Sint Eustatius

Gemeente
Sint Eustatius
Kleine Antillen
Antillen

Sint Eustatius

Terug naar boven

Status

- Sint Eustatius is een eiland. T/m 9-10-2010 viel het onder de Nederlandse Antillen. Per 10-10-2010 is de Nederlandse Antillen als land opgeheven. Sindsdien hoort het eiland (net als Bonaire en Saba) als 'bijzondere gemeente', formeel 'openbaar lichaam', bij Nederland.

- Zowel de provincie Noord-Holland als de provincie Zeeland hebben voorgesteld dat Bonaire, Saba en Sint Eustatius tot hun provincie zouden gaan behoren. Een ander voorstel was dat de drie eilanden een aparte provincie zouden gaan vormen. De eilanden zijn uiteindelijk echter niet ingedeeld bij een bestaande of nieuwe provincie. De taken die normaalgesproken een provincie uitvoert, zullen deels door het rijk, deels door de 'openbare lichamen' zelf worden uitgevoerd.

- De hoofdstad van het eiland is Oranjestad.

Terug naar boven

Naam

In de volksmond
Lokaal wordt het eiland Statia genoemd.

Naamsverklaring
Het eiland is genoemd naar de heilige Eustachius.

Terug naar boven

Ligging

Sint Eustatius ligt in de Caraïbische Zee, O van Puerto Rico. Het eiland behoort tot de eilandengroep de Kleine Antillen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

Sint Eustatius heeft ruim 3.000 inwoners op een oppervlakte van 21 km2.

Terug naar boven

Geschiedenis

Sint Eustatius wordt in 1493 ontdekt door Columbus. In 1636 wordt het door de Nederlanders veroverd op de Fransen. De Fransen hebben er in 1629 een fort gebouwd, dat door de Zeeuwen in 1636 wordt uitgebreid en Fort Oranje wordt gedoopt. Het eiland wordt een belangrijke doorvoerhaven, en zelfs het meest winstgevende bezit van de West-Indische Compagnie (WIC). Het werd in die tijd daarom ook wel The Golden Rock genoemd. Aan het eind van de 18e eeuw woonden er op het kleine eiland liefst 30.000 mensen. Als de Amerikanen hun vrijheidsstrijd tegen de Engelsen beginnen, leveren de Nederlanders hen wapens via Sint Eustatius. Een Amerikaans schip dat de wapens komt ophalen, krijgt een saluutschot van Fort Oranje. Hiermee is Nederland het eerste land ter wereld dat de Verenigde Staten erkent als onafhankelijke mogendheid.

De Engelsen zijn 'not amused' en verklaren hierop Nederland de oorlog (Vierde Engelse Oorlog), en nemen Sint Eustatius in. Vanaf 1816 is het weer Nederlands bezit, maar de voertaal blijft Engels. Vanaf het begin van de 19e eeuw nemen de handelsactiviteiten sterk af. Sinds 1954 is het eiland met de andere delen van de Antillen grotendeels zelfstandig. In het referendum dat op 8 april 2005 op Sint Eustatius is gehouden, kiest de bevolking van het eilandgebied voor het behoud van de Nederlandse Antillen. Omdat alle andere eilanden de Nederlandse Antillen als staatkundige eenheid willen verlaten, opteert het eilandbestuur uiteindelijk voor rechtstreekse banden met Nederland.

Archeologie
Het Sint Eustatius Center for Archeological Research (SECAR) zet zich met hulp van lokale en internationale vrijwilligers in voor beheer en behoud van archeologische vindplaatsen op het eiland. SECAR biedt geïnteresseerden een bijzonder verblijf in het eigen pand en daarnaast een plaats in het opgravingsteam aan. Het mes snijdt aan twee kanten: de ‘toeristen’ leren bijzondere vaardigheden en SECAR krijgt zijn werkzaamheden eerder af.

"Archeologen zijn in 2021 gestuit op een slavenbegraafplaats op Sint Eustatius, nabij de Golden Rock-plantage, naast het vliegveld. Naar schatting liggen er rond de zeventig slaafgemaakten begraven, aan de rand van een vermoedelijke nederzetting waar in de 18e en 19e eeuw de slaven woonden. “Dit is een heel belangrijke vondst”, legt projectleider Ruud Stelten uit. Het eiland, slechts 21 km2 groot, was vanaf de 18e eeuw een overslag- en doorvoerhaven van wereldbelang voor producten als suiker, cacao, tabak en ruwe katoen. Stelten: “Eind 18e eeuw kwamen er 3000 schepen per jaar langs. Het eiland telde 200 pakhuizen, en was van belang voor de hele Atlantische wereld.” De goederen werden geproduceerd door Afrikaanse slaafgemaakten op de plantages in de hele regio.

