Schiebroek

Voormalige gemeente
Rotterdam
Zuid-Holland

ZH gemeente Schiebroek in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Schiebroek in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Schiebroek in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Schiebroek

Terug naar boven

Status

Schiebroek is een voormalig dorp en voormalige gemeente, thans wijk in stadsdeel en bestuurlijk gezien gebied (t/m 2013: deelgemeente) Hillegersberg-Schiebroek, in de provincie Zuid-Holland, gemeente Rotterdam. De gemeente is in 1812 toegevoegd aan de gemeente Overschie. Per 1-4-1817 weer afgesplitst tot een zelfstandige gemeente. Per 1-8-1941 overgegaan naar de gemeente Rotterdam.

Terug naar boven

Ligging

Schiebroek ligt in het N van Rotterdam.

Terug naar boven

Geschiedenis

Wie zich nader wil verdiepen in de geschiedenis van Schiebroek kan terecht bij de volgende instanties en sites:

- Stichting Histories Hillegersberg (SHH) is opgericht in 2012. De stichting heeft tot doel het onderzoeken, beheren en tentoonstellen van geschriften en beeldmateriaal betreffende deze voormalige gemeente, haar inwoners en allen die als betrokkenen kunnen worden beschouwd. Overigens richt de stichting zich ook op de naastgelegen voormalige gemeente Schiebroek. De stichting organiseert lezingen, beheert een website en stimuleert publicaties. Daarnaast is het stichtingsbestuur zeer geïnteresseerd in kennis en materiaal over deze voormalige gemeente.

Ken je mensen die kunnen vertellen over ons werkgebied in vroeger tijden? Het bestuur luistert heel graag en tekent het verhaal graag op. Ken je mensen met - of heb je wellicht zelf - materiaal zoals oude foto's, rapporten, boeken e.d.: zij nemen er graag kennis van, maken graag een kopie of een scan, of krijgen het materiaal in bezit. Dit o.a. ten behoeve van tentoonstellingen, zodat iedereen die dat wil van de kennis en het materiaal kan genieten. In april 2019 is de stichting hernoemd in Stichting Historisch Hillegersberg Schiebroek (SHHS). Er zijn twee redenen voor de naamswijziging. Allereerst was er de wens om laatstgenoemde kern ook in de naam van de stichting op te nemen, omdat dit gebied ook tot het werkgebied van de stichting behoort. En "histories" werd niet begrepen. Beter Nederlands is "historisch".

- Geschiedenis van de joden en de jodenvervolging in Hillegersberg en Schiebroek.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Hillegersberg-Schiebroek heeft 19 gemeentelijke monumenten.

- "Na jarenlange leegstand en verval wordt de voormalige gereformeerde Vredevorstkerk aan de Wilgenplaslaan in Schiebroek in 2021 gesloopt om plek te maken voor nieuwbouw. Het grote glas-in-beton kunstwerk van de Rotterdamse kunstenaar Johan Verheij wordt hierbij dankzij de inzet van diverse partijen gered en opgeslagen. Wel moet er nog een nieuwe bestemming voor het kunstwerk worden gevonden. Aanvankelijk leek na een oproep in lokale media in 2020 een onderkomen in een nieuwbouwproject in de stad te zijn gevonden. Dit plan kon geen doorgang vinden en de zoektocht is nu opnieuw begonnen. Voor maximaal 2 jaar is nu in elk geval een tijdelijke opslag van het wederopbouwkunstwerk geregeld. Maar er wordt nu nog steeds naarstig gezocht naar een geschikte plek om het kunstwerk een permanente plek te geven. Dit zou bij voorkeur in Rotterdam moeten zijn omdat het kunstwerk uit de voor Rotterdam zo belangrijke wederopbouwperiode stamt en er al veel kunst uit die periode is verdwenen.

Het raam is een kunstwerk uit 1964 en is ongeveer 11 meter breed en 3 meter hoog. Glas-in- betonramen zijn kenmerkend voor de naoorlogse periode en inmiddels behoorlijk zeldzaam. Uitgebeeld is de doortocht van het Israëlische volk door de Rode Zee. Het raam valt op door haar prachtige kleurgebruik en vormentaal. Het kunstwerk zou bijvoorbeeld heel goed passen in een kerk, de hal van een verzorgingshuis, een appartementengebouw of in een school. Geïnteresseerden kunnen zich melden bij de Werkgroep Monumentale Kunst, via email aan vervat2000@yahoo.com. De redding van het kunstwerk is mogelijk gemaakt door Accresco Vastgoed, de gemeente Rotterdam, de Vereniging Stedebouwkundig Wijkbehoud Hillegersberg-Schiebroek-Terbregge en de Werkgroep Monumentale Kunst van Bond Heemschut." (bron: De Erfgoedstem, maart 2021)

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Cultuurscout Hillegersberg-Schiebroek.

