Nederland (Steenwijkerland)

Plaats
Buurtschap
Steenwijkerland
Kop van Overijssel
Overijssel

Nederland plaatsnaambord II [640x480].JPG

Nederland, plaatsnaambord (juli 2010) met op de achtergrond het op dat moment bewoonde ooievaarsnest. Volgens ons het enige oranje op witte plaatsnaambord van ons land.

Nederland, plaatsnaambord (juli 2010) met op de achtergrond het op dat moment bewoonde ooievaarsnest. Volgens ons het enige oranje op witte plaatsnaambord van ons land.

Nederland plaatsnaambord IV [640x480].JPG

Nederland, plaatsnaambord, particulier initiatief (augustus 2008)

Nederland, plaatsnaambord, particulier initiatief (augustus 2008)

Nederland (Steenwijkerland)

Terug naar boven

Status

- Nederland is een buurtschap in de provincie Overijssel, in de streek Kop van Overijssel, gemeente Steenwijkerland. T/m 1972 gemeente Steenwijkerwold. In 1973 over naar gemeente IJsselham, in 2001 over naar gemeente Steenwijkerland.

- De buurtschap Nederland heeft een eigen postcode (8362) en plaatsnaam in het postcodeboek en is daarmee een formele woonplaats. De kleine buutschap werkt op veel gebieden samen met de grotere buur-buurtschap Wetering.

- Geografisch gezien behoort Nederland tot het type vaardorp, dat wil zeggen dat de bebouwing oorspronkelijk via het water en niet via de weg werd ontsloten.

- Buurtschap Nederland heeft witte plaatsnaamborden en ligt 'buiten de bebouwde kom', overigens wel met 30 km-zone.

- Nederland is een van de plaatsen waar vanwege de bijzondere naam geregeld de plaatsnaamborden van werden ontvreemd. Op 31 januari 2009 zijn (weer) nieuwe plaatsnaamborden geplaatst. Ditmaal in opvallend oranje op wit (zie foto). Dit zijn de enige oranje op witte plaatsnaamborden in ons land. De functie ervan is tweeledig, aldus de gemeente Steenwijkerland: 1) het is een eerbetoon aan de toenmalige koningin Beatrix (die op 31 januari jarig is) en 2) door de opvallende unieke kleur hoopt men diefstal in het vervolg mede te voorkomen. Overigens is alleen in het geval van een 'bebouwde kom' de kleur van plaatsnaamborden in ons land wettelijk voorgeschreven (= wit op blauw). In de overige gevallen is een gemeente vrij in de keuze van de kleuren (doorgaans is dat zwart of blauw op wit). De huidige borden zijn wel beveiligd: ze zijn alleen met speciale sleutels, die niet openbaar verkrijgbaar zijn, los te draaien. Zo hoopt men de borden 'hufterproof' te hebben gemaakt.

Terug naar boven

Naam

In het Nedersaksisch
Nederlaand.

Oudere vermeldingen
1840 en 1846 't Nederland.

Naamsverklaring
Nederland betekent 'laaggelegen land'. De buurtschap ligt in het moerassige land van de Weerribben.(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap ligt ZW van Steenwijk, N van Blokzijl, W van Scheerwolde en Wetering, rond de Rietweg en de Veldhuisweg, die overigens onder 3 kernen valt: de huisnrs. 2-4 en 5 vallen onder Baarlo, huisnr. 3 valt onder Blokzijl en de huisnrs. 7-9 en 6-14 vallen onder Nederland. De - onbewoonde - Baarlingerweg (de weg van de buurtschap naar Baarlo v.v.) valt onder Baarlo. Vanuit de buurtschap lopen 2 waterwegen: de Roomsloot naar Blokzijl en de Heer van Diezenvaart naar Kalenberg.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Nederland 31 huizen met 182 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap nog ca. 10 huizen met ca. 25 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Overijssel ligt in Nederland, maar Nederland ligt ook in Overijssel. Feitelijk is de naam van deze buurtschap, nu met een kleine kern van boerderijen, ouder dan die van ons vaderland. In de 19e eeuw was deze nederzetting veel groter. Het dorp bestond destijds uit drie delen: Noord-Belt, Nederland en Zuid-Belt. Er was een eigen school, waar J. de Dood, overleden in 1892, de laatste schoolmeester was. De bevolking leefde van de vervening, maar toen die activiteit langzaam opschoof richting Wetering en Kalenberg, verplaatsten de verveners, de turfmakers en de school zich ook.

