Baexem

Plaats
Dorp
Leudal
Midden-Limburg
Limburg

baexem_fanfare_aurora.jpg

Fanfare Aurora in Baexem is opgericht in 1886 en dus al 'antiek', maar nog altijd bruisend, alive and kicking

Fanfare Aurora in Baexem is opgericht in 1886 en dus al 'antiek', maar nog altijd bruisend, alive and kicking

LB gemeente Baexem in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Baexem in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Baexem in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Baexem

Terug naar boven

Status

- Baexem is een dorp in de provincie Limburg, in de streek Midden-Limburg, gemeente Leudal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1990.

- Wapen van de voormalige gemeente Baexem.

- Onder het dorp Baexem vallen ook de buurtschappen De Beekkant, De Horck en Vestjenshoek.

Terug naar boven

Naam

In het Limburgs
Baoksem, Boakse.

Oudere vermeldingen
1244 Baxen, 1273 Baxem, 1299 Baex, 1314 Baxhen, 1320 Baxhem.

Naamsverklaring
Wordt gezien de vormen Baxem en Baxhem verklaard als een samenstelling van heem 'woonplaats' van de persoon Bako.(1)

Terug naar boven

Ligging

Baexem ligt NW van Roermond, ZW van Heythuysen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Baexem, die slechts het dorp omvat, 93 huizen met 576 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.300 huizen met ca. 2.900 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de volgende instanties:

- De doelstellingen van de in 2009 opgerichte Heemkundevereniging Baexem zijn: het behouden, herstellen en beschermen van heemkundig, cultuurhistorisch erfgoed van het dorp en directe omgeving; het vergaren van geschied- en heemkundige kennis van het dorp en directe omgeving, het stimuleren daartoe en het toegankelijk maken van de vergaarde kennis voor een breed publiek; het vastleggen en bestuderen van leefomstandigheden, gewoonten en gebruiken van (huidige en vroegere) inwoners van het dorp en directe omgeving; het ondersteunen van activiteiten van onderzoekers en beoefenaars van heemkunde van het dorp en directe omgeving en het bevorderen van de contacten tussen deze onderzoekers en beoefenaars onderling en tussen hen en het publiek.

Ze beogen deze doelen te bereiken door het inventariseren en verzamelen van gegevens, foto’s, boeken, publicaties en andere zaken op heemkundig gebied en deze toegankelijk te maken voor publiek. Daarnaast organiseren ze lezingen, exposities en excursies. Waar mogelijk en gewenst vindt samenwerking plaats met gelijkgerichte verenigingen of organisaties. Thuisbasis van de vereniging is 't Baexheimerhuuske aan het Mgr. Kierkelsplein.

- Geschied- en Heemkundige Kring Het Land van Thorn heeft onder meer Baexem als werkgebied.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Baexem heeft 7 rijksmonumenten.

- Baexem heeft 19 gemeentelijke monumenten.

- In 1850 is de oude kerk van Baexem afgebroken en vervangen door een neoclassicistisch bouwwerk. De toren uit ca. 1200 bleef gespaard. In 1928 is de kerk vergroot onder architectuur van architect Caspar Franssen. Hierbij zijn de zijbeuken verlengd. Op 15 november 1944 is de toren door de Duitsers opgeblazen. Na de oorlog besluit men een nieuwe kerk te bouwen die, meer naar het noorden, centraler in het dorp komt te liggen. De huidige St. Johannes de Doperkerk (Monseigneur Kierkelsplein 19) komt in 1950 gereed. In 1956 is de toren gebouwd, evenals de kerk onder architectuur van architect Alphons Boosten.

Het huidige basilicale kerkgebouw is uitgevoerd in baksteen. Merkwaardig is de ingangspartij, gelijkend op een tunnel met rondbogig dak. Ook de vensteropeningen zijn voorzien van ronde bogen. De vierkante toren is aangebouwd aan de koorzijde. Tegen de voorgevel is in reliëf een zittende Christus aangebracht voorzien van de tekst: "Ik ben de hoeksteen". Aan de koorzijde bevindt zich een Heilig Hartbeeld uit 1931. Ook is er een gedenkplaat voor de tijdens de Tweede Wereldoorlog tewerkgestelden. In het interieur, uitgevoerd in schoon metselwerk, valt de triomfboog op die koor en schip scheidt. Dieper in het koor bevindt zich een tweede triomfboog. De balken die het dak schragen zijn voorzien van geschilderde banieren, versierd met bloemmotieven en gedragen door engelen, waarop spreuken uit het Oude en het Nieuwe Testament te lezen zijn. De kerkgemeenschap heeft nog een eigen parochie: Parochie St. Johannes de Doper.

