Zevenbergen is een stad in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Moerdijk. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1996.
Er is heel veel te zien en te leren op Kinderboerderij De Dierenploeg in Zevenbergen. Daarvoor hebben ze een speciaal Milieu Educatief Centrum (MEC). Het MEC organiseert ook regelmatig tentoonstellingen voor de basisscholen. Er is ook een kruidentuin.
De Fendert Zingt is een jaarlijks regionaal festival in De Borgh in Zevenbergen. Het festival staat open voor vocal groups en koren, en biedt een podium aan amateurgroepen om zich te laten zien en de mogelijkheid om zich verder te ontwikkelen.
Natuurlijk doen ze ook in Zevenbergen aan carnaval, dat dan Zeuvebultelaand heet, en wel sinds 1961. Daarom is in 2016 het 55-jarig bestaan gevierd. In de carnavalswereld rekent men voor jubilea namelijk in eenheden van 11 jaar. In dit geval dus 5 x 11.
Na ca. 20 jaar leegstand is de markante, beeldbepalende watertoren van Zevenbergen verbouwd en herbestemd tot appartementencomplex met vijf luxe en zeer ruime appartementen in de toren, en ook nog een aantal ertegenaan. (© www.bonmakelaardij.nl)
Gemeente Zevenbergen in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Zevenbergen is een stad in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Moerdijk. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1996.
- Wapen van de voormalige gemeente Zevenbergen.
- In 1997 zijn de buurtschappen Binnen-Moerdijk en Blauwe Sluis, die voorheen deels onder het dorp Zevenbergschen Hoek, en daarmee deels onder de gemeente Zevenbergen vielen, door grenscorrecties in zijn geheel overgegaan naar de in dat jaar ontstane fusiegemeente Made (de naam van deze gemeente is op 25 april 1998 gewijzigd in Drimmelen; voor die fusie, zie aldaar). De andere delen van deze twee buurtschappen vielen tot 1997 al onder het dorp Lage Zwaluwe in de gemeente Hooge en Lage Zwaluwe, die in 1997 ook overging naar de fusiegemeente Made; de twee buurtschappen kwamen door deze twee gelijktijdige gemeentelijke herindelingen, en door de doorgevoerde grenscorrecties in de omgeving van deze buurtschappen, in zijn geheel onder het dorp Lage Zwaluwe te vallen.
- De voorkeur van de gemeente Zevenbergen ging overigens uit naar een samengaan met de gemeenten Klundert en Hooge en Lage Zwaluwe.
- Onder de stad vallen ook een deel van de buurtschap Achterdijk, een deel van de buurtschap Hazeldonk en een deel van de buurtschap Pelikaan.
- Koning Willem-Alexander is o.a. Heer van Zevenbergen.
- Zevenbergen heeft sinds 1990 een eigen volkslied; Oons Zeuveberrege.
Terug naar bovenIn het dialect
Zuvvebérge.
Oudere vermeldingen
1288 Zeuenbercg, Zeuenberhg, 1293 Zeuenberghe, 1294 kopie ca. 1300 te Zeuenberghen, 1311 kopie 17e eeuw Sevenbergen, 1312-1350 Zevenberghen, 1331 Zevenberghen, 1573 Seuenberghen.
Naamsverklaring
Datief meervoud van berg 'terreinverheffing, heuvel' en het telwoord zeven. Het benoemingsmotief is onduidelijk: de binnenstad ligt op een drietal hoogtes. Het gesuggereerde verband tussen zeven en de naam van de stam der Suevi bestaat niet.(1)
Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet de stad Zeuvebultelaand, en de inwoners zijn dan Zeuvebultenèère.
Zevenbergen ligt 10 km NW van Breda.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Zevenbergen 680 huizen met 4.635 inwoners, verdeeld in de gelijknamige stad 356/2.467 (= huizen/inwoners), dorp Zevenbergschenhoek 90/587 en de buurtschappen Slikgat (= het huidige Langeweg) (ged.) 74/464, Blaauwensluis (ged.) 32/243, Calishoek 79/541 en Zandberg en Nieuwendijk samen 49/333. De gemeente omvatte verder de buurtschappen Achterdijk, Binnen-Moerdijk (ged.), Drie Hoefijzers, Hoekske, Hooge Zeedijk, Krooswijk, Lamsgat, Pelikaan (ged.), ‘t Sas en Strooiendorp. Tegenwoordig heeft de stad ca. 6.000 huizen met ca. 14.000 inwoners.
Terug naar bovenZevenbergen is in de tweede helft van de 13e eeuw gesticht rondom een kasteel, als centrum voor opslag en doorvoer van zout en turf, in dit geval vanuit een haven, de Roode Vaart, die uitkwam op de Mark. De winning van turf geschiedde onder meer in het oostelijk gelegen Oudland. Het veen/turf werd als brandstof gebruikt en uit de as werd zout gewonnen. De stad is hier welvarend door geworden, doordat zij een drukke zouthandel dreef op Engeland.
Hier is in de 15e eeuw een einde aan gekomen door de overstromingen, die het gebied met een dikke kleilaag overdekten. In het bijzonder van de Sint Elisabethsvloed van 1421, waardoor Zevenbergen aanvankelijk als een eiland overbleef, heeft de stad veel te lijden gehad. Door latere bedijkingen, met name in de 16e eeuw, werden de omliggende gronden weer drooggelegd. Van de middeleeuwse omwallingen, die eveneens zwaar te lijden hebben gehad van de stormvloeden, zijn geen resten meer over. De stad heeft een rechthoekig ‘bastide’-patroon, gebaseerd op de nederzettingsstructuur van een ouder veendorp.
Zevenbergen en Moerdijk behoorden tot 1795 bij Holland. In de 19e eeuw bestond de belangrijkste nijverheid uit meekrapbereiding en bierbrouwen. Beide industrieën zijn eind 19e eeuw verdwenen. Suikerwinning uit beetwortels zorgde voor vervangende werkgelegenheid. De suikerfabriek die in 1857 werd opgericht, was de eerste van Nederland. De laatste suikerfabriek van de stad is in 1987 gesloten.