Het graf van meester De Dood, in leven “de laatste schoolmeester van Nederland”, vind je vlakbij op het rustieke kerkhofje van buur-buurtschap Baarlo. Maar nog steeds "waart De Dood door Nederland". Er zijn namelijk nog riettelers met die naam, die hier hun nuttig werk verrichten. De tijd dat men talloze bokken en vlotten vol turf via de Heer van Diezenvaart en de Roomsloot naar Blokzijl zag varen, is echter voorgoed voorbij. Waterrecreanten hebben hun plaats ingenomen. (bron: ANWB-informatiebord ter plekke)

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "De gemeente Steenwijkerland heeft veel klachten van bewoners ontvangen over recreatief verkeer in buurtschap Nederland. De klachten gingen over toertochten door de buurtschap, te hoge snelheden van het verkeer, geluidsoverlast en het gedrag van met name motorrijders. Naar aanleiding van deze klachten heeft de gemeente verkeerstellingen gedaan in de buurtschap in de periode 10 t/m 27 april 2020. Deze tellingen zijn geanalyseerd, met als doel om de weggebruikers aan te manen hun snelheid te verminderen en rekening te houden met bewoners. Opvallend is dat bleek dat bijna 78% van het verkeer door de buurtschap te hard reed. Gesprek met bewoners. Na evaluatie van het onderzoek in april 2020 heeft in september 2020 een gesprek plaatsgevonden tussen de gemeente Steenwijkerland, de wijkagent (dhr. v.d. Heijden) en de inwoners van de buurtschap. Het doel van het gesprek was om een oplossing proberen te vinden waarbij de weggebruikers aangemaand kunnen worden hun snelheid te verminderen en meer rekening gehouden kan worden met bewoners.

Resultaten onderzoek snelheid: 78% reed harder dan 30 km/uur; maatgevende snelheid bij beide telpunten was ca 50 km/uur; maatgevende snelheid motoren was gemiddeld 8 a 9 km/uur hoger; hoogste snelheden werden in de middag bereikt. Oorzaken volgens onderzoek: de Veldhuisweg en de Rietweg hebben een maximaal 30 km zone, maar formeel is er geen 'binnen bebouwde kom' zone. Eind jaren '90 is daarom de weg als 'Grijze weg' sober ingericht; bij deze 'Grijze weg' is het ontwerp en het gebruik echter niet in overeenstemming; de inrichting van de weg binnen en buiten de kom van de buurtschap verschilt nauwelijks. De snelheid 60 km is ook denkbaar (95% rijdt langzamer dan 60 km/uur); vroeger was er 80 km toegstaan, nu is het dus een 30 km zone.

Handhaving snelheid, gevaarlijk gedrag, geluid. De heer V.d. Heide van de politie lichtte tijdens het gesprek toe wat de politie momenteel doet om de overlast van motoren te voorkomen en wat hun voornemen is. Er is onderscheid tussen de lokale politie en het aparte verkeershandhavingsteam (VHT) dat in de regio actief is. Er wordt bekeken of vanaf voorjaar 2021 het VHT meer ingezet kan worden om de overlast te beperken die motoren veroorzaken in buurtschap Nederland, maar ook in Blankenham en op andere wegen in de omgeving. Naast handhaving op snelheid en gevaarlijk weggedrag is het VHT ook in bezit van apparatuur om motoren te controleren of ze wel aan de wettelijke normen voor geluid voldoen.