- Klooster Mariabosch is vanwege de Duitse Kulturkampf in 1877 in Baexem gesticht. Het betreft hier na kasteel Exaten een tweede vestiging van Duitse Jezuïeten in dit dorp. In 1918 bleek Mariabosch te klein te zijn geworden. De paters en de internen verhuisden naar het Collegium Maximum, het Sint Ignatiuscollege, in Valkenburg. Het klooster werd verkocht aan de Missiezusters Dienaressen van de Heilige Geest. Voor het dorp en omgeving is dit klooster van grote sociale betekenis geweest vanwege de diverse zorg- en onderwijsactiviteiten, zoals een vooropleiding voor ziekenverpleging, een missieschool, een huishoud- en meisjesschool en een opleiding voor kleuterleidsters. In 2015 is het klooster gerestaureerd en verbouwd. Het complex is daarbij voorzien van starterswoningen, nultredenwoningen, vrije sectorwoningen en appartementen.

- Korenmolen Aurora (Rijksweg 26a) is een halfgesloten standerdmolen uit 1845. Het hout van het onderstel zou afkomstig zijn van de oude galg van Haelen. De molen is in bedrijf geweest tot molenaar Grubben in 1945 tijdens onderhoud aan de wieken dodelijk verongelukt. De molen is door zijn weduwe verkocht en komt stil te staan. In 1968 is de Aurora verkocht aan de toenmalige gemeente Baexem, die de molen heeft laten verplaatsen en restaureren. In 1971 is de molen feestelijk in bedrijf gesteld. Dit was destijds een geschiktere plek, maar ook hier zijn het landschappelijke karakter en de windvang inmiddels verminderd. Naast de molen is een modern molenhuis gebouwd, waarin van alles over de molen is tentoongesteld.

- Gevelstenen in Baexem.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Plekploasters. - Jeugdcarnaval Baexem. - "Zaate Hermenie in Röste (ZHiR) Ommezang is un gear gezene groep binne Plekploasterriék van Boaksum."

- De Baexheimerhof is op een zaterdag in april (in 2019 voor de 12e keer) het decor voor Swinging Sixties Live, een avondvullend programma met live muziek uit de jaren zestig. Een jaarlijks terugkerend evenement dat veel mensen uit de wijde omgeving naar Baexem trekt. De muziekavond met enkele live bands wordt gepresenteerd door Huub Custers uit Swalmen. De deuren gaan om 20.00 uur open en de optredens beginnen om 21.00 uur. Kaartjes in de voorverkoop bij SPAR Synco en Baexheimerhof kosten € 8,50. Aan de kassa kosten de kaartjes € 11,00.

- Stichting Kindervakantiewerk is opgericht in 1966 en is er voor alle kinderen van Basisschool Harlekijn die het komende schooljaar naar groep 3 gaan tot en met de kinderen die de basisschool gaan verlaten, maar ook voor alle kinderen die in Baexem wonen maar elders naar school gaan (bijv. speciaal onderwijs). De vrijwilligers die meewerken aan de Kindervakantieweek (zowel voor als achter de schermen) maken er elk jaar weer een onvergetelijke tijd van.

- Op initiatief van de Dorpscoöperatie zijn De Oude Smidse en Baexheimerhof een samenwerking aangegaan om de Kermis (vr t/m di in september) samen te organiseren in een paviljoentent op het kermisterrein.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Kringloop Leudal.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Baexem, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Oude en recente foto's en ansichtkaarten van Baexem.

Terug naar boven

Links

- Belangenvereniging: - De in 2014 opgerichte Dorpscoöperatie Hart voor Baexem zet zich in om de leefbaarheid in het dorp duurzaam te waarborgen. Het 'droombeeld' voor de toekomst is dat Baexem een dorp is en blijft waar mensen 'lekker leven' omdat ze met elkaar in gesprek zijn en samen activiteiten organiseren en beleven. Een dorp waar pro-actief en positief met (nieuwe) uitdagingen wordt omgegaan door de bewoners. Een dorp waar jeugd, werkenden en ouderen aandacht hebben voor elkaars belangen en behoeftes en waar de bewoners er als groep(en) zelf voor zorgen dat deze behoeftes ook daadwerkelijk ingevuld (kunnen) worden.