Zevenbergen heeft in de Tweede Wereldoorlog zwaar te lijden gehad van bombardementen. Na de oorlog is de stad sterk uitgebreid. De ruimte tussen centrum en station werd volgebouwd en aan de noordwestzijde zijn nieuwbouwwijken aangelegd. De kademuren van de haven bleken in 1970 in zodanig slechte staat, dat de haven toen is gedempt (onder de link vind je een videoreportage ervan). In 2020 is de haven opnieuw uitgegraven en heropend. Zie daarvoor verder bij Recente ontwikkelingen.
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Zevenbergen, kun je terecht bij de volgende instantie en site:
- "Heemkundekring Willem van Strijen heeft tot doel het bevorderen van de kennis van de geschiedenis en van de cultuur van de heemkunde in het algemeen, en uiteraard die van Zevenbergen in het bijzonder. 2 of 3 keer per jaar verschijnt ons periodiek "Oud Nieuws" en de nieuwsbrief "Jong Nieuws". Oude "Oud Nieuws" boekjes zijn nog beschikbaar voor €3,00 per stuk. Er worden exposities gehouden en er wordt meerdere keren per jaar een lezing georganiseerd. Jaarlijks wordt een excursie gemaakt en houden wij in november onze traditionele Potermaaltijd. De donatie bedraagt € 15,00 per jaar. Voor donateurs buiten de stad € 20,00.
Iedere 1e donderdag van de maand (behalve in de zomermaanden) organiseert de heemkundekring in samenwerking met de bibliotheek VanNu het Heemkundecontact. Tijdens deze Heemkundecontacten is iedereen welkom in de bibliotheek en bekijken en bespreken we samen met alle aanwezigen foto's van situaties in de stad door de jaren heen. We proberen steeds de veranderingen die in de stad hebben plaatsgevonden te laten zien met foto's van vroeger, van de verandering en hoe de situatie nu is geworden. Vooral de verhalen die loskomen door de oudere aanwezigen spreken de jongeren erg tot de verbeelding.
De heemkundekring beheert ook een Oudheidkamer, gevestigd in een gerestaureerde voormalige binnenboerderij. Met onder meer een oud dorpswinkeltje met een winkelinterieur van omstreeks 1900 (het authentieke winkeltje van Mie de Tops, waar je desgewenst koffiebonen per ons kon laten malen. Je kon er ook poffen, waarbij het verschuldigde bedrag op de ‘kerfstok’ werd bijgeschreven), een oude huiskamer, een bedstee (afkomstig uit een huis in de Lage Wipstraat en fraai beschilderd door Adriaan van Dongen), woonkeuken, werkplaats en boerenschuur. Openingstijden: zaterdag van 14.00-17.00 uur en maandag van 10.00-12.00 uur. En je kunt ook op afspraak met een groep langskomen.Stuur een e-mail naar info@heemkundezevenbergen.nl en je krijgt snel antwoord.
In 2016 is de heemkundekring van start gegaan met een Genealogiegroep. Ongeveer 30 mensen hebben zich meteen al aangemeld. Zij gaan aan de slag in drie groepen, die zoveel mogelijk zijn samengesteld uit mensen met vergelijkbare ervaring. Er is een beginnersgroep met onder andere mensen die nog helemaal geen ervaring hebben bij het opzetten van een stamboom en het zoeken in de diverse beschikbare archieven. Deze groep wordt dan ook begeleid bij het opzetten van een stamboom en met de keuze van vastleggingssoftware. De bedoeling is om te leren van meer ervaren stamboomonderzoekers en natuurlijk vooral ook van elkaar. Het betreft hier geen cursus. De heemkundekring wil een platform bieden waar geïnteresseerden elkaar kunnen ontmoeten en door middel van vraag en antwoord van elkaar kunnen leren. Aan deelname zijn vooralsnog geen kosten verbonden."
- Verhalen over de geschiedenis van Zevenbergen op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).
Terug naar boven- In 1997 is het centrum van Zevenbergen grootscheeps gerenoveerd. Lange bomenrijen en verdiepte ligging van straten, afgezet met kademuurtjes houden sindsdien de herinnering aan de stad als voormalige havenstad levend. Vanaf eind 2020 wordt het allemaal nóg veel mooier, als de dan opnieuw uitgegraven haven wordt heropend. Het opengraven van de Zevenbergse haven heeft ca. 33 miljoen euro gekost. Die investering wordt gedragen door het Rijk, de provincies Brabant en Zeeland en Waterschap Brabantse Delta. Die partijen plus de gemeente Moerdijk hebben in 2013 een samenwerkingsovereenkomst ondertekend voor het verbinden van Roode Vaart Noord en Roode Vaart Zuid door het stadscentrum. Naast het terugbrengen van de haven in de stad maakt het realiseren van een extra zoetwateraanvoer deel uit van dit project. Vanuit het Hollands Diep stroomt dankzij het heropenen van de haven nu water via de Roode Vaart Noord door de stad naar het omliggende poldergebied. Dat is belangrijk voor natuur, landbouw en recreatie.
Op 11 december 2020 heeft burgemeester Jac Klijs van Moerdijk de nieuwe stuw in werking gesteld (video), waarna het eerste water in de haven is gestroomd. De haven vulde zich in de dagen erna geleidelijk met zo’n 20 miljoen liter water. De gemeente Moerdijk neemt de herinrichting van de aangrenzende openbare ruimtes op de haven en de Markt voor haar rekening. Daar hoort ook het oplossen van parkeerproblemen bij. Eerder is de Kasteeltuin, de ruimte tussen Bartholomeuskerk en Neerhofstraat al ingericht als aangeklede parkeerplaats met veel aandacht voor de geschiedenis van deze plek. En aan de Neerhofstraat zijn 5 zelfbouwkavels gerealiseerd. Ook de sfeervolle Markt wordt heringericht, met ruim baan voor terrassen en evenementen. Bouwplannen op twee andere locaties maken de centrumontwikkeling compleet: de Molenstraat en de Stoofstraat. Lees alles over deze ontwikkelingen op de site Centrumontwikkeling Zevenbergen.
