Aam

Plaats
Buurtschap
Overbetuwe
Betuwe
Gelderland

Aam

Terug naar boven

Status

- Aam is een buurtschap en tegenwoordig ook deels bedrijventerrein in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente Overbetuwe. T/m 2000 gemeente Elst.

- De buurtschap Aam valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Elst.

- De buurtschap Aam heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
Eind 11e eeuw Ambam, ca. 1200 Ambe, 1294-1295 Ambe, Amme.

Naamsverklaring
De plaatsnaam stamt waarschijnlijk van de archaïsche waternaam Amba* 'nevel, water'. Zie ook Ameland en Amen.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Aam ligt direct O van het dorp Elst, W van de afrit aan de A325, rond het Aamsepad en het Landaspad. De buurtschap ligt N van de Nieuwe Aamseweg, bedrijventerrein De Aam en de Eisenhowerplas liggen Z ervan. De buurtschap ligt verder Z van het 'dorp in de stad' Elden, ZW van de steden Arnhem en Huissen, WZW van 'het dorp in de stad' Het Zand, WNW van het dorp Angeren, NW van het dorp Bemmel, N van het Knooppunt Ressen (A15/A325), de dorpen Ressen en Lent en de stad Nijmegen en NO van het dorp Oosterhout.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Aam 24 huizen met 182 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 20 huizen met ca. 50 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De afgelopen jaren is de buurtschap grotendeels ingesloten geraakt: door de A325 (afslag Elst) in het O, door Bedrijventerrein De Aam in het Z en door nieuwbouwwijken van Elst in het W en het N.

- Bestemmingsplan Bedrijventerrein De Aam. - Stichting Industrieterrein Beveiliging De Aam (SIBA) draagt sinds 2002 zorg voor de veiligheid op het bedrijventerrein. De stichting werkt samen met politie, brandweer, gemeente en parkmanagement. Doel is het aantal inbraken reduceren. Het bedrijventerrein wordt sinds 2014 bewaakt met camera's. De bekendste paal staat vlakbij de afrit van de snelweg A325, tegenover Intratuin. Veel weggebruikers trappen op de rem, omdat ze denken dat het een flitspaal is. Een camera op de Bemmelseweg én de Olympiasingel lijkt veel van het goede, maar het betreft daar een overzichts- en een kentekenregistratiecamera. De komst van de Aamse Wissel, de tunnel onder het treinstation in Elst, heeft gevolgen voor de beveiliging van het bedrijventerrein. Er is een nieuwe toegangsweg ontstaan en die krijgt, net als de andere toegangswegen, een beveiligingscamera. Medio 2019 wordt deze geplaatst.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Aam heeft een rijksmonument, zijnde een terrein waarin sporen van bewoning uit IJzertijd, Romeinse Tijd en Vroege en Late Middeleeuwen. Het monument is van algemeen belang wegens zijn betekenis voor de wetenschap.

- Een gemeentelijk monument is het pand op Aamsepad 1. Het is een hallehuis anno 1802, in de loop van de 19e eeuw uitgebreid met een dwarshuis. Dwarshuis onder schilddak, gedekt met gesmoorde mulden pannen. Achterhuis, langsdeel onder wolfsdak boven lage gesloten zijgevel, aangebouwde vaaltstal en bijschuur (1879), beide onder zadeldak, gedekt met gesmoorde pannen. De voor- en zijgevels van het woonhuis zijn voorzien van gewijzigde schuiframen met 6-ruits-roedeverdeling en houten luiken. Achterhuis met rondboog inrijdeuren onder groot wolfseind, bijschuur eveneens met inrijdeuren in achtergevel. Zijgevels met gewijzigde indelingen. De oorspronkelijke vorm van de bebouwing is nog aanwezig. De in de gevels aangebrachte wijzigingen en de vervanging van de rietbedekking door pannen hoeven niet als verminking te worden beschouwd. Het op een terp gelegen pand is bepalend voor het behoud van de historische verkaveling ter plekke. De ligging aan het Aamsepad tegenover het Landaspad is mede bepalend voor de beleving van de historische wegenstructuur in dit deel van buurtschap Aam.

