Waalwijk

Plaats
Stad en gemeente
Waalwijk
Hart van Brabant Langstraat
Noord-Brabant

NB gemeente Waalwijk in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Waalwijk in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Waalwijk in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Waalwijk

Terug naar boven

Status

- Waalwijk is een stad en gemeente in de provincie Noord-Brabant, in de regio Hart van Brabant en daarbinnen in de subregio Langstraat. Het is de hoofdplaats van de gemeente.

- De gemeente is in 1922 vergroot met de gemeenten Baardwijk en Besoijen, en in 1997 met de gemeenten Sprang-Capelle en Waspik.

- De gemeente Waalwijk omvat naast de gelijknamige stad verder nog de dorpen Sprang-Capelle, Waspik en Waspik-Boven en de buurtschappen Hogevaart, Labbegat, Loons Hoekje (deels), Oosteind, Scharlo en Sprangsevaart (deels). Dat zijn 1 stad, 3 dorpen en 6 buurtschappen in totaal. De vroegere dorpen Baardwijk en Besoijen zijn in de loop der jaren wijken van de stad geworden. Omdat het gemeenten zijn geweest en ze toch nog wel een zekere eigen identiteit hebben, hebben wij er wel aparte pagina's voor aangemaakt en beschrijven wij ook de specifiek lokale zaken voor die kernen aldaar, zoals bezienswaardigheden en het verenigingsleven.

- Wapen van de gemeente Waalwijk.

- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente.

- Onder de stad valt ook een deel van de buurtschap Loons Hoekje.

Terug naar boven

Ligging

De gemeente Waalwijk grenst in het W aan 's Gravenmoer, Raamsdonk en Raamsdonksveer, in het NW aan Hank, in het N aan de rivier de Bergse Maas, Dussen, Meeuwen en Drongelen, in het NO aan Genderen en Doeveren, in het O aan Elshout en Drunen, aan in het Z aan Kaatsheuvel en De Moer en in het ZW aan Dongen, en ligt O van de A27, Knooppunt Hooipolder (A27/A59) en Geertruidenberg, ZW van Heusden en 'Wijk en Aalburg', W van 's-Hertogenbosch, NW van het Nationale Park De Loonse en Drunense Duinen, N van Tilburg en NO van Oosterhout en Breda. Centraal door de gemeente loopt de A59, van W naar O. De gelijknamige hoofdplaats ligt O in de gemeente.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Waalwijk, die dan nog alleen uit de gelijknamige stad bestaat, 220 huizen met 2.943 inwoners (dat is gemiddeld ruim 13 mensen in 1 huis, dat is ook voor die tijd uitzonderlijk veel. 6 tot 10 mensen in 1 huis was in die tijd gangbaar). Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 19.000 huizen met ca. 47.000 inwoners, de gelijknamige stad heeft tegenwoordig ca. 13.000 huizen met ca. 32.000 inwoners..

Terug naar boven

Geschiedenis

Religie
"Wanneer de eerste kerk in Waalwijk is gebouwd, is niet meer precies te achterhalen. Er moet rond 1200 al een houten kerkje of kapelletje zijn geweest. De eerste stenen kerk, die in de buurt van de haven lag, is waarschijnlijk grotendeels vernield door de Sint Elizabethsvloed van 16 november 1421. De norbertijnen van Tongerlo, die de supervisie over de parochie voerden, besloten rond 1450 een nieuwe kruiskerk te bouwen. In 1470 verrees op dezelfde plaats een nieuwe kerk in laatgotische stijl die werd toegewijd aan Sanct. Johannes Baptist (in de volksmond Sint Jan de Doper). In 1566 begonnen de Calvinisten tegen de echte en vermeende misstanden in de katholieke kerk in opstand te komen. Tijdens de zogeheten Beeldenstorm werden de meeste katholieke kerken geplunderd, waarbij de ‘afgodenbeelden’ werden vernield. Ook onze Sint Jan moest het ontgelden; de pastoor werd verjaagd en de kerk werd geplunderd. In 1580 werd - tijdens een van de beruchte rooftochten van de Hollanders, die tegen Alva in opstand waren gekomen - de kerk grotendeels door brand verwoest. De kerktoren werd in puin geschoten. De kerkklokken en kerksieraden werden ontvreemd.

