Sellingerbeetse

Plaats
Buurtschap
Westerwolde
Westerwolde
Groningen

Sellingerbeetse

Terug naar boven

Status

- Sellingerbeetse is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Westerwolde. T/m 2017 gemeente Vlagtwedde.

- De buurtschap Sellingerbeetse valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder het dorp Sellingen, deels onder het dorp Ter Apelkanaal.

- De buurtschap Sellingerbeetse ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden. Ter plekke is wel sprake van een 50 km-zone.

Terug naar boven

Naam

Alternatieve naam
De buurtschap wordt ook wel kortweg De Beetse genoemd.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Sellingerbeetse ligt WZW van Sellingen, Z en ZW van Jipsingboertange, NNO van Ter Apel, NO van Ter Apelkanaal, ONO van Zandberg, O van Musselkanaal en ZO van Mussel, en ligt rond het W gedeelte van de Beetserweg (W van de kruising met de Lageweg), rond de Voorbeetseweg, in het Z t/m de bebouwingsconcentratie Z van de kruising met de Beetserweg en de Tussenbeetseweg (Z daarvan begint buurtschap Lauderbeetse), en rond de Tussenbeetseweg. Deze weg valt, samen met een deel van de Voorbeetseweg, onder het dorpsgebied van Ter Apelkanaal.

Naast Sellingerbeetse zijn er dus ook nog gebieden genaamd Voorbeetse en Tussenbeetse. En Z van Tussenbeetse ligt dan ook nog een gebied Achterbeetse, want daar loopt namelijk een, vanuit het Z voor gemotoriseerd doodlopende, Achterbeetseweg. Dat gebied is echter - behoudens enkele eenvoudige opstallen van Modelvliegclub Ter Apel - onbebouwd.

Overigens staat het plaatsnaambord aan de O kant te ver naar het W; in werkelijkheid loopt de buurtschap nog verder naar het O door. En aan de N kant staat het plaatsnaambord te ver naar het Z; in werkelijkheid loopt de buurtschap nog verder naar het N door.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Sellingerbeetse omvat ca. 100 huizen en een handvol bedrijfsgebouwen, met ca. 250 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Van 1935 tot 1948 was hier Kamp Sellingerbeetse, ook wel Kamp De Beetse genaamd. De ingang van het kamp was aan de kant van Jipsingboertange. In 1935 werd De Beetse opgezet als werkverschaffingskamp waar werklozen met de schop de heidevelden moesten ontginnen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, in januari 1942, arriveerden zo'n 400 joodse mannen uit Amsterdam in De Beetse. Zij moesten als landarbeider werken, maar bezaten nog wel enige vrijheid. Op 2 oktober 1942 werd het kamp echter door Duitse militairen omsingeld en moesten alle arbeiders te voet naar het station in Stadskanaal. Vandaar ging het - via Westerbork - naar concentratiekamp Auschwitz, waar de meesten werden omgebracht. In 1944 werden enkele honderden mannen van 17 tot 40 jaar in het kamp ondergebracht. Zij moesten bij de boeren in de regio werken. Toen dit werk eind 1944 klaar was, werden velen van hen als dwangarbeider naar Duitsland gebracht.

Na de Tweede Wereldoorlog werd het kamp ingericht als Bewarings- en Interneringskamp Sellingerbeetse. Honderden voormalige NSB-ers en SS-ers werden er opgesloten. Het kamp was inmiddels voorzien van prikkeldraad en wachttorens. De gevangenen moesten helpen bij het werk op het land bij de boeren in Westerwolde. Op 15 februari 1948 werd het kamp gesloten. De barakken werden afgebroken en verkocht, op één na. (bron: RTV Noord) Je kunt je ter plekke nader laten informeren over dit kamp in Museum Kamp De Beetse.

- Verhaal over kluizenaar Harm, die in een hutje leefde in het bos bij Sellingerbeetse.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Sellingerbeetse heeft 1 rijksmonument.

