Aalsmeer

Plaats
Dorp en gemeente
Aalsmeer
Amstelland
Noord-Holland

gemeente_aalsmeer_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper.jpg

Gemeente Aalsmeer anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Aalsmeer anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Aalsmeer

Terug naar boven

Status

- Aalsmeer is een dorp en gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek Amstelland.

- Wapen van de gemeente Aalsmeer.

- De gemeente bestaat naast het gelijknamige dorp verder uit het dorp Kudelstaart en de buurtschappen Calslagen, Uiterweg en Vrouwentroost. Uiterweg wordt in de provincie-atlas Noord-Holland (1) niet meer als buurtschap vermeld. Vanouds was ook het Oosteinde - gelegen rond de Oosteinderweg, vanouds Oosteinderdijk geheten - een buurtschap of dorpje, maar dat wordt tegenwoordig als wijk van Aalsmeer beschouwd.

- De gemeente had sinds 2012 een ambtelijk samenwerkingsverband met de gemeente Amstelveen. Die gemeente had voorkeur voor op termijn een bestuurlijke fusie. De gemeente Aalsmeer wil echter zelfstandig blijven. Verder was zij niet tevreden over de hoge kosten van het samenwerkingsverband. Daarom heeft de gemeenteraad in oktober 2019 besloten de samenwerking per uiterlijk 1-1-2022 op te zeggen, en op zoek te gaan naar een of meer andere samenwerkingspartners.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Aalsmeer.

- Onder het dorp valt ook de buurtschap Uiterweg en een deel van de buurtschap Vrouwentroost.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
Waarschijnlijk 12e eeuw kopie 16e eeuw Alsmaer, 1199 Alsmer, Alsmar, 1343 Aelsmaer.

Naamsverklaring
"Samenstelling van het Middelnederlandse mere 'meer' of mare 'waterloop' en misschien de persoonsnaam Al. Oudere duidingen zien in het eerste deel de boomsoort als 'els', of de verbogen vorm (genitief) van het Germaanse alhaz* 'eland'. Zeker onjuist is de verklaring 'meer waarin men aal vangt', als verzinnebeeld in het gemeentewapen."(2)
* Gereconstrueerde vorm.

"De naam Aalsmeer wordt voor het eerst vermeld in 1133 in een oorkonde. Hierin schenkt gravin Petronella, weduwe van de Hollandse graaf Floris de Dikke, enige inkomsten en landerijen gelegen in ‘Alsmar’ aan het vrouwenklooster te Rijnsburg. In latere bronnen wordt deplaatsnaam op diverse manieren geschreven; Aelsmer, Alesmar, Alesmare, Ailsmair, Alsemaria en Aelsmeer. Over de herkomst van de naam wordt verschillend gedacht: het meer van Al, het Allesmeer, het meer met elzenbossen, of het meer dat rijk is aan aal. De Aalsmeerders zelf houden het op de laatste betekenis, getuige het gemeentewapen met zijn klimmende leeuw die een aal in zijn poten houdt." (bron: Noord-Hollands Archief)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Aalsmeer ligt ZW van de stad Amstelveen en NW van het dorp Uithoorn en grenst in het W aan de Ringvaart van de Haarlemmermeerpolder.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Aalsmeer 400 huizen met 2.515 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 340/2.144 (= huizen/inwoners) en het dorp Kudelstaart 60/371. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 12.000 huizen met ca. 29.000 inwoners, waarvan ca. 9.000/22.000 in het gelijknamige dorp.

Terug naar boven

Geschiedenis

"In den beginne
Aalsmeer is ontstaan als een nederzetting van ontginners. Ze begonnen in de 11e en 12e eeuw met het ontwateren van de enorme veenvlakte tussen de strandwallen langs de kust (de oude duinen) en de zandgronden van 't Gooi en de Utrechtse Heuvelrug. Door de daling van het maaiveld als gevolg van inklinking en oxidatie werd het echter steeds moeilijker graan te verbouwen en moesten de Aalsmeerders noodgedwongen overschakelen op veeteelt. Al vroeg begonnen de bewoners met het vervenen van hun weilanden, zoals onder andere blijkt uit de rekeningen van de graven van Holland uit de 14e eeuw. Daarin worden diverse keren bedragen genoemd die zijn uitgekeerd aan Aalsmeerse turfstekers voor leveranties van wagens turf.

Financiële en economische situatie
Ter gelegenheid van een nieuw in te voeren belasting moesten in 1514 alle steden en dorpen in Holland informatie geven over hun financiële en economische situatie. Het dorpsbestuur van Aalsmeer verklaarde toen onder ede dat hun ambacht 80 woningen telde, waarvan er 25 werden bewoond door lieden die te arm waren om belasting te kunnen betalen. De belangrijkste bronnen van inkomsten waren het delven van turf, het snijden van riet en het houden van koeien.

Strafexpeditie
De Hervorming en de Tachtigjarige Oorlog zijn niet onopgemerkt aan Aalsmeer voorbijgegaan. In 1534 werden twee Aalsmeerders in Den Haag op de brandstapel gezet op beschuldiging van wederdoperij. Tijdens het beleg van Haarlem door de Spanjaarden tussen 1572 en 1573 probeerden de Aalsmeerders, die inmiddels de zijde van Willem van Oranje hadden gekozen, de Haarlemmers te bevoorraden met turf en vis. Het kwam hen duur te staan. Het Spaanse opperbevel stuurde een strafexpeditie. Het dorp werd geplunderd en in brand gestoken. Ook het oude archief is toen in vlammen opgegaan, zodat over de vroegste geschiedenis van het dorp weinig tot niets bekend is. Na het vertrek van de Spaanse troepen namen de hervormingsgezinden in het dorp op hun beurt wraak. De katholieken moesten hun Sint Petrus- en Pauluskerk afstaan en voortaan genoegen nemen met een schuilkerkje in een boerderij aan de Oosteinderplas. Ook in Kudelstaart en Kalslagen werden de katholieken gedwongen te kerken in eenvoudige, onopvallende woningen.

