Kaart van de van 1812 t/m 1817 bestaan hebbende gemeente Nunspeet, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie atlasenkaart.nl)
- Nunspeet is een dorp en gemeente in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe.
- Wapen van de gemeente Nunspeet.
- De gemeente is in 1972 ontstaan als afsplitsing van de gemeente Ermelo. Dit is een uitzonderlijke situatie. Immers, doorgaans is het omgekeerde het geval en fuseren gemeenten juist tot grotere eenheden. De laatste voorgaande afsplitsing van een gemeente was Schoonebeek (vanuit de gem. Dalen) in 1884. Overigens is Nunspeet al eerder van de gemeente Ermelo afgesplitst geweest, en wel in 1812, en vervolgens in 1818 daar weer aan toegevoegd.
- De gemeente omvat naast de gelijknamige hoofdplaats verder de dorpen Elspeet, Hulshorst en Vierhouten en de buurtschappen Grote Kolonie, Kleine Kolonie, Oosteinde en Zwarte Goor. In totaal zijn dit 4 dorpen en 4 buurtschappen.
- Foto's van de plaatsnaamborden in de gemeente Nunspeet.
- Onder het dorp Nunspeet valt ook de buurtschap Oosteinde.
Terug naar bovenNunspeet ligt NO van Ermelo en Harderwijk, ZW van Elburg en grenst in het W aan het Veluwemeer en aan de provincie Flevoland. De provinciegrens loopt overigens aan de landzijde dus het hele Veluwemeer ter hoogte van deze gemeente valt onder de provincie Flevoland.
Terug naar bovenIn 1840 heeft het dorp Nunspeet 104 huizen met 641 inwoners. De gelijknamige gemeente is in 1972 ontstaan uit afsplitsing van de gemeente Ermelo, met 12.224 hectare en 19.267 inwoners. Verder is per 1-8-1974 bij de opheffing van de gemeente Doornspijk 628 hectare met 74 inwoners van die gemeente overgekomen. Tegenwoordig heeft de gemeente ca. 11.000 huizen met ca. 27.000 inwoners en het gelijknamige dorp ca. 8.000 huizen met ca. 19.500 inwoners.
Terug naar bovenVeluvine
"In 1895 richtte de uit Rotterdam afkomstige Francois Adriaan Molijn (1853-1912) samen met zijn tweede echtgenote, Diderica Cornelia de Groot (1854-1925), in Nunspeet de N.V. Maatschappij 'De Veluwe' op. De kern van de activiteiten was het vervaardigen van Japanlakken en andere verfwaren. Het ideaal van de Molijns was dat de medewerkers met elkaar een hechte gemeenschap zouden vormen, waarbij het 'co-partnership' als leidend principe diende te gelden. Op een openbare verkoping, die in 1894 plaats vond, kocht de heer Molijn een aantal percelen grond in het dorp, met o.a. het buiterverblijf 'De Groote Bunte'. Er werd een fabriek gebouwd op de plek waar nu cultureel centrum Veluvine staat.
Hoewel het bedrijf officieel de naam N.V. Maatschappij 'De Veluwe' had, kreeg de onderneming in de loop der jaren de naam 'Veluvine Verffabriek', naar de merknaam van een van de producten. Zowel de heer Molijn als zijn echtgenote zijn van grote betekenis geweest voor de ontwikkeling van Nunspeet. Zo liet de heer Molijn bijvoorbeeld de Grooteweg (de huidige Molijnlaan) aanleggen als verbindingsweg tussen De Veluvine en het station en gaf hij de bekende landschapsarchitect Leonard Springer opdracht het gebied te ontwikkelen waar we nu de Paddestoelweg, de Belvéderelaan, het Groenelaantje, de Esdoornlaan, de Lindelaan en de Kastanjelaan, enz. vinden.
Ook mevrouw Molijn liet zich niet onbetuigd en zorgde ervoor dat Nunspeet al in 1921 de beschikking kreeg over een dorpshuis. Op landelijk niveau liet het echtpaar ook van zich horen als het ging om zaken als de zorg voor kinderen in achterstandswijken, het algemeen kiesrecht of de emancipatie van vrouwen. Jarenlang was De Veluvine een toonaangevend bedrijf dat heel goed bekend stond om de kwaliteit van zijn verf. In 1965 kwam er een eind aan de fabriek als zelfstandig bedrijf. Het bedrijf werd overgenomen door British Paints uit Newcastle (UK).