- Van Kamp Sellingerbeetse (zie bij Geschiedenis) is nog 1 barak bewaard gebleven. In februari 2010 heeft de gemeente Vlagtwedde besloten geen verder onderzoek te doen naar de evt. restauratie hiervan, omdat eigenaar Stg. Museum 1939-1945 geen deugdelijk restauratieplan gemaakt zou hebben.

- De voorheen Hervormde kapel Opwaarts (Beetserweg 85) is gebouwd in 1925, in de stijl van de Amsterdamse School. In 2001 heeft de Hervormde gemeente plannen om de kapel te slopen. De sloopvergunning was al aangevraagd. De omwonenden vinden dit geen goed plan en zetten zich in voor behoud van het pand. Uiteindelijk lukt het de kapel te behouden. De kapel wordt beheerd door Stichting tot Behoud Kapel Sellingerbeetse. Het is thans in gebruik als cultureel podium voor exposities en bijeenkomsten.

- Bij het voormalige kamp De Beetse in Sellingerbeetse is in 2008 een gedenkplaat voor jodenhelper Lammert Huizing onthuld. Het gedenkteken is een initiatief van de Vereniging Vrienden der Synagoge in Bourtange, dat onder meer verantwoordelijk is voor een synagogaal museum in het voormalige Joodse bedehuis in die plaats. Op 17 juni 1944, in het laatste oorlogsjaar, kwam een einde aan de onderduikactiviteiten in de boerderij van Lammert Huizing. Op die dag vielen landwachters de hoeve binnen, op zoek naar een gevluchte verzetsstrijder. De mensenjagers troffen niet de man aan die ze zochten, maar wel Jacob en Jeannette Sachs met hun drie dochters. Dit Joodse gezin, dat een manufacturenzaak had in Vlagtwedde, had al twintig maanden onderdak bij de familie Huizing.

De landwachters vonden ook nog een boekje met Engelse lessen met voorin de naam van de gereformeerde predikant ds. Willem Reinders. Huizing en het gezin Sachs werden afgevoerd. Ook ds. Reinders werd opgepakt. Vrijwel alle betrokken zijn in Duitsland omgebracht. Alleen dochter Henny Sachs heeft het overleefd. Lammert Huizing is 28 jaar geworden. Ds. Willem Reinders werd 49 jaar. Zij allebei en hun weduwen zijn door de staat Israël postuum onderscheiden met de Yad Vashemmedaille. Naar ds. Reinders is in Sellingen een straat genoemd. Het gedenkteken voor Lammert Huizing is onthuld door zijn beide dochters, die hun vader nooit hebben gekend. - Nadere informatie over Lammert Huizing in Ref. Dagblad, 6-5-2008.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Sinds 1938 is er sprake van zandwinning in Sellingerbeetse. Het rivierzand dat hier wordt gedolven is ca. 800.000 jaar geleden ontstaan (Pleistoceen / Cromer ijstijd), hier afgezet door voorlopers van de Rijn. Het is daarmee het oudst zichtbare bodemmateriaal in Westerwolde. Tussen de zandkorrels zitten deeltjes glauconiet, die het meer zijn blauwgroene waas geven. Voor de handel wordt het opgezogen zand schoongespoeld en op korrelgrootte gesorteerd. Het gebruikte water stroomt met het glauconiet terug naar de plas. Het hierdoor ontstane tot 30 meter diepe meer, met 3 grote plassen, heet de 'Beetser Koele' en is in trek bij dagjesmensen, die aan deze gratis toegankelijke zandafgraving genieten van het heldere water, de natuur en het brede strand.