- Stichting Kunstfestival Schiebroek-Hillegersberg organiseert op de 2e zaterdag in september de Dag van het Kunstfestival (in 2018 voor de 26e keer), en in het weekend van de 3e week van september is er afwisselend een Atelierroute of een Huiskamerroute.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Flora en fauna
- Overzicht van waargenomen dier- en/of plantensoorten in de Schiebroekse Polder N van Schiebroek (tip: als je onder de tab 'Waarnemingen' weinig of geen resultaten ziet, leg de datum dan een stuk, bijvoorbeeld een jaar, terug).

Vlechtheg
In februari 2022 is in Schiebroek de eerste vlechtheg van Rotterdam gerealiseerd. Met een groep vrijwilligers en onder deskundige begeleiding van voormalig Nederlands kampioen Lex Roeleveld is een strook met struiken en bosschages omgevormd tot een ondoordringbare vlechtheg. Een vlechtheg werd vroeger door boeren aangelegd om een houtwal of heg ondoordringbaar te maken. Zo kwam het vee niet op de akkers en konden de lammetjes niet uit hun wei ontsnappen. Met de komst van prikkeldraad werden de arbeidsintensieve vlechtheggen overbodig. Tegenwoordig zien landschapsbeheerders weer de schoonheid en biologische meerwaarde in van een vlechtheg. Aan de Asserweide loopt geen vee, maar steken buurtbewoners al sinds 2014 veel energie in het onderhoud van de speelveldjes voor hun deur. De begrenzing tussen het speelveld voor de allerkleinsten en het fietspad was een reden om de vlechtheg aan te leggen. Daarnaast is de natuurwaarde die uitgaat van een dergelijke heg voor de initiatiefnemers ook belangrijk. Ze hebben ook nestkasten opgehangen, een bijenhotel geplaatst en bieden de kinderen in de buurt zelfplukfruit aan.

Voedselbos
"Tientallen klanten, collega’s en partners van Picnic zijn in februari 2022 samen met boswachters van Natuurmonumenten gestart met het planten van 1500 bomen in het voedselbos in de Schiebroekse Polder in Schiebroek, aan de noordrand van Rotterdam. De komende tijd worden er notenbomen, vruchtenstruiken en overige eetbare planten aangeplant. Het uitgangspunt van dit voedselbos is educatie. Daarnaast staat het vergroten van de biodiversiteit centraal: kleine zoogdieren, vogels en insecten vinden straks een thuis in het bos. Natuurmonumenten is blij: het eerste voedselbos van 'Rotterdam de boer op!' is in de maak!

Samen werken aan een mooi platteland. Picnic en Natuurmonumenten zijn beide partner in het Droomfondsproject 'Rotterdam de boer op!'. Samen werken de 19 partners - dankzij een bijdrage van de Nationale Postcode Loterij - aan lokale, natuurinclusieve producten in de winkelschappen, een landschap vol biodiversiteit rondom de stad én een eerlijke prijs voor de boer. Het voedselbos is het eerste dat geplant wordt vanuit deze coalitie. De komende jaren worden er nog duizenden bomen geplant op het terrein van twee hectare groot. Natuurmonumenten stelt samen met samenwerkingspartner gemeente Rotterdam de grond beschikbaar. Picnic kondigde eind 2020 het voedselbos aan bij zijn vijfjarig bestaan. Zowel Picnic als Rotterdam de boer op! leveren een grote financiële bijdrage voor het bos. Het aanplanten en onderhouden wordt de komende zes jaar door medewerkers van Picnic gedaan. Het ontwerp is gemaakt door Coöperatie Ondergrond.

Ontmoeting, educatie en participatie. Het voedselbos i8n Schiebroek gaat ruimte bieden voor ontmoeting, educatie en participatie op het gebied van natuur en voedsel. Het bos wordt een natuurlijk ecosysteem, maar gericht op de productie van voedsel. De komende tijd wordt een combinatie van notenbomen, vruchtenstruiken en overige eetbare planten aangeplant, met als uitgangspunt educatie voor collega's, klanten, kinderen en leveranciers. Daarnaast staat het vergroten van de biodiversiteit centraal; kleine zoogdieren, vogels en insecten vinden hun thuis in het bos.

