Het mooi gelegen koetshuis van Huis Pijnenburg, gezien vanaf de Biltseweg
Landgoed Pijnenburg, gezien vanaf de Biltseweg
Het mooie watertje de Pijnenburgergrift dat onder de Wieksloterweg doorgaat
De Pijnenburgergrift ter hoogte van de Wieksloterweg. Vroeger viel dit gebied ook onder Landgoed Pijnenburg, tegenwoordig wordt dit Laag Hees genoemd.
- Pijnenburg is een buurtschap in de provincie Utrecht, in de streken Eemland en Utrechtse Heuvelrug, in grotendeels gemeente Baarn (t/m 1811 gemeente De Vuursche. In 1812 over naar gemeente Baarn, in 1818 over naar de heropgerichte gemeente De Vuursche, per 8-9-1857 over naar gemeente Baarn), deels gemeente Soest.
- De buurtschap Pijnenburg valt formeel, voor zover gelegen rond de gelijknamige weg, voor de postadressen onder de kern Baarn, maar dit deel wordt in de praktijk tot het veel dichterbij gelegen dorp Lage Vuursche gerekend (getuige bijv. de rijksmonumentenlijst van Lage Vuursche, waar de rijksmonumentale objecten van deze buurtschap ook op staan vermeld). Het andere, Z deel van de buurtschap valt onder het dorp en de gemeente Soest.
- De buurtschap Pijnenburg heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1913 (als buurtschap) Pijnenburg of Het Spie. Het landgoed Pijnenburg wordt reeds in 1631 vermeld.(1)
De buurtschap Pijnenburg ligt ZW van het dorp Baarn en W van het dorp Soest, aan beide zijden van de Biltseweg (N234). De bebouwing concentreert zich rond de Biltseweg en de W daarvan gelegen weg Pijnenburg, gemeente Baarn. Het gebied rond de Pijnenburgerlaan, O van de Biltseweg, valt onder Soest. De Pijnenburgergrift of Praamgracht loopt N langs Soest, Z langs Baarn en komt uit in de Eem. De buurtschap ligt verder OZO van het dorp Lage Vuursche, ONO van het dorp Maartensdijk, NO van de dorpen Bilthoven en De Bilt, NNO van het dorp Den Dolder en ZO van de stad Hilversum.
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Pijnenburg 15 huizen met 108 inwoners in de gemeente Baarn. Onder de gemeente Soest wordt de buurtschap in de Volkstelling van 1840 niet (apart) vermeld. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 35 huizen met ca. 85 inwoners.
Terug naar boven- Interviews uit 2001 met de in 1919 geboren J.H.O. Insinger, een van de vroegere eigenaren van Landgoed Pijnenburg, door Historische Vereniging Soest / Soesterberg.
Terug naar boven- In deze buurtschap vind je veel bezienswaardige monumentale panden, waaronder een 13-tal rijksmonumenten die allemaal met buitenplaats Pijnenburg te maken hebben (scroll op de lijst onder de link even naar onderen tot je dit lijstje tegenkomt).
Terug naar boven- De buurtschap maakt onderdeel uit van het ca. 350 ha grote Landgoed Pijnenburg (en hier nog een pagina over het landgoed). Het ligt, net als Lage Vuursche, in de Laagte van Pijnenburg. Deze laagte is onderdeel van de Utrechtse Heuvelrug, maar lager en natter. Lange tijd is een stuk bosgebied in het huidige Laag Hees (Z van het NW uiteinde van buurtschap Wieksloot, gemeente Soest) aangeduid als Pijnenburg. Op voorstel van de Historische Vereniging Soest is die naam in 2005 veranderd in Laag Hees. Voorheen was een groot deel van dit gebied in handen van de familie Insinger, die het hele bezit Pijnenburg noemde.
Een groot aantal groepen en lokale verenigingen maakt regelmatig gebruik van het landgoed, waaronder: de Hilversumsche Golf en Countryclub; een van de bosgroepen van Stichting Sherpa, een instelling voor mensen met een beperking, heeft er een werkplaats; Ren- en Toeristenvereniging Tempo Soest; Wandelsportvereniging Olympia Soest; Wandelsport ’78 Haarlem; Politiesport Vereniging Eemland-Noord; Baarnse Atletiek Vereniging; Regionale Scouting Wedstrijden ‘t Gooi; Jachtvereniging Soestdijk; Personeelsvereniging Brandweer Baarn; Politiehonden Dressuur Club Eemland; Scouting Nederland; Jachthoornblaasvereniging Eemland; Weidevogelwerkgroep De Wulp van I.V.N. Eemland; Kiwanis Hilversum - Baarn; Paleizenwandeltocht; en ook de schaapskudde van het Gooisch Natuurreservaat komt regelmatig langs.