- Een projectgroep heeft sinds 2017 grote plannen met het gebied rond de Roode Vaart-Noord en de voormalige suikerfabriek in Zevenbergen. Het initiatief is ontstaan vanuit de gebiedsplannen waar burgers om de tafel zaten met ontwikkelaars. Het uitvoeren van alle plannen zal zo’n 30 jaar in beslag nemen. De intentie is dat het een economisch sterk gebied wordt met een eigen identiteit. Ondernemingen, bijzondere detailhandel, productie, experiment en horeca komen tot bloei in het gebied rondom de Blokweg en het Ketelhuis, dat een centrale functie krijgt in het plan. Alles wat met ‘Food’ te maken heeft krijgt hierin een plaatsje; van brood bakken en bier brouwen tot kookclinics en proeverijen. Grootse plannen dus. En een ultieme locatie voor een Food Hal. Het industriële karakter leent zich er perfect voor.
- Het Stadsplan Zevenbergen uit 2007 is in 2017 opgevolgd door het Gebiedsplan.
- In 1999 is het nieuwe gemeentehuis van de gemeente Moerdijk aan de Pastoor van Kessellaan in gebruik genomen.
- In 1998 zijn, bij opgravingen voorafgaand aan de bouw van een appartementencomplex aan de Stationsstraat, de funderingen van het oude kasteel aangetroffen, over de hele lengte van het bouwterrein en op slechts 60 centimeter diepte.
- Ondernemer Ruud van Spronsen heeft met zijn bedrijf Intergolf Moerdijk al sinds 1996 plannen voor de aanleg van een 27 holes golfbaan op en bij de voormalige stortplaats aan de Keeneweg tussen de Dikkendijk en de A17, NW van Zevenbergen. In 2006 leidt dat tot het 'Hergebruikplan stortplaats'. In 2014 is het bestemmingsplan voor dit project definitief geworden. De aanleg beoogde in 2018 van start te gaan. Hier kun je lezen waarom het zo lang heeft geduurd. Het gaat om een 18 holes wedstrijdbaan en een oefenbaan met 9 holes en een drivingrange. In een loods van 100 bij 60 meter die langs de A17 staat, wil hij ook een oefenvoorziening maken. Het plan behelst verder de bouw van een clubhuis met een restaurant en vergader- en logeerfaciliteiten. Het terrein is 74 hectare groot. De investering bedraagt ca. 12 miljoen euro.
Anno 2019 wilde Van Spronsen lager gelegen percelen op de locatie ophogen met zand, om zo de hoogteverschillen voor de golfbaan, die kunnen oplopen tot 18 meter, te kunnen aanleggen. Daarnaast levert het hergebruiken van de grond die elders weg moet en die qua milieu-eisen niet voor een woongebied kan worden gebruikt, hem extra inkomsten op. "Zonder deze inkomsten is het plan financieel niet haalbaar", stelde Van Spronsen. Het College van B&W liet in februari 2020 echter weten niks te voelen voor de aanvoer van vervuilde grond, onder meer uit vrees voor overlast voor de omgeving en financiële risico's die de gemeente loopt als de golfbaan er onverhoopt niet komt. En daarmee was in principe "de stekker uit het project getrokken". Van Spronsen meldde in maart 2020 echter het niet zomaar op te geven en toch nog een keer met de gemeente in gesprek te willen over de mogelijkheden: "Ik ben bijna dertig jaar met deze golfbaan bezig en ik heb er veel geld in geïnvesteerd. Dat gooi ik niet zomaar weg." Wordt vervolgd dus...
Terug naar boven- Zevenbergen heeft 16 rijksmonumenten.
- Zevenbergen heeft 5 gemeentelijke monumenten.
- Fraai Marktplein met historische panden.
- “Bij herstel van de zware oorlogsschade - de toren is door de Duitsers in 1944 opgeblazen en in 1951 gerestaureerd - ontdekte men in de Hervormde (PKN) Grote Kerk of St. Catharinakerk in Zevenbergen (Markt 4) de talrijke resten van een unieke 14e-eeuwse stadskerk, waarvan de sporen in de huidige kerk overal aanwijsbaar zijn. Het oudste deel van deze kerk was de merkwaardigerwijs ten noorden van het koor geplaatste toren (dit komt zelden voor, red.) die nu in moderne vormen herbouwd is waarbij de oude bekroning, in 1766 door Ph. W. Schonck - de architect van de stadhouder - gebouwd, gekopieerd werd. Kort na de bouw van de toren zal het rechtgesloten koor opgetrokken zijn. Het doet denken aan de koren te Veen en Babyloniënbroek.
Rond 1400 begon men aan een driebeukig basilicaal schip waarvan de lichtbeukramen boven de scheibogen in de kerk nog zichtbaar zijn, terwijl twee dergelijke ramen links en rechts van de westingang gereconstrueerd zijn. Twee lancetvormige lichtopeningen worden samengevat onder een spitsboognis. Aangezien de toren op Zeeuws aandoende wijze ten noorden van het koor geplaatst is, heeft men de westgevel enige monumentaliteit verleend door boven de ingang een groot roosvenster aan te brengen (wat in ons land bij een gotische kerk een zeldzaamheid is, red.).
De pilaren van het schip van 1400 zijn nog bewaard en vertonen een enkele bladkrans, die ook in Geertruidenberg gevonden is, en een voorloper is van de bekende Brabantse kapitelen met dubbele bladkrans. Ten oosten van de zijbeuken bevonden zich lagere dwarsarmen, tegen de noorderdwarsarm bouwde het Sint Jorisgilde in de 15e eeuw een kapel. Toen had het kerkgebouw zijn huidige omvang bereikt. Na een brand rond 1500 werden koor, zijbeuken en dwarskapellen tussen 1541 en 1546 verhoogd, waardoor een pseudobasiliek ontstond. De eiken kansel met lezenaar dateert uit 1785, het 17e eeuwse koorhek is helaas tot bank vertimmerd. Voor de westingang is in 1735 een eenvoudig hek geplaatst met hardstenen pijlers” (31).
