Pinkeveer is een buurtschap in de gem. Molenlanden. Het was (als 'Nederslingeland') een zelfstandige gem. tot 1857. Daarna over naar gem. Peursum, in 1957 over naar gem. Giessenburg, in 1986 over naar gem. Giessenlanden, in 2019 over naar gem. Molenlanden
In Pinkeveer, een kleine buurtschap in de Alblasserwaard
Tol betalen in Pinkeveer, al weer lang geleden
Blik op de Giessen vanaf de brug in Pinkeveer
In het uiterste O van de lintbebouwing van buurtschap Pinkeveer loopt de kaarsrechte Paalweg naar het N.
In het uiterste W van buurtschap Pinkeveer loopt de aanvankelijk kaarsrechte Smoutjesweg naar het N. Na een reeks bochten komt deze uit in het uiterste O van de NO gelegen buur-buurtschap Overslingeland.
- Pinkeveer is een buurtschap in de provincie Zuid-Holland, in de streek Alblasserwaard, gemeente Molenlanden. Het is onder de naam Nederslingeland een zelfstandige gemeente geweest t/m 1811. In 1812 over naar gemeente Noordeloos, per 1-4-1817 weer afgesplitst als zelfstandige gemeente, per 19-8-1857 over naar gemeente Peursum, in 1957 over naar gemeente Giessenburg, in 1986 over naar gemeente Giessenlanden, in 2019 over naar gemeente Molenlanden.
- Wapen van de voormalige heerlijkheid Nederslingeland.
- De buurtschap Pinkeveer valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Giessenburg.
- De buurtschap Pinkeveer heeft geen plaatsnaamborden, en ook geen gelijkluidende straatnaam - wat bij veel andere buurtschappen wél het geval is - zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat.
Terug naar bovenNaamgeving en spelling
Deze buurtschap is qua naamgeving en spelling een ingewikkeld geval. Oorspronkelijk heette zij namelijk Nederslingeland, naar de Polder Neder-Slingeland waarin zij is gelegen (net zoals NO hiervan de buurtschap Overslingeland ligt, in de Polder Over-Singeland). De Hervormde Gemeente waar de buurtschap onder valt, heet 'Hervormde Gemeente van Giessen-Nieuwkerk en Neder-Slingeland'.
Volgens de Topografische atlas Zuid-Holland() heet de buurtschap echter Pinkenveer, met een tussen-n dus, en volgens Google Maps heet het Pinkeveer. De gemeente spreekt op haar site ook van het Pinkeveer, zij het dan alleen als het (tol) overzetveer dat hier vroeger was (op de plaats van de brug die er nu ligt), en niet (expliciet) in de zin van de buurtschap. Omdat ter plekke geen plaatsnaamborden staan, en de buurtschap ook in formele zin geen 'woonplaats' is (voor de postadressen ligt het 'in' Giessenburg), is de plaatsnaam vermoedelijk ook nooit formeel vastgesteld en moeten we er wellicht mee leren leven dat deze buurtschap verschillende namen en spellingen heeft.
De naam Nederslingeland zou wellicht het meest logisch zijn, en dan ook liefst aan de weg Nederslingeland (zoals N hiervan immers sprake is van de buurtschap Overslingeland, aan de weg Overslingeland) en niet zoals nu aan de Slingelandseweg, want daarmee weet je nog niet wélk Slingeland daarmee bedoeld wordt... Maar aangezien wij de indruk hebben dat Pinkeveer de meest gangbare huidige naam is voor deze buurtschap, hanteren wij die naam voor deze pagina.
Oudere vermeldingen
Pinkenveer, 1800 Pinkeveer, 1848 Pinke Veer. Vroeger heette deze buurtschap Nederslingeland, ook wel Neder-Slingeland, naar de gelijknamige polder waarin het is gelegen.