Alles wat we tot nu toe wisten van die slaafgemaakten, komt van wat witte plantage-eigenaren, reizigers en bewindvoerders over hen optekenden, vertelt Stelten. “Die historische bronnen schetsen vaak een te rooskleurig beeld over de slavernij, dat slaafgemaakten vaak goed behandeld werden, wat meestal helemaal niet het geval was.” Door de resten van de slaafgemaakten te onderzoeken, kunnen onderzoekers meer onbevooroordeelde informatie verzamelen over hun leven. “Uit slijtage van de botten kunnen we bijvoorbeeld afleiden dat ze veel herhaalde bewegingen moesten maken. Die blessures moeten veel pijn en ongemak hebben veroorzaakt.” Stelten en zijn team werken onder de vlag van (het hierboven beschreven, red.) instituut SECAR, met subsidie van de lokale overheid. Het is de bedoeling dat de vondsten op den duur hun weg vinden naar het Sint Eustatius Museum in Oranjestad." (bron en voor nadere informatie zie Trouw, mei 2021)

Museum
Op het eiland kun je alles over de geschiedenis ervan te weten komen in het museum van de Sint Eustatius Historical Foundation. In het voormalige woonhuis van plantagebezitter Simon Doncker heeft deze stichting een expositie ingericht die de geschiedenis van het eiland toont. Naast het museum is een smidse ingericht, waar een belangrijk deel van het leven op Statia in vroeger tijden wordt geïllustreerd.

Zie verder de beschrijving van Sint Eustatius op Wikipedia.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Wageningen University & Research (WUR) doet onderzoek en adviseert op het vlak van beheer van het Caribische deel van Nederland (= Bonaire, Saba en Sint Eustatius). Daarbij gaat het met name om thema's als integraal kustbeheer, beheer van koraalriffen, mangroves, herstel van zeegras, ecotoxicologie en monitoringsprogramma’s voor visserij. Ook worden studies uitgevoerd naar biodiversiteit van mariene en terrestrische soorten, variërend van zeezoogdieren, reptielen en zeevogels tot mariene benthos en vis. Op de gelinkte site vind je vele informatieve artikelen, studies en rapporten over de bedreigingen en kansen m.b.t. landschap, flora, fauna e.d. op de genoemde eilanden.

- De vleermuizen van Sint Eustatius zijn in 2018 voor het eerst in kaart gebracht in een samenwerking tussen een Amerikaans en een Nederlands team vleermuisonderzoekers. Bij zwembaden vingen ze drie soorten. De grootste vleermuisdiversiteit vonden ze bij de rand van de krater van de Quill, de meest natuurlijke locatie van het eiland. Het Nederlandse team toonde er zelfs een voor het eiland nieuwe soort aan. Het Nederlandse team en het Amerikaanse team hebben de handen ineen geslagen en de verzamelde data gebundeld in het artikel ‘Bats of Sint Eustatius, Caribbean Netherlands’ (maart 2018), dat via de link ook online is te lezen.

- "Het legseizoen voor schildpadden is in mei 2020 op veel plekken wereldwijd weer begonnen. Zo ook in Caribisch Nederland, op Sint Eustatius. De door de coronacrisis rustige en lege stranden zijn ideaal voor leggende en opgroeiende schildpadden. Doordat er weinig verstoring is door kunstlicht van hotels, kunnen moederschildpadden makkelijker legplaatsen vinden en de kleintjes hun weg naar zee.Schildpadliefhebbers zijn altijd enthousiast over een mogelijke groei van bepaalde zeeschildpadpopulaties, aangezien de meeste van de zeven soorten zeeschildpadden worden bedreigd. Elk succes is van groot belang, aangezien het aantal zeeschildpadden jaarlijks afneemt. Voorbeelden van hun grootste bedreigingen zijn: bijvangst in visnetten, stroperij van de eieren en van de dieren zelf, vervuiling van zowel zee als stranden, kustontwikkeling door bevolkte of overbelichte stranden en hogere temperaturen in het nest door klimaatverandering. Dat laatste zorgt ervoor dat alle jongen uitgroeien tot vrouwtjes aangezien het geslacht wordt bepaald door de temperatuur. Dit vormt een grote bedreiging voor de soort op lange termijn. Ook zorgt de zeespiegelstijging ervoor dat belangrijke legstranden verdwijnen.