Proef gemeente Vijfheerenlanden. De heer Boekhout van de gemeente Steenwijkerland gaf aan dat in de gemeente Vijfheerenlanden de zelfde problematiek speelt als hier. Binnenkort start een pilot in Vijfheerenlanden om wat aan deze overlast te doen. De pilot houdt in dat met alle partijen een bord wordt ontworpen dat een beroep doet op de motorrijders, zoals bijvoorbeeld: 'Let op hier wordt gewoond, matig uw snelheid, gedraag u'. Deze pilot is in de herfst van 2020 gestart. In afwachting van het resultaat van deze pilot wordt met eventuele aanpassingen bekeken of zo'n bord ook een meerwaarde heeft voor buurtschap Nederland. Er zal dan in het voorjaar van 2021 een proef worden opgezet die vergelijkbaar moet zijn met die in de gemeente Vijfheerenlanden. De heer Jan Bezemer vertegenwoordigt de buurtschap en treedt ook op als contactpersoon van de gemeente Steenwijkerland m.b.t. deze pilot." (bron: gemeente Steenwijkerland en Jan Bezemer, november 2020)

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- "Ineens stond er een herinneringsbankje op een kruising van de dijk ten oosten van buurtschap Nederland met het 'zandpad' van de Rietweg naar Restaurant An 't Waeter. Het bankje is volgens de inscriptie geplaatst ter herinnering aan Henriette Hesselink-Lugtmeijer. Maar wie was zij? Henriette Hesselink kwam hier veel en graag. Haar familie kwam uit de streek en haar vader kocht in 1965 een - door ruilverkaveling vrijgekomen - boerderij in deze buurtschap. Met vereende krachten werd er een fijn familiehuis van gemaakt, waar wij vele weekenden en bijna al onze vakanties doorbrachten (en nog altijd doorbrengen). In de talloze vakanties en weekenden werd er regelmatig voorgesteld om een 'Rondje dijk' te lopen, wat voor ons betekende: 'Voor de brug de dijk op en dan rechts aanhouden over de dijk tot we weer terug waren in buutschap Nederland'. Heerlijk! Zon, regen, wind en de verschillende seizoenen zorgden ervoor dat het nooit een saaie wandeling was.

Henriette werd de laatste jaren van haar leven steeds slechter ter been en verzuchtte tijdens een 'Rondje dijk' vaak dat het zo fijn zou zijn als hier een bankje zou staan. Dat bracht ons na haar overlijden op het idee om ter herinnering aan haar een bankje op haar favoriete 'wandelrondje Nederland' te plaatsen. We dachten eerst dat het erg ingewikkeld zou zijn om dat voor elkaar te krijgen, maar we kregen van iedereen per omgaande enthousiast antwoord. Met dank aan boswachter Denny Kroeze van Staatsbosbeheer was het binnen een paar maanden geregeld. We zijn er erg blij mee. Het is een prachtige plek om even te genieten van de mooie omgeving en om onze moeder en echtgenote te herinneren. En voor andere wandelaars om even de tijd te nemen om rustig dit ongelooflijke landschap in zich op te nemen en diep te genieten... Familie Hesselink." (bron: Plaatselijk Nut Wetering e.o., december 2020)

- Natuurlijk vanwege de bijzondere plaatsnaam is deze buurtschap een populair plaatsje om eens te bezoeken (wie wil er nu niet met dat plaatsnaambord op de foto om te kunnen laten zien dat ie in de plaats Nederland is geweest?), maar ook gezien de landelijke ligging in Nationaal Park Weerribben-Wieden is het een zeer geschikte omgeving voor wandelaars, fietsers en kanoërs, en als er ijs ligt kun je er prima schaatsen. Het landschap met de daarin gelegen boerderijen is een plaatje.

- De Lange Afstand Wandelpaden (LAW's) Zuiderzeepad en Overijssels Havezatenpad komen door buurtschap Nederland.

- Het ooievaarsnest is 's zomers bewoond, dus als je er in die periode bent, kun je de ooievaars zien broeden.

- Direct N van de buurtschap bevindt zich een vogelkijkhut.

