Giesbeek is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Liemers, gemeente Zevenaar. T/m 2004 gemeente Angerlo.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1378-1379 to Ghisebeke, 1417 Gieze, Giesbeke.
Naamsverklaring
De betekenis van deze naam is onzeker, maar in 1179 komt in België de waternaam Gisebeke voor, die men verklaart als 'schuimende beek', samenhangend met het Oudhoogduitse gësan 'schuimen, gisten', en het Germaanse geusan* 'krachtig stromen'. In de omgeving ligt Hooge Geestel (1379 Hoegest) en dat was aanleiding om voor Giesbeek geest 'zandgrond' aan te nemen, hetgeen onmogelijk is gezien de klankstand en de ontbrekende -t.(1)
Giesbeek ligt O van Arnhem en Velp, N van Zevenaar, ONO van Lathum, ZO van Rheden, ZW van Doesburg, en grenst in het O aan de IJssel en in het aan de provincialeweg N338 (Rivierweg).
Terug naar bovenIn 1840 heeft Giesbeek 50 huizen met 399 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.100 huizen met ca. 2.800 inwoners.
Terug naar boven- Rijkswaterstaat gaat de doorstroming en veiligheid van het scheepvaartverkeer op de IJssel verbeteren met een overnachtingshaven in de Valeplas bij Giesbeek. Hier kunnen straks, verdeeld over drie steigers, zeventien binnenvaartschepen afmeren. Reacties van omwonenden en partijen uit de waterrecreatiesector zijn waar mogelijk in het definitieve ontwerp verwerkt, zoals de vermindering met één steiger, aandacht voor de veiligheid op het water voor de recreatievaart en de verplaatsing van waterscouting Abel Tasman. De start van de uitvoering is voorzien in 2020/2021. De verwachte ingebruikname is medio 2022.
Terug naar boven- Giesbeek heeft 2 gemeentelijke monumenten, zijnde de RK kerk (Kerkstraat 39) en de naastgelegen pastorie op nr. 37.
- De RK Sint-Martinuskerk (Kerkstraat 39) dateert uit 1909 en verving een kerk uit 1834. Het is een neogotische kruiskerk met hoge toren. De toren is door oorlogshandelingen in 1945 verwoest een aanvankelijk niet herbouwd. De kerk werd de laatste jaren veel te groot voor de flink geslonken geloofsgemeenschap. Het interieur is daarom in 2008 verbouwd. Het achterschip is van de kerk afgescheiden en herbergt nu een keukentje, een kantoor en een aula. Mogelijk kunnen er ook concerten worden gegeven. Aansluitend is en reconstructie van de oude kerktoren gebouwd. De provincie had hiervoor 300.000 euro beschikbaar gesteld.
"In 2010 is de Martinuskerk na jarenlange voorbereiding weer voorzien van een toren. De oude toren dateerde uit 1909 en is in de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers opgeblazen. Sinds die tijd moest Giesbeek het zonder een beeldbepalende toren doen. Na de oorlog is de kerk - die grotendeels verwoest was - weer opgebouwd en is tevens het middenschip groter gemaakt, wat betekende dat de beschikbare middelen niet toereikend waren om er een volledige toren op te bouwen. In 2005 hebben een stel enthousiaste mensen de handen in elkaar geslagen en zijn als Vrienden van de Giese Toren (VVDGT) allerlei acties begonnen om te proberen de financiële middelen bij elkaar te krijgen. Dankzij de bevolking, het bedrijfsleven, de gemeente Zevenaar en de provincie, zijn ze er in geslaagd de Giese Toren te herbouwen. Op 31 oktober 2010 is de toren op feestelijke wijze geopend in aanwezigheid van de Commissaris van de Koning Clemens Cornielje en burgemeester Jan de Ruiter van Zevenaar. De VVDGT organiseert rondleidingen in de kerk, torenbeklimmingen, een kofferbakverkoop en de welbekende Winterfair."