Reden van plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst: Voorbeeld van een in de 19e eeuw van hallehuis tot T-boerderij uitgebreid hallehuis op terp. Ondanks de op onderdelen plaatsgevonden hebbende verandering van de gevelsamenstelling en de vervanging van de rietbedekking door pannen, is het complex in belangrijke mate karakteristiek voor de tijd van zijn ontstaan. Van algemeen belang voor de ontwikkelingsgeschiedenis van het agrarisch bedrijf. Gelet op ouderdom bouwplaats en bepalende ligging t.o.v. de omgeving (historische wegenstructuur) van bepalende waarde voor het levendig houden van de geschiedenis van de buurtschap Aam.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Z van de buurtschap Aam ligt, omringd door het bedrijventerrein, een circa 400 x 600 meter grote plas die vanouds Defensiekolk of Eisenhowerplas heette, later Aamseplas en sinds circa 2011 weer Eisenhowerplas. De plas is ontstaan in de jaren 1950, als afgraving - van een voorheen braakliggend terrein - ten behoeve van een dam tussen Arnhem en Nijmegen, een zogeheten slaperdijk.

De dijk is aangelegd in de tijd van de Koude Oorlog en had in dat kader een militair doel: in geval van een naderende vijand kon een gebied rond de IJssel onder water worden gezet, waardoor deze rivier veel breder zou worden en het de vijand daarmee bemoeilijkt zou worden deze over te steken. De functie van de dam was dan om te voorkomen dat hierdoor de Betuwe onder water zou komen te staan.

De Eisenhowerplas is een foerageergebied en slaapplaats voor vogels, en heeft een recreatieve functie als wandelgebied. De plas is ook populair bij vissers. - In 2003 is het afgeraden om er nog te vissen omdat de bodem vervuild bleek met het landbouwgif DDT, maar door natuurlijke afbraak in de jaren daarna is dat probleem inmiddels geminimaliseerd. Verder is de plas verbonden met watergangen in de omgeving en fungeert zo als (regen)waterberging voor het bedrijventerrein.

De plas is in 2011 ondieper gemaakt. Door grondstortingen heeft de plas nu nog een diepte van circa 2 meter. Aan de oostzijde is tevens een stukje gedempt om uitbreiding van het distributiecentrum van C1000 mogelijk te maken. De ontdiepings- en dempingskosten zijn gefinancierd door marktpartijen die op die manier van hun overtollige grond af konden komen.

Terug naar boven

Links

- Duurzaamheid: - Elst heeft in 2016 de wereldprimeur gekregen van een drijvend en met de zon meedraaiend zonnepanelenpark. Het ronde, 1,5 ha (= circa die voetbalvelden) grote zonnepanelenveld is aangelegd in de Eisenhowerplas op bedrijventerrein De Aam en bestaat uit 252 elementen van 40 zonnepanelen. In totaal ca. 10.000 stuks. Het veld draait in 12 uur tijd 180 graden met de zon mee en daarna 's nachts terug naar de startpositie. Deze halve draai voorkomt dat de elektrokabels beschadigd worden.

Doordat het veld meedraait met de zon en panelen en bekabeling gekoeld worden door het wateroppervlak, wordt gerekend op een extra energieopbrengst van 30 tot 35 procent. De jaarlijkse opbrengst wordt geschat op 1,8 megawatt, ongeveer het verbruik van 600 huishoudens. Initiatiefnemer is Stichting Zonnecollectief Overbetuwe (medio 2016 overgenomen door Stichting Betuwe Energie), in samenwerking met de gemeente Overbetuwe. Eigenaar van de plas, ontzander K3Delta, heeft de kavel gratis beschikbaar gesteld. De bedoeling is de opgewekte stroom rechtstreeks aan de ondernemers op het bedrijventerrein te leveren.

- De elektrische fietsen, scooters en auto's die door Stichting Parkmanagement Overbetuwe voor de ondernemers op De Aam en in Merm worden ingezet, worden sinds 2015 geladen met zonne-energie van zonnepanelen op de collectieve parkeerplaats voor deze voertuigen aan de Pascalweg.

Reactie toevoegen