Achtereind

Plaats
Buurtschap
Waalre
Zuidoost-Brabant Kempen
Noord-Brabant

Achtereind

Terug naar boven

Status

- Achtereind is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Waalre. T/m 1922 gemeente Aalst.

- De buurtschap Achtereind valt onder het dorp Aalst, maar omdat dit dorp in 1978 geen eigen postcode en postale plaatsnaam in het postcodeboek heeft gekregen, liggen beide kernen voor de postadressen 'in' Waalre.

- De buurtschap Achtereind heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1646 d'achtereynde, 1839 Achtereind.

Naamsverklaring
Samenstelling van achter 'achterwaarts gelegen' en eind 'rand, uiteinde, plaats waar iets ophoudt'.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Achtereind ligt rond de Achtereindsestraat. De buurtschap ligt direct ZO van het dorp Aalst, OZO van het dorp Waalre, NO van het dorp Valkenswaard en Z van de stad Eindhoven.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat buurtschap Achtereind 6 huizen met 39 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap circa 20 huizen met circa 50 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Buurtschap Achtereind heeft 1 gemeentelijk monument, zijnde langgevelboerderij De Riethoeve op Achtereindsestraat 1.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- "Grenzend aan het Natura 2000-gebied Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux liggen voormalige landbouwgronden die vrijgekomen zijn. Het betreft het Achtereinds Laag, in de Aalster buurtschap Achtereind. Deze gronden zijn in 2021 ingericht tot waardevolle natuur. Daarvoor zijn watergangen gedempt en een venachtige laagte is weer uitgegraven. Op de lage delen komt vochtige heide en vochtig hooiland. Er zijn houtsingels met boomvormers aangeplant en er is een meer gevarieerde overgang naar het bos gerealiseerd. Deze nieuwe natuur vormt een buffer tussen bestaand landbouwgebied en het Natura 2000-gebied. Zo is er minder vermesting van het grondwater dat in het aangrenzende Greveschutven terecht komt en wordt het grondwater beter vastgehouden in het ven en de directe omgeving ervan.

Het effect van de maatregelen die ín het aangrenzende Natura 2000-gebied worden genomen (in en om het Greveschutven), wordt hierdoor aanzienlijk vergroot en hiermee wordt het Natura 2000-gebied als geheel robuuster. Immers, de omvorming van het Achtereinds Laag in buurtschap Achtereind zorgt voor meer grondwaterinvloed in het ven en het terugdringen van verdroging. In het noordelijk deel van het Achtereinds Laag zijn ook een wandelpad en een uitzichtpunt gerealiseerd." (bron en voor nadere informatie zie Brabants Landschap, juli 2020). Het Greveschutven ligt direct Z van het Achtereinds Laag, op grondgebied van Valkenswaard, en wordt op die pagina beschreven.

"De inrichting van het nieuwe natuurgebied Achtereinds Laag in buurtschap Achtereind is eind 2021 gereedgekomen. We hebben een wandelroute uitgezet vanaf de Hut van Mie Pils in Aalst-Waalre en ook de uitkijkheuvel is nu opengesteld voor publiek. Het project ‘Natuurherstel Greveschutven en omgeving’ is hiermee beëindigd. Het Achtereinds Laag vormt een buffer voor het kwetsbare en unieke Greveschutven, dat in 2020 is uitgebaggerd werd. Vrachten bespaard. In het Achtereinds Laag is bijna 100.000 m3 grond ontgraven. De voedselrijke bovenlaag van de voormalige landbouwgrond is zorgvuldig afgegraven tot de oorspronkelijke bodem, waar onder andere heide zich zal ontwikkelen. Ook zijn er oude laagtes en poelen uitgegraven en zijn sloten gedempt. Uiteindelijk is zo’n 86.000m3 grond afgevoerd. Door de tijdelijke aansluiting op de A2 zijn maar liefst 8.200 vrachtwagenbewegingen door Aalst bespaard gebleven. Na de grondwerkzaamheden zijn in het najaar van 2021 bomen en struiken geplant. De basis voor een gevarieerd natuurgebied ligt klaar!

Buffer. Het Achtereinds Laag ligt ten westen van de A2, tussen de bossen bij Aalst en de visvijvers van Valkenhorst, in buurtschap Achtereind. Het Greveschutven, in het natuurreservaat van Valkenhorst, is een belangrijke plek voor planten, libellen en vogels. Dit gebied is onderdeel van Natura 2000, een Europees netwerk van natuurgebieden. Het Achtereinds Laag vormt door de ligging en inrichting een buffer tussen omliggend landbouwgebied en het visvijvercomplex. De herinrichting dringt de verdroging terug en het zorgt voor meer grondwaterinvloed in het Greveschutven.