Naamsverklaring
Samenstelling van veer ‘overzetplaats’ en de persoonsnaam Pinke, of pinken ‘éénjarige kalveren’, mogelijk om ze naar de markt in Gorinchem te brengen.(1)
De buurtschap Pinkeveer ligt NO van het dorp Giessenburg, aan de noordoever van de rivier de Giessen, rond de Slingelandseweg, tussen de buurtschap Overslingeland in het NO en de buurtschappen Klein Peursum en Peursum in het ZW. De buurtschap ligt verder NO van het dorp Giessen-Oudekerk, NNW van het dorp Schelluinen, NW van de stad Gorinchem, WNW van het dorp Arkel, WZW van de dorpen Hoogblokland en Hoornaar, ZW van het dorp Noordeloos, Z van het dorp Goudriaan en ZO van het dorp Ottoland.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de buurtschap en gemeente Nederslingeland 16 huizen met 133 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap Pinkeveer ca. 40 huizen met ca. 100 inwoners.
Terug naar bovenIn 1672, toen de eigen kapel werd afgebroken, kwam Slingeland kerkelijk gezien bij Giessen-Nieuwkerk.
Het Regthuys, tevens herberg, stond op een belangrijk punt. Postwagens uit Gorkum en Schoonhoven hadden hier hun wisselplaats en rustplaats. Noord en zuid kwamen elkaar hier tegen.
Ook tijdens de Franse tijd was men gewaar dat Pinkeveer een strategische positie bekleedde. De herberg werd veel gebruikt voor overnachtingen door Franse officieren. Officieren die er met een pronte Gorkumse dame de nacht doorbrachten, waren een schandvlek voor de Alblasserwaard.
Toeristisch gezien sprak drs. Van Egeraat over Pinkeveer als een van de mooiste plekjes van Nederland.
Terug naar boven- Bij de buurtschap staan geen plaatsnaamborden en - omdat het niet aan een gelijknamige weg is gelegen (de buurtschap ligt immers aan de Slingelandseweg) - ook geen straatnaambordjes met de naam van de buurtschap (zoals dat bijvoorbeeld bij het N hiervan gelegen Overslingeland wél het geval is). Sterker nog, er staat helemáál geen straatnaambordje, dus je komt uit het N ongemerkt vanuit Overslingeland in Pinkeveer. Je kunt dus helaas aan niets zien dat je je in deze idyllische en cultuurhistorisch interessante buurtschap bevindt. Behalve… als je heel goed oplet, aan het eind van de buurtschap, bij het bruggetje over de Giessen, want daar zie je op Slingelandseweg 22 een pand genaamd… Pinkeveer. Hier werd vroeger tol geheven om de Giessen over te mogen. Het bord met de tarieven hangt nog aan de gevel van genoemd pand.
- Het vroegere veer is nu een voetgangers- en fietsbrug over de Giessen. De toegang tot de brug is versmald zodat deze niet meer te gebruiken is door auto’s en ander snelverkeer. Dit veer was vroeger een belangrijke verbinding in de route Gouda - Schoonhoven - Gorinchem. Mens en dier maakte er de overtocht mee. En ook de postkoets, die van Gorinchem naar Gouda reed, deed Pinkeveer aan als pleisterplaats en vervolgde de route via de Postkade. In 1883 is de veerverbinding vervangen door een houten brug. Naast de brug stond het tolhuis / veerhuis. In 1910 is het oude veerhuis afgebrand. In 1912 is er een nieuw veerhuis gebouwd. Voor de Giessenburgers was het vroeger een belangrijke plaats in het alledaagse leven. Het was dé uitgaansmogelijkheid in vroeger dagen. In de loop van de 20e eeuw heeft de tolbrug zijn functie verloren door ontsluiting van het gebied door provinciale wegen.
- Een deel van het oude interieur van het voormalige café van Pinkeveer is te zien in museum Het Regthuys in Giessenburg.
- Overige bezienswaardige panden: Slingelandseweg 1, 2 (Helenahoeve), 5, 11, 22, 24, 40, 44, 52.
Terug naar boven- Picknickplaats aan de Paalweg.
- N van Pinkeveer ligt natuur- en recreatiegebied Slingeland, ook wel de Slingelandse Plassen genaamd, waarvoor zie Goudriaan.
Reactie toevoegen