Gat in de markt
De explosieve groei van Amsterdam tijdens de Gouden Eeuw had een gunstige uitwerking op de wijde omgeving. Dagelijks begaf zich vanuit Aalsmeer een sliert schuiten beladen met turf, vis, groenten en fruit richting Amsterdam, waar de lading werd uitgevent of op de markt verkocht. Tegelijkertijd ontdekten de Aalsmeerders een gat in de markt: het kweken van bomen en heesters voor de riante tuinen achter de Amsterdamse grachtenhuizen en voor de buitenplaatsen van deze gefortuneerde grachtenbewoners langs de Amstel, de Vecht en in Kennemerland. Enkele van deze kwekers specialiseerden zich in het knippen van buxus- en taxusstruiken in allerlei geometrische vormen en dierengestalten.

Haarlemmermeer
Menig Aalsmeerder verdiende dus een aardige boterham aan Amsterdam. Maar ondertussen werden zij wel in hun voortbestaan bedreigd, enerzijds door het Haarlemmermeer, anderzijds door de desastreuze gevolgen van het turfsteken. In de 15e eeuw was het nog mogelijk van Aalsmeer over land naar Hillegom of Heemstede te lopen. Eind 16e eeuw kon dat niet meer, omdat enkele meren zich hadden verenigd tot het Haarlemmermeer. In 1650 besloeg dit meer ongeveer 14.500 hectare, twee eeuwen later ruim 18.000 en was het water het dorp tot op 150 meter genaderd. In 1600 scheidde nog een brede strook van twee kilometer het dorp van het water. Om te voorkomen dat zij hetzelfde lot zou ondergaan als de dorpen Vijfhuizen, Burgerveen, Rijk en Nieuwkerk, die in het Haarlemmermeer waren verdwenen, werd in 1767 besloten de vanwege de overheersende zuidwestelijke wind kwetsbare oostoever tussen Oude Wetering en Rietwijkeroord te bedijken.

Verdronken land
Behalve het Haarlemmermeer werd Aalsmeer ook bedreigd door talrijke andere meren en poelen. Daar hadden de Aalsmeerders zelf schuld aan door het ongebreideld turfsteken tot wel een diepte van vijf meter. De uitgeveende gronden vulden zich met water en door het voortdurend kabbelen, klotsen en beuken van het water tegen de grotendeels onbeschermde oevers ging veel land verloren. Er ontstonden grote meren als de Westeinderplassen, het Stommeer, het Hornmeer, de Oosteinderpoel en het Noorder- en Zuiderlegmeer. In 1640 beschikten de Aalsmeerders nog over 1590 morgen (een oude landmaat waarvan de grootte in verschillende streken zeer uiteenloopt) cultuurgrond. In 1840 was daar nog maar 550 morgen van over, die bovendien in de wintermaanden merendeels onder water stond. Alleen grootschalige droogleggingen konden voorkomen dat nog meer buurtschappen als Westeinde, Geilwijk, Rijshorn , Rijsdrecht en de Ruigenhoek door het water zouden worden verzwolgen. In 1650 al werd het Stommeer drooggelegd, in 1674 het Hornmeer, in 1858 de Schinkelpolder, in 1867 de Oosteinderpoel en tussen 1877 en 1883 de beide Legmeren.

Bloemen
De droogmakerijen betekenden het einde van de binnenvisserij en het turfsteken. In plaats daarvan begon een groot deel van de Aalsmeerders zich toe te leggen op het kweken van bomen en heesters en het telen van groente en fruit, vooral aardbeien, die werden afgezet in Amsterdam. Een enkeling durfde het zelfs aan om naast het telen van sperziebonen, augurken en aardbeien ook bloemen te kweken. Wederom bleek dit een gat in de markt te zijn. Dankzij de gestaag stijgende lonen vanaf het einde van de 19e eeuw vonden steeds meer stedelingen het de moeite waard wat stuivers of dubbeltjes neer te leggen voor een bos bloemen of een plant. Massaal schakelde men in Aalsmeer nu over op de bloemen- en plantenteelt, eerst gewoon op de koude grond, vervolgens in kassen en ten slotte in verwarmde kassen.

Veilingen
In het begin brachten de bloementelers hun waar zelf naar de markt of ventten die uit. In 1912 kwam daar een einde aan toen twee bloemenveilingen werden opgericht: de Centrale Aalsmeerse Veiling (CAV) aan de Van Cleefkade en Bloemlust aan de Oosteinderweg. In 1968 fuseerden beide veilingen tot de Verenigde Bloemenveilingen Aalsmeer (VBA). In 1972 werd een nieuw veilinggebouw aan de Legmeerdijk in gebruik genomen. In 1999 werd het gebouw uitgebreid, omdat vanwege het snelgroeiende en nabijgelegen Schiphol, het dorp zich had ontwikkeld tot het epicentrum van de bloemenhandel. Met een oppervlakte van bijna één miljoen vierkante meter mag het zich het grootste handelsgebouw ter wereld noemen. Na de verhuizing naar de Legmeerdijk werd het vrijgekomen complex aan de Van Cleefkade in gebruik genomen door Joop van den Ende voor het opnemen van zijn televisieprogramma’s.

Water
Het succes van Aalsmeer vertaalde zich in een groeiend inwonertal. In 1815 telde de gemeente - inmiddels verenigd met Kudelstaart en Kalslagen - 1760 inwoners, in 1900 bijna 5000 en in 1950 12.500. Tegenwoordig telt de gemeente meer dan 30.000 inwoners. Het water zijn de Aalsmeerders echter nog niet kwijt, want bijna een derde van de ruim 34 km2 die de gemeente beslaat, bestaat uit water. Gelukkig maar, want daardoor heeft de gemeente op het gebied van waterrecreatie veel te bieden." (bron: Noord-Hollands Archief)

Centrale Aalsmeerse Veiling
"De locatie van het huidige Studio’s Aalsmeer is destijds gestart als handelsplaats voor bloemen. Het pand was nog een stuk kleiner toen het in 1920 werd geopend voor de Centrale Aalsmeerse Veiling. Het gebouw, ontworpen door J.F. Staal, bestond uit drie grote hallen, een dienstwoning en een hoge toren, die nu nog altijd te bewonderen is. Het gebouw vormde een kenmerkende entree van het dorp, nadat de N201 (de huidige N196) erlangs is aangelegd. Wegens de groei in de bloemenhandel verhuisde de veiling uiteindelijk naar een grotere locatie.