In de Tachtigjarige Oorlog werd onze parochie het middelpunt van de strijd tussen de Spaanse troepen en het Hollandse leger, onder leiding van de latere stadhouder Frederik Hendrik. Waalwijk werd tijdelijk een door dijken beveiligde vesting, waar de troepen gelegerd waren; troepen die enige tijd later Breda en ook Den Bosch zouden aanvallen en ontzetten. De soldaten brachten de pest mee, die talloze Waalwijkers het leven kostte. In 1617 werd op initiatief van Jan van Leefdael, Heer van Waalwijk, de in 1580 verwoeste kerk herbouwd, maar toen in 1629 de troepen van Frederik Hendrik ook Den Bosch op de Spanjaarden hadden veroverd, werd de Sint-Janskerk door de protestanten, onder leiding van hun dominee, belaagd om deze te kunnen bezetten. Na het einde van de Tachtigjarige Oorlog werd in 1648 de vrede van Munster getekend en werd het kerkgebouw formeel door Schout Cornelis Buys aan de protestante overwinnaars overgedragen. Voor de parochie van St. Jan betekende dit tevens een tweedeling: in het Hollandse Besoyen en het Brabantse Waalwijk mocht de katholieke godsdienst niet langer worden uitgeoefend. De verslagen katholieken konden vanaf die tijd alleen nog in achteraf gelegen noodvoorzieningen, zogeheten schuilkerken - ook wel schuurkerken genoemd - hun geloof belijden.

Na 1798, in de zogenoemde Franse tijd, kwam er weer vrijheid van godsdienst en mochten de katholieken weer eigen kerken bouwen. Ook nadat de Franse invloed na de slag bij Waterloo voorgoed voorbij was bleef dit zo. Wel werd in die tijd, uit angst voor de protestantse reacties, de bouw van katholieke kerken in onze regio aan strenge regels gebonden. Het departement van Waterstaat, dat in die tijd - onder de regie van Willem I - een dominante invloed had op de gehele inrichting van ons land, ontwierp een uniforme, klassieke en sobere stijl van kerken, die heel toepasselijk waterstaatskerken werden genoemd. Ook in Waalwijk werd in 1829 - net als rond die tijd in Waspik, Udenhout en Woudrichem - door de parochie zelf een nieuwe kerk gebouwd die alle kenmerken van een waterstaatskerk had. In 1851 werd Besoyen, na meer dan 600 jaar met Waalwijk een parochie te hebben gevormd, een zelfstandige parochie onder de naam Maria Onbevlekt Ontvangen en korte tijd later kregen ook zij hun eigen waterstaatskerk.

Door de groei van de gemeente en de sterk groeiende gelovigheid werden de kerken in Waalwijk al snel te klein en werden vervangen door nieuwe, grotere kerken. Vooral de nieuwe kerk van Johannes de Doper, die tussen 1923 en 1925 werd gebouwd en die geïnspireerd was op de Aya Sophia in Constantinopel, werd in de hele regio met enthousiasme en bewondering begroet. Vier relatief grote Waalwijkse kerken waren, op het hoogtepunt van het zo genoemde Rijke Roomse Leven in de eerste helft van de vorige eeuw dikwijls nog te klein. Er werd zelfs een vijfde (Bernadettekerk) gebouwd en de Antoniuskerk werd opnieuw, maar nu veel groter en moderner, gebouwd.