Onderdelen van Landgoed Pijnenburg zijn:
.De Binnenplaats (30 ha), het park dat rechtstreeks om het huis ligt, in de eerste helft van de 19e eeuw in opdracht van de toenmalige eigenaar Andries de Wilde aangelegd door tuinarchitect van Hendrik Lunteren (1780 – 1848). Het kenmerkt zich door een serpentinevormige waterpartij met hier en daar eilanden, slingerende lanen en doorkijken. Het is een ecologisch kwetsbaar gebied en daarom is het niet toegankelijk voor publiek.
.Brandenburg (75 ha) ligt aan de Baarnse kant van de Biltseweg (N234) aangrenzend aan de buitenplaats en doorlopend tot aan het terrein van Landgoed Paleis Soestdijk. Hier staat nog het gelijknamige boerenbedrijf Brandenburg, de enige boerderij die nog in bedrijf is op het landgoed. Wandelaars kunnen hier paarden en koeien zien grazen in de weilanden. Hier staan ook de 4 vakantiewoningen van het landgoed. Dit gedeelte grenst tevens aan het Pluismeer (Staatsbosbeheer), een trekpleister voor watervogels en schaatsers.
.Aan de overkant van de N234 in Soest ligt de Beer z’n Veld (32 ha). Dit gedeelte wordt gekenmerkt door weilanden en vroegere boerderijen. Recentelijk is hier langs de Wieksloot een nieuw stuk natte natuur ontwikkeld.
.Het Hoge Erf (105 ha) ligt langs de Hoge Vuurseweg en de Hilversumse Straatweg en grenst aan de gemeente Hilversum. Op het Hoge Erf vind je theehuis ’t Hooge Erf, Klimbos Gooi-Eemland en een evenemententerrein (Feel Good TentEvent). Het Hoge Erf is de hoofdtoegang van het landgoed. Het parkeerterrein voor bezoekers en wandelaars ligt bij het theehuis, Hooge Vuurseweg 9, Lage Vuursche. Dit gedeelte van het landgoed bestaat uitsluitend uit bos.
.De Baarnse Snip (58ha) is een terrein aan de overkant van de Hoge Vuurseweg richting Baarn. Ook dit terrein bestaat uitsluitend uit bosgebied.
.Overbosch (12,5 ha) ligt in de meest zuidwestelijke hoek van de gemeente Baarn. Het bestaat uit landbouwgrond en bomen.
Bosgroep Pijnenburg* onderhoudt het gelijknamige landgoed, samen met de tuinman en rentmeester. Maar ze doen nog veel meer; bijvoorbeeld slagbomen schilderen, wandelpaden onderhouden, bomen zagen, sloten schoonmaken, kerstbomen planten en planten kweken. Elke 1e dinsdag verkopen zij zelfgekweekte producten op de markt in Baarn. Ook tijdens voorjaarsfeesten, kerstmarkten en andere verkoopdagen in de regio zijn zij prominent aanwezig. Heb je een open haard of houtkachel? Dan kun je bij hen ook je haardhout kopen. Dit wordt desgewenst ook thuisbezorgd. Wil je hier gebruik van maken? Bel of mail dan naar 06-12435505 / 06-13402486 / b.pijnenburg@sherpa.org.
* Deze werkgroep valt onder zorginstelling Sherpa.
- Gemeente Soest, Landgoed Pijnenburg, Provincie Utrecht en Waterschap Vallei & Eem hebben in 2010 een intentieovereenkomst gesloten over de toekomstige ontwikkelingen in De Wiek, het gebied tussen bedrijventerrein De Grachten, Biltseweg, Wieksloterweg en Dorresteinweg. Het gebied wordt deels afgegraven zodat dit bij overvloedige regenval onder water komt te staan. Soest denkt dat dit ongeveer 20 tot 30 keer per jaar gebeurt. Ook gaat het grondwaterpeil omhoog. Het regenwater van bedrijventerrein De Grachten wordt naar het nieuwe natuurgebied geleid, en stroomt daarvandaan geleidelijk weg in de Pijnenburgergrift, ook wel bekend als Praamgracht. In totaal wordt 14 hectare nieuwe natuur ontwikkeld: 8 hectare bloemrijk grasland, 3,5 hectare nat schraalland en 2,5 hectare moeras. Langs het gebiedje komt een wandelpad.