Joop van den Ende
In 1983 doet Joop van den Ende zijn intrede en zorgt hierbij voor een ingrijpende innovatie. De hallen die voorheen vol bloemen stonden, maken plaatst voor televisiestudio’s. Naast de opening van de televisiestudio’s vestigt hij ook zijn eigen kantoor in het gebouw. Dit is het begin van indrukwekkende tv-historie. De eerste grote productie van Joop van den Ende is de 1,2,3 Show, gepresenteerd door Rudi Carell. Studio’s Aalsmeer wordt een groot succes en tv-programma’s volgen elkaar in een hoog tempo op. Een aantal voorbeelden van geproduceerde programma’s zijn o.a. de Miniplaybackshow, Ron’s Honeymoonquiz en de Surprise Show. TV-iconen als Ron Brandsteder, Henny Huisman en André van Duin schitteren in de studio’s.

In 1990 gaat Joop van den Ende aan de slag met concepten die groter zijn dan de ruimte die hij tot dan toe in het pand ter beschikking heeft. Om zijn ideeën te verwezenlijken, wordt het pand uitgebreid met grandioos opgezette faciliteiten voor entertainment en extra televisiestudio’s. De ingrijpende verbouwing zorgt voor een grote toename van de oppervlakte. Dit maakt het pand een locatie van maar liefst 65.000 m2, gelijk aan 10 voetbalvelden. Ook begint Joop van den Ende in 1990 met de productie van soapseries. Zijn eerste serie Goede tijden, Slechte tijden wordt al snel een groot succes. Enkele jaren later volgt de volgende hit: Onderweg naar Morgen.

Endemol
In 1994 fuseert Joop van den Ende samen met John de Mol onder de naam Endemol. Het bedrijf heeft bijna 700 werknemers. ien.” In 1997 opent Joop van den Ende Showbiz City: een theater, comedy store, discotheek, winkels, restaurants en een vrouwencafé. Binnen 11 maanden is het waanzinninge project uit de grond gestampt. De bouw van Showbiz City heeft maar liefst 35 miljoen gulden gekost. Helaas lukt het niet om het concept overeind te houden. Het voormalige Showbiz City vormt tegenwoordig het decor voor zakelijke events en kent een prachtige symboliek, namelijk het verwezenlijken van dromen.

Crown Business Studio's
In 2010 verhuist Endemol naar Amsterdam-Zuidoost. Het Event Centre wordt onderdeel van Crown Business Studio’s. Met het vertrek van Endemol komt er een enorme ruimte van 65.000m2 vrij. Er wordt druk gezocht naar ondernemers die uitdaging zien in exploitatie van onder andere het theater, de comedyclub en de televisiestudio’s. Stichting Crown Theater wordt opgericht. Zij verzorgen een vaste programmering met een divers aanbod aan theatershows. Ook opent restaurant Eetze zijn deuren. Hiermee wordt het pand opnieuw geschikt voor een avond uit, met diner en een voorstelling. Verschillende ondernemers ontfermen zich over de exploitatie van de Big Apple. De visie van Crown Business Studio’s is om wederom een leisureboulevard te creëren. De televisiestudio’s zijn in gebruik voor grote producties, zoals The Voice Kids en So You Think You Can Dance. Meerdere bedrijven nemen hun intrek en ook Radio Aalsmeer vestigt zich in het pand.

Entertainment en creatief zakendoen
In 2015 start het Live ‘tijdperk’. Een nieuw team start met een blik die verleden en heden met elkaar verbindt. Het DNA van de locatie gaat de basis vormen voor het huidige beleid. Dit resulteert in de naamswijziging naar Studio’s Aalsmeer en de pay-off ‘live’. Live ontmoetingen, live televisie en live entertainment breidt uit met live zakendoen. Je kunt er een bezoek brengen aan o.a. de dinnershow Brooklyn Nights en Badaboom’s Comedyclub. Ook zijn er regelmatig evenementen, waarover we je graag via onze Facebookpagina informeren.

Voor bedrijven faciliteren wij meer dan enkel een locatie. Het team staat klaar om van ieder evenement een succes te maken en opdrachtgevers volledig te ontzorgen. Wij staan klaar voor al jouw evenementen; van lezingen tot congressen en productpresentaties tot recepties. Diverse gethematiseerde ruimtes, catering, techniek en hospitality op één locatie maakt alles mogelijk. Nergens vind je zoveel diversiteit in ruimten, sferen, thema’s en afmetingen. Ook bieden wij kantoorruimte aan als een plek met een prachtige geschiedenis van ondernemend en creatief zakendoen. Samen ondernemen, elkaar ondersteunen waar het kan en het delen van kennis zorgt voor creativiteit, inspiratie, innovatie en succes voor zowel gevestigde namen als starters." (bron: Studio's Aalsmeer)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de kernen van) deze gemeente, kun je terecht bij de volgende instellingen:

- "Vanaf de oprichting in 1969 is Stichting Oud Aalsmeer een actieve club die op allerlei fronten de lokale geschiedenis levend houdt. Dat doen we door het aansturen van verschillende werkgroepen: o.a. Archief, Genealogie en Klederdrachten, en door het regelmatig uitgeven van publicaties over de lokale geschiedenis. Dat is, als het ware, de kurk waar de stichting op drijft. Ons 'clubhuis' bevindt zich op Uiterweg 32, de prachtige voormalige boerderij 'Dahlia Maarse', die wordt beheerd door een van de bestuursleden. Het kwartaalblad Oud Nuus is ons belangrijkste communicatiemiddel naar onze begunstigers toe, hoewel internet, Twitter en Facebook ook een steeds belangrijker rol gaan spelen."