Maar in de zestiger jaren van de vorige eeuw keerde het tij. Het geloof, dat in de zeven achterliggende eeuwen altijd een steun was geweest voor de mensen bij hun gevecht voor een beter bestaan werd in de tweede helft van de vorige eeuw steeds meer een privéaangelegenheid. Het kerkbezoek liep vanaf de zestiger jaren van de vorige eeuw achteruit. In 2000 werd dan ook het onvermijdelijke besluit genomen tot sluiting van de Mariakerk in Besoyen en de Bernadettekerk in Baardwijk. De Antoniuskerk werd drastisch verkleind. De Mariaparochie fuseerde in 2000 met de parochie Sint Jan tot de parochie St. Jan-Maria. Medio 2010 werd de parochie van St. Clemens en de H. Bernadette met deze parochie samengevoegd tot de parochie St. Jan en St. Clemens. Deze parochie bestond slechts twee en een half jaar, want begin januari 2013 vond de fusie plaats met de parochie H. Antonius in de stad en de parochie HH. Theresia en Bartholomeus te Waspik. Hiermee kwam een bloeiperiode van de katholieke kerk in Waalwijk, althans voorlopig, ten einde." (bron: Parochie Sint Jan de Doper)

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de kernen in de gemeente) Waalwijk, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:

- "Als gevolg van de voortschrijdende industrialisatie, zich uitbreidende woningbouw en modernere opvattingen met betrekking tot de inrichting van steden en dorpen ging omstreeks 1900 in Nederland veel van het culturele erfgoed verloren. Dit leidde landelijk tot verschillende initiatieven om nog te redden wat te redden viel. De oprichting van Bond Heemschut in 1911 was hiervan een sprekend voorbeeld. In de provincie Noord-Brabant werd door de gebroeders Juten uit Bergen op Zoom al eerder aandacht gevraagd voor waardevolle zaken uit het verleden. Zij gaven vanaf 1894 "Taxandria, Tijdschrift voor de Noordbrabantsche Geschiedenis en Volkskunde" uit. Regelmatig verschenen hierin vanaf het begin artikelen van de uit Besoyen afkomstige J. van der Hammen Nicz., die de eerste archivaris van Waalwijk zou worden. De in de geschiedenis van de streek geïnteresseerde Jan Tielen, uitgever van "De Echo van het Zuiden", publiceerde deze bijdragen van Van der Hammen later integraal in zijn blad. Daardoor kon ook het grote publiek kennismaken met de vondsten die de auteur in de archieven gedaan had over diverse onderwerpen, zoals onder meer de Hervormde Kerk aan de haven, het klooster Nazareth, het onderwijs in deze streek, de Hervormde kerk in Besoyen en de geschiedenis van Sprang en Capelle.

Tielen was ook bestuurslid van "Waalwijks Belang, Vereeniging tot verheffing van 't Marktwezen en bevordering van het vreemdelingenverkeer". Deze sinds 1907 bestaande vereniging gaf in 1912 een gids voor Waalwijk en omgeving uit, waarin aan de hand van foto's de karakteristieke plekjes van de stad werden beschreven en waarbij tevens een complete geschiedenis van de stad was gevoegd. Interessant was ook dat ditzelfde Waalwijks Belang in 1922 in het voormalige Baardwijkse raadhuis een Oudheidkamer inrichtte met voorwerpen die het leven en werken van schoenmakers illustreerden. In 1929 werd dit raadhuis gesloopt en kwam aan deze eerste heemkunde-activiteit een einde. Een poging om in het raadhuis van Kropholler in 1932 een nieuwe Oudheidkamer in te richten met onder meer voorwerpen van het in dat jaar opgeheven Waalwijkse gilde St. Crispinus en St. Crispinianus mislukte.

