Toen wij begin 2017 eindelijk klaar dachten te zijn met het inventariseren van - en maken van pagina's voor - alle 6.500 plaatsen in ons land, bleken wij er toch nog een over het hoofd te hebben gezien: de Larense buurtschap Bekmansbroek/'t Veller.
Bekmansbroek en 't Veller waren oorspronkelijk 'veldnamen' voor de 'woeste gronden', zoals dat vroeger heette, in de NO uithoek van het grondgebied van Laren. Natuur vond men rond 1900 maar niets. Die moest ontgonnen worden tot vruchtbaar landbouwgebied!
En zo geschiedde: 100 jaar later is het in Bekmansbroek/'t Veller een stuk drukker op de kaart, met veel landbouwbedrijven. Maar het is nog altijd een idyllisch landelijk gebied, met o.a. een bosrijk gebied, waarin een prachtige 400-meterijsbaan.
De andere 'parel van Bekmansbroek' is de officiële KNSB 400-meterijsbaan Roowinkel. Die status heeft de ijsbaan sinds 1963, toen hij dieper werd uitgegraven. Hier een krantenartikel t.g.v. de feestelijke heropening in dat jaar. (© www.roowinkel.nl)
- Bekmansbroek / 't Veller is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Lochem. T/m 21-5-1854 gemeente Verwolde (zie Exel, Landschap, natuur en recreatie) (van 1812 t/m 1817 toegevoegd aan gemeente Laren), per 22-5-1854 over naar gemeente Laren, per 1-8-1971 over naar gemeente Lochem.
- De buurtschap Bekmansbroek / 't Veller valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Laren. Formeel ligt de buurtschap nét buiten het 'werkgebied' van het dorp Exel, maar gezien de ligging heeft men daar ook veel banden mee.
- Tot voor kort waren dit twee buurtschappen. Recentelijk zijn ze samengegaan in één buurtvereniging (zie bij Links). Gezien de ligging en verwantschap vinden wij het wel zo logisch om het geheel dan ook als één buurtschap Bekmansbroek / 't Veller te kwalificeren. Bij dezen ;-) Vandaar dat wij er ook één pagina voor hebben aangemaakt (vergelijk bijvoorbeeld Etten-Leur, dat vroeger ook twee dorpen waren en nu één dorp is).
- Bij de Topografische Dienst (tegenwoordig onderdeel van het Kadaster) lopen ze soms 'iets' achter de feiten aan; zo staan W van dit gebied de buurtschappen De Schoolt en De Wippert al sinds jaar en dag in de atlassen, maar staan de toch gelijksoortige buurtschappen Bekmansbroek en 't Veller nog altijd 'slechts' als veldnamen vermeld en niet als buurtschap(pen). Vandaar dat wij het hebben vermeld op onze pagina van buurtschappen die ten onrechte (nog) niet in de atlassen staan.
- De buurtschap Bekmansbroek / 't Veller heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam of straatnamen - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.
Terug naar bovenNaamsverklaring
De buurtschap Bekmansbroek / 't Veller is genoemd naar de gelijknamige oude veldnamen in het gebied (zie de kaart uit ca. 1890 elders op deze pagina). De naam Bekman komt van 2 boerderijen op landgoed Verwolde, namelijk Groot en Klein Bekman. Buurtschap Bekmansbroek viel vanouds namelijk onder landgoed Verwolde (dat wij verder beschrijven op onze pagina van Exel, zie Exel, Landschap, natuur en recreatie), dat vroeger veel groter was dan nu, en helemaal tot aan buurtschap De Wippert in het N liep. Tegenwoordig is het landgoed veel kleiner; in de loop der jaren is er veel land van verkocht. En 'broek' betekent een moerassig gebied. Veel van dat soort gebieden krijgen plaatsnamen of veldnamen die op -broek eindigen. Zo ligt W van de buurtschap het Larense Broek, in het O, net over de grens met Overijssel, ligt de Markelose buurtschap Markelosebroek, en in het N ligt de Holtense buurtschap Holterbroek. Vanouds een 'broekige' regio dus! Nu niet meer natuurlijk. In de loop van de 20e eeuw zijn de meeste 'broek-gebieden' ontgonnen tot landbouwgebied en in dat kader ook goed ontwaterd, zodat de koeien droge voeten houden.
