Rottevalle

Plaats
Dorp
Smallingerland
Fryslân

rottevalle_collage.jpg

Rottevalle, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Rottevalle, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Rottevalle.JPG

Rottevalle

Rottevalle

Rottevallle.JPG

Mooi daar in Rottevalle

Mooi daar in Rottevalle

Rottevalle..JPG

Middenin Rottevalle

Middenin Rottevalle

Rottevalle. (2).JPG

De kerk van Rottevalle

De kerk van Rottevalle

Rottevalle

Terug naar boven

Status

- Rottevalle is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Smallingerland.

- Oorspronkelijk viel Rottevalle deels onder Drachten, deels onder Opeinde (beide gemeente Smallingerland), en ook nog deels onder de gemeenten Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen. In 1943 is dit middels een grenscorrectie rechtgetrokken. Sinds dat jaar valt het dorp geheel onder de gemeente Smallingerland (zie verder bij Statistische gegevens).

Terug naar boven

Naam

In het Fries
De Rottefalle.

Oudere vermeldingen
1622 de Rottevalle, ca. 1700 Rotteval, 1911 de Rottefalle, de Rotfalle.

Naamsverklaring
Betekent letterlijk 'rattenval', naam voor een sluisje dat gelijkenis vertoonde met een rattenval: 1527 doer een sijlke toe faren hijtten dije rotte fal (de Rottefal onder Scharnegoutum). Ten westen lag in 1786 Kattegat.(1)

Terug naar boven

Ligging

Rottevalle ligt N van Drachten en grenst in het NO aan de gemeente Achtkarspelen en in het NW aan de gemeente Tytsjerksteradiel. De grens tussen de beide gemeenten loopt hier door de weg Mûntsgroppe.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 werd Rottevalle, wellicht gezien de grensperikelen zoals beschreven onder Status, kennelijk nog niet als autonoom dorp gezien (hoewel het al sinds 1724 een kerk heeft). In genoemd jaar viel het dorp met 62 huizen en 315 inwoners onder Drachten, met 48/239 (= huizen/inwoners) onder Opeinde (beide gem. Smallingerland), met 81/446 onder de gem. Achtkarspelen en met 10/50 onder de gem. Tytsjerksteradiel. Totaal dus 201 huizen met 1.050 inwoners.

In 1943 is het dorp geheel onder de gemeente Smallingerland gebracht. In dat jaar zijn 398 inwoners overgekomen van de gemeente Achtkarspelen en 85 van de gemeente Tytsjerksteradiel. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 550 huizen met ca. 1.350 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De naam Rottevalle komt voor het eerst voor in een koopcontract uit 1618. Aan de zuidkant van de Lits staan dan al enkele woningen, zoals blijkt uit oude kaarten van 1617. De buurtschap is indertijd sterk afhankelijk van de turfwinning en de hieruit voortvloeiende scheepvaart. De nederzetting wordt dan ook een 'veenkoloniaal dorp' genoemd. Langs de Lits en de Brouwersgrêft (dan nog vaarwegen) worden steeds meer woningen gebouwd, en ook de oude Standermolen, die de tand des tijds helaas niet heeft doorstaan. Later worden de eerste boerderijen gebouwd en breidt de buurtschap zich langzaam maar zeker uit. De plaats 'promoveert' van buurtschap tot dorp door de bouw van de hervormde kerk in 1724.

In 1953 wordt Rottevalle in het kader van de ontwikkeling van streekverbeteringsprogramma's door de Rijkslandbouwvoorlichtingsdienst (RLVD) uitgeroepen tot 'voorbeelddorp'. Het dorp fungeerde als expositiedorp om moderne ontwikkelingen in de landbouw zichtbaar te maken (als voorbeelddorp voor de ruilverkaveling wordt het dorp ook vermeld in de Canon van Friesland). De hiermee gepaard gaande Marshallgelden geven het dorp een forse injectie. In 1956 zijn de Lits en de Brouwersgrêft in het dorp gedempt - en is de Lits om het dorp heen gelegd - om de diverse bedrijfspanden beter bereikbaar te maken. In de jaren zestig en zeventig zijn nieuwe uitbreidingswijken gerealiseerd aan de Nije Buorren, De Fintsjes en De Houtkamp. De laatste uitbreiding aan de Arendswyk dateert uit de jaren negentig. De laatste nieuwbouw, die nog in een eerste fase verkeert, vindt plaats aan de Master Keuningwei.

Een paar jaar geleden is het dorp geheel 'gerestaureerd'. De oude betonweg midden door het dorp is geheel vervangen door klinkerbestrating, passende wegverlichting en nieuwe riolering. Een groot deel van het hemelwater van de daken van de Rotvalsters wordt opgevangen in een speciaal daarvoor aangelegde riolering die het naar de Leien afvoert. Het schone water gaat dus niet meer naar de waterzuivering in Drachten.