- "De tijden veranderen. Dat doen ze zelfs in de korte tijd dat we erbij staan! Dan moet er dus in de negen eeuwen van bewoning van Aalsmeer, Kudelstaart en Calslagen heel wat veranderd zijn... In de voormalige stal van de boerderij 'Dahlia Maarse' wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen van onze gemeente door de eeuwen heen. We doen dat in een chronologische volgorde in de vaste tentoonstelling 'Reis door de tijd'. In een compacte, leesbare presentatie met veel illustraties en voorwerpen is de tentoonstelling zo ingericht dat de bezoeker een goede vogelvlucht kan maken door de lokale historie.

Er is maar één conclusie mogelijk: in deze omgeving heeft de wereld op z'n kop gestaan! Wat waterig land was, werd droog land, droog land werd een plas, en een meer werd een polder. Kijk maar eens bij de watertoren: aan de ene kant water dat ooit land was en aan de andere kant land waar ooit water was... Aan het einde van de rondgang langs de vaste tentoonstelling 'Reis door de tijd', kom je bij de ruimte waar wisselende thematentoonstellingen worden gehouden. Historisch Centrum Aalsmeer is een aanvulling op de Historische Tuin (waarvoor zie het hoofdstuk Landschap etc.). Als je de Historische Tuin bezoekt is een bezoek aan het Historisch Centrum in de toegangsprijs begrepen. Na afloop van je bezoek is een catalogus te koop waar je de teksten van de panelen op je gemak nog eens kunt doorlezen. Aan de thematentoonstellingen wordt een aparte publicatie gewijd."

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Het gebied tussen de Aalsmeerderweg en Hoge Dijk in Aalsmeer is een dynamisch gebied met woningen, bedrijvigheid en glastuinbouw, dat we aanduiden met ‘Tussen de Linten’. Voor dit gebied ontwikkelen we een toekomstplan om de ruimtelijke kwaliteit te verbeteren en kansen voor economische ontwikkeling te creëren. Ook nemen we hierbij uitgangspunten op voor bewoning en bedrijvigheid in en achter het lint. Het Greenpark-deel van dit gebied (tussen N201 en Machineweg) wordt niet meegenomen in dit traject, omdat daarvoor al plannen bestaan. De gemeente betrekt vanaf het begin inwoners, ondernemers en eigenaren bij de te ontwikkelen plannen en is een participatieproces gestart. Als eerste is een enquête onder bewoners, bedrijven en eigenaren gehouden. Gevraagd is naar de waardering van het gebied en naar toekomstwensen. De resultaten kun je lezen onder de link.

Daarnaast zijn met bewoners en bedrijven interviews gehouden. In deze interviews is dieper ingegaan op toekomstverwachtingen voor het gebied, eventuele uitbreidings- of verhuisplannen en ervaren knelpunten. Tenslotte zijn in mei 2019 per deelgebied openbare bijeenkomsten georganiseerd waar de voorlopige uitkomsten zijn gepresenteerd en de belangrijkste knelpunten en kansen zijn besproken. Op basis van de resultaten van het participatietraject, het huidige beleid en ontwikkelingen in de omgeving, zijn de contouren voor een concept Nota van uitgangspunten gemaakt en tijdens een informatiemarkt in oktober 2019 aan betrokkenen voorgelegd. Deze eerste contouren zijn niet bestuurlijk vastgesteld. Ook het tijdens deze avond gebruikte informatiemateriaal is te vinden onder de link. Vervolgens wordt verder gewerkt aan de ontwerpvisie. De ontwerpvisie wordt medio 2020 voor inspraak vrijgegeven. Vervolgens wordt de structuurvisie door de raad vastgesteld."

- Het Hoogheemraadschap van Rijnland heeft in 2018 de Stommeerkade in Aalsmeer versterkt. "De dijken moeten veilig zijn, nu en in de toekomst, zodat men ook in deze gemeente droge voeten houdt. De bodemdaling in West-Nederland gaat door en we moeten voorbereid zijn op de gevolgen van klimaatverandering. Daarnaast is de laatste 50 jaar de economische waarde van de polders enorm toegenomen door o.a. woningbouw en intensivering van de infrastructuur. Daarom zijn er nieuwe, aangescherpte veiligheidsnormen vastgesteld, waarop alle dijken zijn getoetst. Ook de dijken in deze gemeente zijn onderzocht. Ze voldeden niet overal aan de norm en daarom is de Stommeerkade in 2018 versterkt", aldus het hoogheemraadschap.

"De Hogedijk in Aalsmeer heeft een lengte van ongeveer 4,4 kilometer. Deze regionale kering is onderdeel van het beheersgebied van het Hoogheemraadschap van Rijnland. De Hogedijk biedt bescherming tegen overstromingen van de ringvaart Haarlemmermeer. Het gebied waar de Hogedijk ligt, bestaat voor een groot deel uit grasland en voor een deel uit bebouwd gebied. Het gebied kenmerkt zich door zijn veengronden en veenkades met zeer flauw aflopende taluds (hellingen). De Hogedijk wordt opgehoogd en versterkt met klei. Omdat het een vrij lange strekking is met verschillende omgevingskenmerken zijn de werkzaamheden opgedeeld in fasen. De kade wordt overal opgehoogd en op veel plekken versterkt. Om de kades ook tegen de steeds vaker voorkomende droge periodes te beschermen, wordt het veen ingepakt met een laag klei. In de komende periode volgen nog een aantal onderzoeken en worden de tekeningen verder uitgewerkt. We beogen in oktober 2020 een definitief ontwerp te kunnen presenteren. Zodra het definitieve ontwerp er is, kan er ook een planning van de werkzaamheden worden gemaakt." (bron: Hoogheemraadschap van Rijnland) - In deze video licht het hoogheemraadschap toe hoe ze de dijkversterking van de Hogedijk gaan aanpakken.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Aalsmeer heeft 34 rijksmonumenten.

- Aalsmeer heeft 40 gemeentelijke monumenten.