- Dorpshuis: - "Op een karakteristieke plek tegenover de kerk van Baexem ligt Gemeenschapshuis Baexheimerhof, met een gemoedelijke ambiance. Je ervaart hier nog de charme van een oorspronkelijk stukje Midden-Limburg, waar het goed toeven is. In een sfeer van warmte en gastvrijheid biedt Baexheimerhof volop gelegenheid voor feestelijke ontmoetingen tot 1.200 personen. Een heerlijk diner, bruiloft, jubileum of personeelsfeest, receptie of een familiereünie. Een warm/koud buffet of een authentieke Limburgse koffietafel. Onze kok werkt zoveel mogelijk met seizoenverse producten. Een feest met livemuziek of met achtergrondmuziek, een receptie met drankjes en verschillende hapjes of alleen koffie en een broodje. Het kan allemaal! Voor zakelijke bijeenkomsten zijn alle faciliteiten aanwezig, ook gratis wifi. Men kan gebruik maken van verschillende zalen qua grootte en inrichting."

- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool Harlekijn. "Een Harlekijn beweegt in de wind en is op zoek naar ruimte. Ruimte, dat willen we onze kinderen bieden op onze basisschool middels ons boeiend en bloeiend onderwijs. Dit onderwijs wordt verzorgd in clusters, om zoveel mogelijk van en met elkaar te kunnen leren. Dit van en met elkaar leren vinden we heel belangrijk binnen het cluster 1-2-3, 4-5-6 en 7-8. Kinderen zijn zo jongste, middelste en oudste. Ons streven is dan ook heterogeen werken waar mogelijk is. Samenwerkend leren! Thematisch onderwijs neemt een belangrijke plek in op Basisschool Harlekijn in Baexem. Vakgebieden (taal- en expressievakken) zijn geïntegreerd en de kinderen werken op hun eigen niveau aan projecten, zoveel mogelijk aansluitend bij de individuele manier van leren en doen dit individueel, in kleine of grotere groepen waarbij computers/laptops een belangrijke plek innemen. We zijn trots op onze digitale leeromgeving.

Het samenwerkend leren geldt niet alleen voor de kinderen. Ook de leerkrachten leren van en met elkaar op cluster- en teamniveau. Lessen en projecten worden samen voorbereid en gepland. Ook wordt samen veelvuldig gesproken over, en gekeken naar de kwaliteit van ons onderwijs waarbij we de ouders nadrukkelijk meenemen. Dit gebeurt op onze basisschool door middel van de kind-oudergesprekken maar ook door het voeren van doelstellingengesprekken. Centraal staat de vraag waar 'we', kind-ouders-school samen aan gaan werken. Bewust worden op basisschool Harlekijn deze gesprekken dan ook (al) bij aanvang schooljaar gevoerd. School, kind en ouder(s), samen op weg..."

- " 't Kroekestöpke biedt dagopvang, buitenschoolse opvang en peuteropvang aan in de dorpen Baexem, Heibloem en Roggel. Professionele opvang van kinderen is een onderdeel van de opvoeding. Onze medewerkers staan dan ook iedere dag weer klaar voor jou en je kinderen. In een huiselijke en gezellige sfeer bieden onze pedagogisch medewerkers veiligheid, geborgenheid en structuur aan de kinderen, zodat ze zich op hun eigen en unieke manier kunnen ontwikkelen. De dagopvang biedt opvang aan kinderen van 0-4 jaar, waarbij kinderen in een huiselijke omgeving worden opgevangen en vanuit die sfeer worden begeleid in hun ontwikkeling. Binnen de peuteropvang (voorheen peuterspeelzaal) bieden we kinderen van 2-4 jaar een peuterprogramma aan, waarbinnen kinderen spelenderwijs leren en worden voorbereid op de basisschool.

Peuteropvang de Tamboerijn in Roggel is een VVE-locatie. Dit betekent dat wij hier Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) mogen aanbieden aan kinderen die een risico lopen een achterstand in de Nederlandse taal te ontwikkelen. Deze kinderen worden geïndiceerd door de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Op de buitenschoolse opvang worden kinderen van 4 t/m 12 jaar buiten schooltijden opgevangen in een huiselijke en gezellige omgeving, waarbinnen de pedagogisch medewerkers leuke activiteiten met hen doen, die variëren van spelletjes doen tot buiten spelen, knutselen, koken en sportieve activiteiten. 't Kroekestöpke biedt flexibele opvang aan. Dit betekent dat je je kind(eren) kunt brengen op alle tijdstippen van de dag en dat je slechts de uren betaalt die daadwerkelijk worden afgenomen."

- Muziek: - Fanfare Aurora is opgericht in 1886. Burgemeester G.A. Canoy van de gemeente Baexem heeft bij de oprichting van Zangvereniging Aurora gekozen voor de naam van de molen. Fanfare Aurora is voortgekomen uit deze zangvereniging. "Fanfare Aurora is een bruisende vereniging, die voortdurend de grenzen tracht te verleggen en zo breed mogelijk kennis wil maken met verschillende muziekstijlen. Er zijn jaarlijks terugkerende activiteiten zoals het onderlinge solistenconcours, het donateurconcert, het St. Caeciliafeest en de inmiddels tot in de omstreken bekende Hobbymarkt. Om de 2 jaar wordt door de Jeugdcommissie het muziekweekend voor de jeugd georganiseerd. Ook heeft Fanfare Aurora 45 jaar lang deelgenomen aan de carnavalsoptocht in Mönchengladbach."