Vandaag de dag is Rottevalle een levendig dorp met veel actieve verenigingen, en het overkoepelende Dorpsbelang met een bijzonder jeugdig, initiatiefrijk, ondernemend bestuur bijgestaan door een aantal werkgroepen die actief zijn in het Hertenkamp, de dorpskrant, de website van het dorp en een activiteitencommissie met het organiseren van ontspanning voor jong en ouder: Sint Maarten, Sinterklaas, Vrijmarkt, Kerst stratenversiering, gezamenlijk ontbijt op het Muldersplein en Buitenspeeldag.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De Dorpsvisie Rottevalle schetst de door de dorpelingen gewenste ontwikkelingen voor het dorp in de komende jaren.

- De afgelopen jaren is direct ZW van het dorp het Aanloopgebied Rottevalle, ook wel Ambachtsloane genoemd, gerealiseerd. Dit is een kleinschalig bedrijventerrein, bestemd voor beroep aan huis en voor ambachtelijke bedrijven met een bedrijfswoning.

- Na de opwaardering van de N369 tot aan Drogeham is de verkeersintensiteit aanzienlijk toegenomen. Vanuit zijwegen was het lastig en gevaarlijk voor (fiets)verkeer om de N-weg op te rijden en over te steken. Om de verkeerssituatie veiliger te maken is daarom in 2016 in Rottevalle-Zuid ter hoogte van de Ambachtsloane een ovalen rotonde, een zogeheten ovonde of ovatonde, aangelegd.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Rottevalle heeft 11 rijksmonumenten.

- Rottevalle heeft 5 gemeentelijke monumenten.

- Hervormde kerk (Buorren 18) uit 1724 met klokkenstoel op het kerkhof en voormalige pastorie op nr. 25. De kerk is opvallend door het vele licht dat de kerk binnenvalt. Dat geeft het interieur een heel aangename sfeer. De kerk is in 2011 overgedragen aan Stichting Alde Fryske Tsjerken. Bij die gelegenheid is een Plaatselijke Commissie (PC) geïnstalleerd die, in overleg met het MFC, in de kerk culturele activiteiten gaat organiseren. De kerk blijft beschikbaar voor erediensten, huwelijken en begrafenissen, en beoogt ook een locatie te worden waar het burgerlijk huwelijk voltrokken kan worden.

- De Gereformeerde (PKN) kerk met pastorie (Buorren 42/44) dateert uit 1937 en valt tegenwoordig onder de Protestantse Gemeente Rottevalle. Een renovatie van de kerkzaal is in 2016 gereedgekomen. "De rijksmonumentale Hervormde kerk is gebouwd in 1724. In dat jaar is ook de eerste predikant beroepen. Voordien kerkten de weinige hervormde bewoners van het dorp in naburige dorpen. Na 1700 ontstond de behoefte aan een eigen gemeente. Vanaf 1835 ontstonden christelijk gereformeerde kerken in omliggende gemeenten. Steeds meer Rottevalsters gingen daar naar de kerk. Ook zij wilden graag een eigen Gereformeerde kerk in hun eigen dorp. Op 9 februari 1873 preekte ds. Douma voor het eerst in een oude schuur. Men kocht in 1874 een perceel aan de Kompagnonsweg. Al gauw stond er een kerkgebouw en nam ds. Wissink intrek in de pastorie. Na de vereniging in 1892 heette de kerk voortaan Gereformeerde Kerk. Toen het kerkgebouw al jaren veel te klein was, bouwde men in 1937 een nieuwe kerk met pastorie aan de Buorren.

Tussen 1903 en 1909 stichtte de hervormde Rottevalster predikant ds. Visscher de evangelisatievereniging “Noord-Jeruël” op de arme Friese heide in buurdorp Houtigehage. In de loop der jaren nam de vereniging een steeds zelfstandiger karakter aan en werd het contact met de gemeente in Rottevalle minder intensief. De vereniging maakt officieel nog steeds deel uit van onze Protestantse Gemeente, maar functioneert geheel zelfstandig.