Kortere weg van boer naar bord. In het voedselbos worden voedselproductie, ecologische rijkdom en een hoge belevingswaarde gecombineerd. Wanneer er voldoende ervaring mee is opgedaan, kan het initiatief worden vergroot. Michiel Muller, mede-oprichter van Picnic: “Wij zijn de moderne melkboer die duurzaam levert. We proberen ook de voedselvoorziening zelf duurzamer te maken door een kortere weg van boer naar bord. Een voedselbos geeft nieuwe inspiratie en is in lijn met het hele Picnic-team dat duurzaam wil ondernemen.” Ontdek het platteland van Rotterdam. Het zal nog even duren voordat er productie van het voedselbos afkomt. Toch zijn er al verschillende manieren om het platteland van Rotterdam te ontdekken. Spring op de fiets voor een van de routes of ga op bezoek bij de boeren in het ommeland! Kijk hier voor meer informatie." (bron: Natuurmonumenten, februari 2022)

Landbouwinclusieve natuur / natuurinclusieve landbouw
Natuur en landbouw gaan in de Schiebroekse Polder sinds kort hand in hand. De boswachters van Natuurmonumenten werken hier samenmet Herenboeren Rotterdam, een collectief van 200 gezinnen die in hun eigen voedsel willen voorzien, met respect voor natuur en milieu. In 2020 is de Schiebroekse Polder, gelegen N van Schiebroek en de N209, in beheer gekomen bij Natuurmonumenten. In een deel van de polder, onderdeel van natuur- en recreatieproject Vlinderstrik in samenwerking met gemeente Rotterdam, werkt Natuurmonumenten samen met Herenboeren Rotterdam. De 200 Herenboeren gaan ook helpen bij inrichting van de Schiebroekse Polder voor natuur en recreatie, bijvoorbeeld bij de aanplant van: bomenlanen, knotwilgrijen en struiken in het gebied.

Waar productie en biodiversiteit samengaan, bewerken de Herenboeren de grond in de polder op natuurlijke wijze, onder regie en met hulp van de boswachters van Natuurmonumenten. Van een deel van de akkers halen de Herenboeren geen oogst af; hier krijgt zeldzame akkerflora de ruimte om te bloeien of mogen vogels eten van de zaden. Ook gaan de Herenboeren in het gebied een hoogstamboomgaard en voedselbos planten en onderhouden. In enkele bosvakken zullen varkens scharrelen. Deze nieuwe invulling van de Schiebroekse Polder tussen Berkel en Rodenrijs en Schiebroek zorgt, samen met de voorgenomen aanleg van paden en inrichtingselementen, zoals bankjes, voor extra beleving voor de recreanten uit de stad Rotterdam en de woonwijken van de buurgemeenten.

Herenboeren Rotterdam is een coöperatie van 200 gezinnen die gezamenlijk één boer in dienst nemen die groenten, fruit en vlees voor hen produceert. Mia Spruit, een van de kartrekkers van Herenboeren Rotterdam: “We zijn ruim twee jaar op zoek geweest naar een geschikte locatie. We zijn verheugd dat we dit initiatief in deze polder kunnen uitrollen. En de samenwerking met Natuurmonumenten heeft voor ons een grote meerwaarde. We produceren niet alleen lokaal voedsel, we brengen ook nog eens vogels, bloemen en bijen terug in deze polder.”

En dat is nou net waar de boswachters van Natuurmonumenten het voor doen. “We brengen de bloeiende graslanden terug, waar pinksterbloemen bloeien in het voorjaar. De akkers waar de aardappelen zullen groeien, zullen extra kleur krijgen door de korenbloemen en klaprozen die er tussendoor hun plek veroveren. Een deel van het gebied wordt prachtig hooiland waar zelfs orchideeën gaan groeien. En natuurlijk komt er een boomgaard vol met fruit!” Herenboeren Rotterdam boert biologisch, maakt geen gebruik van gifstoffen en de ook overbemesting in de bodem wordt aangepakt. (bron: Natuurmonumenten)

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Schiebroek (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Actualiteiten uit Hillegersberg-Schiebroek op de site van de gemeente Rotterdam.

- Belangenverenigingen: - "In april 2014 zijn de deelgemeenten opgeheven en vervangen door gebiedscommissies. Daarmee is een eind gekomen aan 30 jaar besturen op wijkniveau. Terugkijkend kun je zeggen dat het deelgemeentebestel ons veel gebracht heeft: bewoners zijn mondiger geworden, weten de overheid snel te vinden en vinden het prettig om mee te beslissen over hun eigen woonomgeving. Maar nu is het een tikje anders: de echte besluiten worden genomen op de Coolsingel en de gebiedscommissie mag gevraagd en ongevraagd adviseren over onderwerpen die Hillegersberg-Schiebroek betreffen. De bewonersorganisaties in ons gebied hebben bedacht dat deze wijziging in het bestuurlijk landschap hen een kans biedt. De gezamenlijke bewonersorganisaties hebben met de lijst Bewoners!Hillegersberg-Schiebroek (afgekort Bewoners!HIS) deelgenomen aan de verkiezingen van maart 2014. De uitkomst was boven verwachting nl. 2 zetels in de gebiedscommissie.