- Vermoedelijk is de Hervormde (PKN) Dorpskerk in Aalsmeer (Dorpsstraat 11) in gedeelten gebouwd, gezien het metselwerk aan pilaren en kapitelen. De kerk is in opdracht van de RK kerk gebouwd als driebeukige kerk met ca. 350 zitplaatsen, en is in 1549 in gebruik genomen. Destijds stond de kerk in het midden van de gemeente, die toen nog slechts 80 huizen telde en nog twee kilometer verwijderd was van de Haarlemmermeer. Door stormen is dusdanig veel land verloren gegaan dat de kerk nu slechts 100 meter vanaf de ringvaart staat. Sinds 1586 is de kerk protestants. De gemeente breidde uit en in 1653 is de kerk vergroot. In het midden van de kerk werden twee zijbeuken aangebouwd, waardoor het een kruiskerk werd. Wegens slechte staat moest de torenspits in 1842 worden verwijderd. De spits is pas in 1868 aan de westzijde herbouwd. In 1918 is de gaanderij geplaatst, een uitbreiding van 650 zitplaatsen. Tot 1828 werden er mensen in de kerk begraven. De oudste zerk komt uit 1602. Van 1828 tot 1875 werden er de mensen buiten de kerk begraven, waarbij de gereformeerden en de mennonieten gescheiden werden. Het tweeklaviers orgel is in 1868 gebouwd door Hermanus Knipscheer. De pastorie (Dorpsstraat 14) is vermoedelijk in 1652 gebouwd. In 2003 is de pastorie verkocht omdat een andere beschikbaar kwam.

- De doopsgezinde kerk is een provinciaal monument.

- Christelijke Gereformeerde Kerk Lijnbaankerk.

- Oud-Katholieke Kerk Aalsmeer.

- Korenmolen De Leeuw.

- Stommeermolen.

- Molen De Zwarte Ruiter.

- Royal FloraHolland Aalsmeer is de grootste marktplaats voor bloemen en planten ter wereld. Het dorp is daar dan ook wereldwijd bekend om. De veiling is geopend voor publiek op maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag van 7.00-11.00 uur en op donderdag van 7.00-9.00 uur. Ze adviseren je zo vroeg mogelijk te komen, omdat dan alles vol in bedrijf is. Hoe vroeger je komt, hoe meer je ziet! Vanuit het bezoekerscentrum loop je over een galerij door het veilingcomplex. Aan het einde van de brug kom je terecht bij de veilingzaal waar de handelaren kopen op de klok. Langs de route vind je informatiepanelen die in vier talen uitleg geven over het veilingproces en de activiteiten die je onderweg ziet. Vooraf aanmelden is niet nodig.

- "Het Flower Art Museum bevindt zich in de voormalige reinwaterkelder, tegenover de beeldbepalende watertoren. In 2007 opende Galerie Sous-Terre hier een vestiging, naast een reeds bestaande galerie in Lithoijen (Brabant). Eigenaren Nol de Groot en Bernadette Zeegers besloten na tien jaar om de galerie om te vormen tot een museum met als thema bloemen en planten in de kunst. Daarmee sluit het museum aan bij de positie van Aalsmeer als “bloemenhoofdstad”. Het Flower Art Museum organiseert tentoonstellingen met gerenommeerde kunstenaars en uitdagende thema’s, waarin de verbeelding van bloemen en planten in de hedendaagse kunst centraal staat. Het museum heeft een binnenruimte van 1.000 m2 en een ruime (dak)tuin. Het gebouw en de ligging aan de Westeinderplassen maken dit een bijzondere locatie. Het Flower Art Museum is geopend in 2018. Naast een voorzitter/directeur, secretaris, penningmeester, adjunct-directeur en curator maakt het museum dankbaar gebruik van de hulp en ondersteuning van circa 25 vrijwilligers, die optreden als gastvrouw/gastheer, in de tuin werken en helpen met allerlei voorkomende werkzaamheden."

- Gevelstenen in Aalsmeer.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- De Aalsmeerse Wandelsport Vereniging heeft een wandelprogramma dat in elke periode van het jaar voor eenieder wat te bieden heeft. Wandeltochten in de korte- en middellange-afstandsklasse door polders om Aalsmeer en ook in en om het Amsterdamse Bos. Daarnaast organiseren ze door het jaar heen een tiental bustochten.

- De Pramenrace (2e zaterdag in september) is een carnavaleske boottocht over de Westeinderplassen met circa 150 authentieke Aalsmeerse pramen.

- Sinterklaas.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Cultuurpunt Aalsmeer verzorgt oriënterend muziek-, dans- en theateronderwijs voor basisschoolleerlingen in de naschoolse tijd en ondersteunt het culturele leven in de gemeente. Cultuurliefhebbers en -beoefenaars, zowel amateurs als professionals, kunnen bij het Cultuurpunt kennis delen, advies inwinnen en elkaar ontmoeten. Daarnaast stimuleert het Cultuurpunt nieuwe samenwerkingsverbanden en culturele activiteiten. Op de website van het Cultuurpunt is het oriënterende lesaanbod te vinden dat het Cultuurpunt zelf organiseert voor basisschoolleerlingen in de naschoolse tijd. Daarnaast biedt de site een overzicht van lessen en cursussen voor jong en ouder door privédocenten en Aalsmeerse culturele organisaties. Ook de talrijke amateurverenigingen, podia en organisaties presenteren zich op een eigen pagina. Daarnaast kun je op de website informatie vinden over het Jeugdcultuurfonds en het doen van aanvragen voor een bijdrage. Verder biedt de Agenda een overzicht van de culturele activiteiten die in de gemeente plaatsvinden.

- De Historische Tuin Aalsmeer wil de geschiedenis van de tuinbouw in dit gebied laten zien omdat rond de oprichting van het museum, in 1975, de tuinbouw wegens schaalvergroting uit het dorp ging verdwijnen. De tuinbouwgeschiedenis begint rond 1650, toen men min of meer uit armoede is begonnen met het telen van vruchtbomen. Centraal in de geschiedenis staat de ommekeer van boomkwekerij naar bloementeelt.