Kort na de Tweede Wereldoorlog kreeg het heemkundewerk een nieuwe impuls. Dankzij de activiteiten van pastoor Binck ontstond in 1947 Stichting Brabants Heem. Als voortzetting van het in 1944 verdwenen blad Taxandria gaf deze vanaf 1949 het tijdschrift Brabants Heem uit. Stichting Brabants Heem richtte overal in de provincie lokale en regionale onderafdelingen op. Een van deze regionale onderafdelingen werd de reeds in 1946 te Waalwijk opgerichte "Vereniging voor Heemkunde voor de Langstraat, Land van Heusden en Altena". Deze vereniging had als doel zich in te zetten voor "de bescherming van natuurschoon en cultuurhistorische waarden, waar de noodzakelijkheid zich voordoet". De eerste doelstelling maakte de vereniging waar door de oprichting van een natuurhistorische afdeling. Het andere doel trachtte men onder meer met een prehistorische afdeling te bereiken. Verder gaf het bestuur onder de naam "De Langestraat" een gestencild blad met een fraai vignet uit. Naast mededelingen waren daarin verslagen van activiteiten en volledige teksten (of samenvattingen) van lezingen opgenomen. Voorts publiceerden (bestuurs)leden regelmatig artikelen over heemkundewerk in De Echo van het Zuiden.

Aanvankelijk kreeg de vereniging de steun van een breed publiek. Door allerlei omstandigheden veranderde dit na 1950. Dit begon in genoemd jaar met de oprichting van de nieuwe heemkundekring "Onsenoort" waarin ook het Land van Heusden en Altena onderdak vond. Noodgedwongen werden daardoor de activiteiten van de Vereeniging voor Heemkunde voor de Langstraat, Land van Heusden en Altena alleen tot de Langstraat beperkt. In de nieuwe naam "Heemkunde Vereeniging Midden-Langstraat" bracht men dit tot uiting. Ondanks veel enthousiasme en allerlei activiteiten (lezingen, excursies, tentoonstellingen) kon het bestuur een teruggang van het ledental niet voorkomen. Ongetwijfeld speelde daarbij de nieuwigheid van de televisie in die jaren en de toename van het autobezit een rol. De televisie bracht het vermaak in de huiskamers en de auto bood de mensen kansen elders uit te gaan. Uiteindelijk vielen hierdoor omstreeks 1964 de activiteiten van de heemkundeclub stil. Het heimwee naar de vereniging bleef echter bestaan. In 1972 blies René ter Berg met een groep medestanders het lokale heemkundewerk nieuw leven in. Onder de naam "De Erstelinghe" werd dat jaar een nieuwe heemkundevereniging opgericht, met als werkgebied Waalwijk, Loon op Zand en Sprang-Capelle. Sindsdien hebben de achtereenvolgende besturen het heemkundewerk het aanzien gegeven dat het nu heeft.

Gemakkelijk was dit niet. Sommige leden wilden, evenals in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw, grote aandacht voor de natuur en het milieu. Toen een groot deel van het bestuur hieraan niet mee wilde werken, splitsten zij zich af. Als "IVM De Waerdman" gingen zij daarna verder. Bij deze ene afsplitsing bleef het niet. In Loon op Zand richtte men daarna een eigen vereniging op en ook Sprang-Capelle viel in 1984 af. Uiteindelijk bleef het werkgebied van De Erstelinghe dus beperkt tot de toenmalige gemeente Waalwijk. In deze plaats heeft de vereniging zich vanaf zijn ontstaan bezig gehouden met allerlei aspecten van het culturele erfgoed, zoals archeologie, dialect, folklore, ambachten, geschiedenis, monumenten, gebruiken, tradities, flora en fauna. Het verenigingsblad "De Klopkei" fungeert hiervoor sinds 1977 als spreekbuis. In de loop der jaren heeft dit blad zich vanwege de kwaliteit van een groot aantal artikelen ontwikkeld tot een tijdschrift dat goed aangeschreven staat en gewaardeerd wordt. Het feit dat alle auteurs van het boek "Waalwijk 700 jaar kloppend hart van de Langstraat" dankbaar gebruik hebben gemaakt van bijdragen uit De Klopkei is hiervan een sprekend bewijs."