Overigens liggen anno 2018 zandwinbedrijf Kremer en de bij de plas gelegen natuurcamping De Papaver (voorheen De Beetse) met elkaar in de clinch. Volgens campingeigenaar Doorschodt was hem jaren geleden namelijk beloofd dat, zodra de Zuidplas klaar was, er alleen nog maar sprake zou zijn van natuur en recreatie rond zijn camping aan de Beetsterweg. Maar tot zijn verbijstering verleende de provincie Groningen in 2017 wederom een zandwinvergunning voor nog eens 8 hectare in de Noordplas. Samen met de 9 hectare die al in 2005 is vergund, kan Kremer dan nog minstens 12 jaar zand uit de plassen oppompen. Doorschodt vroeg daarom in december 2017 bij de Raad van State om een schorsing van Kremers vergunning omdat er geen uitgebreide milieueffectrapportage (MER) is opgesteld. Kremer bracht daar tegenin dat de plas in Sellingerbeetse de enige plas in ons land is waar drinkwaterfiltreerzand kan worden gewonnen, en dat ook een tijdelijke stillegging van het bedrijf van enkele maanden de doodklap voor het bedrijf en daarmee het verlies van tientallen banen kunnen betekenen. Op 13 december 2017 heeft de Raad van State uitspraak gedaan, rekening houdend met de belangen van beide instanties; zij heeft de winning van de 8 nieuwe hectares vooralsnog stilgelegd, en medio 2018 gaat zij bekijken of een MER voor het plan al dan niet noodzakelijk is.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Sellingerbeetse.

- Duurzaamheid: - GroenLeven ontwikkelt een van de grootste drijvende zonneparken ter wereld op de Zuidplas van Kremer Zand en Grind in Sellingerbeetse. Het zonnepark krijgt een vermogen van 48 megawatt, dat gelijk staat aan stroom voor zo’n 13.000 huishoudens. De groene energie die het drijvende park opwekt gaat direct naar Kremer Zand en Grind, waarmee de bedrijfsvoering wordt verduurzaamd. De Zuidplas is als winlocatie van zand niet meer in gebruik. Daarom is het de ideale locatie voor een drijvend zonnepark. Door zandwinplassen en andere binnenwateren te combineren met zonnepanelen ontstaat een duurzame combinatie die aansluit bij de filosofie van GroenLeven: zonne-energie creëren als dubbelfunctie op daken, parkeerplaatsen, vuilstorten, industrieterreinen en dus ook water.

Om optimaal gebruik te maken van het vermogen van het zonnepark, verplaatst Kremer Zand en Grind de klasseerinstallatie bij de zandwinning in de Noordplas en de drooginstallatie uit Emmen naar een industriepark in Groningen-Zuid. Daar kunnen mogelijk ook andere industrieën en de omgeving meeprofiteren van de duurzaam opgewekte energie. Met het verhuizen van de drooginstallatie wordt deze omgebouwd van een gasgestookte naar een elektrische droger. Hiermee wordt jaarlijks een enorme hoeveelheid gas bespaard en vindt er een grote reductie plaats in de uitstoot van CO2. Door straks zand te drogen als de zon schijnt kan voldoende voorraad droog zand, voor onder andere toepassing in de waterzuivering, worden geproduceerd zonder dat hier gas aan te pas komt.

De verhuizing van de klasseerinstallatie door het zonnepark heeft meer positieve gevolgen: voortaan vindt het zandtransport plaats via een drietal pijpleidingen. Deze verbinden de zandwinning rechtstreeks met het industriepark en de verwerkingsinstallaties. Hierdoor is het niet langer noodzakelijk dat zandwagens de omgeving van Sellingerbeetse doorkruisen. Dit zal de rust in de omliggende dorpen vergroten. De Zuidplas zelf is omringd met groen. Daarmee is het zonnepark vrijwel compleet aan het zicht onttrokken. Samen zetten GroenLeven en Kremer Zand en Grind met het drijvende zonnepark, dat medio 2020 gerealiseerd wordt, een belangrijke stap in de energietransitie." (bron: GroenLeven)

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Sellingerbeetse.

Reactie toevoegen