- Tussen de Ringvaart en de Oosteinderweg ligt een eeuwenoud en uniek landschap met honderden eilandjes: de Bovenlanden. De Bovenlanden vormen de steunpilaar van de Groene As, een ecologische en recreatieve verbindingszone die de provincie aanlegt tussen Amstelland en Spaarnwoude. Bovendien ligt achter de lintbebouwing de Oosteinderpoel verscholen, die door haar flora en fauna ook een uniek natuurgebied is in Nederland. Stichting De Bovenlanden Aalsmeer zet zich, met bestuur en vrijwilligers, in voor het behoud van de unieke natuur en landschappelijke waarde van het gelijknamige gebied. In de statuten van de stichting is de doelstelling als volgt geformuleerd: "Het bevorderen en in stand houden van een ecologische verbindingszone langs de zuidzijde van de Ringvaart van de Haarlemmermeer vanaf het begin van het Schinkelpolderbos tot en met de rietlanden in de Westeinderplas, in die zin dat de natuurwetenschappelijke, cultuurhistorische en landschappelijke waarden binnen het gebied blijven behouden en waar mogelijk worden versterkt".

Zij beogen dit te bereiken door: het verwerven en (laten) onderhouden van percelen bovenland die worden ingericht om zo goed mogelijk te voldoen aan de doelstelling van de stichting, waarbij wordt uitgegaan van de zonering als bedoeld in de in 1993 door de gemeenteraad vastgestelde Ontwikkelingsvisie Aalsmeer; het exploiteren van gronden, waarbij bovenlanden worden verworven en zodanig worden uitgegeven voor agrarische doeleinden (trekheestercultures), dan wel worden ingericht ten dienste van de ecologische verbindingszone, zodanig dat daarmee het doel van de stichting het best wordt gediend.

- De 31 kilometer lange fietsroute 'Rondje Westeinder' start bij de VVV/ANWB-vestigingen in Aalsmeer of Uithoorn. De route is aan de hand van het fietsknooppuntennetwerk samengesteld en voert rondom de Westeinderplassen en langs de Amstel. De route komt langs de plaatsen Kudelstaart, Leimuiden, Burgerveen en Rijsenhout. Om het de fietser makkelijk te maken, zijn aan de routebeschrijving een aantal zogenaamde "Afstappers" toegevoegd, adressen die heel geschikt zijn om een pauze in te lassen.

- In 2016 heeft de gemeente haar gedeelte van de zogeheten Groene As gerealiseerd. De Groene As is een ecologische verbindingszone die grote en kleine natuurgebieden tussen Amstelland en Spaarnwoude met elkaar verbindt. Hierdoor ontstaat een aantrekkelijk landschap dat geschikt is voor recreatie en een goed leefgebied biedt voor dieren die hier leven. In Aalsmeer loopt de Groene As van het Schinkelbos via de Oosteinderpoel en de Ringvaart langs de Bovenlanden richting Westeinderplassen.

- "In de Westeinderplassen tussen Aalsmeer en Leimuiden staat Hoogheemraadschap van Rijnland voor de opgave om de waterkwaliteit en ecologie te verbeteren. Een van de maatregelen die Rijnland er uitvoert is de aanleg een 340 meter lang schiereiland aan het reeds bestaande Reigersbos. Hierdoor ontstaat tussen het eiland en het schiereiland een natuurzone. Voor de constructie van het schiereiland is volledig gebruik gemaakt van natuurlijke materialen, namelijk wiepen (wilgentenen). De tenen zijn in Nederland gekweekt en door het gebruik van grote hoeveelheden wiepen onder water wordt CO2 voor lange termijn vastgelegd. Bovendien wordt de constructie aangelegd met materieel op blauwe diesel, wat de uitstoot van CO2 ook reduceert. Volgens Paul Hollander, projectmanager bij Rijnland, is dit het eerste project waar meer CO2 wordt vastgelegd dan uitgestoten. 'We spreken dus van een CO2-negatief project, wat natuurlijk super positief is!'

De natuurzone bij het Reigersbos wordt beschermd tegen golfslag, zodat een luwe ondiepe zone ontstaat. Daarin krijgen waterplanten en oeverplanten de kans zich te ontwikkelen en verbetert de macrofauna en vispopulatie. Dit is een mooie manier om de ecologische waarden te versterken en de waterkwaliteit in de Westeinderplassen op een natuurlijke manier te verbeteren. Rijnland werkt voor de aanleg van het Reigersbos samen met aannemer Van Aalsburg, die in het kader van duurzame eilandbouw ook al eerder het Papeneiland heeft aangelegd in de Langeraarse Zuidplas. Van Aalsburg werkt duurzaam door gebruik te maken van lokaal, duurzaam gekweekt materiaal, in combinatie met de duurzame verwerking ervan. Met de aanleg van dit schiereiland wordt de natuur een handje geholpen en versterkt het het natuurlijke karakter en de uitstraling van de Westeinderplassen zoals die in dit prachtige gebied in Aalsmeer horen te zijn." (bron: Hoogheemraadschap van Rijnland, december 2020)

- De Westeinderplassen staan bij vissers vooral bekend om hun grote meervalpopulatie. Sinds 2005 vangt de lokale beroepsvisser Theo Rekelhof hier in toenemende mate ook volwassen en paairijpe houtingen (die hij direct weer terugzet omdat ze beschermd zijn). Tot begin 20e eeuw kwam de soort voor in de Nederlandse rivieren en estuaria en verdween daar door een verslechtering van de waterkwaliteit en overbevissing. Door de verbetering van de waterkwaliteit in de Nederlandse rivieren en een Duits herintroductieprogramma zijn de kansen voor de houting, een zalmachtige, gekeerd. Het is een van de weinige winterpaaiers in Nederland. Hiervoor trekt de soort rond november vanuit de brakke wateren en riviermondingsgebieden stroomopwaarts. Over de ligging van mogelijke paaiplaatsen in Nederland is nog weinig bekend. Voor nadere informatie zie de links.