In de kerk bevindt zich een gepolychromeerd zwartmarmeren grafmonument van Jean de Ligne van Aremberg, Heer van Zevenbergen, die in 1568 sneuvelde te Heiligerlee. Het graf is overigens leeg. Aanvankelijk stelde men dat het stoffelijk overschot, dat oorspronkelijk in Heiligerlee was begraven en later hier naartoe zou zijn overgebracht, op last van zijn weduwe zou zijn verhuisd naar het familiegraf bij het Kapucijnenklooster van Everdinge. Archivaris Breekelmans heeft echter na jarenlang onderzoek aangetoond dat de stoffelijke resten van Jean de Ligne nooit in het Zevenbergse graf hebben gelegen. Ook in het familiearchief van de Arembergs is over de herbegrafenis niets te vinden. Waar de resten van de graaf zich dan wél bevinden is nog steeds duister. Verder bevinden zich in de kerk grafzerken van onder meer burgemeesters en hoogwaardigheidsbekleders ten tijde van de Republiek. - Hervormde Gemeente Zevenbergen (PKN). - Site van de Grote Kerk of St. Catharinakerk. - Beschrijving en afbeeldingen van de 19 grafzerken in de Grote Kerk of St. Catharinakerk. - Beschrijving orgel Ned.Hervormde Kerk.
- Hervormde pastorie (Markt 3) uit 1930 in de stijl van de Amsterdamse School.
- De RK H. Bartholomeuskerk in Zevenbergen (Markt 19) dateert uit 1930 en is in neoromaanse stijl ontworpen door de beroemde architect Jan Stuijt. Tal van attributen hebben er vanuit de oude waterstaatskerk een plaats gevonden, zoals het orgel en de orgelkast, biechtstoelen, communiebanken, de preekstoel, koperen lichtkronen en diverse beelden. De glas-in-loodramen die ook zorgvuldig waren overgeplaatst, zijn ten tijde van de bevrijding in 1944 alle vernield. Zij zijn vervangen door andere ramen naar een ontwerp van Jos ten Horn, die ook de prachtige fresco’s in de kerk heeft geschilderd (welke klus hij heeft uitgevoerd van 1930 tot 1943). - Beschrijving orgel Bartholomeüskerk.
- De Noordhavenkerk (van de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt) aan de Noordhaven is een zaalkerkje uit 1841. Fraaie ingang met laat-empire details.
- Gereformeerde (PKN) kerk (Stationsstraat 2).
- Stellingmolen Fleur aan de Lage Wipstraat in Zevenbergen (die in de volksmond en ook op sommige oude prentbriefkaarten Achterstraat wordt genoemd) is in 1999 gerestaureerd. De molen dateert oorspronkelijk uit 1841. Reeds daarvóór was er op deze plaats sprake van een rosmolen; een molen die niet door de wind maar door een paard werd aangedreven. Ook was er sinds de 16e eeuw sprake van een molen aan het eind van de Molenstraat, op de Molenberg. Tot 1957 stond er ook nog een kleine houten molen van molenaar Breure, bij de suikerfabriek. Die is in dat jaar afgebroken om plaats te maken voor uitbreiding van de suikerfabriek. In 1908 plaatst de toenmalige molenaar Johannes Franciscus van de Noort een gasmotor in de molen aan de Lage Wipstraat, zodat hij ook als de wind het laat afweten, zijn molen draaiende kan houden.
In de jaren dertig raakt de molen in verval, zodanig dat in 1939 de kap en de wieken verwijderd moeten worden om verdere schade aan de romp te voorkomen. In 1968 wordt de molen door de gemeente aangekocht van de toenmalige molenaar W. Damen, met het oogmerk tot restauratie over te gaan. Uiteindelijk heeft dat, wegens problemen met de financiering, dus 30 jaar op zich laten wachten. Het molenhuis is in 1997 gesloopt, evenals de uit 1908 daterende maalstoel. De molen is tijdens de restauratie (terug in de authentieke staat) weer rechtgezet; hij stond 20 centimeter ‘uit het lood’. De molen gaat overigens niet meer malen.
- De watertoren op de hoek Galgenweg - De Meeren dateert uit 1947, is 39,60 meter hoog en had een betonnen vlakbodemreservoir van 600 m3. De watertoren is een ontwerp van architect Kees de Bever (1897-1965). De Bever wordt tot de zogeheten Delftse School gerekend en heeft grote bouwwerken op zijn naam staan, waaronder een aantal kerken en watertorens in Noord-Brabant. De oorspronkelijke watertoren dateerde uit 1924, was 42,25 meter hoog, had een betonnen vlakbodemreservoir van 300 m³, was identiek aan de toren van Steenbergen, is verwoest op 31 oktober 1944 en in 1947 opgevolgd door de huidige watertoren.
In 1994 zette de waterleidingmaatschappij haar watertoren in Zevenbergen te koop. Na de eerste verkoop volgde een reeks van eigenaren en plannen voor een herbestemming van de toren. Geen enkel plan bleek exploitabel ontwikkeld te kunnen worden en tevens op draagvlak te kunnen rekenen vanuit de omgeving. De watertoren stond daarom sinds 1994 vele jaren leeg. Sinds 2009 is de huidige eigenaar in het bezit van de watertoren. Deze eigenaar en haar architect hebben, in overleg met de gemeente en een vertegenwoordiging van omwonenden, een nieuw plan voor de toren ontwikkeld. Dit plan kon wel op draagvlak van de omwonenden rekenen en voldeed ook aan de redelijke eisen van Welstand op basis van de criteria. In 2016 is de verbouw en herbestemming tot appartementencomplex - de appartementen zijn zowel in (5 stuks) als naast de toren gerealiseerd - gereed gekomen.