In 2019 is bekendgemaakt dat de kerken in Babberich, Giesbeek, Groessen, Loo, Herwen, Oud-Zevenaar, Pannerden, Spijk en Westervoort te koop komen. Als een nieuwe eigenaar voor de gebouwen is gevonden, worden de kerken aan de eredienst onttrokken. De reguliere zondagsvieringen stoppen per 1 januari 2021. De parochie kan door het sterk dalende ledental de hoge onderhoudskosten van de kerken niet meer betalen. Er zijn in totaal ca. 10.000 ingeschreven parochianen, maar in een weekend bezoeken gemiddeld nog maar in totaal ca. 450 mensen een dienst in de kerkgebouwen. Op locaties waar het kerkgebouw verdwijnt, beoogt een pastoraal steunpunt te komen.
- Windkorenmolen De Hoop in Giesbeek (Meentsestraat 3) is een ronde stenen stellingmolen. De molen is in 1888 als beltmolen gebouwd. In 1964 is het gehele binnenwerk uitgebroken en is de belt afgegraven. In 1979 koopt de gemeente Angerlo de molen om hem in 1981 te herstellen. Hierbij wordt de voormalige beltmolen definitief een stellingmolen. Een deel van de stelling wordt gevormd door het dak van de naast de molen gebouwde supermarkt. De Hoop heeft een koppel maalstenen, waarmee graan voor verschillende bakkers wordt gemalen. Op zaterdagen is de molenwinkel geopend van 9.00-13:00 uur en is de molen te bezoeken.
- Op het dorpsplein in Giesbeek staat anno 2019 nog een groot betonnen kunstwerk. Er zijn plannen voor een herinrichting van het dorpsplein, waarvoor het kunstwerk moet wijken. Het bouwwerk is in 2001 bedacht en gemaakt door kunstenaars Bas Maters, Mark Oonk en Caroline Kortenhorst. Precies dezelfde bouwwerken - maar dan in andere kleuren - staan in Lathum en Angerlo, om de verbondenheid tussen de drie dorpen te symboliseren. Het zijn een soort betonnen paviljoentjes met drie zitplaatsen en een soort tafeltje. Bovendien kon je via een speciale bol zelfs contact maken met een ander dorp. Maar de apparatuur is kapot en het kunstwerk in het dorp wordt tegenwoordig vooral gebruikt als hangplek. Veel dorpsbewoners zijn nooit enthousiast geweest over het bouwwerk. Het Dorpsplein was eigenlijk niet zo'n geschikte locatie. 'Het werk past hier niet, het is al zo'n stenen omgeving', aldus Toine van de Lisdonk van de klankbordgroep die zich bezighoudt met de herinrichting van het centrum. De gemeente staat anno 2019 voor het dilemma om het kunstwerk te verplaatsen of te vernietigen. (bron en voor nadere informatie zie Omroep Gelderland, 9-4-2019)
Terug naar boven- Jaarlijks is er op een zaterdag in juni in Giesbeek het popfestival Giesbeach.
Terug naar boven- Tijdens droge periodes in de warme en droge zomers van 2018 en 2019 ontstond extreem laag water in de jachthavens van Watersportvereniging Giesbeek en Het Eiland en kwamen boten vast te zitten. Uitvaren was niet meer mogelijk. Daarom zijn de jachthavens na de zomer van 2019 uitgebaggerd. De bagger hoefde niet ver verplaatst te worden, want vlak naast de havens zijn diepere delen waar het baggerschip de bagger kon lossen. De jachthaven telt 400 ligplaatsen. Ze zijn allemaal verhuurd. Er is zelfs een wachtlijst voor potentiële leden.