Jarenlang onderzoek helpt het beschermingswerk. WWF's partnerorganisatie op Sint Eustatius, STENAPA, houdt sinds 2002 toezicht op de zeeschildpadden die de stranden van het eiland en het omliggende Marine Park bezoeken. Nachtelijke patrouilles brengen de sporen van karetschildpadden, groene schildpadden en lederschildpadden in kaart. Gegevens die overeenkomen met het WIDECAST-protocol worden genoteerd en het nest wordt verborgen om te voorkomen dat ermee kan worden geknoeid. Veertig tot zestig dagen later, afhankelijk van de soort, wanneer de jongen uitkomen, worden aanvullende gegevens verzameld. Na verloop van tijd vormen alle gegevens samen een verhaal dat ons de trend in voortplantingssucces, verwachte geslachten en andere ontwikkelingen laat zien. Door halfjaarlijkse onderzoeken van schildpadden wordt informatie verzameld over de populatie jonge en volwassen schildpadden in een leefgebied. Dit zijn de schildpadden die een tijdje in de wateren van Sint Eustatius blijven, om daar voedsel te vinden. Samen met bewoners. Het is cruciaal om de lokale bewoners te betrekken bij het beschermen van de bedreigde zeeschildpadden. Als we begrijpen hoe wij als mensen invloed uitoefenen op de zeeschildpadpopulaties, kunnen we onze acties aanpassen om een win-win scenario voor mens en dier te creëren." (bron en voor nadere informatie zie Wereld Natuur Fonds, mei 2020)

- "Koraalriffen in het Caribisch gebied zijn sinds de jaren zeventig langzaam aan het achteruitgaan. Aanvankelijk was deze achteruitgang te wijten aan ziekten die het grootste deel van de zwarte zee-egel (Diadema antillarum), de belangrijkste herbivoor, en Acropora, de belangrijkste rifbouwende koralen, wegvaagden. Gecombineerd met extra bedreigingen zoals orkanen, verhoogde zeewatertemperaturen en vervuiling door de mens, is de koraalbedekking rond de eilanden Saba en Sint Eustatius afgenomen tot minder dan tien procent.

Een kunstmatig rif is een door mensen gemaakte onderwaterstructuur, meestal gebouwd om lokaal de biodiversiteit en productiviteit te vergroten. Kunstmatige riffen worden een steeds populairdere manier om meer substraat te bieden voor koralen en beschutting, en zijn foerageergebieden en kraamkamers voor vissen en andere rifdieren. Hoewel er veel kunstmatige rifontwerpen zijn, is er weinig onderzoek gedaan om de effectiviteit van verschillende ontwerpen te vergelijken. Een nieuwe studie in 2020 vergeleek de effectiviteit van drie populaire kunstmatige riffen om de visdichtheid rond Saba en Sint Eustatius te vergroten. De onderzoekers ontdekten dat een complexe interne structuur, met meer schuilplaats, resulteerde in een grotere visstand, biomassa en soortenrijkdom. De resultaten van dit onderzoek zijn gebruikt om een nog beter werkend kunstmatig rif te ontwerpen."

- "Statia Morning Glory is een van de zeldzaamste planten van Nederland. De plant bloeit tussen december en april en opent zijn bloemen voor de zon opkomt en sluit ze weer rond het middaguur. De plant werd voor het eerst in 1884 beschreven door de Nederlandse plantkundige Willem Suringar. Statia Morning Glory werd geacht te zijn uitgestorven, maar in 1994 zijn op Sint Eustatius enkele levende planten ontdekt op het terrein van een olieterminal. Sindsdien zijn meer dan honderd bloeiende planten aangetroffen in de noordelijke heuvels van het eiland. Sinds 2014 is de Statia Morning Glory de officiële nationale bloem van het eiland. Van de oud-collectiebeheerder van de Hortus Botanicus Amsterdam ontving de Leidse Hortus zaden van deze soort van Ipomoea sphenophylla uit de Convolvulaceae of Windefamilie. Het is een soort Winde (in Nederland ook wel bekend als ‘pispotje’), die alleen op het Caribische eiland Sint Eustatius voorkomt. Het is gelukt om deze plant in de Leidse Hortus op te kweken en in bloei te krijgen." (bron: Hortus Botanicus Leiden)

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Sint Eustatius (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Vliegveld: - Vliegveld F.D. Roosevelt Airport.

Reactie toevoegen