- Gemengd koor Con Amore.

- De Baxheimer Muzikanten beschikken over een breed repertoire. Van oudsher is de Tsjechische blaasmuziek en de Egerländermuziek vertegenwoordigd. Daarnaast is de kapel zich de laatste jaren steeds meer gaan toeleggen op populaire en Top 40-muziek. Zodoende hebben de Baxheimer Muzikanten voor elke gelegenheid een geschikt repertoire voorhanden.

- Sport: - Voetbalvereniging RKVB is opgericht in 1943. RKVB heeft 3 seniorenteams, 1 damesteam, 1 dames 30+ team en 8 jeugdteams. RKVB telt in totaal circa 300 leden.

- Beugelclub DOS is opgericht in 1933.

- Schutterij en Drumband St. Jan.

- Senioren: - "Seniorenvereniging St. Joseph Baexem is opgericht in 1964 en is dus zelf al bijna 55+, maar blijft jong van hart. Nieuwe ontwikkelingen volgen we op de voet; in onze snel veranderende maatschappij is het goed te weten dat er een laagdrempelige vereniging is die openstaat voor elke 50-plusser, en die bij de tijd blijft. Natuurlijk bieden wij onze leden een veelheid aan leuke activiteiten. Sport en spel, cultuur en gezelligheid, je vindt het allemaal bij ons in een rijke variatie. Maar dat niet alleen. Wij zijn aangesloten bij de KBO, de grootste ouderenbond in Nederland. Je kunt daarom gebruik maken van allerlei KBO-diensten.

De KBO is ook gesprekspartner van overheden op zowel landelijk, provinciaal als gemeentelijk niveau. Dat betekent dat je als lid van onze vereniging prima op de hoogte blijft van wijzigingen in de zorg, ons pensioen- en belastingstelsel en van vele andere ingrijpende veranderingen voor de 55-plusser. Het gratis maandblad de Nestor vertelt je er meer over. Bovendien betrekken wij onze leden actief bij nieuwe technologie. Ouder worden betekent immers niet onmondig of onwetend worden. Waar nodig helpen we elkaar; samen houden we de vinger aan de pols. En jouw interesses worden ongetwijfeld gedeeld met leeftijdsgenoten. Wanneer je nog geen lid bent nodigen wij je graag uit om de sfeer eens vrijblijvend te komen proeven. Alvast een hartelijk welkom."

- Zorg: - "Hoeve de Kaolder in Baexem is een jeugdhulpverlener voor kinderen en jongeren met ADHD, autisme en aanverwante stoornissen. Hoeve de Kaolder is van mening dat ieder kind recht heeft op een mooie en zorg(e)loze toekomst. Ons doel is om ervoor te zorgen dat jongeren zo lang mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven. Wanneer dit niet meer mogelijk is, zorgen wij voor een passende oplossing voor onze jongere en het gezin. Ons zorgaanbod bestaat uit dagbesteding, tijdelijk verblijf (logeeropvang), ambulant gespecialiseerde begeleiding, behandeling en wonen.

Hoeve de Kaolder levert optimale zorg en staat voor zorg op maat. Vanuit Hoeve de Kaolder wordt door de verschillende vormen van begeleiding in een continu proces gewerkt aan sociale vaardigheden binnen een veilige, vertrouwde en gestructureerde omgeving. We werken met onze jongere aan een positief zelfbeeld en het bevorderen van de sociale- en communicatieve ontwikkeling, gebaseerd op de basis communicatievaardigheden. We werken er naar toe dat de jongere een positieve spiraal ervaart in het eigen leerproces met betrekking tot het eigen functioneren en standvastig kan zijn in groepsverband met leeftijdsgenoten. Door middel van onze begeleiding leren wij onze jongere gevoelens op een adequate wijze te uiten en om te zetten in een positieve instelling."

- Asielzoekerscentrum: - "AZC Baexem is gevestigd in een voormalig klooster waar maximaal 550 mensen kunnen worden opgevangen. Sinds 1997 is het pand in gebruik als asielzoekerscentrum. Het gebouw kent verschillende delen, met elk vier verdiepingen. Rondom het pand is een groot eigen terrein met veel groen, een verhard voetbalveld en een jeu-de-boules-baan. Het pand is eigendom van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). De huidige bestuursovereenkomst loopt af in 2022."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Baexem crematorium en - idem Kasteelweg.

Reactie toevoegen