Aldus Heemkundekring De Erstelinghe, die tot doel heeft ‘het bevorderen in brede kring van de belangstelling voor de kennis van eigen streek en volk en de gebruiken daarvan en heemkundig waardevolle overblijfselen uit vroeger tijden.’ "Wij informeren onze leden (en anderen) over de geschiedenis van Waalwijk via: ons heemkundig tijdschrift De Klopkei; een digitale ledennieuwsbrief; het wekelijkse inloopspreekuur in Heemkamer Huis van Bewaren, waar iedereen welkom is met vragen; verhalen en foto's over vroeger; berichten op onze website; de online historische encyclopedie WaalwijkWiki (die in de alinea hierna wordt beschreven en gelinkt, red.); de Facebookpagina Jebenteenechtewollukseals (met veel oude foto's en vaak verzoeken om mee te helpen met de identificatie van personen en objecten op de foto's); Twitter; tentoonstellingen; lezingen en andere activiteiten. Het spreek voor zich dat wij ons (meestal op de achtergrond) ook inzetten voor het behoud van cultuurhistorie voor de toekomst!"

- WaalwijkWiki is de online encyclopedie voor de geschiedenis van de gemeente van vóór de herindeling van 1997 (oftewel Waalwijk, Baardwijk en Besoijen).

- Verhalen over de geschiedenis van Waalwijk op de site van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC).

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- VOLOP Waalwijk is in juni 2019 van start gegaan. VOLOP is een inwonersinitiatief dat zich in Den Bosch al een aantal jaren succesvol heeft ingezet voor de aanpak van leegstand in het centrum. De provincie ziet in het initiatief ook kansen voor Brabantse middelgrote gemeenten. De provincie heeft daarom een subsidie van € 84.000 aan het project toegekend. De gemeente gaat hiermee als eerste middelgrote stad aan de slag. Ook enkele andere middelgrote steden hebben belangstelling voor het initiatief. De aanpak van VOLOP houdt in dat tijdelijk lege ruimte beschikbaar is voor lokale initiatieven. Die lokale initiatieven zijn voornamelijk van start ups, kunstenaars en maatschappelijke initiatieven. Ze zijn vaak uniek voor de stad en hebben veelal een sociale meerwaarde. Ze krijgen zo de kans om zich te ontwikkelen. Ook groeit hierdoor de diversiteit van het aanbod in het centrum. Dat maakt het centrum aantrekkelijker voor de bezoekers en toekomstbestendiger. VOLOP is een samenwerking van de gemeente en Centrummanagement. VOLOP gaat samenwerken met pandeigenaren, makelaars en ondernemers en zoekt naar de goede initiatieven voor de stad." (bron: Provincie Noord-Brabant, juni 2019)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Waalwijk heeft als plaats 47 rijksmonumenten. - Overzicht van gemeentelijke monumenten in de gemeente.

- Sinds 2012 zijn de rijksmonumenten en gemeentelijke monumenten in de gemeente Waalwijk online te raadplegen.

- "Religieuze gebouwen vertegenwoordigen een cultuurhistorische rijkdom en vormen een belangrijk onderdeel van de identiteit van de gemeente Waalwijk en haar inwoners. De gebouwen hebben primair een religieuze betekenis, naast een algemene maatschappelijke en culturele betekenis. Veel kerkgebouwen of delen hiervan in de gemeente hebben monumentale waarde. Niet alleen vanwege de architectonische of cultuurhistorische waarde, maar ook vanwege de emotionele waarde die de gemeenschap hecht aan deze gebouwen. Religieuze gebouwen nemen vaak een prominente plek in binnen de woon- en leefomgeving. Voor veel mensen is dat een belangrijke reden om bijvoorbeeld een kerk te willen behouden door transformatie of tijdelijk gebruik. Naast de waardering voor de betekenis en cultuurhistorische rijkdom zijn er de afgelopen decennia ook veel zorgen over de toekomst van kerkgebouwen. Ontwikkelingen in de samenleving leiden tot een teruglopend kerkbezoek met als gevolg geringere inkomsten voor kerkeigenaren en daarmee mogelijke leegstand. Leegstand en minder onderhoud gaat vaak ten koste van de kwaliteit van deze bijzondere gebouwen.

