- Westveen is een buurtschap in de provincie Zuid-Holland, in de streek Groene Hart, gemeente Nieuwkoop. T/m 1988 viel het onder de Utrechtse gemeente Wilnis. Bij de gemeentelijke herindelingen van 1989 is Wilnis opgegaan in de nieuwe Utrechtse gemeente De Ronde Venen. De buurtschap is toen middel grenscorrectie overgegaan naar de Zuid-Hollandse gemeente Nieuwkoop, omdat het veel dichterbij het dorp Woerdense Verlaat ligt (en daar redelijkerwijs toe gerekend kan worden) - welk dorp bij die herindeling ook geheel aan de gemeente Nieuwkoop is toegewezen - dan bij Wilnis, waar het een verafgelegen, uiterste ZW uithoek van was, wat op de oude plattegrond op de pagina van Wilnis goed te zien is.
- De buurtschap viel dus t/m 1988 onder het Utrechtse dorp Wilnis (en de gelijknamige gemeente), maar valt sinds de gemeentelijke herindeling van 1989, ook voor de postadressen, onder het Nieuwkoopse dorp Woerdense Verlaat. Kerkelijk viel de buurtschap vanouds onder het Zuid-Hollandse en Nieuwkoopse dorp Noorden, omdat dat veel dichterbij ligt dan Wilnis, en omdat Woerdense Verlaat, waar het nog dichterbij ligt en waar het tegenwoordig onder valt, pas in 1939 een eigen (gereformeerde) kerk heeft gekregen. Zie bijv. het 'Doopboek der Parochiale Gereformeerde Kerke van Noorden, Achttienhoven en Westveen' 1794-1812.
- Vreemd is dat de buurtschap al sinds decennia niet meer in atlassen als zodanig wordt vermeld. Ook staan ter plekke geen plaatsnaamborden (meer?). De bebouwing staat er namelijk nog steeds, en is ook niet in een grotere kern opgegaan, dus wat ons betreft is de buurtschap er ook nog steeds. Ter plekke kun je - helaas - nog slechts aan twee benamingen herkennen dat je je in Westveen bevindt: aan de Westveense Brug en aan de Westveense Molen.
Terug naar bovenGemeentenaam
De gemeente Wilnis, waar de buurtschap t/m 1988 onder viel, werd, in ieder geval (tot) medio 19e eeuw, ook wel 'Wilnis en Westveen' genoemd.
Naam komt ook nog elders voor
De naam komt ook nog voor in het dorp Reeuwijk-Brug, waar vanaf 2013 een nieuwbouwwijkje genaamd (Nieuw) Westveen is gerealiseerd.
Naamsverklaring
De naam zal ongetwijfeld te maken hebben met het feit dat dit vanouds een veengebiedje in het westen van de toenmalige gemeente Wilnis was.
De buurtschap Westveen ligt ZW van Wilnis, N van Woerdense Verlaat, aan beide zijden van de Kromme Mijdrecht voor zover gelegen tussen Woerdense Verlaat en Noordse Buurt, rond de wegen Westveensekade en Amstelkade (die dus niet aan de Amstel ligt - want die loopt iets noordelijker - maar aan de Kromme Mijdrecht).
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Westveen 31 huizen met 173 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap nog altijd een 30-tal huizen, nu met ca. 80 inwoners.
Terug naar bovenWestveen was tot 1795 een ambacht(sheerlijkheid).
Terug naar boven- De Westveense Brug ligt O van de Kromme Mijdrecht, in de Amstelkade, over de Heinoomsvaart.
- De Westveense Molen ligt aan de rivier de Kromme Mijdrecht en is een rijksmonument. Deze poldermolen bemaalt tussen 1676 en 1975 uitsluitend met windkracht het 145 ha grote waterschap Westveen. De molen is sinds 1977 in bezit van de Stichting De Utrechtse Molens. Een grote restauratie van de molen is in 2010 gereed gekomen. De molen is op zaterdagen doorgaans te bezoeken. Het adres is formeel Westveensekade 6, maar met de auto moet je Uitweg 18, 3652 LR Woerdense Verlaat aanhouden. Bij nr. 18 over de brug en nog 900 meter doorrijden. Wil je de molen met de fiets bezoeken, dan kun je hem vinden tussen fietsknooppunt 80 en 82.
Terug naar bovenPolder en natuur
"De polder Westveen ligt ten noorden van Woerdense Verlaat tussen de Nieuwkoopse Plassen en de Kromme Mijdrecht. De polder maakt deel uit van het Natura 2000-gebied Nieuwkoopse Plassen & De Haeck en van het Natuurnetwerk Nederland. Het is een veenweidelandschap dat in de laatste eeuwennauwelijks is veranderd. Een echt historisch landschap. Het halfopen landschap van weide, open water en bospercelen is karakteristiek voor deze veenpolder. Vanaf verschillende paden in en rond de polder is de ontginningsstructuur goed te herkennen.
Natuurontwikkeling. In Westveen is al zo'n 18 ha natuur ontwikkeld. De komende jaren willen we daar in elk geval nog 36 ha aan toevoegen. Ook willen we 29 ha bestaande natuur (in handen van Natuurmonumenten) verbeteren. Met de plannen wordt het gebied nog geschikter als leefgebied voor onder andere de grote zilverreiger, de purperreiger en de smient. Belangrijk daarbij is het verbeteren van de waterkwaliteit door water- en oeverplanten meer de ruimte te geven. Als de waterkwaliteit verbetert, profiteren ook veel andere planten en dieren daarvan, zoals de otter, noordse woelmuis, zwarte stern en gestreepte waterroofkever. De natuur die we hier willen, hoort van oudsher bij dit gebied: kruiden- en faunarijk grasland, hoogveen- en laagveenbos en 'zoete plas'. Ook kijken we naar mogelijkheden voor nat schraalland. Samen met grondeigenaren en andere betrokkenen en geïnteresseerden is er gewerkt aan een plan voor de inrichting van Westveen als natuurgebied. In november 2018 was er een inloopavond. Inmiddels is er een (definitief) schetsontwerp verschenen. Lees hierover meer in de Nieuwsbrief van maart 2021." (bron: website Veenweiden Gouwe Wiericke)
Reactie toevoegen