Terug naar boven- Kulturhus: - Kulturhus is een uit Scandinavië 'overgewaaid' begrip en sinds begin 21e eeuw ook in ons land aan het inburgeren. Het staat voor een veelzijdig gemeenschapscentrum waarbij de gebruikers meer delen dan alleen de voordeur. Vergaande samenwerking tussen deelnemers is de sleutel naar een goed Kulturhus. Het Kulturhus is belangrijk voor levendige dorpskernen. Het in 2004 gerealiseerde Kulturhus De Brede Blik in Giesbeek is het eerste Kulturhus in de provincie Gelderland, waar een samenhangend aanbod wordt verzorgd op het gebied van (basis)onderwijs, welzijn, zorg, cultuur en kinderopvang. Het Kulturhus als kloppend hart van het dorp. Zowel de accommodaties als de kennis van de diverse organisaties versterken elkaar. Stichting Gebruik Culturele Zaal (SGCZ) is een vrijwilligersorganisatie die sinds 2015 het gebruik van de culturele zaal beheert en die zorgt voor de programmering. De SGCZ ziet met een brede blik de website van het Kulturhus als portaal voor alle sociale, culturele en maatschappelijke activiteiten in het dorp, ook als deze niet fysiek in het Kulturhus zijn, mits ze passen binnen de doelstellingen van het Kulturhus. Denk hierbij bijvoorbeeld aan activiteiten op het dorpsplein.
- Onderwijs: - De Paulusschool is een middelgrote school met ruim 200 leerlingen. Het is een katholieke school. De school staat open voor kinderen van allerlei gezindten, mits en voor zover de ouders akkoord kunnen gaan met de wijze waarop onderwijs en opvoeding op de school plaatsvinden. Een geografische en/of sociale binding met Giesbeek en omgeving is gewenst. Ze werken klassikaal. De kinderen zitten in jaargroepen bij elkaar. Binnen de klassikale aanpak wordt gestreefd naar voldoende ruimte voor individuele ontplooiing en zelfstandigheid van kinderen passende bij de mogelijkheden van het kind. Waar mogelijk werken ze dus op niveau. In de benadering van kinderen zijn saamhorigheidsgevoel, veiligheid, vertrouwen en respect belangrijke aandachtspunten. Er is veel aandacht voor zorgleerlingen en leerlingen met een verrijkingshulpvraag.
- Muziek: - Muziekvereniging St. Gregorius uit Giesbeek is opgericht in 1920 en bestaat uit een fanfareorkest, een slagwerkgroep en een leerlingenorkest. De fanfare is onderdeel van de dorpsgemeenschap met al haar tradities en bijbehorende evenementen. Naast de concerten verlenen zij medewerking aan diverse optochten, optredens ten behoeve van feestelijkheden, jubilea etc. In 2010 heeft de fanfare haar 90-jarig bestaan gevierd met een bijzonder feestweekend. Inmiddels kijken ze uit naar het 100-jarig bestaan in 2020.
- "Het was een uitstekende gedachte in 1953 van het bestuur van schutterij E.M.M. om een drumband op te richten om de schuttersfeesten meer luister bij te zetten. De eerste trommen zijn zelf gemaakt. De start is veelbelovend, en al na een klein jaar repeteren kan tijdens de schuttersfeesten worden opgetreden. In 1978 is het 25-jarig bestaan gevierd met o.a. de organisatie van een Taptoe. Deze taptoe is een groot succes en wordt een jaarlijks wederkerend evenement. Vele nationale topkorpsen en regionale korpsen treden hier op tot in 1989, om financiële redenen, de organisatie wordt stopgezet. Muzikaal gaat het de vereniging deze periode echter voortvarend. Louter eerste prijzen worden tijdens KNF-concoursen behaald zowel in de mars als in de show. Ook worden verschillende nationale titels binnengehaald tijdens de topconcoursen. Sinds 1981 organiseert de vereniging o.a. jaarlijks op 2e Pinksterdag een jaar- en rommelmarkt onder de naam Molenweekend Giesbeek. In 1984 is, om de muzikale mogelijkheden uit te breiden, omgeschakeld naar een chromatische (drumfanfare) bezetting en is de naam gewijzigd in Drum- en Showfanfare E.M.M. In 2007 wijzigt de vereniging de naam in Drum- en Showfanfare Red and Black." Aldus de vereniging op haar site.
- "Natte Kletz is een op zichzelf staande club muzikale dwazen uit alle lagen van de bevolking, wij proberen een beetje muziek te maken met een biertje op z'n tijd en vooral veel plezier te hebben." Aldus het dweilorkest uit Giesbeek op hun site. Ze spelen bij gelegenheden zoals feesten, bruiloften, braderieën en markten.
Reactie toevoegen