Het terrein van het voormalige station Baarle-Nassau-Grens heeft een zinvolle herbestemming gekregen, zoals dat tegenwoordig heet. Er zijn diverse bedrijven gevestigd, en iedere zondag is er een markt in De Markthal.
- Baarle-Nassau-Grens is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Baarle-Nassau.
- De buurtschap Baarle-Nassau-Grens valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Baarle-Nassau.
- De buurtschap Baarle-Nassau-Grens heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat, al kan de straatnaam Grens je daar wel een vermoeden van geven.
Terug naar bovenNaamsverklaring
De buurtschap Baarle-Nassau-Grens is genoemd naar de ligging aan de grens met België.
De buurtschap Baarle-Nassau-Grens ligt Z van het dorp Baarle-Nassau en het Belgische dorp Baarle-Hertog, rond de weg naar Turnhout (de N260), die ter plekke Grens heet, en verder rond de aangrenzende wegen Grensweg, Eindegoorweg en Zevenhuizenbaan, en de O tak van de weg Ghil.
De bebouwing tussen de panden Grens 28c en 30c valt sinds 1959 als enclave onder de Belgische gemeente Baarle-Hertog (het wegdeel heet daar dan ook Enclave Grens, het buurtje aldaar heet Negenhuizen of Grensenclave), en valt derhalve niet onder de Nederlandse buurtschap Baarle-Nassau-Grens.
De buurtschap ligt verder N en NW van de Belgische plaats Weelde-Station, NW van de Belgische plaats Ravels, W van de Belgische plaats Weelde, ZW van de Belgische plaats Poppel, ZO van het dorp Ulicoten, O van de Belgische plaats Zondereigen en NO van de Belgische plaats Merksplas.
Terug naar bovenBuurtschap Baarle-Nassau-Grens omvat ca. 100 huizen en enkele bedrijfsgebouwen, met ca. 250 inwoners.
Terug naar bovenStation Baarle-Nassau-Grens
Kort na 1900 koopt de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen een lap grond in dit gebied, langs de spoorlijn Tilburg-Turnhout. Zij wil hier een station realiseren met uitstekende douanefaciliteiten. De spoorlijn moet ook het goederenvervoer via Station Roosendaal ontlasten en het reizigersvervoer tussen Amsterdam en Parijs vergemakkelijken. Bij het station moesten ruime mogelijkheden moeten komen voor parkeren, rangeren en laden en lossen van de treinen. Hiervoor waren ruim 23 km spoor en 100 wissels beschikbaar. Op een bepaalde plek lagen 50 sporen naast elkaar. In het bos zijn nog restanten van een draaischijf te vinden. Bij het in 1906 gereed gekomen omvangrijke stationscomplex verrijzen ook dienstwoningen voor spoorweg- en douanepersoneel, waardoor een buurtschap ontstaat.
Het station van Baarle-Nassau-Grens bestond uit een anderhalve verdieping hoog hoofdgebouw, en twee zeer lange vleugels. Het was een zogeheten station à cheval. Volgens de beschrijving bestond het emplacement van zo’n station uit twee delen, in dit geval een Belgisch en een Nederlands deel, die zodanig door sporen waren verbonden, dat de overgave en overname van grote hoeveelheden goederen door beide administraties zo doelmatig mogelijk kon geschieden. Voorts werden het hoofdgebouw en de visitatielokalen gemeenschappelijk gebruikt.
De verwachtingen van het ambitieuze plan worden helaas geen werkelijkheid. Het personenvervoer wordt in 1934 gestaakt, waarna het goederenvervoer ook geleidelijk wegkwijnt. Tussen 1940 en 1950 zijn de loodsen, seinhuizen en tractiegebouwen afgebroken. In 1948 is de douaneloods overgebracht naar Hengelo, waar hij als goederenloods dienst ging doen. Station Baarle-Nassau-Grens is in 1956-1959 grotendeels gesloopt. De beide uiteinden van het hoofdgebouw, die men liet staan, zijn in de jaren tachtig gesloopt. Wel zijn bewaard gebleven een douanekantoortje, de negen woningen voor douaneambtenaren in de Belgische enclave (zie daarvoor verder het hoofdstuk Ligging), de veertien woningen voor spoorwegbeambten aan de Grensweg, en zeven woningen voor het lagere spoorwegpersoneel (vermoedelijk is dat het N van de Grensweg gelegen huizengroepje). Op 1 juni 1973 reed de laatste officiële trein.
Onderwijs en religie
Aan de overkant van de grens ontstond Weelde-Station, dat is uitgegroeid tot een dorpje. Al in 1912 had het een kerk en een school. De kinderen van Baarle-Nassau-Grens gingen in Tilburg of Baarle-Nassau naar school en reisden per trein. De kerk bezocht men in Weelde-Station, waardoor het overbodig werd om in de eigen buurtschap een eigen parochie te stichten.
Ondertussen zijn de Paters van de Heilige Geest naar deze streek gekomen. Zij stichten een klooster NO van de buurtschap, pal aan de grens met België. Als in 1914 de grens met België door de Duitsers wordt gesloten met hun dodendraad, kunnen de inwoners van niet meer in Weelde-Station naar de kerk. De paters stellen hun kapel aan de inwoners ter beschikking om er te kerken. Een paar jaar na de Eerste Wereldoorlog verheft Bisdom Breda Baarle-Nassau Grens toch tot eigen parochie, echter onder de vleugels van Baarle-Nassau.
Terug naar boven- Woonpark De Grens (Grens 23-91) omvat 18 appartementen die rond 1990 zijn gerealiseerd in het voormalige, onder Geschiedenis beschreven klooster, plus 13 woonunits die er op het terrein bij zijn gebouwd. Een groepje vijftigplussers begint hier een woon- en leefgemeenschap, vanuit het ideaal om samen voor elkaar te zorgen. Door botsende karakters en ruzies over taakverdelingen spat de droom al snel uiteen. De huidige bewoners hebben sinds ca. 2010 licht- en geluidsoverlast van een 10-tal grote veestallen aan de Belgische kant. Er was wettelijk niets tegen te doen; de gemeente Baarle-Nassau kon niets doen omdat het Belgisch grondgebied is, en de Belgische gemeente Ravels kon op grond van de wetgeving aldaar de bouwvergunningen niet weigeren. Wat met name parten gespeeld schijnt te hebben, is dat België het begrip stankcirkel niet zou kennen.
Terug naar boven- Iedere zondag is er een zogeheten vrije markt in De Markthal (Grens 32), op het terrein van het voormalige stationscomplex.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Baarle-Nassau-Grens, met laagsteprijsgarantie!
Reactie toevoegen