- De Lobbekenstoren aan de Lobbekenstorenstraat dateert oorspronkelijk uit de 13e eeuw. Deze toren heeft een bijzondere geschiedenis: “Volgens de verhalen zou een zeemeermin in 1421 hebben voorspeld: ‘Zevenbergen zal vergaan, maar de Lobbekenstoren zal blijven bestaan.’ Nog in hetzelfde jaar ging de stad door een watersnood ten onder en inderdaad, de Lobbekenstoren bleef overeind, totdat hij in de 18e eeuw ook verdween. Hij werd gesloopt. Aan de noordzijde van de stad staat echter nog een toren, de Duiventoren, van oorsprong uit de 13e eeuw. De naam van de Lobbekenstoren werd later naar de Duiventoren overgebracht. Daardoor ontstond er ook een verkeerde naamgeving aan de straat die erbij ligt. Misschien om de zeemeermin dan toch maar helemaal gelijk te geven” (26).
- Het op een kasteeltje lijkende Koetshuis aan de Prins Hendrikstraat is in 1980 fraai gerestaureerd. Het hoorde oorspronkelijk bij de naastgelegen Villa Waterloo. Beide zijn in 1870 gebouwd voor Adriaan de Bruijn, een van de directeuren van de eerste beetwortelsuikerfabriek in Nederland te Zevenbergen. De villa was gemeentehuis van 1924 tot 1972. Het Koetshuis is ook nog brandweerkazerne en politiebureau geweest. In 2013 is het Koetshuis tot gemeentelijk monument benoemd.
- Het stationsgebouw is in 1854 gebouwd in opdracht van de 'Société Anonyme des chemins de fer d’Anvers à Rotterdam'. Het was een van de eerste stations in Nederland. De bovenverdieping en de zijvleugels zijn gerealiseerd in 1885. Het station was onderdeel van het traject Antwerpen-Rotterdam. Reizigers konden per trein van Antwerpen naar Moerdijk, waarna - vóór de bouw van de spoorbrug aldaar in 1872 - de reis van Moerdijk naar Rotterdam per veerboot wordt voortgezet. In 2012 is het pand verbouwd en herbestemd tot restaurant.
Terug naar boven- Carnaval.
- De Fendert Zingt (op een zaterdag in april of mei) is een jaarlijks regionaal festival in De Borgh in Zevenbergen, dat wordt georganiseerd door Stichting EduVox in samenwerking met BALK (Bond voor Amateurmuziektheater en Lichte Koormuziek). Het festival staat open voor vocal groups en koren, a capella of begeleid, en biedt een podium aan amateurgroepen om zich te laten zien en de mogelijkheid om zich verder te ontwikkelen d.m.v. workshops, netwerkmogelijkheden en professionele feedback. De organisatie zorgt ervoor dat de zaal en het podium geheel in stijl zijn aangekleed van het jaarlijks wisselende thema, zodat de deelnemers helemaal in de 'mood’ raken en een mooi optreden kunnen neerzetten.
Alle deelnemende groepen ontvangen opbouwende feedback van de professionele jury en maken kans op diverse prijzen. Naast het uitreiken van een themaprijs: “wie geeft het beste/origineelste het gekozen thema weer”, zijn er ook speciale prijzen voor o.a. de groep met het beste arrangement, de beste podiumprestatie, de hoogste festivalscore en een aanmoedigingsprijs voor een bijzondere prestatie. Daar waar iets bijzonders gebeurt, mag de jury ‘eervolle vermeldingen’ toekennen. De naam van het evenement lijkt overigens onlogisch; De Fendert is immers de dialectnaam van het dorp Fijnaart. Dat komt omdat het evenement in 2004 in Fijnaart is begonnen, en sinds 2014 vanwege de betere accommodatie in Zevenbergen is verder gegaan, waarbij men de naam vanwege de inmiddels opgebouwde naamsbekendheid heeft gehandhaafd.
- Het Oranjecomité organiseert de festiviteiten rondom Koningsdag.
- Avondvierdaagse (juni).
- Wielerweekend Moerdijk / Profronde van Zevenbergen (weekend begin augustus).
- Bartholomeuskermis (gedurende 5 dagen eind augustus).
- Het Nazomerfestival (weekend in september) omvat een grote braderie, diverse themapleinen, en optredens en entertainment voor jong en ouder.
Terug naar boven- "Heb je iets te vieren; een verjaardag of jubileum en heb je daarvoor nog geen totale invulling? Speciaal daarvoor heeft Heemkundekring Willem van Strijen een wandeling samengesteld, waarbij je met een groep, tegen een kleine vergoeding, onder deskundige leiding een kennisverrijkende wandeltocht maakt door het centrum. Aan jou de keuze of je dit met je groep wilt doen op zaterdag, zondag of op een weekdag. Gegarandeerd een fantastische ervaring! Mail voor een reservering naar info@heemkundezevenbergen.nl. Daarnaast kun je ook al wandelend het stadje in je eentje of met familie of relaties verkennen met in je hand een historische wandelroute op schrift, verkrijgbaar bij Primera in de Molenstraat en bij de Oudheidkamer. Tijdens de wandeling, met of zonder gids, kun je, als de terrassen geopend zijn, al zittend even bijpraten over wat je reeds hebt ervaren tijdens je wandeltocht. Je kunt tevens het plan opvatten om op een latere datum de eeuwenoude basilicale Catharinakerk en de neoromaanse Bartholomeüskerk uitgebreid (o.l.v. een gids, verbonden aan deze kerken) van binnen te gaan bekijken. En zeker niet vergeten: een bezoek aan de - in het hoofdstuk Geschiedenis beschreven, red. - Oudheidkamer aan de Zuidhaven. Een wandeling door Zevenbergen is absoluut de moeite waard!" Aldus de heemkundekring op haar site.