Van de gezamenlijke bewonersorganisaties die de Bewoners!Hillegersberg-Schiebroek vormen wordt gevraagd dat je je inzet in het vrijwilligerswerk in je directe omgeving. Kortom, je bent maatschappelijk actief in je eigen omgeving. De bewonersorganisaties willen nadrukkelijk geen politiek bedrijven. Dit betekent geen beloften die niet waar te maken zijn. Naar hun mening hoeft dat ook helemaal niet, want er worden namelijk geen besluiten genomen in de gebiedscommissie. Alleen maar adviezen gevraagd. En als je gefundeerd wilt adviseren, ga je voor raadpleging terug naar de bewoners. En dat is precies wat de bewonersorganisaties altijd al doen: communiceren met hun achterban.
Het lijkt het ei van Columbus en dat is het eigenlijk ook. Per gebied zijn aandachtspunten vastgesteld. Aandachtspunten die belangrijk zijn voor een goed woon- en leefklimaat in de 6 buurten Schiebroek, Kleiwegkwartier, Oud-Hillegersberg, Molenlaankwartier, 110-Morgen en Terbregge.

- De in 1977 opgerichte Vereniging Stedebouwkundig Wijkbehoud (VSW) maakt zich sterk om historisch, architectonisch, stedenbouwkundig en landschappelijk waardevolle elementen in het gebied Hillegersberg-Schiebroek te behouden en zo mogelijk te herstellen. Waarom willen zij dat? (visie): De VSW spant zich in om de kwaliteit en de aantrekkelijkheid van de woon- en leefomgeving te bevorderen. Het behoud van cultureel erfgoed is daarbij een belangrijke voorwaarde. Hoe doen zij dat?: de VSW inventariseert en waardeert de waardevolle elementen in het gebied; de VSW treedt op als erkend adviesorgaan en gesprekspartner voor particulieren en overheden; de vereniging organiseert bijeenkomsten en excursies, geeft brochures, boeken en het tijdschrift Tussen Wilgenplas en Rotte uit en onderhoudt een website; de vereniging werkt samen met anderen; de vereniging waardeert goede voorbeelden met een oorkonde en een schildje.

- Jongeren: - Jongerenwerk Hillegersberg-Schiebroek is onderdeel van DOCK en is er voor jongeren in de leeftijd van 12-23 jaar.

- Welzijn: - DOCK Hillegersberg-Schiebroek afd. Participatie ondersteunt bewoners bij initiatieven in de buurt (van schilderlessen, yoga tot bijvoorbeeld koken voor de buurt) en bij het vinden van geschikt vrijwilligerswerk.

- Belbus Hillegersberg-Schiebroek is er voor iedereen die: 55 jaar en ouder is; en in dit gebied woont; en mindervalide of rolstoelgebonden is; en ritten binnen dit gebied wil maken; en geen goed alternatief vervoer heeft. Wat doet de Belbus? Stel, je wilt boodschappen doen, koffie drinken bij een vriend(in) of naar je kaartclub, maar je kunt er niet komen, omdat je geen vervoer hebt. Dan is er de Belbus! Ook als je naar de kapper of de pedicure wilt. Of op bezoek bij familie, vrienden of kennissen. Naar de stadswinkel (voorheen het deelgemeentekantoor), VraagWijzer, de bank of de markt? Naar de bibliotheek of naar het zwembad? Het kan allemaal met de Belbus! Je wordt opgehaald en na afloop weer thuisgebracht. De Belbus brengt je ook naar de huisarts, de tandarts, de fysiotherapeut of naar het Sint Franciscus Gasthuis (maar de Belbus is géén ziekenvervoer!).

- Veiligheid: - Nieuws van Politie Midden-Schieland m.b.t. Hillegersberg-Schiebroek, Overschie en Lansingerland.

- Bedrijfsleven / ondernemen: - Ontmoet op een ontspannen manier ondernemers uit de buurt. Maak nieuwe persoonlijke en zakelijke contacten. Dat doe je bij Ondernemers Sociëteit Hillegersberg-Schiebroek (OSHS).

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Schiebroek.

Reactie toevoegen