Onderdeel van de overeenkomst is dat Landgoed Pijnenburg overbodige agrarische gebouwen, zoals loodsen en schuren, kan slopen en een aantal voormalige pachterswoningen kan verbouwen tot moderne woningen. Ook mogen er twee woningen bij worden gebouwd. Het gebied is aangemerkt als nieuw te ontwikkelen natuurgebied binnen de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). De herinrichting van De Wiek, die in 2011 is gestart, is een van de projecten van Hart van de Heuvelrug, een gebiedsontwikkeling met projecten die variëren van nieuwe natuur tot woningbouw, van ecoducten tot duurzame bedrijventerreinen, met als doel de ruimtelijke kwaliteit en de belevingswaarde van de Utrechtse Heuvelrug te versterken.
Gemeente Baarn en Provincie Utrecht verlenen verder medewerking aan de realisatie van een klimbos, een theehuis en een dierenbegraafplaats op Landgoed Pijnenburg. De ingreep in de natuur wordt gecompenseerd door de aanleg van onder andere nieuwe heidevelden. Het koetshuis op het landgoed krijgt de dubbelfunctie wonen / kantoor- en congresruimte. (2012)
- Bij de komst van het in de vorige alinea genoemde theehuis staan niet alle omwonenden te juichen; o.a. Paul Bosch van Drakensteijn - telg van een dynastie die eerder grote lappen grond bezat en eind jaren vijftig Kasteel Drakensteyn verkocht aan prinses Beatrix - heeft, als secretaris van de in 2016 mede door hem opgerichte Stichting Natuur en Landschap Lage Vuursche e.o., in een meer dan 50 pagina’s tellend bezwaarschrift toegelicht waarom het wat hem en anderen betreft tot hier en niet verder is, met het plan voor weer een extra horecagelegenheid op het landgoed. "Wie heeft het hier nog over de natuur en het landschap? Het gaat alleen maar over recreatie, recreatie, recreatie en het aantrekken van toeristen. Wie beschermt het landschap, komt op voor flora en fauna? Dit is een uniek gebied." Hij heeft het dan nog niet eens over het aantasten van het gebied van de das, die er voorkomt. "Dat is slechts een van de vele argumenten waarom we tegen zijn." Zijn stichting gaat desnoods door tot aan de Raad van State.
Voor flink wat Vuurschenaren is het de spreekwoordelijke druppel die de emmer doet overlopen. Want het zeker in de weekeinden altijd al drukke Lage Vuursche e.o. had er zo’n 10 jaar geleden ook al langs de Hilversumsestraatweg een theehuis (Het Hooge Erf) bijgekregen, ook op grond van Pijnenburg. En vlakbij een klimbos, idem dito. Dan is er vele honderden meters verderop, zo’n beetje midden in het bos, het Feel Good Tent Event dat ook wel eens bezoekers heeft. En dan heb je sinds voorjaar 2016 ook nog de horeca van De Kuil, waar eerder tientallen jaren het veel eenvoudiger 'hutje van Ome Jan' stond. Ook de PvdA-fractie van de gemeente Baarn kan zich in de bezwaren vinden.
Per Insinger, samen met zijn zus eigenaar van en wonend op Landgoed Pijnenburg, vindt alle commotie maar onzin: "Ik heb 350 hectare natuurgebied. Dat is gratis toegankelijk. De overheid betaalt niets, en natuur kost geld. Dan is het toch niet onredelijk dat iemand dat onderhoudt en daar geld voor nodig heeft?" Insinger noemt vervolgens moeiteloos de een na de ander op, die volgens hem dankzij de mooie bosrijke omgeving - en dus ook zijn landgoed - aan de natuur in de omgeving verdient. "De restaurants, de horeca, campings, maneges. Ga zo maar door. Maar wij, die het landgoed onderhouden, en er o.a. ook voor zorgen dat de dassen het hier goed hebben, zouden dan niets mogen verdienen?"
Theehuis en dierenbegraafplaats moeten komen op het 12 ha grote landgoed Overbosch, dat Insinger enkele jaren geleden heeft gekocht en aan zijn landgoed heeft toegevoegd. (bron en zie verder: De Gooi- en Eemlander, 29-9-2016) Er blijken 32 'zienswijzen' tegen de komst van het theehuis te zijn ingediend. De gemeente Baarn meldt in februari 2017 dat het de nodige tijd kost om dat goed te bestuderen. In september 2017 komt zij met een nota met haar visie op de zienswijzen, waar de bezwaarmakers eventueel dan weer tegen in beroep kunnen.
- In 2012 is het Convenant Landgoed Pijnenburg (34 pag.) opgesteld en ondertekend door de landgoedeigenaren, de Provincie Utrecht en de gemeente Baarn. In dit document worden alle toekomstplannen m.b.t. het landgoed uitvoerig beschreven, ook welke plannen de Provincie en gemeente ja of nee een goed idee vinden c.q. ja of nee goedkeuren en waarom.
Terug naar boven- Algemeen: - Website van Landgoed Pijnenburg.
Reactie toevoegen