Er volgden nog een aantal overnames en uiteindelijk kwam de fabriek in handen van Hoechst Holland. Deze firma bepaalde in 1973 dat het bedrijf geïntegreerd moest worden in Herberts Nederland en dat de vestingsplaats Breda moest worden. Zodoende kwam er in 1974 een einde aan De Veluvine in Nunspeet. De karakteristieke fabrieksgebouwen zijn in 1987 gesloopt. De gemeente werd eigenaar van het terrein en in 2003 besloot de gemeenteraad dat er op de plek van de voormalige fabriek een multifunctionele accommodatie gebouwd moest worden, die in 2009 werd geopend. Het is volkomen terecht dat dit nieuwe cultureel centrum de naam Veluvine kreeg." (bron: cultureel centrum Veluvine)
Kunstenaarskolonie
"Vanaf 1880 komt de ontwikkeling van de Noordwest Veluwe als toeristische bestemming op gang. De ongerepte natuur en de eenvoudige bewoners van de Veluwe oefenen een grote aantrekkingskracht uit op stadsbewoners. Juist in een tijd van opkomende industrie en verstedelijking wordt de schoonheid van de natuur en het leven dicht bij de natuur ontdekt. In navolging van het beroemde Barbizon ontstaan in de loop van 19e eeuw overal in Europa kunstenaarskolonies. Kunstenaars uit Den Haag en Amsterdam trekken er op uit. Door de uitvinding van de verftube kunnen zij hun landschappen ‘en plein air’ schilderen in plaats van in een atelier.
Ook in en om Nunspeet en Elspeet vormt zich eind 19e eeuw een kunstenaarsgroep. Deze schilders van de Veluwe laten zich inspireren door de nieuwe kunststroming, het impressionisme. Het werk is losser van toets en toont steeds meer een impressie van het landschap met aandacht voor het licht en de kleur van het moment. De schilderijen van de Veluwse schilders vinden gretig aftrek in de steden en zelfs in Engeland en de Verenigde Staten. Meer dan 100 beeldende kunstenaars hebben tussen 1880 en 1950 in deze regio gewoond en gewerkt. Bekende kunstschilders die op de Noord-Veluwe gewerkt hebben zijn Arthur Briët, Willy Martens, Edzard Koning, Jan van Vuuren, Ben Viegers, Jos Lussenburg, Jaap Hiddink en Chris ten Bruggen Kate." (bron: Noord-Veluws Museum)
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp / deze gemeente, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:
- "De in 1985 opgerichte Heemkundige Vereniging Nuwenspete heeft tot doel het bevorderen van kennis en belangstelling voor de verschillende facetten van heemkunde en geschiedenis. Het heden en verleden van landschap, bodem, flora, fauna, bevolking, taal, folklore. In het bijzonder voor het gebied van de gemeente Nunspeet, dat het gelijknamige dorp plus de dorpen Elspeet, Hulshorst en Vierhouten omvat. Kijk eens rond op onze website om je te informeren over onze vereniging en haar activiteiten. Op de pagina Nieuws staan de laatste nieuwtjes over onze vereniging. Onze foto’s zijn te bekijken op de pagina Fotoalbum. Als je vragen, opmerkingen of leuke suggesties hebt kun je op de pagina Bestuur/Contact zien hoe je met ons in contact kunt komen. Op deze pagina is ook te lezen hoe je ons kunt steunen door lid te worden. Op de pagina Werkgroepen presenteren de diverse werkgroepen van onze vereniging zich. Eerdere uitgaven van ons verenigingsblad kun je nalezen op pagina De Mothoek. De pagina Links verwijst naar andere interessante websites. De jaarverslagen van het vorige jaar staan op de pagina Jaarverslag."
- Virtuele Oudheidkamer Nunspeet.
Terug naar boven- Nunspeet heeft 22 rijksmonumenten.
- Nunspeet heeft 46 gemeentelijke monumenten.
- Al in de 12e eeuw moet op de plaats van de huidige Hervormde (PKN) Dorpskerk (Dorpsstraat 12) een stenen kerk hebben gestaan. Daarvoor stond er vermoedelijk een rietgedekte houten kerk. De kerk was gewijd aan de heilige Antonius. Op 6 juni 1855 brandde de kerk af; een grote brand vernielde een deel van de kerk en tevens een groot deel van de dorpswoningen. Alleen een gedeelte van de toren van de kerk bleef behouden. De herbouw van de kerk kwam in 1858 gereed. De bakstenen toren in romaniserende vormen, vermoedelijk uit het begin der 16e eeuw, heeft een tot achtkant afgeschuinde bovengeleding, waarop een houten lantaarn met overhuivende spits, gebouwd in 1858 naar ontwerp van architect Jurling te Nijkerk. Orgel van L. van Dam & Zonen (Leeuwarden) uit 1872. In 1960 is de Dorpskerk gerestaureerd en uitgebreid naar 1000 zitplaatsen. Het is hiermee het grootste en oudste hervormde kerkgebouw in Nunspeet.