- Watersportvereniging Aalsmeer is opgericht in 1943. Het is een bloeiende vereniging met circa 400 leden. De verenigingshaven ligt aan de Kleine Poel van de Westeinderplassen, met zijn vele eilandjes en doorvaarten naar de Grote Poel. Vanuit de jachthaven zijn de Braassemermeer en de Kagerplassen gemakkelijk te bevaren. Na een doorvaart door Amsterdam liggen ook het IJsselmeer, het Alkmaardermeer en de Vechtplassen binnen vaarbereik. Het natte gedeelte van het havencomplex biedt ligplaatsen aan ongeveer 220 boten van diverse afmetingen. Leden kunnen hun schip (tot 8.000 kg) tegen een aantrekkelijk tarief op eigen terrein stallen. Daartoe beschikt de vereniging over professioneel materiaal en prima bokken. Al het werk wordt verricht door vrijwilligers onder de deskundige leiding van de havenmeester. Er zijn 80 bokken, die elk jaar snel volgeboekt zijn.

- "Natuurgebied Oosteinderpoel in Aalsmeer bestaat uit een mozaïek van eilandjes en kreken. Het is als een spannende jungle, met leuke doorvaartjes en overhangende takken. Boswachter Marion: “De veenweitjes in het gebied zijn betoverend mooi. Zo vind je er struik-, kraai-, dop- en lavendelheide, maar ook grote en kleine veenbes. Vogels als havik, buizerd, sperwer en blauwe reiger vinden het gebied aantrekkelijk en huizen in de bosjes. Elk jaar worden de weitjes gemaaid om ervoor te zorgen dat ze niet in bos veranderen.” Ooit vormde deze mozaïek van eilandjes de begrenzing van het grote meer. Het zijn stuk voor stuk spannende jungles waar je tussendoor kunt varen. Op de veenweitjes kom je verschillende soorten heide tegen en ook interessante vogels voelen zicht erg thuis in Oosteinderpoel.

Impuls voor waterkwaliteit. In samenwerking met Hoogheemraadschap van Rijnland start Landschap Noord-Holland na de zomer van 2020 met oeverwerkzaamheden in natuurgebied de Oosteinderpoel in Aalsmeer. We gaan de huidige drassige veenoevers beter beschermen, waardoor er straks meer water- en oeverplanten zullen groeien en de waterkwaliteit een impuls krijgt. Het Landschap voert daarvoor meerdere projecten uit. Wat gaat er gebeuren? Natuurvriendelijke vooroevers. In de Molenpoel en langs de Ringvaart plaatst het Landschap houten schotten om de golfslag op de onbeschermde veenoevers tegen te gaan, waardoor deze niet meer losslaan. Achter deze vooroever ontstaat dan een ideale situatie voor oeverplanten. Boswachter Marion Scherphuis: “Denk aan waterplanten, zoals fonteinkruiden, waterpest en vederkruid. In de schotten zitten openingen voor vissen zoals meerval. Zulk rustig water is ideaal als paai- en kiemgelegenheid èn een veilige plek voor jonge visjes.” Deze werkzaamheden starten in september 2020.

Rietlanden en moerasbossen. Om de rietlanden en moerasbossen van natuurgebied Oosteinderpoel in Aalsmeer als geheel beter te beschermen tegen wegspoelen worden de oevers aan land ook aangepakt. Op sommige plekken is er al tot 12 meter land weggespoeld. “Waar het vroeger open was, staan nu bomen. En die bomen zijn inmiddels te zwaar voor de slappe veengrond en vallen om waardoor ze de oever kapottrekken. Over een periode van vier jaar verwijderen we daarom gefaseerd bomen langs de oeverlijnen, in een zone van zo’n 3 meter breed. 50% van het gezaagde hout wordt weggehaald en 50% wordt ‘gelipt’. Dit houdt in: dat de bomen op kniehoogte worden ingezaagd en vervolgens worden omgedrukt op het land. Hierdoor blijft de wortel wel leven én houden de wortels de grond vast. Deze rand is binnen een jaar weer begroeid met jonge struiken, waardoor de ingreep niet meer zichtbaar is. Door de zon en ruimte die ontstaat, grijpen riet en oeverplanten massaal hun kans, bij een aantal oevers zijn ze namelijk helemaal verdwenen. Hun vele stengels en wortels houden het land vast en dit breekt de golven en stroming in het water (van wind en scheepvaart). Bij de andere oevers hebben we hier al goede resultaten mee geboekt.” vertelt Marion." (bron: Landschapsbeheer Noord-Holland, juli 2020)

Terug naar boven

Beeld

- Oude ansichtkaarten van Aalsmeer.

- Live webcams in Aalsmeer, op 5 verschillende locaties.

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Aalsmeer. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Nieuws: - Nieuwssite Aalsmeer Vandaag.

- Lezen: - Bibliotheek Aalsmeer.

- Jeugd en jongeren: - Scoutinggroep Tiflo is een gemengde land- en waterscoutinggroep in Aalsmeer, met ongeveer 150 leden. De Bevers, Kabouters en Welpen doen voornamelijk activiteiten op het land. Als de kinderen 11 jaar zijn, gaan ze naar de Gidsen en Verkenners, waar ze leren zeilen. De groep is in het bezit van negen lelievletten, een sleepvlet, een sleepboot, een roeiboot en een wachtschip. In de zomerperiode gaan de waterspeltakken vaak het water op en in de winter plegen ze zelf het nodige onderhoud. Jonge kinderen kunnen bij hen op een leuke manier kennismaken met de scouting. Naast dat ze een leuke zaterdagochtend hebben, maken ze nieuwe vriendjes en leren ze allerlei sociale vaardigheden, zoals samenwerken en met andere kinderen omgaan. Voor de oudere kinderen is het mogelijk om op een leuke manier te leren zeilen, om te gaan met een motorboot en diverse certificaten en vaarbewijzen te halen. Daarnaast is het natuurlijk ook nog eens supergezellig om op de zaterdagmiddag samen met leeftijdsgenoten iets leuks te doen!