- In de Weerribben-Wieden wordt het ambacht van het rietsnijden nog beroepsmatig beoefend. Zo ook rond de buurtschap Nederland. Sinds kort wordt het voor de rietsnijders helaas steeds moeilijker om hun beroep nog te kunnen uitoefenen. De afgelopen jaren is namelijk in het nabijgelegen Wetering-West en -Oost grote waterbergingsgebieden aangelegd. Het nadeel, waarvan men tevoren de ernst kennelijk niet goed heeft ingeschat, daarvan is dat er kwel optreedt naar omliggende gebieden, en de rietvelden daardoor ook natter zijn geworden. Waardoor de rietwerkers eerst dagenlang met pompen in de weer moeten voor ze het riet kunnen snijden. Voor nadere informatie zie de reportage 'Donkere wolken boven de hoofden van de rietsnijders' (april 2016).

Daarnaast worden de subsidies voor het rietsnijden ook nog eens fors verlaagd (vermoedelijk vanaf 2020). Zo wordt het voor rietsnijders als Johan de Dood - achter achter achterkleinzoon van de onder Geschiedenis beschreven 'laatste schoolmeester van Nederland' - wel erg moeilijk om het hoofd nog boven water te houden. Johan en Yfke de Dood hebben samen hun riettelersbedrijf aan de Rietweg. Al zeven generaties is het riet door hun familie geteeld. Ze beheren in deze omgeving 32 hectare rietland. Je kunt wel roepen dat je te weinig geld krijgt, maar dat heeft volgens hen geen zin. Je moet draagvlak creëren waardoor mensen begrijpen dat het nodig is wat je doet. Vandaar dat ze besloten hebben om de deur open te zetten Tijdens het evenement 'Over het Hek' editie 2019 (7 september), om te laten zien wat het werk inhoudt. 'Over het Hek' is een jaarlijks evenement (in 2019 voor de 12e keer) waar een 20-tal agrarische ondernemers in de gemeente Steenwijkerland met uiteenlopende specialiteiten hun deuren openzetten om de mensen te laten zien wat ze doen.

"Riettelersbedrijf De Dood (Rietweg tegenover nr. 2 in buurtschap Nederland) bestaat al zeven generaties lang. Naast het telen, bewerken en dekken van het product riet, is het beheren van de natuur onze belangrijkste taak. Samen met Staatsbosbeheer zorgen we dat de Weerribben voor flora, fauna en mens een aantrekkelijk gebied blijft. Directeur en mede-eigenaar Johan de Dood is erkend natuurbeheerder en kan prachtig vertellen over de wijze waarop we de natuur in stand houden. Tijdens 'Over het Hek' laten we zien hoe riet wordt geoogst en verwerkt. Je kunt ook de machines en gereedschappen bewonderen, die speciaal voor de rietteelt zijn ontworpen. Kinderen kunnen hun eigen insectenhotel van riet maken. Hartelijk welkom!" Aldus de aankondiging van hun Open Dag op 7 september 2019.

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisatie: - De belangen van de buurtschap worden behartigd door Plaatselijk Nut Wetering e.o. (waarbij het 'e.o.' o.a. staat voor de buurtschappen Muggenbeet en Nederland).

Terug naar boven

Trivia

- In 2005 is een postzegel van de buurtschap Nederland verschenen.

Reacties

(2)

Prachtig, wat een geweldig werk. Gaat u nu ook een en ander op de hoogte van de tijd houden?

Dank voor uw compliment! Dat is goed om te horen. Wat bedoelt u? Of ik het bijhoud op actuele ontwikkelingen? Jazeker. Ik draag nu uit dat het project 'af' is, in die zin dat er nu van werkelijk álle plaatsen in ons land, tot aan het allerkleinste buurtschapje, een informatieve pagina is. Maar een aantal pagina's kan nog verder worden uitgebreid, en ik houd nieuwssites en nieuwsbrieven van allerlei organisaties bij op actuele ontwikkelingen, zoals restauraties van monumentale panden, ontwikkelingen in natuurgebieden en wat dan ook dat interessant is om over een plaats te weten, dus dat blijf ik gewoon allemaal bijhouden.

Update augustus 2019: zo heb ik zojuist de actuele ontwikkelingen rond de rietteelt en het rietsnijden in en rond buurtschap Nederland hierboven bijgewerkt. Als voorbeeld van de duizenden aanvullingen die ik jaarlijks op de site verwerk.

Reactie toevoegen