In 1920 waren de meeste leden van de hervormde gemeente vrijzinnig en besloot men een vrijzinnige predikant aan te trekken. Tussen 1934 en 1947 deelden de hervormde gemeenten van Rottevalle en Drachtstercompagnie een dominee. In 1961 werd opnieuw een combinatie gevormd met Drachtstercompagnie. In 1983 werden zij samen officieel één gemeente. Zowel de hervormden als de gereformeerden sloten zich in 2004 aan bij de PKN. De fusie tussen beide kerkelijke gemeenten vond plaats op 29 mei 2011. De hervormde kerk is overgedragen aan Stichting Alde Fryske Tsjerken. De hervormde kerk heet sinds de overdracht Doarpstsjerke. De Gereformeerde kerk gaat sindsdien verder als Protestantse Kerk." (bron: de lokale Protestantse Gemeente)

- Doopsgezinde Vermaning (Haven 16) uit 1838. De Doopsgezinde Gemeente Rottevalle-Witveen is in 1838 ontstaan uit samenvoeging van voorheen twee afzonderlijke doopsgezinde gemeenten. Het is een open, hartelijke en gastvrije gemeente waar mensen vanuit hun geloofs- en levenservaringen samenkomen en waar een ieder zich thuis voelt. Het is een kleine gemeenschap die zich kenmerkt door een grote vrijheid van geloofsbeleving en die voor iedereen wat te bieden heeft, zoals diensten en vieringen, maar ook in allerlei activiteiten voor leden en belangstellenden binnen én buiten de gemeente. Het gaat hen daarbij om: Ontmoeting, inspiratie en verdieping; Verbondenheid met elkaar; Inzet voor vrede in het klein en het groot.

- De Herberg van Smallingerland (Muldersplein 2) dateert uit 1791.

- De drie eikenhouten banken bij de haven aan de Brouwergrêft en aan De Fintsjes, en de driekantige zuil op het Muldersplein herinneren nog aan het feit dat Rottevalle t/m 1942 over 3 gemeenten was verdeeld.

- Op een gevel van Basisschool De Finne is het William A.J. Fuller-oorlogsmonument aangebracht. Het monument is een propellerblad van de Lancaster Mk.l R5748 ZN-R van het 106 Squadron die op 27-7-1942 tussen Rottevalle en Opeinde is neergestort. Drie bemanningsleden zijn hierbij om het leven gekomen. Zij liggen begraven op de Protestante begraafplaats in Opeinde. Eén bemanningslid, William Fuller, is vermist. Uit eerbetoon is dit monument naar hem vernoemd.

Terug naar boven

Evenementen

- Toanielselskip De Rottefalle is in 1981 opgericht en brengt jaarlijks in maart een nieuw stuk op de planken. "Us leden betelje € 25 kontribúsje. Leden kinne meispylje, oan de dekôrs wurkje, beljochtsje, ynstekke (sûfflearje), grimearje, klean naaie, toanielattributen by elkoar swylje en mei helpe de feriening sa goed mooglik funsjonearje te litten. Wy hawwe ek sa ‘n 115 stipers, dy ‘t fan € 4.00 ôf of sa folle as men sels misse wol, ús feriening jildelik stypje. Hja kinne ien foarstelling tsjin in wat skapliker priis besykje." Aldus de vereniging op hun site.

- Nieuwjaarsduik in het meer van De Leijen.

- Jaarlijks is er in Rottevalle een Vertelavond / Ferteljûn, in de Herberg van Smallingerland (op een woensdag in februari, in 2021 voor de 31e keer). "De plek waar verhalenvertellers hun verhalen vertellen en verhalenluisteraars naar verhalen luisteren. De plek ook waar vertellers meteen luisteraar zijn en waar luisteraars vertellers worden." Voor een indruk van dit evenement kun je hier een recensie lezen van editie 2014.

- Rond Koningsdag in Rottevalle verzorgt Station De Dwarskoppen gedurende enkele dagen live uitzendingen en organiseert daarbij diverse activiteiten.

- Op een zaterdag begin september is er sinds 2012 het jaarlijkse pleinfeest ‘t Rottefalster Kiperke, een - dankzij de vele sponsoren - gratis festival dat geheel wordt georganiseerd door vrijwilligers. ’t Kiperke is een dag vol met muziek en activiteiten voor jong en ouder op en nabij het Muldersplein in Rottevalle. Voor een indruk van dit evenement beschrijven wij hier editie 2019: vanaf 15.00 uur was het oude brommers kiek’n en zangeres Tineke zorgde voor de muzikale omlijsting. Voor de jongste gasten was er een springkussen en in de middag konden kinderen graffiti spuiten en was er een salsadans workshop. Voor de ouderen was er een ‘high tea’. Om 17.30 uur startte het kratstapelen voor jong en ouder. De lokale band ‘The Young Bunch’ speelde meteen daarna haar aanstekelijke covers. Het feest werd vanaf 20.30 uur afgesloten met de band Vangrail.