Deze ontwikkelingen hebben de omgang met kerkelijk erfgoed in Nederland veranderd: gezocht wordt naar neven- of herbestemmingen voor leegstaande gebouwen. Ook in Waalwijk ligt er een belangrijke opgave om religieus erfgoed op een duurzame manier te behouden. De gemeente vindt een duurzame omgang en bescherming van erfgoed belangrijk. Duurzaamheid is een algemeen leidend principe en vormt de rode draad door de ambities die zijn gesteld in de gemeentelijke structuurvisie. Erfgoed is een van de vier pijlers van duurzaamheid. De belangrijkste onderdelen van de pijler erfgoed zijn het stimuleren van onderhoud, instandhouding en herbestemming van erfgoed. Twee kerken zijn al succesvol herbestemd en de verwachting is dat meer kerken op termijn volgen. Daarom is samen met de Christelijke, Islamitische en Boeddhistische geloofsgemeenschap in 2020 een visie ontwikkeld op de toekomst van religieus erfgoed in de gemeente.

Doel en ambitie. Het doel van dit document is een integrale visie bieden op de omgang met religieus erfgoed in de breedste zin op de korte en middellange termijn. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen geloofsovertuigingen. De volgende doelen zijn gesteld: inzicht krijgen in de zaken ten aanzien van het religieus erfgoed in de gemeente Waalwijk: huidig gebruik en de verwachte ontwikkelingen (instandhouding, leegstand of afstoting) op de korte en middellange termijn; een duidelijke uitwerking van de procesaanpak waarin de stappen, mogelijkheden en uitdagingen van nevenbestemmen, herbestemmen, verbouwen, herstel of sloop zijn uitgewerkt; inzicht in de rol van de verschillende partijen in het herbestemmingsproces waarbij de gelijkwaardigheid van de betrokken partijen in het proces benadrukt wordt; inzicht in de mogelijkheden voor financiële ondersteuning bij nevenbestemming of herbestemming; de doelen uit deze visie opnemen in de toekomstige gemeentelijke omgevingsvisie.

De ambitie is een duurzame omgang met religieus erfgoed, waarbij de nadruk ligt op het behouden en versterken van de erfgoedwaarden, de ruimtelijke kwaliteit en de kwaliteit van de leefomgeving. Dit met respect voor de primaire functie of het behoud van de mogelijkheid voor ten minste de geloofsbelijdenis op deze locatie - in ieder geval tijdens belangrijke feestdagen - door nevengebruik of herbestemming van het religieus gebouw met een passende nieuwe functie en ontwerp."

- De tussen 1923 en 1925 door architect H.W. Valk in neo-byzantijnse stijl gebouwde Sint-Jan de Doperkerk te Waalwijk (Sint Jansplein 2) is als centraalbouw met 19 koperen koepels voor Nederlandse begrippen een zeldzaam bouwwerk. De kerk is van cultuur- en architectuurhistorische en architectonische waarde, op grond van de goed bewaarde hoofdvorm, de detaillering, het interieur en de inventaris. Bescherming als evident monument van jongere bouwkunst is gerechtvaardigd. Het is een buitengewoon belangrijke, imposante interbellumkerk, met koepel en toren. In de monumentale Sint-Jan diende een orgel te komen in de geest van die tijd. Een tiental orgelbouwers dong in 1932 mee naar de opdracht. De keus viel op de firma Bernhard Pels & Zn. uit Alkmaar. Het orgel kreeg een elektro-pneumatisch systeem, destijds een nieuwigheid. Het orgel bevat 38 registers, verdeeld over 3 manualen en een zelfstandig pedaal. Hiermee is dit het grootste orgel binnen Waalwijk en de regio. - Beschrijving orgel Sint Jan de Doperkerk.