- Openluchtzwembad De Bosselaar is in seizoen 2020 pas op 1 juli open gegaan. Dat kwam omdat er de voorafgaande maanden niemand had gereageerd op de oproep om zich als vrijwilliger te melden. "Zeer teleurstellend", aldus wethouder Eef Schoneveld van de gemeente Moerdijk. "Toen wij vier jaar geleden aangaven dat we dit zwembad alleen open kunnen houden als het naast professionele, betaalde krachten kan rekenen op een club vrijwilligers, kregen we enorm veel positieve reacties. Half Zevenbergen wilde wel, als het bad maar open bleef. Daarom hebben we ‘ja’ gezegd. In werkelijkheid heeft niemand gereageerd." Dat zorgt voor een groot probleem, waarschuwt Schoneveld: "Wij zijn in 2016 met Optisport in zee gegaan. We hebben afgesproken dat wij als gemeente er in de komende vijf jaar 50.000 euro voor over hebben om het zwembad draaiend te houden. We konden de deal echter alleen sluiten in de verwachting dat er zich vanuit de gemeente Moerdijk vrijwilligers zouden melden als dat nodig zou blijken. Dat is dus niet gelukt." De gemeente zit nu in een spagaat, zegt Schoneveld. "Wij kunnen het natuurlijk niet maken als college om midden in het seizoen te zeggen: we sluiten De Bosselaar. Daarom gaat het zwembad op 1 juli open. Tegelijkertijd moeten we wel gezonde plannen maken voor de toekomst." - De Vrienden van Zwembad Bosselaar zetten zich in voor behoud van het zwembad.
- "Centrum Zevenbergen gebruikt haar website en haar Facebookpagina om samen met jou de beste nieuwtjes, gezelligste uitjes in de stad, hipste trends en gewoon gave foto's te delen."
- Markt aan het oostelijk deel van de Haven en op de Markt, donderdag van 12-16 uur.
- Wereldwinkel Zevenbergen verkoopt originele cadeaus en (h)eerlijke levensmiddelen uit andere culturen. De producten zijn gemaakt met respect voor mens en milieu. Omdat de producenten - zoals zilversmeden, pottenbakkers en koffieboeren - er een rechtvaardige prijs voor krijgen, kunnen ze een menswaardig bestaan opbouwen. Met jouw aankoop help je hen daarbij. Bijvoorbeeld koffie van boeren uit Tanzania, lieve knuffels uit Sri Lanka en trendy sieraden uit India, geurige wierook, authentieke muziekinstrumenten, leuke woonaccessoires en bijzondere bureauartikelen. Je vindt er ook smakelijke levensmiddelen zoals koffie, thee, cacao, sauzen, chutneys en wijn.
- "Theater De Schuur in Zevenbergen is het toneel voor muziek en theatervoorstellingen. Daarnaast zijn hier af en toe verrassende exposities te zien en worden er soms films vertoond. Het theaterprogramma bestaat vooral uit cabaret, toneel en jeugdvoorstellingen. Het podium wordt door bekende artiesten, maar vaak ook (nog) onbekend talent betreden. Daarbij wordt het theater gebruikt door enkele theatergroepen voor voorstellingen en workshops. Een sfeervol theater vol verrassingen. Zie de website van het theater voor de agenda en de activiteiten." Theater De Schuur wordt gerund door ca. 100 vrijwilligers.
- Er is heel veel te zien en te leren op Kinderboerderij De Dierenploeg in Zevenbergen. Daarvoor hebben ze een speciaal Milieu Educatief Centrum (MEC). Het MEC organiseert regelmatig tentoonstellingen voor de basisscholen van de gemeente Moerdijk. Tijdens deze tentoonstellingen is het MEC op woensdag- en zondagmiddag ook geopend zodat iedereen de tentoonstelling kan bekijken. Er is ook een kruidentuin. Je mag de kruiden, die je voor eigen gebruik nodig hebt, zelf plukken. Geen hele bossen natuurlijk, zodat een ander ook nog kan plukken. En geen bloemen plukken, omdat die een nuttige functie vervullen voor de insekten.
- "Ze zijn er nog, plaatsen in Nederland waar jongeren en ouderen in vriendschap samen komen. Waar mannen en vrouwen ongedwongen met elkaar omgaan, de natuur in ere wordt gehouden, en waar na een dag recreëren geen rotzooi achterblijft. Te mooi om waar te zijn? Naturisten zijn nu eenmaal mensen met eerbied voor 'al wat groeit en bloeit', en dus ook voor elkaar. Mens en Natuur is een naturistenvereniging met een prachtig, 9 ha groot terrein buiten Zevenbergen aan de rivier de Mark, met volop gelegenheid om te zonnen, te spelen en te zwemmen. Met voorzieningen voor dagrecreatie en voor kamperen."
Terug naar boven- Fotoreportage van Zevenbergen door Kees Wittenbols uit Breda.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Zevenbergen (online te bestellen).
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - Stadstafel Zevenbergen is opgericht in december 2018. Het is een doorstart van de Stadsraad, die de periode ervoor een wat sluimerend bestaan leidde. De stad verdient een mooi zwembad, een goede sporthal, een fraai gemeenschapshuis. Genoeg werk in het verschiet, meent de Stadstafel. "Maar wat ons als eerste te doen staat is inwoners enthousiast te krijgen om met ons mee te praten en ideeën aan te leveren", aldus voorzitter David de Jonge. "Alle inwoners mogen gratis lid worden en meepraten." Naast De Jonge bestaat het bestuur uit Cees van Dorst, Peter Krielen, Erwin van Waterschoot en twee oud-gedienden van de stadsraad, Peter Numan en Rinus van Eck. De Sstadstafel gaat zich onder meer meer bezighouden met de uitwerking van het Gebiedsplan, dat in 2017 is opgesteld. Daarin zijn allerlei plannen en wensen opgenomen, onder meer betreffende sociale voorzieningen en verkeer.