De buurtschap Bekmansbroek / 't Veller ligt N van de stad Lochem, in het uiterste NO grondgebied van het dorp Laren, rond de wegen Koebushorst, Hazendiekske, Vellerweg, Horstweg, Markeloseweg, Warfveendijk, Roowinkelweg, het O deel van de Buisweerdweg (= O van de N332) en de O zijde van die N332 (= de Provincialeweg). In het O grenst de buurtschap aan de provincie Overijssel (= dorpsgebied van Markelo) (de provinciegrens loopt hier door de Bolksbeek). In het N grenst de buurtschap bijna aan de provincie Overijssel (= dorpsgebied van Holten). Bijna, maar net niet helemaal, omdat hier nog een smalle horizontale strook grondgebied van de postale woonplaats Kring van Dorth, en daarbinnen buurtschap De Wippert, tussen zit (met in dat gebied gelegen een handvol boerderijen aan de Buisweerdweg met straatnaam Wippert, huisnrs. 8/8a/9/10/11). De buurtschp ligt verder N van het dorp Exel, NO van het dorp Harfsen, ZO van het dorp Bathmen, Z van de A1 en het dorp Holten en ZW van het dorp Markelo.
Terug naar bovenDe buurtschap Bekmansbroek / 't Veller heeft ca. 80 huizen en enkele bedrijfsgebouwen, met ca. 200 inwoners.
Terug naar boven- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je in Bekmansbroek / 't Veller schaatsen op de prachtige officiële KNSB 400-meter-ijsbaan van IJssportvereniging Roowinkel (Warfveendijk 11a). De ijsbaan ligt in een bosrijke omgeving. Door de beschutte ligging is de ijsbaan uitstekend geschikt voor ijsplezier voor alle leeftijden. In de ruime kantine kun je genieten van koffie, warme chocolademelk, soep enz.
De naam Roowinkel is een samenvoeging van 'roo', wat 'ruig' betekent, en 'winkel', wat 'hoek' betekent. 'Ruige hoek' dus. Roowinkel is vanouds een veengebied. De grond is er in die tijd erg drassig en er staat bijna altijd water. Het toenmalige hoofd van de school in het Larense Broek, dhr. Siersma, geeft in 1949 de aanzet tot een ijsbaan in het Bekmansbroek. In 1950 is IJssportvereniging Roowinkel opgericht. Het plan voor de ijsbaan ontstaat bij Siersma, omdat hij schaatsen op de Schipbeek, zoals dat destijds gebeurt, te gevaarlijk vindt.
Er wordt een eivormige baan uitgegraven. Als omstreeks 1961 sloten worden gegraven voor de ontwatering, komt de ijsbaan bijna droog te staan. In 1963 wordt in overleg met de Heidemaatschappij en het Waterschap van de Schipbeek besloten om de baan dieper uit te graven. Het resultaat is een prachtige officiële KNSB 400-meter-baan, die in dat jaar feestelijk wordt heropend. 1963 is dus voor schaatsers een dubbel gedenkwaardig jaar; vanwege de zwaarste Elfstedentocht aller tijden die toen is verreden, én vanwege dít heuglijke feit.
In de loop der jaren zijn vele soorten 'kantines' gebouwd en herbouwd door de momenteel 700 leden tellende vereniging. Er is zelfs een periode geweest dat er een oude vrachtwagen als verkleedruimte wordt gebruikt. Later komt er een nieuw onderkomen in de vorm van een oud kippenhok. De laatste verbouwing van de kantine heeft plaatsgevonden in 1996.