- Op een zaterdag in september 2020 was er de 1e editie van het evenement Rottevalle Brûst, ter opening van het culturele seizoen in het dorp. De hele dag waren er tal van activiteiten. Op 40 locaties in het dorp was er een 'garageverkoop' (verkoop van tweedehands spullen van en bij inwoners aan huis). Op een zevental locaties waren er exposities van schilderijen en kunst. Door de straten trok het straattheater Hymphamp. De Doarpstjerke opende haar deuren voor muziek. Zo konden deelnemers meedoen aan een workshop gitaar en ukelelespelen, luisteren naar mooie verhalen door de verhalenvertellers en schilderijen bekijken tijdens piano- en orgelspel. Op het Rottevalster skûtsje de Rot vertelde de gastvrouw over het skûtsje. De muzikanten zorgden met hun visvrouwenliedjes voor een vrolijke noot. De Herberg van Smallingerland verkocht borrelboxen, Gerben Land verzorgde een High Tea to go, en Paviljoen de Leyen verkocht bij het Werflânplein broodjes hamburger. Tevens waren er infostands en een koffiekraam.

Op het muziekplein was er muziek te horen van o.a. Michiel & Pieter, de Loose Lions, muziekkorps Polyphonia en als afsluiter van de dag een optreden van Gerard Alderliefste en Geartje Zwerver. De toneelverenigingen organiseerden twee keer een pubquiz op de Brouwersgrêft. Wie historische geveltjes, gebouwen en dergelijke wilde bekijken, kon aansluiten bij de dorpswandeling met een ervaren gids, die alle mooie plekjes liet zien. Voor de schooljeugd was er een schilderwedstrijd met een prijsuitreiking op de namiddag. Deze opening van het Culturele seizoen 2020-2021 werd georganiseerd door samenwerking van de culturele verenigingen in Rottevalle, dorpsactiviteiten, de Kulturele Kommisje, de Doarptsjerke, It Werflân, de toneelverenigingen en vele vrijwilligers. Het evenement is mede mogelijk gemaakt door de gemeente Smallingerland, DPF, P.W. Janssens Friesche Stichting en Jan Jonkman. Het evenement was een groot succes. De intentie is om er een jaarlijks evenement van te maken.

- IJsclub Rottevalle e.o. heeft een natuurijsbaan aan de Kompagnonswei 46, die is voorzien van verlichting en een koek-en-zopietent. De ijsbaan is open tussen 1 december en 1 maart, uiteraard alleen als het ijs voldoende dik is. Dit wordt kenbaar gemaakt door het hijsen van de clubvlag bij de ingang.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Wandelroute Swalkroute Rottevalle (5 km) leidt je langs een aantal mooie (onverharde) wegen N van het dorp. Maar ook het gebied W van het dorp, rond het prachtige meer De Leijen, is zeer de moeite waard. Bij het VVV-agentschap aan het Muldersplein vind je meer routes en informatie over het gebied.

- Temidden van weiden, omkranst met houtwallen leent Rottevalle dorp zich voor prachtige fietstochtjes langs de zogeheten 'knooppuntenroutes'.

- Rottevalle heeft een jachthaventje aan de Lits en daarmee een directe verbinding met de Lits-Lauwersmeerroute.

- Hertenkamp aan de Efterwei.

- De inwoners zijn terecht trots op hun skûtsje De Rot. De Rot is namelijk het oudste nog varende ijzeren skûtsje. De Rot is in 1887 gebouwd in opdracht van de kasteleins van de herbergen De Koekoek en Het Wapen van Smallingerland te Rottevalle. Het schip heeft jarenlang dienst gedaan als beurtschip tussen het dorp en Leeuwarden. Na vele omzwervingen is het schip in 1978 gekocht door Ruud de Haan uit Spaarndam, die het schip heeft gerestaureerd en zo veel mogelijk in de oorspronkelijke staat heeft terug gebracht. De familie De Haan heeft er jarenlang mee gevaren en ze hebben met De Rot veel nautische evenementen in heel Nederland bezocht. Voor zijn overlijden in 2009 heeft Ruud de Haan aangegeven dat hij De Rot graag terug zou willen hebben in haar oorspronkelijke thuishaven in het dorp. De hiervoor opgerichte Stichting Freonen fan De Rot heeft dit gelukkig ook kunnen realiseren. Met de aankoop van dit unieke schip is een stuk cultureel erfgoed van het dorp bewaard gebleven. De Rot wordt verhuurd voor rondvaarten en tochten en is ook regelmatig aanwezig bij nautische evenementen.

- In 2015 is in het gebied De Boppeste / Noorderhogeweg tussen Drachten en Rottevalle een verbeterde waterhuishouding gerealiseerd. Dankzij o.a. de natuurvriendelijke oevers kan het voormalige poldertje De Boppeste ten zuiden van het dorp nu meer water bergen en aan- en afvoeren en is het beter beschermd tegen wateroverlast. De Boppeste is ook een vochtig en bloemrijk grasland geworden voor weidevogels. Voor bezoekers zijn in het gebied een uitkijkpunt met vogelscherm, een waterspeelplaats en een wandelpad aangelegd. Het gemaaltje kon dankzij de maatregelen worden gesloopt.