- Molen De Duif.
- In tegenstelling tot de Bergense School (met Museum Kranenburgh) en de Larense School (met het Singer Museum) is de vroegere kunstenaarskolonie van Nunspeet nog nauwelijks bekend. Het in 2014 geopende Noord-Veluws Museum beoogt daar verandering in te brengen. Initiatiefnemer is ex-zakenman Herman van Ree. Hij investeert in de nieuwbouw, geeft zijn eigen collectie van zo’n 200 Noord-Veluwse schilders in bruikleen, en staat de eerste 5 jaar garant voor de exploitatie. Het museum heeft al veel artistieke energie losgemaakt: Particulieren bieden spontaan hun kunstwerken aan. En ondernemers en de VVV hebben Stichting Nunspeet Kunstenaarsdorp opgericht, die het dorp als kunstminnend op de kaart gaat zetten. Het Noord-Veluws Museum beperkt zich niet tot het geven van informatie over de schilderijen, maar koppelt daar ook verhalen aan. Verhalen van de schilders en de bewoners van dit deel van de Veluwe die hier van 1880 tot 1950 hebben gewoond en gewerkt.
Terug naar boven- "Veluvine is hét culturele centrum van Nunspeet waar het bruist van activiteiten. Er is een groot aantal huurders, die allemaal een scala aan activiteiten ontplooien. Activiteiten die van belang zijn voor de eigen doelgroep maar vaak ook voor anderen. Hierdoor ontwikkelt Veluvine zich steeds meer tot een ontmoetingsplek waar men elkaar ontmoet en samenwerkingsverbanden aangaat. Anders gezegd: Veluvine levert op natuurlijke wijze een bijdrage aan de opbouw van de samenleving in het dorp en wijde omgeving. Ook voor externe partijen heeft Veluvine veel te bieden. Je kunt er terecht voor het huren van de Rabozaal (400 zitplaatsen), film- of sportzalen en kleinere ruimtes. De centrale ligging, de goede bereikbaarheid, de gratis parkeerruimte en de uitstekende catering maken Veluvine zeer geschikt voor o.a. symposia en workshops. Een enthousiaste groep vrijwilligers, onder de naam Veluvine Cultuur, organiseert er de meest uiteenlopende activiteiten op het gebied van beeldende kunsten, dans, film, muziek en theater. Je merkt wel: Veluvine zorgt voor goed wonen en prettig recreëren op de Noordwest-Veluwe. We ontmoeten jou ook graag in Veluvine!"
- "Direct aan het Veluwetransferium ligt het prachtige Bezoekerscentrum Nunspeet-Veluwe (Plesmanlaan 2). In het bezoekerscentrum is een uitgebreide expositie over het ontstaan van de Veluwe, het landschap en de natuur. Speciaal voor kinderen is er een kabouterhut en een Kabouterroute. Buiten starten diverse fraaie wandelroutes. Voor mensen in een rolstoel of gezinnen met kinderwagens is er een speciale verharde route van bijna 2 kilometer, dwars door het bos. Ook zijn er themapaden zoals het Hulpboswachterspad en het Magische Bospad. Daarnaast heeft het bezoekerscentrum een prachtige uitgebreide souvenirwinkel en is er een informatiepunt van Staatsbosbeheer gevestigd. In samenwerking met de lokale Outdoor winkel verhuren wij verschillende materialen, waaronder de Elektrische Fat Max Step."
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Nunspeet, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Nunspeet (online te bestellen).
Terug naar boven- Gemeente: - Officiële site van de gemeente Nunspeet. - Nieuws van de gemeente op Facebook.
- Media/nieuws: - RTV Nunspeet.
- Sport en bewegen: - "Sportbedrijf Nunspeet is een jong, fris en innoverend bedrijf voor sport en bewegen in de gemeentet. Wij stimuleren sportdeelname en streven naar attractieve en actieve sportbeleving. Wij hebben als doel iedereen in de gemeente en omgeving met plezier te laten bewegen. De combinatiefunctionarissen van Team Nunspeet Beweegt! werken samen met sportaanbieders en partners zodat jij lekker kan bewegen! Wij zijn de spin in het web op het gebied van sport, bewegen en gezondheid. Wij verbinden partijen, wij organiseren sportieve activiteiten, wij ondersteunen het bewegingsaanbod in het onderwijs en leveren een bijdrage aan het sterker maken van sportverenigingen als basis van onze sportinfrastructuur.