In Laren! Magazine nr. 3 (dec. 2016 - mrt. 2017) vind je op pag. 6-9 een reportage over de ijssportvereniging en de ijsbaan. Roowinkel wordt er 'de parel van Bekmansbroek / 't Veller' genoemd. Die kwalificatie lijkt ons niet overdreven, als je kijkt naar de baan als zodanig, de ligging, hoe hij door de inzet van velen in optimale staat wordt gehouden, en wat er allemaal te doen is, mits er genoeg ijs ligt natuurlijk. Helaas vriest het niet ieder jaar hard genoeg om te kunnen schaatsen, dus áls het weer eens zover is, maken ze daar ook optimaal gebruik van en wordt er gelijk een hele reeks activiteiten georganiseerd, zoals een avondvierdaagse of kinderactiviteiten op de speciaal aangelegde kinderijsbaan achter de parkeerweide.
Bij een lange vorstperiode wordt de alternatieve Elfstedentocht georganiseerd en wordt er alles aan gedaan om schaatsen bij Roowinkel tot een gezellig (familie)uitje te maken. Van live muziek tot het behalen van het schaatsvaardigheidsdiploma. Uit de wijde omgeving komen mensen hier schaatsen. Ook voor basisscholen uit de regio is het een populair uitje, zoals de Branink, PWA, Loo School, Markelosebroek en de school van Herike-Elsen. (informatie ontleend aan de hiervoor gelinkte reportage) Als er weer eens geschaatst kan worden, is het ook gelijk 'volle bak'; eind januari 2017 zijn er gedurende de 3 dagen dat er toen geschaatst kon worden, 1.000 bezoekers geweest.
Terug naar boven- "Beleefboerderij De kleine Carrousel* in buurtschap Bekmansbroek / 't Veller bij Laren (Koebushorst 7) is een heerlijke plek om te struinen in de buitenlucht! Op een oppervlakte van bijna 4 hectare val je van de ene verrassing in de andere: op elke plek is iets nieuws te ontdekken! Aai onze dieren, speel uren op de speelweide, plof lekker neer in het zonnetje op ons terras of warm even op in de oude (geheel gerenoveerde) deel van de boerderij, ook wel onze lunchroom. Heb je honger gekregen? Dan is Lunch & Lekkers jouw afdeling!
* Tot medio 2019 bekend als Speel- en kinderboerderij Strubbert.
Kinderboerderij. De dieren van De kleine Carrousel hebben alle ruimte om lekker te scharrelen en te lummelen. Op de groene weiden en in de grote stal hebben ze het helemaal naar hun zin. Wist je dat er op onze kinderboerderij wel meer dan 100 dieren wonen? Kom kijken bij onze geiten, schapen, koeien, pony’s, varkens, ezels, knuffelkonijnen, alpaca’s en vele andere dierenvriendjes! Als je in het lenteseizoen langskomt, zie je ook al onze schattige babydieren. Op de knuffelweide en in de knuffelhoek mag je de dieren aanraken, aaien en vertroetelen. Dat vinden ze heerlijk!
Voerronde. Vind je het leuk om de dieren van héél dichtbij te zien en te helpen met voeren? Dat kan! De voerronde is op zaterdag en zondag om 15:30 uur en tijdens deze ronde gaan we samen op pad. Meld je van te voren aan bij de kassa! We kunnen maximaal 8 kindjes per voerronde meenemen (€0,50 per kind). Ponyritjes. Bij Beleefboerderij De kleine Carrousel word je al snel dikke vriendjes met onze pony’s. Ze houden er natuurlijk van om geaaid en vertroeteld te worden, maar ze dragen je ook graag op hun rug! Wil je graag komen ponyrijden? Op zaterdag en zondag is het mogelijk om de in de ochtend of in de middag een ponyritje te maken. Meld je van te voren aan bij de kassa (€1,00 per kind)!
Speelweide. Overal rondom onze boerderij vind je speeltoestellen en speelplekken. Je kunt je bij ons dan ook uren vermaken! Natuurlijk mag een ritje in de zweefmolen niet ontbreken: De kleine Carrousel! Verder vind je op de grote speelweide onder andere een klimtractor, springkussen, verschillende balspelen en schommels (waarvan één grote familieschommel). Overal op het erf vind je de allerleukste verrassingen! Lukt het je om het evenwichtparcours af te leggen? Of doe de speurtocht over de boerderij! Andere tips: de zandbak met zand- en waterspel, de kabelbaan, kikkerglijbaan, wilgenhutten, reuzenblokken en het Ot-en-Sienplein met oud-Hollandse spelletjes!" De entree is slechts € 4,00 per persoon. Kinderen t/m 2 jaar gratis. De lunchroom en het terras zijn gratis toegankelijk.