- Sinds 2016 is DOCK actief als jongerenwerkorganisatie in Aalsmeer-Dorp, -Oost en Kudelstaart. DOCK coacht jongeren van 15 t/m 23 jaar en ondersteunt hen bij het organiseren van activiteiten. In Kudelstaart is DOCK gevestigd in de Place2Bieb en in Oost in de Keet. Tevens is N201 een belangrijke vindplek in -Dorp. De jongerenwerkers werken samen met muziekcentrum N201. Samen met jongeren worden er diverse evenementen georganiseerd, en er wordt ook individuele begeleiding gegeven in talent- en persoonlijke ontwikkeling. De jongerenwerkers gaan met jongeren in gesprek op straat, geven huiswerkbegeleiding en helpen jongeren bij het organiseren van activiteiten. Dit betekent dat jongeren zelf de activiteiten bedenken en organiseren en dat de jongerenwerker hen hierbij ondersteunt. De jongerenwerkers werken nauw samen met De Binding en alle andere sociale partners in de wijk, zoals Sportservice Haarlemmermeer en Cultuurpunt.

- De Binding organiseert activiteiten voor en met tieners in de gemeente Aalsmeer, met de volgende visie: “Het tienerwerk brengt bij tieners een veranderingsproces op gang, gericht op het verbeteren van de sociaal-maatschappelijke positie (school/werk/toekomst) en hun persoonlijke positie. De rol van het tienerwerk is preventief en signalerend bij individuele tieners en ondersteunt en motiveert tieners naar de passende zorg. De focus ligt op tieners van 10-15 jaar. Het accent ligt niet alleen op de kwetsbare tieners. Het gaat ook om talentontwikkeling.”

- Muziek: - Smartlappenkoor Denk aan de Buren is opgericht in 1999 en staat onder enthousiaste leiding van dirigent Frans Koers. Het koor wordt muzikaal begeleid door Ally Maarse (pianist) en Cor Trommel (accordeonist). De repetities zijn op donderdagavond van 20.00-22.00 uur in Cultureel Café Bacchus (Gerberastraat 4). Het repertoire bestaat uit Nederlandstalige levensliederen en smartlappen. In 2003 is de eerste cd, 'Burengerucht', uitgekomen, met 16 Hollandse klassiekers, die je zo kunt meezingen. In 2012 is de tweede cd, 'Burenleed', verschenen. Nieuwe leden zijn van harte welkom.

- Zorg: - Zorginstelling Ons Tweede Thuis, voor mensen met een beperking, heeft acht locaties in Aalsmeer en Kudelstaart.

- Zorgcentrum Aelsmeer bestaat sinds 1994 en is ontstaan uit een fusie tussen Rustoord en Seringenpark in Aalsmeer. Op het gebied van Wonen, Welzijn en Zorg wordt er verpleging, verzorging, ondersteuning en begeleiding geboden aan alle bewoners. De uitgangspunten van het zorgcentrum zijn om aan de wensen en behoeften van de cliënt te voldoen. Deze geeft aan hoe hij of zij wil wonen, maar ook welke activiteiten hij of zij wil krijgen en welke - mate van - begeleiding daarbij past.

- Bij Heliomare in Aalsmeer kun je terecht als je in de thuissituatie vastloopt als gevolg van hersenletsel. In het behandelcentrum leer je - en leren je naasten of mantelzorgers - omgaan met de gevolgen van je hersenletsel. Je leert je energie goed te verdelen en je leert handig om te gaan met bijvoorbeeld vergeetachtigheid, concentratieverlies of moeite met organiseren. Je werkt aan je fysieke conditie, zodat je weer vertrouwd raakt met je lichaam. Daarnaast is er veel aandacht voor je functioneren thuis of op je werk.

- Op het Dementie Portaal Aalsmeer vind je informatie over verschillende stadia van dementie en mogelijkheden voor hulp in deze gemeente.

- Welzijn: - Aalsmeervoorelkaar.nl is de online marktplaats waar inwoners en organisaties uit Aalsmeer en Kudelstaart elkaar kunnen vinden en helpen. Bijvoorbeeld met een klusje in huis, de boodschappen, vervoer of door samen op stap te gaan. Voor een keer of voor langere tijd. Eenmalig, iedere week of alles daartussenin én bij jou in de buurt. Op Aalsmeervoorelkaar.nl zie je in eenn oogopslag wie jou kan helpen of waar jij als vrijwilliger aan de slag kan.

- Veiligheid: - Politie Aalsmeer.

- In deze gemeente, met z’n vele sloten en plassen en het transport van producten met allerhande vaartuigen over het water, kwamen ongevallen vroeger vrijwel dagelijks voor. Zo kwam er steeds meer behoefte aan kennis van hulpverlening. Dit resulteerde in 1931 in het oprichten van een reddingsbrigade. Eerste hulp was toen en is nu nog steeds van groot belang. Inmiddels is EHBO Aalsmeer een vereniging met ruim 150 leden, die met de modernste leermiddelen en volgens de laatste richtlijnen van het Oranje Kruis met de nieuwste reanimatiepoppen en AED-apparatuur worden bijgeschoold. Ieder jaar verzorgen zij bij voldoende deelname een opleiding EHBO en reanimatie.

- Genealogie: - Aalsmeer in functies en beroepen tussen 1449 en 1811, door Maarten ‘t Hart.

Reacties

(2)

mbt Oosteinde: er is geen Oosteinderdijk, ik denk dat je bedoelt de Oosteinderweg.

Dank voor de tip Hans! Ik had de oude naam nog in mijn hoofd, maar die is inmiddels inderdaad gewijzigd. In een rond 1900 vervaardigd poststempel voor een toenmalig postkantoortje ter plekke staat namelijk de naam Oosteinderdijk. Kennelijk is men veel straatnamen op -dijk die op enig moment hun dijkfunctie verloren, gaan hernoemen in -weg, zoals bijv. ook de Munnekenweg bij Leeuwte bij Ruinen vroeger Munnekendijk heette etc.

Reactie toevoegen