseerd, aan de Koemarsendrift Z van de dorpskern van Aalden. De flyer met de routebeschrijving is verkrijgbaar bij de toeristische informatiepunten (TIP's).

- Tijdens de natuurwerkdag op 3 november 2018 hebben inwoners van Benneveld 150 besdragende struiken geplant op een overhoekje bij de Kleikoel'n en langs de Haarmaatsdijk. Onder een fraai najaarszonnetje zijn met vereende krachten sleedoorn, meidoorn, vuilboom, vlier, inheemse vogelkers en lijsterbesstruikjes geplant. Over een paar jaar zullen de vogels en insecten er veel plezier aan gaan beleven. Iedere deelnemer kreeg als bedankje een door Landschapsbeheer Drenthe ter beschikking gesteld vogelhuisje en een paar werkhandschoenen.

- Tot voor kort werden alle bermen rond Benneveld op de traditionele wijze gemaaid, met een klepelmaaier. Het maaisel bleef liggen en verrijkte de bodem. Hierdoor ontstond op veel plaatsen een weelderige maar eenzijdige vegetatie met voedselminnende onkruiden zoals brandnetel en ridderzuring. Sinds 2017 zijn ze hier overgestapt op ecologisch bermbeheer. Door maaien en het maaisel af te voeren verschraalt de berm. Er ontstaat meer variatie in de vegetatie. De berm wordt bloemenrijk. Dit is een aantrekkelijke leefomgeving voor (wilde) bijen, vlinders en andere insecten. De zaden en insecten zijn weer een waardevolle voedselbron voor vogels. En de bermen worden mooier om te zien, wat ook een toeristisch belang dient.

Diverse bermen zijn afgeschraapt en opnieuw ingezaaid, zoals de tussenberm van de weg van Benneveld naar de Stroeten, richting Zweeloo. Dat was een goed begin en een soort leerproject. Niet te omvangrijk en zichtbaar voor de Bennevelders. De berm is ca. 7 cm afgegraven en door de inwoners ingezaaid met een inheems mengsel van bloemen en kruiden die van oorsprong in Drenthe voorkomen. Vervolgens wordt er een of twee keer per jaar gemaaid, waarbij lokale landbouwers het maaisel in gecomposteerde vorm gebruiken voor hun land. In totaal gaat het om ongeveer 6 hectare berm.

De werkgroep 'Bloeiend Benneveld' voert het ecologisch bermbeheer uit. Daarbij wordt nauw samengewerkt met de gemeente. Er is een subsidie vanuit het Stimuleringsfonds van de gemeente Coevorden toegekend, en in het vervolg is er jaarlijks een vergoeding, gebaseerd op de kosten die de gemeente voorheen zelf maakte. Er is een Werkplan ecologisch bermbeheer opgesteld met een overzicht van de bermen en de uit te voeren werkzaamheden. - Zie ook hier voor een toelichting op het project. De ervaringen van 2017 met het project waren zo goed, dat de gemeente Coevorden heeft besloten om medio 2018 het ecologisch bermbeheer uit te breiden. Ook Aalden, Wezup, Noord-Sleen en Dalen hebben zich hiervoor aangemeld. - Zie ook deze video over het project.

- De afgelopen jaren zijn ca. 60 verschillende vogelsoorten in en om Benneveld waargenomen.

- De Drentse Heideschapen van Schaapskudde Benneveld grazen in huisweiden en kleine natuurterreinen in en om de dorpen van de voormalige gemeente Zweeloo. Hiermee draagt de schaapskudde bij aan het behoud van een waardevol cultuurhistorisch erfgoed en verlevendiging van het landschap. De schapen zorgen voor een natuurlijk beheer van de terreinen, leveren wol en maken deel uit van een lokale voedselketen. De herders betrekken de mensen waar gegraasd wordt bij het verzorgen van de schapen.

Deze manier van werken past goed in de traditie van schapenhouden zoals die in de Drentse zanddorpen van oudsher plaats vond. Iedere boer had zelf een aantal schapen, die voor een groot deel gezamenlijk werden beheerd. De schapen worden jaarlijks in juni geschoren, waar mooie tapijten vanaf komen en natuurlijk wol. In het hoofdstuk Jaarlijkse evenementen vind je een video van het Schaapscheerdersfeest 2018, waar je mooi kunt zien hoe het schapen scheren in zijn werk gaat, en hoe er wol van wordt gemaakt. De wol van het Drentse Heideschaap wordt in de eigen Wolwerkplaats onder meer verwerkt tot en in kleding, lampenkappen, meubels en vloer- en wandkleden. Zie de reportage over o.a. de wolwerkplaats van de Schaapskudde Benneveld.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Benneveld, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Filmpje over Benneveld(ers) anno 1958.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Benneveld.

Reactie toevoegen