Samen met Uniek Sporten en collega buurtsportcoaches uit de regio Noord Veluwe bevorderen we ook sporten voor mensen met een beperking. Iedereen moet mee kunnen doen. Ook voor de ouderen binnen de gemeente zijn er diverse programma's en producten beschikbaar, zoals de Leefstijlwijzer. Sinds 2014 is de gemeente een JOGG-gemeente. Dit betekent dat wij als combinatiefunctionarissen samenwerken met lokale partners om jongeren tussen de 0 en 19 jaar te stimuleren een gezonde leefstijl na te streven door onder andere voldoende te bewegen en verantwoord te eten en drinken." Op de site 'Nunspeet Beweegt' kun je terecht voor alles wat je wilt weten of doen op het gebied van sport, bewegen en gezondheid in de gemeente.
- Modelspoor: - "Modelspoorvereniging De Drijfstang in Nunspeet, die al 32 jaar bestaat en ruim 45 leden kent, oefent een uit de kluiten gewassen hobby uit op ruim 250m2, waar de werkelijkheid is omgetoverd naar een wereld in het klein. Deze wereld is te zien op een drietal banen: de H0-, N- en LGB baan. Of het nu een stad, industrieterrein of een paardenmanege is, er is een complete wereld te ontdekken waar naast grote stations voor de treinen, ook computergestuurde auto’s en vrachtwagens rijden die alles kunnen doen wat in het echt ook kan. Ook word het dag en nacht, waarbij in de nacht de wereld door honderden lampjes wordt verlicht. Op elke vierkante centimeter valt er wel iets te ontdekken en door deze detaillering zijn de Showdagen bij De Drijfstang (oktober) goed voor vele uren kijkplezier. Om niets over het hoofd te zien kun je met onze speurtocht op zoek gaan naar grappige en leuke scènes in de miniatuurwereld. Tijdens de showdagen staat er ook een klein baantje waar de jeugdige bezoekers zelf de treinen kunnen besturen!"
- Zorg: - "In woonzorgcentrum De Bunterhoek in Nunspeet treft u een huiselijke en gemoedelijke sfeer. In het nieuwe en eigentijdse woonzorgcentrum staat comfortabel wonen voorop. Met mogelijkheden om anderen te ontmoeten of u terug te trekken. Het centrale entreegebied op de begane grond is licht en ruim en geeft toegang tot een gezellig restaurant en onder andere een kapsalon. Verder vindt u er sfeervolle zithoekjes waar men een praatje kan maken met de andere bewoners. De tuin van het woonzorgcentrum is rolstoeltoegankelijk en vrij voor de omgeving. Iedereen mag genieten van de prachtige tuin met verschillende terrassen.
Het restaurant is dagelijks geopend. Cliënten, familie, vrijwilligers, medewerkers en mensen van buitenaf kunnen hier terecht voor een kop koffie of thee, maar ook voor een lunch, een drankje en een warme maaltijd. In deze ruimte kunt u ook optredens van koren of muzikanten bezoeken, kerkdiensten volgen en deelnemen aan allerlei andere activiteiten." Naar aanleiding van de oplevering van de nieuwbouw van de Bunterhoek eind 2019 heeft de heemkundevereniging de geschiedenis van het woonzorgcentrum De Bunterhoek uitgezocht en op een rijtje gezet. Het woonzorgcentrum is genoemd naar het gelijknamige herenhuis uit 1874. Wat er sinsdien allemaal is gebeurd, kun je lezen onder de link.
- "Stichting Grip op je leven (kortweg ‘Grip’) in Nunspeet wil mensen met een zorgvraag helpen weer grip te krijgen op hun eigen leven. Om dit doel te bereiken, biedt Grip verschillende activiteiten aan. Bij deze activiteiten worden de deelnemers met natuur en dieren in contact gebracht en worden ze gestimuleerd om te bewegen, bijvoorbeeld door sport en spel. De rust van de natuur, het omgaan met dieren en de beweging zorgen ervoor dat de sociale en fysieke vaardigheden van de deelnemers groeien. De medewerkers van Grip zijn persoonlijk betrokken en bieden een warme en veilige plek voor de deelnemers. Ook wil Grip de mantelzorgers ondersteunen. Naast begeleiding aan kinderen en (jong)volwassenen brengt Grip ook bezoeken aan ouderen in een dagopvang of in een verpleeghuis die in contact willen komen met dieren en de natuur. De inhoud van de zorg wordt daarbij geborgd door de dagopvang of het verpleeghuis waar de oudere woont; Grip zorgt voor de begeleiding van de oudere met dieren en de natuur."
- Veiligheid: - Politie Nunspeet.
Reactie toevoegen