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - "Stichting buurtbelangen Larense Broek en omstreken staat voor: het behartigen van de belangen van de bewoners van buurtschap Larense Broek en buur-buurtschap Bekmansbroek / 't Veller. In het bijzonder door het handhaven en waar mogelijk verbeteren van het leefmilieu van mensen, flora en fauna. De stichting is in 2005 opgericht, toen er ook al plannen waren voor het plaatsen van windmolens. Vanuit de stichting maken we ons grote zorgen over: de plannen in de regio / gemeente Lochem voor de opwekking van zonne- en windenergie; het proces wat hiervoor doorlopen wordt; hoe de gemeente binnen de regio opkomt voor haar eigen inwoners / haar eigen gebied." Ongerustheid is met name ontstaan door een kaart waarop ca. 50 windmolens in deze omgeving en ZO hiervan staan ingetekend. Tijdens een werksessie over de mogelijkheden voor het opwekken van schone energie in september 2019 is een aantal kaarten getoond, waaronder deze. Bij die bijeenkomst waren vertegenwoordigers vanuit dorpsraden, landbouw, industrie, toerisme en natuur en landschap aanwezig.
Wethouder Henk van Zeijts laat daarop in een reactie weten: "Ik wil nadrukkelijk melden dat er op dit moment geen windmolens of zonnevelden zijn ingetekend of vastgelegd." Tijdens de presentatie zijn er volgens hem heel veel varianten van opstellingen van windturbines getoond (zoals vraag en aanbod bij elkaar, of een clusteropstelling, of een lijnopstelling). "Er is nog geen sprake van hoeveelheden of locaties. Simpelweg omdat dát nu juist is wat we met elkaar moeten bedenken. Deze kaarten maken op deze manier ook geen deel uit van de besluitvorming." “Het is een gegeven dat heel Nederland de overstap moet maken naar schone energie. De opwek van schone energie gebeurt met windmolens en zonnevelden. Welke bijdrage kan onze gemeente met onze partners in de Cleantech Regio daar aan leveren? Om keuzes te kunnen maken hebben we een stappenplan gemaakt: de Regionale Energiestrategie (RES). De keuze voor zonne- en windenergie is niet vrijblijvend; de Regionale Energie Strategie is een verplichting die het Rijk oplegt als onderdeel van het Nationale Klimaatakkoord.” Beleidsadviseurs van de gemeente Lochem en van de Cleantech Regio geven in antwoord op de ontstane onrust aan, dat er op geen enkele plek in de regio sprake zal zijn van dergelijke grote groepen windmolens. (bron: gemeente Lochem, 13-12-2019)
- Buurtvereniging: - Buurtvereniging Bekmansbroek is opgericht in 1992. De vereniging organiseert verschillende activiteiten zoals o.a. het Paasvuur, de jaarlijkse feestdag, de Midsummernightparty en de bingo. De leden van de buurtvereniging wonen rond de Koebushorst, Vellerweg, Horstweg en Markeloseweg. In 2016 is de buurtvereniging samengegaan met die van de buren van 't Veller. Deze leden wonen rond de Horstweg, Warfveendijk en Markeloseweg. Sindsdien is er dus de Buurtvereniging* Bekmansbroek / 't Veller. Wij vagen ons af of deze buurtvereniging anno 2020 nog wel bestaat dan wel is opgeheven, want hun website is opgeheven en het recentste bericht dat wij over hen op het internet tegenkomen, dateert uit 2017. Als iemand hier meer informatie over heeft, houden wij ons aanbevolen.
* En wat ons betreft dus ook buurtscháp, zoals hierboven toegelicht onder Status.
Reactie toevoegen