De Sint Jan in Waalwijk is sinds juli 2020 onderdeel van ‘Het Grootste Museum van Nederland’, een nationaal project van het Catharijneconvent in Utrecht. De 17 kerken en synagogen die onderdeel zijn van dit initiatief hebben allemaal een uniek verhaal te vertellen en zetten hun deuren zo veel mogelijk open voor het publiek. De deuren staan nu 5 middagen per week - woensdag tot en met zondag van 13:30-16:30 uur - open voor bezoekers. Een audiotour geeft bezoekers alle informatie over de grootste neo-byzantijnse kerk van Nederland met 19 koperen koepels. De verruimde openstelling is mogelijk gemaakt met de inzet van maar liefst 60 vrijwilligers, die een korte opleiding hebben gekregen van Museum Catharijneconvent Utrecht tot gastheer of gastvrouw. De entree tot de kerk en het gebruik van de audiotour zijn gratis.

- Beschrijving orgel Nederlands Hervormde Kerk aan de Haven.

- Mariakapel.

- Het Nederlands Leder- en Schoenen Museum heeft meer dan 10.000 schoenen en een keur aan andere toepassingen van het materiaal leder, variërend van omvangrijke collecties zadels en goudleer tot aan het kraanleertje. Vooral de Waalwijkse schoenencollectie geniet wereldwijd faam. Het museum toont in een historische sectie een geschiedenis van ons schoeisel, maar besteedt ook aandacht aan schoeisel in andere culturen. ook het hedendaagse schoeisel wordt belicht. Een andere afdeling is geheel gewijd aan de vroegere productiemethoden. Te zien zijn onder meer een authentieke zoolleer-looierij uit 1870 en een schoenfabriek uit 1930. Beide fabriekjes worden elke tweede zondag van de maand gedemonstreerd en daarnaast ook op afspraak voor groepen. Voelen, ruiken, horen, kijken. Het kan allemaal in de kinderafdeling van het Nederlands Leder en Schoenen Museum. Het is een museum waar kinderen én (groot)ouders zich optimaal kunnen vermaken. Hier mogen kinderen alle lades opentrekken, verschillende soorten leer voelen, trommelen en kunnen ze via een tipi een geheime gang ontdekken vol met sprookjes!

- Gevelstenen in Waalwijk.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Jeugdavondvierdaagse (eind mei / begin juni).

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Geniet bij Zwembad Olympia (Drunenseweg 11) van de ruime speel- en ligweide of spring in een van de vier verwarmde zwembaden. Het van begin mei tot eind september geopende openluchtzwembad is zeer geschikt voor gezinnen met kinderen. De allerkleinsten kunnen naar hartelust spetteren in het verwamde peuterbad. Twee duikplanken, een dertig meter lange glijbaan en een aantal grote verplaatsbare spelelementen zorgen voor nog meer waterplezier. Extra verkoeling is te vinden met het sproeielement in het instructiebad. Je kostbare bezittingen kun je opbergen in een van de afsluitbare kledingkluisjes in de gaderobe. Naast de normale sanitaire voorzieningen, beschikt Zwembad Olympia ook over verwarmde douches.

- Kinderboerderij 't Erf.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Waalwijk, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Waalwijk door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Waalwijk (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Waalwijk. - Nieuws van de gemeente op Facebook. - Nieuws van de gemeente op Twitter.

- Voortgezet onderwijs: - Scholengemeenschap De Overlaat (voor Mavo en Voorbereidend MBO). - Dr. Mollercollege (voor Havo, Atheneum, Gymnasium, TTO). - Walewyc Mavo.