- 'Huiskamer': - "Een groepje Zevenbergenaren tovert elke donderdag tussen 11 en 14 uur Trefpunt Meer Moerdijk (Kristallaan 25c) om naar een gezellig plekje, waar van alles gebeurt. Steeds meer mensen komen zomaar even langs bij de Huiskamer van Zevenbergen om de groep groeiende stamgasten te bestoken met vragen, problemen of ideeën. Of gewoon, zomaar. Soms kijken gasten wel even vreemd op als ze zelf hun kopje koffie moeten afrekenen, maar als ze horen dat het initiatief zonder subsidie werkt, maakt de verbazing al snel plaats voor begrip. Het kan. Samenwerken met de juiste mensen, die het hart op de goeie plek hebben. Samenwerken met de professionals van de organisaties die in onze stad actief zijn op het gebied van wonen, welzijn en zorg en vooral echt luisteren naar wat mensen komen vertellen of vragen. Zonder oordeel, zonder hapklare oplossing, met een open mind. En dan samen op zoek gaan naar oplossingen. Misschien ook iets voor jou om eens kennis te maken en te ervaren wat jij voor de Huiskamer kunt betekenen."
- Voortgezet onderwijs: - Marklandcollege.
- Muziek: - Het Symfonisch RuimteOrkest in Zevenbergen is in 1995 opgericht door Gerrit van der Schouw. Gerrit vond dat er voor violisten in deze regio geen mogelijkheid was om gezamenlijk muziek te maken (zoals bijvoorbeeld blazers in een harmonie of fanfare dat wél kunnen) en daar wilde hij iets aan doen. Het RuimteOrkest is inmiddels gegroeid tot ruim 40 leden. Het repertoire is gevarieerd en bestaat uit licht klassieke werken, film- en musicalmuziek. Elke zondagavond wordt er gerepeteerd. Het orkest treedt regelmatig op in de regio. Momenteel is de bezetting van het orkest redelijk compleet. Het heeft naast piano en harp ook fagotten, hobo’s, fluiten, klarinetten, hoorns, trompet, trombone en een percussiegroep. Tegenwoordig is er ook een leerlingenorkest. In samenwerking met centrum voor de kunsten Amadeus is via de vereniging ook de vioolcursus ‘Samen muziek maken’ te volgen.
- Sport: - "Atletiekvereniging AV Groene Ster is een gezellige sportclub uit Zevenbergen. We streven ernaar dat iedereen op zijn/haar gewenste niveau kan sporten. Hetzelfde geldt voor alle leeftijden. Atletiek wordt bij ons in de breedste zin beoefend. Denk hierbij aan baanatletiek, hardlopen, bootcamp, Nordic walking, enz. Heb je een vraag of interesse om een keer mee te trainen? Aarzel niet om contact met ons op te nemen! AV Groene Ster is opgericht in 1970 en sindsdien uitgegroeid tot een gezellige vereniging met meer dan 450 leden. Wij zijn begonnen met een grasbaan, later een sintelbaan en in 1997 is er een kunststofbaan gerealiseerd, inclusief voorzieningen voor de technische nummers. Sinds 2011 zijn wij de trotse bezitters van een schitterend clubgebouw, waar je vanaf het dakterras goed zicht hebt op de gehele baan en met name op de finish. Ons clubgebouw beschikt over alle moderne voorzieningen. Naast kleed- en douchegelegenheid en een EHBO-ruimte hebben wij een gezellige kantine waar je na de training of wedstrijd terecht kunt.
Bewegen maar vooral plezier in de sport is bij AV Groene Ster erg belangrijk en of je nu goed of iets minder goed presteert, iedereen telt bij ons mee! De trainingen worden per groep gegeven door een aantal gediplomeerde trainers op vaste uren. In het zomerseizoen op de baan en in het winterseizoen op de baan en in de diverse sportzalen in Zevenbergen. Bij de jongste leden staat het spelenderwijs ontdekken van de basisvormen van atletiek centraal, zoals het lopen, springen en werpen. Als je iets ouder bent, wordt er al meer gewerkt aan de conditie en de beginsel technieken van atletiek en uiteindelijk zullen de trainingen steeds intensiever en serieuzer worden. De onderdelen verspringen, hoogspringen, kogelstoten, discuswerpen, speerwerpen, hardlopen en sprinten komen dan beurtelings aan bod. Dit maakt atletiek heel afwisselend en zo kan iedereen zelf kijken in welk onderdeel hij of zij uitblinkt.
Ook hebben wij een grote lopersgroep waarin je je vanaf 18 jaar uitsluitend bezig houdt met het hardlopen. Voor de echte bikkels is er een bootcamp. De categorieën lopers en bootcamp trainen het hele jaar lekker in de buitenlucht. Wil je het juist wat rustiger aan doen dan is de recreantengroep of Nordic Walking misschien de juiste keuze. Naast de reguliere trainingen en wedstrijden worden er het hele jaar door activiteiten georganiseerd, zoals Groene Ster’s Got Talent, de clubkampioenschappen indoor en outdoor, Carnaval, de clubcross, het enorm populaire Jeugdkamp waar iedereen altijd weer naar uitkijkt, het Tentenkamp op eigen terrein om het seizoen af te sluiten, een Clubdag, de Sinterklaasmiddag en de Oliebollenloop op de laatste dag van het jaar."
- Hockeyclub Zevenbergen is opgericht in 1978. De vereniging speelt op sportpark De Meerssen, waar zij de beschikking heeft over twee velden en een clubhuis.
- "De koffie en thee staat klaar en de banen liggen er glanzend bij. Wij zijn klaar voor het Senioren Bowlen! Senioren Bowlen bij Vier Hoog Zevenbergen is mogelijk op vrijdagmiddag tussen 14:00 en 16:00 uur voor €9,- per persoon. Dit is inclusief een kopje koffie/thee/cappuccino per persoon. Het senioren bowlen is voortgevloeid uit de bowlingvereniging. Ieder seizoen komen er weer nieuwe mensen bij. Het is een erg gezellig, actief clubje dat op vrijdagmiddag bij ons komt bowlen! Meer informatie of reserveren kan telefonisch via 0168-370 545 of mail ons op frontoffice@vierhoogzevenbergen.nl."
