Omval

Plaats
Buurtschap
Alkmaar
Kennemerland
Noord-Holland

omval buurtschapsgezicht.jpg

Omval, buurtschapsgezicht

Omval, buurtschapsgezicht

omval_op_richtingbord_n242.jpg

De buurtschap Omval heeft geen plaatsnaamborden, maar wordt in de directe omgeving wel met richtingborden aangegeven, zoals hier op de N242

De buurtschap Omval heeft geen plaatsnaamborden, maar wordt in de directe omgeving wel met richtingborden aangegeven, zoals hier op de N242

omval schermer richtingbord (Kopie).jpg

Richtingbord naar het voorheen in de gemeente Schermer gelegen deel van de buurtschap Omval. Sinds 2015 valt ook dit deel onder de gemeente Alkmaar.

Richtingbord naar het voorheen in de gemeente Schermer gelegen deel van de buurtschap Omval. Sinds 2015 valt ook dit deel onder de gemeente Alkmaar.

omval_sinterklaas.jpg

Gezien de ligging aan het Kanaal Omval-Kolhorn, is het logisch dat Sinterklaas ook in buurtschap Omval per boot aankomt

Gezien de ligging aan het Kanaal Omval-Kolhorn, is het logisch dat Sinterklaas ook in buurtschap Omval per boot aankomt

Omval

Terug naar boven

Status

- Omval is een buurtschap in de provincie Noord-Holland, in de streek Kennemerland, gemeente Alkmaar. T/m 2014 ook deels gemeente Schermer.

- De buurtschap Omval valt, ook voor de postadressen, grotendeels onder de stad Alkmaar. De kleine delen van de buurtschap in voorheen gemeente Schermer vallen, ook voor de postadressen, deels onder het dorp Stompetoren (Noordervaart) en het dorp Zuidschermer (Westdijk). De gemeentegrens liep O langs de N242.

- De buurtschap heeft geen plaatsnaamborden, en is ter plekke dus slechts te herkennen aan de gelijknamige straatnaam. Bij de afslag van de provincialeweg staat de buurtschap wél aangegeven, zij het ten onrechte in zwarte letters op een witte ondergrond, wat namelijk een wijk of bedrijventerrein suggereert; plaatsnamen horen met witte letters op een blauwe ondergrond te worden aangegeven. Tevens staat er een richtingbord in de omgeving naar 'Omval Schermer', betreffende het kleine deel van de buurtschap dat t/m 2014 onder de gemeente Schermer viel.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1840 De Omval, 1858 Omval.

Naamsverklaring
Kan samenhangen met de haakse bocht die de Ringvaart / Noordhollands Kanaal ter plaatse maakte, waardoor men het zeil moest omgooien. Ook de buurt Omval in Amsterdam ligt aan een haakse knik in de trekvaart naar Diemen.(1)

Terug naar boven

Ligging

- De buurtschap Omval ligt direct O van Alkmaar, Z van Oudorp, in de polder Schermer, rond de wegen Omval, Korte Schermerdijk en het deel van de Westdijk ter plekke, ingeklemd tussen Noordhollands Kanaal / Schermerringvaart in het W, de Leeghwaterbrug in de N242 in het Z, de N242 in het O en de Kraspolderbrug in de Nieuwe Schermerweg in het N. Een klein aantal panden O van de N242 valt ook nog onder de buurtschap (en viel t/m 2014 onder de gemeente Schermer). Vanuit Omval loopt de N242 (Ommering) naar het W naar Alkmaar, de N243 (Noordervaart) naar het O naar Stompetoren e.v., en de N244 (Westdijk) naar het Z richting Akersloot, De Rijp e.v.

- De buurtschap Omval ligt op de driesprong van het Noordhollands Kanaal, dat hier vanuit het Z 'linksafslaat' door Alkmaar, met het Kanaal Alkmaar (Omval) - Kolhorn, dat hier begint. Beide kanalen maken tussen West-Graftdijk en de Ringvaart van de Heerhugowaard deel uit van de Schermerringvaart.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Omval 30 huizen met 187 onder de gemeente Alkmaar.

Terug naar boven

Geschiedenis

Na inpoldering van de Schermer in 1635 komt het grootste deel van wat nu de Omval is onder bestuur van Alkmaar. Door de gunstige ligging bij het kruispunt van Zeglis, Ringvaart en Noordervaart wordt het al snel een bedrijvig plaatsje. Ter hoogte van de buurtschap worden schepen met behulp van een overtoom vanuit de Noordervaart over de dijk in het Zeglis geheveld en vice versa. Rondom ontstaat bebouwing, waaronder een herberg. Een brug tussen de buurtschap en de Schermerweg zorgt voor goede bereikbaarheid per kar of te voet. En vanaf 1895 doet ook de tramlijn Alkmaar-Purmerend de Omval aan. Lokale middenstand als de kruidenier, bakker, melkboer en petroleumboer doen lange tijd goede zaken.

In de jaren dertig van de 20e eeuw besluit Alkmaar tot aanleg van een randweg ten oosten van de buurtschap. Het kanaal Omval - Kolhorn wordt verbreed, waardoor de brug naar de oude Schermerweg verdwijnt. De tramlijn wordt opgeheven. Men dempt ook het eerste gedeelte van de Noordervaart, waardoor de overhaal zijn functie verliest en verdwijnt, net als de herberg. Tegenwoordig ligt de Omval ten opzichte van Alkmaar geïsoleerd aan een doodlopend einde. Het oude karakter van het plaatsje is hierdoor vrijwel geheel verdwenen. (bron: Regionaal Archief Alkmaar)

In de regio is de buurtschap Omval tegenwoordig vooral bekend vanwege restaurant / zalencentrum De Alkmaarse Poort en tuincentrum Ranzijn.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Op een zaterdag in juni is er de jaarlijkse Rommelmarkt, met veiling. Van de opbrengst van de veiling bekostigt de buurtvereniging een groot deel van de activiteiten die zij door het jaar heen organiseert. Woon je in de buurtschap of directe omgeving en heb je spullen over die op de Rommelmarkt of veiling verkocht zouden kunnen worden? Mail dan naar bvomval@gmail.com, dan komen ze het op de ochtend van de Rommelmarkt ophalen. Voor de veiling is het het leukst als je een ludiek, niet alledaags product of dienst kunt aanbieden. Dat kan van alles zijn: bijvoorbeeld eigenhandig gekweekte bloemen, zelfgebakken taart, aardbeien uit eigen tuin, auto wassen, huis schilderen, tuin opknappen, gras maaien etc.

Terug naar boven

Links

- Site van en over de buurtschap Omval.

- Actualiteiten uit buurtschap Omval op Facebook.

Reactie toevoegen