- In 2016 zijn in natuurgebied de Grinspôle aan het meer de Leien bij Paviljoen De Leyen eetbare gewassen geplant zoals bes- en nootdragende struiken als meidoorn, hazelaar, rode en zwarte bes en zoete kers. Naast de aangeplante struiken kan de hier veel voorkomende en door velen verfoeide zevenblad verwerkt worden tot heerlijke pesto. De eigenaren van Paviljoen de Leyen hebben ook walnotenbomen op de Grinspôle geplant. De vruchten van deze bomen zullen verwerkt worden in gerechten op hun menukaart. Zo kun je letterlijk en figuurlijk de vruchten plukken van deze actie. De Grinspôle is een voormalig natuurkampeerterrein van Staatsbosbeheer en is in 2015 opgeknapt en omgevormd tot een educatief en recreatief bos.

- De Rike Ierde (Efterwei 9) is een liefhebberstuin van 2000 m2. In het voorjaar veel bollen, tulpen en alliums. In de zomer een kleurenfeest van vaste planten en éénjarigen. Door de combinatie met veel grassen heeft de tuin een natuurlijke uitstraling. De moestuin is lekker om naar te kijken. Er worden bijzondere groentensoorten verbouwd. De combinatie met snijbloemen maakt het geheel speels en aantrekkelijk. De tuin is van mei t/m september op afspraak te bezoeken. Toegang €2,50. Parkeren bij de sporthal.

- Vogelwacht Drachtstercompagnie e.o. (wat met name staat voor de buurdorpen Boelenslaan, Houtigehage en Rottevalle) houdt zich bezig met behoud en verbetering van de natuur in hun omgeving, o.a. door het plaatsen van vele nestkasten voor allerlei soorten vogels. En met zeer verdienstelijke resultaten! Kijk maar eens naar de mooie fotoreportages op hun Facebookpagina.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Rottevalle, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Rottevalle.

- Nieuws: - Rottevalle heeft een fraaie dorpskrant, It Slûske, die 6x per jaar verschijnt en via de link ook online is te lezen (ook oudere nummers). - Nieuws uit het dorp op Facebook.

- MFC: - In 2017 is in Rottevalle het nieuwe multifunctioneel centrum MFC It Werflân gereed gekomen. Het is voor zover bekend het eerste openbaar nutsgebouw dat is gebouwd en ingericht volgens de principes van cradle to cradle (C2C). De wanden in het hele gebouw bestaan bijvoorbeeld uit houten platen die met schroeven zijn vastgezet. "Als je het gebouw afbreekt, kun je ze weer opnieuw gebruiken", legt secretaris Hennie Meppelink van het dorpshuisbestuur het principe van cradle to cradle – 'van wieg tot wieg' – uit. "Oftewel 'afval bestaat niet'; als je het niet meer nodig hebt, kun je het ergens anders voor gebruiken en belast je het milieu er niet mee."

Duurzaamheid betekende bijvoorbeeld ook dat het materiaal zo veel mogelijk uit de regio moest komen, maar ook de benodigde mankracht. Daarnaast hebben er veel vrijwilligers uit het dorp aan meegewerkt, die er deels zelfs een speciale veiligheidscurcus voor hebben moeten volgen. Het complex heeft 3 miljoen euro gekost (waarvan liefst 1 miljoen door de dorpelingen zelf bij elkaar is gebracht). Dat lijkt en is in absolute zin ook veel, maar men moet bedenken dat het in de exploitatiefase op allerlei manieren veel voordelen oplevert. En het pand houdt altijd een hoge restwaarde; als het ooit zou moeten worden gesloopt, kunnen bijna alle onderdelen worden hergebruikt dan wel worden verkocht aan een ander die het weer kan gebruiken.

Aanvankelijk was het pand alleen bedoeld als nieuwbouw voor dorpshuis It Tiksel (dat in 2016 is gesloopt). Maar toen de beide scholen in Rottevalle in 2012 van de plannen vernamen, kwamen ze met het verzoek of ze als 'samenwerkingsschool' ook konden meedoen in de nieuwbouw. En zo geschiedde. Daardoor is het pand niet helemaal energieneutraal meer, wat aanvankelijk de bedoeling was. Maar er is bewust geen gasaansluiting aangelegd. De vloerverwarming en warmeluchtpomp worden voor het grootste gedeelte gevoed door de zonnepanelen. "Communicatie is in zo’n proces erg belangrijk. We hebben ervaren dat de bouwwereld en de gemeente nog teveel vanuit zichzelf denken en te weinig vanuit de klant." Ook de inzet van vrijwilligers vroeg om een goede communicatie. "De professionals moesten er vooral aan wennen dat de vrijwilligers ook een zinvolle inbreng hadden. Als vrijwilliger moet je niet over je heen laten lopen", aldus Meppelink.