Variatie. We verwachtem dat veel diersoorten zullen profiteren van het nieuwe natuurgebied. Beheerder Mari de Bijl vertelt: “Het gebied is heel gevarieerd, met bos, houtsingels, heide en akkers. Veel diersoorten houden van de overgangen tussen nat en droog, zon en schaduw. Dat is met de nieuwe inrichting volop aanwezig. Het biedt kansen voor das, boomkikker, bijen en hommels en zangvogels zoals kneu en geelgors.”

Wandelroute. Vanaf de Hut van Mie Pils kun je nu een rondwandeling maken van 3,8 km naar het Achtereinds Laag in buurtschap Achtereind. De route komt uiteraard langs de uitkijkheuvel. “Een mooie bestemming voor natuurliefhebbers,’ tipt Mari de Bijl. “Vanaf die plek heb je goed zicht op een oeverzwaluwwand. Trek wel goede schoenen of laarzen aan. Op enkele plekken is het wandelpad nog erg nat.”" (bron: Brabants Landschap, december 2021)

- De familie Van der Rijt gaat vanaf 2019 het nieuwe landgoed Achtervoorde realiseren in buurtschap Achtereind. Ze mogen er twee nieuwe villa's inclusief bijgebouwen neerzetten. Ze gaan er ook 5 hectare natuur realiseren. De grondopbrengst (100.000 euro) wordt geïnvesteerd in natuur. Door het gebied komt een openbaar toegankelijk wandelpad. "We gaan er echt iets moois van maken. We steken onze nek uit voor een mooi stuk natuur en een wandelpad", zo stelde de familie in een van de raadsvergaderingen waar dit onderwerp aan de orde kwam. Bezorgde omwonenden wezen de gemeenteraad op een kwetsbaar natuurgebied langs de Tongelreep, dat door de bebouwing zou worden aangetast. Volgens voorstanders is het plan juist een uitgelezen mogelijkheid om van schrale grond een nieuw natuurgebied te maken inclusief openstelling voor het publiek. Dat laatste argument gaf uiteindelijk de doorslag in de gemeenteraad.

- De Tongelreep bij buurtschap Achtereind heeft sinds 2018 zijn natuurlijke karakter weer terug. In 2016 en 2017 heeft Waterschap De Dommel de beek flink aangepakt. De in de vorige eeuw rechtgetrokken beek heeft nieuwe meanders gekregen. Op terrein van Brabants Landschap zijn een grote poel, oeverbosjes en houtwallen gerealiseerd. Om in natte periodes meer water te kunnen bergen en beschermde planten weer een kans te geven, is op de oevers de voedselrijke toplaag afgegraven. Met het project is een volgende fase afgerond van een klimaatbestendiger en natuurlijker inrichting van het beekdal van de Tongelreep.

De nieuwe meanders zorgen voor variatie in stroming, een betere waterkwaliteit en meer dier- en plantensoorten. Bovendien zorgen ze voor meer natuurlijke waterstanden: een smalle waterstroom in droge perioden en een volle beek als het veel regent. Daarbij kunnen de verlaagde oevers onder water komen te staan. Dat past bij de natuurlijke dynamiek van het beekdal. Het project is uitgevoerd in samenwerking met provincie Noord-Brabant, Brabants Landschap en gemeente Waalre. De Tongelreep komt bij de Achelse Kluis vanuit België Nederland binnen en stroomt in Eindhoven in de Dommel. Grote delen van het beekdal, onder andere bij buurtschap Achtereind, zijn zo waardevol dat ze Europees erkend en beschermd zijn. Het project is onderdeel van een groter plan om verdroging van het Natura 2000-gebied Leenderbos en Groote Heide tegen te gaan. Voor de komende jaren staat aanpak van het beekdal gepland vanaf de Achelse Kluis tot voorbij de Valkenswaardse visvijvers. (bron: Waterschap De Dommel, 11-5-2018)

Terug naar boven

Links

- Zorg en welzijn: - Planterij De Pimpernel in buurtschap Achtereind (Achtereindsestraat 1b) is in 2002 gestart als zorgkwekerij. Hun doel is om mensen met een beperking een fijne en vooral veilige werkplek te bieden. Samen zinvol werk doen dat verkoopbare producten van een goede kwaliteit oplevert, zonder werkdruk, met werkplezier. Dat is hun missie. Bij De Pimpernel krijgen mensen de ruimte om hun individuele kwaliteiten in te zetten. De voorwaarden hiervoor worden aangereikt en waar nodig passend gemaakt. Het gewone buitenwerk wordt buitengewoon door de zorg waarmee het wordt uitgevoerd. Dit levert de waardering op van de klant en draagt bij aan een zinvol bestaan van de maker. De dagelijkse leiding van De Pimpernel is in handen van Anneke de Geus (1954). Zij heeft naast haar opleiding als Z-verpleegkundige, de hbo-opleiding ‘Groenvoorziening in de hulpverlening’ gevolgd. Anneke runt de zorgkwekerij samen met vijf professionele begeleiders en een grote groep enthousiaste vrijwilligers.

Reactie toevoegen