Archem

Plaats
Buurtschap
Ommen
Salland
Overijssel

Archem

Terug naar boven

Status

- Archem is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Salland, gemeente Ommen (van 1-7-1818 t/m 30-4-1923 gemeente Ambt Ommen).

- De buurtschap Archem valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Lemele.

- De buurtschap Archem ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

Uitspraak
Arkem.

Oudere vermeldingen
947 Arachem, 1303 Arkem, 1394 Archem.

Naamsverklaring
Betekent mogelijk het Oudnederlandse hem = heem 'woonplaats, woning', van de persoon Arho. Ook stelt men voor 'minderwaardige woonplaats', een samenstelling van het Germaanse arga*- 'erg, slecht, waardeloos' en hem = heem.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Archem ligt Z van de stad Ommen, NO van het dorp Lemele, rond de wegen Beukenallee, Jhr. Van der Wijcklaan, Doornsteeg en Marsweg, tussen de Lemelerweg (N347) en de rivier de Beneden-Regge. De buurtschap ligt verder aan de ZO zijde van Natuurreservaat Vecht- en Beneden-Reggegebied en WNW van het dorp Den Ham.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Archem 41 huizen met 208 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 25 huizen en eeen handvol verbijfsaccommodaties, met ca. 65 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De plaatsnaam wordt voor het eerst vermeld in 947, in relatie tot het Huis (Hof) van Archem, toen eigendom van het Stift te Essen. Thans eigendom van de derde familie Van der Wijck. Het huidige huis is in 1925 gebouwd, in 18e-eeuwse stijl.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Archem heeft 11 rijksmonumenten (onder de link staan er 12, maar de Brakelweg valt niet onder deze buurtschap).

- Fraaie boerenhoeven.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Archemerberg
W van Archem, aan de overzijde van de provincialeweg N347, ligt de Archemerberg. ‘Lopend naar de top van de Archemerberg (75 m.) is aan de erosiegeulen goed te zien hoe kwetsbaar deze hellingen zijn. Zonder beschermende vegetatie zou de afspoeling desastreus zijn. Op de flanken van de Archemerberg treft u jeneverbessen. Rond Ommen noemt men ze damppollen (damppölle). In herfst- en winternevels kunnen ze de gedaante aannemen van spoken en witte wieven. In streekverhalen speelt de jeneverbes, elders weer ‘wakel’ genoemd, een mystieke rol. Wie een takje op zijn hoed draagt behoeft geen ongeluk te vrezen. Maar wel een bekeuring want de jeneverbes is beschermd’ (NL33).

Beneden Regge
De Beneden Regge krijgt bij Nieuwebrug en Archemermaten een natuurlijker aanzien. De rivier gaat ook daar weer meanderen zoals in vroeger tijden. Gestreefd wordt naar een dynamisch en veerkrachtig watersysteem, waarbij de Regge op een natuurlijke manier buiten de oevers moet kunnen treden. De Beneden Regge 'nieuwe stijl' vormt een klimaatbuffer. Daarmee wordt bedoeld een waterrijk gebied, waar het goed wonen en werken is en waar aan economie, leefklimaat, veiligheid en natuur recht wordt gedaan.

Bij Nieuwebrug, ter hoogte van de N347, gaat een gebied van 35 hectare op de schop. De Regge wordt zes meter smaller en de bodem gaat bijna een meter omhoog. Het water zal daardoor sneller gaan stromen. De kade aan de linkeroever verdwijnt. In de buitenbocht aan de westkant van Nieuwebrug komen een extra vaargeul en een zijtak te liggen. De strakke bomenrij aan de oostzijde van het water verdwijnt grotendeels. Enkele bomen blijven staan omdat ze onderdeel uitmaken van de vliegroute van vleermuizen. Recreëren op en nabij het water wordt aantrekkelijker dankzij onder andere een flauw aflopende zandoever.

Bij Archemermaten (100 hectare groot), gelegen tussen Velderberg en de stuw Archem, wordt de breedte van de Regge teruggebracht van zestien naar twaalf meter. De bodem gaat 90 centimeter omhoog. De kade aan de linkeroever wordt verwijderd. Bij hoogwater kan het omliggende landbouwterrein overstromen en dienen als waterberging. Waterschap Regge en Dinkel maakt de omgeving aantrekkelijker voor de boomkikkers die er sinds 2006 huizen. Fietsers en wandelaars gaan gebruik maken van een nog aan te leggen oeverpad, een nieuwe brug en een zandstrandje bij de parkeerplaats Grefeldijk. Het waterschap verplaatst het gemaal naar de Grefeldijk. Vissen kunnen met een vistrap de stuw in de Linderbeek passeren. Het project beoogt in 2012 gereed te zijn.

Terug naar boven

Agrarisch

- "Welke boer staat nog met een riek in de hand in zijn stal en voert zijn koeien met de hand? Wim Slots (63) dus, de laatste boer van de Sallandse buurtschap Archem. Jaarlijks stopt 2 tot 3 procent van alle boeren. Ieder jaar stoppen honderden kleine boeren zoals Wim, die niets moet hebben van ‘moderne fratsen’. "Die megastallen? Mij niet gezien." Wim heeft al meer dan 30 jaar een bescheiden aantal (ca. 45) aangebonden Maas Rijn IJssel (MRIJ)-koeien, die hij nog met de hand voert. De oudere kleine boer van ‘het type Slots’ wordt zeldzaam." (bron en voor nadere informatie lees de reportage en bekijk de video op de Stentor, 11-5-2019)

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Buurtkrant Rond de Regge (2x per jaar) is via de link ook online te lezen.

- Buurtvereniging: - Buurtvereniging Rond de Regge is een activiteitenvereniging van de buurtschappen Archem (waar in het kader van de Buurtvereniging ook Nieuwe Brug onder valt), Besthmen, Eerde en Giethmen, die alle rond de rivier de Regge zijn gelegen, in een gebied dat wordt begrensd door de spoorlijn in het N en de N348 (Ommen-Raalte) in het W.

Reactie toevoegen