It Werflân betekent 'land van meerdere eigenaren dat afwisselend door de eigenaren wordt gebruikt'. En dat zijn er hier een heleboel. MFC It Werflân omvat nu Dorpshuis It Werflân, de basisschool, de kinderopvang en de peutersperlzaal, waarbij verschillende ruimtes gezamenlijk worden gebruikt. Een deel van de jeugdsoos is bijvoorbeeld ook in gebruik bij de buitenschoolse opvang en de kinderen van de school hebben activiteiten in de grote zaal, die met schuifwanden in meerdere kleinere zalen kan worden verdeeld. (bron en voor nadere informatie zie: de site van Doarpswurk) - Zie ook de toelichting door bouwer Jorritsma Bouw. - En er is ook een mooie fotoreportage van het bouwproject gemaakt.

- Onderwijs: - Dalton-basisschool Yn 'e Mande en Basisschool De Finne zijn in 2017 samengegaan tot Samenwerkingsschool It Werflân. "We gaan samenwerken aan een nieuwe school. Een openbare en een christelijke school gaan samen verder als samenwerkingsschool waarin zowel de denominaties openbaar en christelijk zich thuis voelen. De samenwerkingsschool is daardoor algemeen toegankelijk. Zij baseert haar activiteiten op waarden en normen die voortkomen uit het christendom en andere levensbeschouwelijke en maatschappelijke overtuigingen. Hiermee wordt beoogd een zinvolle en constructieve verbinding aan te brengen tussen verleden, heden en toekomst van het basisonderwijs in Rottevalle. De gelijkwaardigheid en het respect komen tot uiting in de omgang met elkaar, het pedagogisch handelen van leerkrachten en het onderwijskundig programma van de school. Onder ‘identiteit’ wordt het inspirerende en bindende element verstaan tussen onze professionele attitude en ons handelen; het uit zich door het gelijkwaardig omgaan met elkaar, het pedagogisch handelen en het onderwijs. Inspraak en betrokkenheid van ouders wordt serieus genomen via de medezeggenschapsraad, ouderraad en identiteitscommissie.

Op school wordt lesgegeven door personeel, dat de uitgangspunten van de samenwerkingsschool onderschrijft en ook uitdraagt. Van nieuw te benoemen personeel wordt dit ook geëist. Van leerkrachten wordt verwacht dat ze hun levensbeschouwelijke identiteit niet ongevraagd of onnodig uitdragen en nooit superieur achten aan die van een ander. Toch kan vanuit iemands gedrag of woorden het geloof of de eigen opvattingen blijken. Van kinderen, ouders en personeel wordt verwacht dat ze daar met respect mee omgaan en de ander laten zijn wie hij/zij is. Onze school is een samenwerkingsschool. De aandacht voor levensbeschouwelijke vorming is verweven in het onderwijs. Omdat we het belangrijk vinden dat onze kinderen kennis maken met een diversiteit aan overtuigingen, besteden we expliciet aandacht aan geestelijke stromingen en aan specifieke feesten die gerelateerd kunnen worden aan bepaalde levensbeschouwing of-overtuiging.

Kenmerkend aan Samenwerkingsschool It Werflân in Rottevalle is: wij besteden aandacht aan levensbeschouwing bij andere vakken (integraal); wij besteden expliciet aandacht aan geestelijke stromingen met de methode Trefwoord; wij besteden gericht aandacht aan de sociaal-emotionele ontwikkeling, waarbij het accent ligt op omgaan met jezelf, de ander en de omgeving; wij besteden actief aandacht aan actief burgerschap en sociale cohesie; wij laten leerlingen bewust kennismaken met de verschillen in de samenleving; op school besteden we structureel aandacht aan culturele feesten; op school wordt GVO en HVO onderwijs gegeven door externe leerkrachten op de maandagochtend; de praktijk: afspraken n.a.v. visie op levensbeschouwelijk onderwijs."