- "Toerwielerclub TWC Zevenbergen is opgericht in 1985 en is aangesloten bij de NFTU. Van maart tot en met oktober wordt er wekelijks in groepsverband op de racefiets gereden. De dames en heren rijden in groepen van verschillende niveaus. Het is ons doel om met elkaar op een sportieve een verantwoorde manier het wielrennen te beoefenen. Wij richten ons op toerfietsers en niet op wedstrijdrijders. Ons clubhuis is gevestigd op Sportpark De Knip (Groene Ster). Gedragscode TWC: fietsen op een veilige verantwoorde manier; een valhelm is verplicht; een fietsbel wordt aangeraden; tijdens clubritten draagt iedereen de clubkleding; de aangegeven gemiddelde snelheid in de groepen wordt gerespecteerd; verkeersregels en andere formele aanwijzingen worden opgevolgd zodat wij andere weggebruikers en onszelf niet in gevaar brengen; gevaar wordt gesignaleerd en wordt tijdig aan elkaar doorgeven; de fiets is in een deugdelijke staat en niet voorzien van een triatlonstuur en/of wielen met minder dan 12 spaken (plat, rond of ovaal). Schijfremmen zijn toegestaan; een ieder dient zelf materiaal bij zich te hebben om lekke banden e.d. te repareren; bij pech, ongeval of een andere situatie wordt op elkaar gewacht zodat iedereen gelijktijdig thuis komt; om het milieu te sparen wordt afval onderweg niet achteloos weggegooid."
- Modelspoor: - "Modelspoorgroep Railkontakt Zevenbergen is ontstaan in 1989 als plaatselijke afdeling van modelspoorclub Baroniespoor te Breda. Baroniespoor was op dat moment druk bezig de stations van Breda en Roosendaal met emplacement na te bouwen en aangezien een aantal leden uit onze stad afkomstig was ontstond het idee om ook het spoorse gebeuren van onze eigen stad en omgeving na te bouwen. In 1991 zijn wij als zelfstandige vereniging verder gegaan. Alvorens echt te beginnen hebben we een doelstelling opgesteld zodat iedereen wist wat de bedoeling was. Deze doelstelling luidt: het nabouwen van het spoorse gebeuren van onze stad en omgeving in schaal HO, waarbij we centraal beginnen met het station, dan naar het zuiden tot juist over de rivier de Mark en vervolgens naar het noorden met daarbij de suikerfabriek en uiteindelijk het stationscomplex van Lage Zwaluwe, dat in de oorlogsjaren is verwoest. Voor dit complex is de periode gekozen tussen 1920 en 1950 en wel omdat onze stad in die tijd over een redelijk groot rangeeremplacement beschikte, compleet met een laad- en losperron, geschikt voor de aan- en afvoer van o.a. suikerbieten, cokes en kolen. Het jaar 1950 is gekozen omdat daarna de elektrificatie van het spoor is begonnen, wat bij ons niet de bedoeling is.
Er stonden in Zevenbergen en omgeving in die tijd meerdere suikerfabrieken, die toen hun grootste bloei beleefden, wat veel mensen uit onze stad en omgeving werk verschafte. De Coöperatieve Suikerfabriek speelde voor ons een centrale rol omdat die het langst heeft gewerkt (laatste campagne was in 1987) en een directe spooraansluiting had, het vervoer van suikerbieten en/of producten hoofdzakelijk per spoor geschiedde en dwars door de stad moest en aansluit op het gedeelte dat wij willen nabouwen. Vanuit het station willen we verder bouwen in zuidelijke richting (richting Oudenbosch / Roosendaal) tot juist over de rivier de Mark, die wordt gepasseerd middels een draaibrug. Zodra dat gereed is gaan we vanuit het centrum richting het noorden, incl. alle bebouwing en de Coöperatieve Suikerfabriek die dan dominant in beeld komt. Als dat allemaal gereed is willen we verder bouwen tot en met het stationscomplex van Lage Zwaluwe, met alle opstelsporen zoals het eruit zag tot en met de Tweede Wereldoorlog." Hoe dit alles ze in de loop der jaren tot heden is vergaan, kun je hier lezen.
- Vogels: - Vogelvereniging Zanglust te Zevenbergen is opgericht in 1962. De vereniging met zo'n 50 leden is aangesloten bij de Nederlandse Bond van Vogelliefhebbers (NBvV). Deze organisatie telt zo'n 30.000 leden. Ze organiseren ieder jaar een Onderlinge Tentoonstelling, met een zeer mooie show van ruim 500 vogels in diverse soorten, bestaande uit kleur- en postuurkanaries, zebravinken, tropische vogels, europese cultuurvogels, grasparkieten, agaporniden, en grote parkieten. De leden Patrick en Samantha den Hollander uit Helwijk zijn op Wereldtentoonstelling Mondial in Zwolle in januari 2019 allebei wereldkampioen geworden met hun kakariki's.
- Zorg en welzijn: - Op Zorgboerderij De Zwanenhoeve in Zevenbergen (De Langeweg 14) wonen en werken jongeren en volwassenen met een lichte tot matige verstandelijke beperking. Op ca. 3 ha grond wordt dagbesteding geboden met een arbeidsmatig karakter. Op de boerderij zijn schapen, varkens, een paard, kippen, geiten en een poes. Naast kleinvee is er een boerderijwinkel met groenten uit eigen tuin, eieren, kussens uit de weverij, sjaals etc., dit alles van de wol van de eigen schapen. De cliënten voeren huishoudelijke taken uit en verrichten creatieve bezigheden. De Zwanenhoeve is recentelijk verbouwd en in andere handen gekomen (zorginstelling Zuidwester).
Reactie toevoegen