- Muziek: - "Zo snel mogelijk echt goed leren spelen, met persoonlijke muziekles? Of leren zingen? Bij Music’scool krijg je gitaarles, drumles, basles, keyboardles en zangles van ervaren docenten die je de tips en trucs bijbrengen van grunge, blues, metal, funk, pop of country. Op jouw niveau, in je eigen tempo. Bij Music’scool is het ook mogelijk om groepslessen te volgen, bijvoorbeeld met een vriend of vriendin, het is ook mogelijk om met een hele band les te krijgen van een professionele docent. Bij Music’scool leer je door onze professionele docenten theorie op een leuke en leerzame manier. Door bijvoorbeeld nummers die je zelf leuk vindt om te spelen en daaraan ook theorie te koppelen. De leerlingen van Music’scool zijn over het algemeen erg tevreden met hun lessen, zo leren ze eindelijk om niet alleen plezier te maken met muziek maar ook hun vaardigheden enorm te verbeteren. Altijd al in een band willen spelen maar komt het er niet van? Of heb je al een band, maar gaan jullie niet snel genoeg vooruit? In Den Bosch en Waalwijk verzorgt Music’scool bandworkshops. Met een ervaren docent als coach word je klaargestoomd voor een (eerste) optreden! Naast de genoemde steden vind je de Music’scool ook in Nieuwendijk, Oosterhout, Oss en Tilburg."

- Show- and Marchingband Cornu Copiae Waalwijk is opgericht in 1950 en heeft sindsdien al vele successen geboekt. Cornu Copiae treedt op tijdens taptoes, optochten, festivals en bij concerten. Jong Cornu Copiae is het opleidingsorkest voor toekomstige muzikanten. Naast de individuele lessen van professionele opleiders wordt ook het samenspel geoefend en worden de verschillende commando’s en pasjes voor het marcheren bijgebracht. Regelmatig zijn de jeugdleden te zien in de stad en omstreken, zoals tijdens de intocht van Sint Nicolaas, Carnaval en andere festiviteiten en evenementen. Verder is er Music 4 All, het project dat tenminste 2x per jaar start en nieuwe jeugdleden in de gelegenheid stelt om kennis te maken met verschillende muziekinstrumenten.

- "De Clan Lamont Pipe Band is een doedelzakband die speelt op graad 4 niveau. Binnen onze band staat de gezelligheid voorop, zonder de kwaliteit uit het oog te verliezen."

- Duurzaamheid: - "Stichting Waalwijk CO2 vrij stimuleert energiebesparing en productie van duurzame energie voor Waalwijkse bedrijven. Ze is onafhankelijk en heeft geen commercieel belang. Energie wordt nu vooral opgewekt met fossiele brandstoffen. Er is een omslag nodig naar de productie van duurzame energie en besparing op het gebruik van energie. De stichting ondersteunt bedrijven met het tijdig en adequaat inspelen op deze energie-omslag. Bewustwording. De stichting helpt bedrijven om kennis op het gebied van duurzame energie te delen met andere bedrijven. Daardoor kunnen bedrijven hun energiebeleid zo effectief mogelijk CO2-vrij inrichten. Ook stimuleert de stichting duurzame opwekking van CO2-vrije energie.

Samenwerken. Voorzitter Mastenbroek: “Soms heeft een bedrijf veel energie nodig voor haar bedrijfsproces. Een ander bedrijf heeft misschien warmte over uit haar productieproces. Dat weten ze vaak niet van elkaar. Wij willen die brug slaan en bedrijven met elkaar in contact brengen. Zo kan het ene bedrijf gebruik maken van ongebruikte energie van de ander.” Kennisdelen. Stichting Waalwijk CO2 vrij verzamelt kennis en geeft dit door. Mastenbroek: “Er komt een hele nieuwe generatie windmolens aan, die nog effectiever energie opwekt. Ook zonnepanelen worden steeds efficiënter. De kennis daarover willen we bundelen.” Ook het optimaliseren van energiegebruik staat op de agenda van de stichting. “Niet elk bedrijf heeft tijd om alle ontwikkelingen op de voet te volgen. Wij zijn daar graag een kennisplatform voor.”"

Reactie toevoegen