- Muziek: - "Fanfare Polyphonia is opgericht in 1899. Wij zijn een gezellige vereniging van ca. 22 leden, onder leiding van dirigent Oene Krist. Speel je bugel, cornet, trompet, trombone, bas, euphonium, hoor, saxofoon of slagwerk, heb je dit in een ver verleden gedaan of lijkt het je juist fijn om het te leren? Denk er dan eens over na of je deze hobby niet wilt voortzetten of leren bij muziekvereniging Polyphonia. Bij ons op zolder liggen nog voldoende instrumenten op je te wachten. Leeftijd is niet belangrijk, muziekdiploma's niet vereist; voor ons is plezier in het maken van muziek het belangrijkste. Dan komt de prestatie vanzelf! Repetitie: maandagavond 19.30-21.30 uur in MFC It Werflân in Rottevalle. Voor meer informatie kun je contact opnemen met voorzitter Bauke Benedictus, tel. 0512-341475, e-mail fanfare.polyphonia@gmail.com."

- Brassband De Bazuin is een enthousiaste band van koperblazers en slagwerk. De band geeft concerten in Rottevalle en is ook te beluisteren op festivals buiten het dorp. De vereniging telt ruim 30 leden en komt uit in de 5e divisie. Op de wekelijkse repetitie-avonden staan samen muziek maken, maar ook gezelligheid hoog in het vaandel.

- De Voortvarende Vrouwen is een koor van 15 vrouwen uit Rottevalle en wijde omgeving, met als basis visvrouwenliedjes met daarnaast een aantal thema's met een verrassend repertoire in aangepast tenue. Een koor met Fleur & Kleur. Jaarlijks stonden ze op het podium tijdens de Rottefalster Sjong Muzykjûn. Elk jaar werd voor een ander thema gekozen. Sinds de Waterdag in 2013, tijdens de feestelijke viering van het 200-jarig bestaan van de Compagnons der Rottevalster Vallaten, treden de dames ook op bij feestjes, festivals, zorgcentra, jubilea en bij nautische evenementen. Buitenoptredens zijn altijd in zeevrouwentenue. Bij andere optredens voor de pauze in Visvrouwentenue en met zeeliederenrepertoire, na de pauze in overleg repertoire themaliedjes in fleurige stijl. Irene & Henny begeleiden het koor op het schippersklavier (de trekharmonica).

- Na het optreden van een shantykoor tijdens het dorpsfeest in 1994, begon het zelf zingen van zeemansliederen te leven bij een aantal mannen uit Rottevalle e.o. Aan de oproep om tijdens de 2e Rottefalster Sjong- en Muzykjûn een aantal shanty’s en zeemansliederen met elkaar te zingen werd door velen positief gereageerd. Sinds dat eerste succesvolle optreden zijn de Piipegaeltsje Sjongers* geregeld met elkaar op stap en zingen hun shanty’s en zeemansliederen met veel enthousiasme.
* Een ‘pipegaal’ is een oude houten kruiwagen met een piepend wiel.

- Tijdens het Dorpsfeest 2009 is het 'Doarpsliet van de Rottefalle' gepresenteerd. Muzikaal duo Michiel & Sytske, met medewerking van Paul Siemensma (accordeon) en Nanne Kalma (contrabas), hebben het dorpslied gecomponeerd en geproduceerd op uitnodiging van Stichting School- en Dorpsfeesten Rottevalle. Het lied is tevens op CD single uitgebracht.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Rottevalle. - Facebookpagina Vrouwen 1.

- Korfbal- en Tennisvereniging Wêz Handich.

- Jeu de boulesklup De Werflanners in Rottevalle stelt zich in het Fries voor, maar dat is ook voor een niet-Fries met een beetje taalgevoel wel te begrijpen: "De Werflanners binne in ploechje bjusterbaarlikense jeu de boulers. We spylje mei nocht en wille: meidwaan stiet heger yn 't findel as it skoaren. It soasjaal wêzen en freonskip is earder de bining as it fakkundich goaien fan de ballen. Wis wy binne fûl op it spultsje en it winnen is ek tige wichtich en útdaagjend. Mar harmoniearje, romte jaan en krije smakket nei mear en docht eare en deugd. De Werflanners spylje faak op woansdeimiddei om 13.30 oere winterdeis, en om 18.30 oere by 't simmer. Nije leden binne tige wolkom. Oant no ta is de kontribúsje fergees. De ponghâlder fynt salang as 't kin moat dat sa bliuwe. Kom ris lâns en sjoch marris by ús by 't Werflân."

- Overige verenigingen: - Watersportvereniging De Leijen is opgericht in 1967. In de eerste jaren van haar bestaan richtte de vereniging zich vooral op de zeilsport. Tegenwoordig heeft het overgrote deel van de ongeveer 90 leden een motorboot. De watersportvereniging treedt op als belangenbehartiger voor haar leden, organiseert cursussen en houdt jaarlijks een gezellige toertocht.

- Zorg: - Theo en Hanny Schoor uit Drachten zijn in 2014 gestart met hun zorgonderneming De Bijzondere Onderneming (DBO). Het betreft o.a. een bijzondere woon-/werk-/zorvoorziening De Litswente, met 8 zorgwoningen voor mensen met een beperking, aan de Ambachtsloane 1 in Rottevalle. Op De Litswente ondersteunen en stimuleren ze de cliënten met als doel zo zelfstandig mogelijk te leven. Zo worden problemen voorkomen en re-integratie gestimuleerd. Zij helpen mensen met een bijzondere zorgvraag hun eigen keuzes te maken op sociaal terrein, voor school en werk. De bewoners doen er binnenshuis aan dagbesteding en tuinieren er op het land.

Ze kweken er o.a. groenten voor de Eeterij, een van de andere vormen van dagbesteding die DBO biedt, in het café van Drogeham. Daarnaast heeft DBO nog een camping bij Heerenveen, waar ook 5 cliënten dagbesteding hebben. En in het voormalige pand van Walda op industrieterrein De Haven in Drachten hebben ze een leerwerkproject voor ca. 25 personen, die er meubels maken van pallets. Hier laten zij het bij, omdat ze het kleinschalig willen houden, wat ze een sterk punt vinden, en dé aanleiding om deze projecten te beginnen, zijnde het 'gat' waar zij in zijn gesprongen omdat zij vinden dat de regionale zorginstelling Talant te groot(schalig) is geworden.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Rottevalle algemeen en - idem kerk, de laatste ook met foto's van de grafzerken.

Reacties

(5)

DE LEYEN

Waar blije stilte spreekt van graversarbeid,
die eens in ruig moerasland werd verricht,
ademt een jong meer ruim en verlicht:
langs zijn oevers is beschut leven verbreid.

Het kalme riet blijft zichzelf, kent geen tijd,
toont steeds vreedzaam beschermend aangezicht:
een hecht onderkomen, open én dicht,
voor dieren tot huizen of zwerven bereid.

Zeilen met tastende punten schuiven
behoedzaam ogend tussen eilandjes voort,
als vleugels van traag zwevende duiven.

De boten horen hier het geboren woord,
dat vaak zuchtend klinkt, soms mag opstuiven:
"Sterke eenvoud der reine schepping gloort."

PAVILJOEN DE LEYEN

Aan het bloeiende meer
dat heilzame beschutting geniet
prijkt een afgelegen eethuis
wiens houten wanden nog naar bos geuren
toont trots zijn zacht glooiend dak
met tierig wuivend gras bedekt
bereidt spijzen en schenkt drank
waar het nabije water
gezonde vrije adem door blaast

hier eindigt de drukke wereld
staat een ruime poort mild open
voor mensen die rust en genot zoeken
bij broederlijke eet- en drinkvreugde
toevend naast groots drassig rietland
verborgen krioelend gedierte
allerlei vogels heersen daarover.

KROOS VAN ROTTEVALLE

Het dorp, vol geuren uit bloeiend weiland,
heeft brede sloten, die blijmoedig schuilgaan
onder een groen pantser, vreedzaam, voldaan...
De kleine zachte schubben houden steeds stand,

glimmen lustig, zich tot 's levens strijd vermand,
zijn soms dof berustend: "Alles mag gaan..."
Met tere krachten, nimmer te verslaan,
straalt hun woord voor mensen in 't Friese land:

"Hetgeen aan ons bescheiden behoort,
roepen wij toe: "Opwaarts, luchtig gemoed!
Kloek bestaan, dat als schone dagenraad gloort!"

Maar bij al wat men hier beraamt en doet,
wordt oude arbeidersgeest gehoord.
Edel, bezadigd ruist het boerenbloed.

EEN MEER SPREEKT

De weg naar de geliefde Leyen
betoont zich vrij zwijgend
het einde der daagse wereld

bloeiende oevers
vol rustgevende ruigte
eilandjes met komend vogelleven
bezingen de tere
maar krachtige eenheid
van gewezen veengrond
een waterrijk schenkt vredige ruimte.

DE LEYENS NAJAAR

Vloeiend drinkt Rottevalles reine meer
de ijle herfstzon, waar eenden zich bedaard
in gespiegeld zien; nuchter blijft de aard:
het eigen ik ontmoeten verdwijnt weer.

Aan de oever hangt riet levensmoe neer,
beseft gelaten dat het is doodverklaard.
Bomen, met felrode besjes verzwaard,
begroeten blij het getij van hartzeer.

Smeerwortel en akkerdistel tonen
trots volhardend de laatste bloemenpracht:
edel purper mag de afgang kronen.

Bedaagd gras, jonge paddenstoelen zijn kracht
voor de ree, die tussen struiken wil wonen,
daar moedig op de moeraswinter wacht.

Reactie toevoegen